Leyton_Elliott_-_Polowanie_na_ludzi.pdf

Elliott Leyton POLOWANIE NA

LUDZI

Przełożył Marcin Otto

al fine

Wydawnictwo al fine Warszawa 1996

Tytuł oryginału HUNTING HUMANS The rise of the modern multiple murderer

Redaktor Jacek Ring

Ilustracja na okładce Agencja EAST NEWS

Projekt okładki, skład i łamanie FELBERG

Tym wszystkim, którzy nauczyli mnie żyć

...a zwłaszcza Samowi Feinsteinowi, Morley dary, Bonnie Leyton, Jackowi dary'emu, Barry'emu

Naimarkowi, Jimowi dary'emu, Stuartowi Philpottowi i Marylin dary

Tym wszystkim, którzy nauczyli mnie myśleć ...a zwłaszcza Rexowi darkowi, Judith Adier, Georgowi

Story'emu i Elliotowi Liebowowi

Oraz pamięci mojej ukochanej ciotki Tillie Feinstein, która prowadziła ze mną długie nocne rozmowy na

prerii.

Wydanie I ISBN 83-86829-80-X

Printed in Germany by ELSNERDRUCK-BERLIN

Od autora

Jestem winien czytelnikowi moc przeprosin i wyjaśnień. Przejawem zarozumialstwa jest pisanie książki o

ludziach, których nigdy nie poznałem, mieszkających w kraju, który rzadko odwiedzam. Osobnym

zagadnieniem są trudności, na jakie napotyka każdy, kto nie pracuje w policji, a chce poznać stosunkowo dużą

liczbę więźniów. Równie ważny jest fakt, że jako antropolog doszedłem do momentu, w którym następuje

znużenie badawczym charakterem pracy w terenie. Ma się dość szałasów, w których siedzi się w kucki ociekając

potem, odmrożonych kończyn i kolejnych ameb, obłudnych uśmiechów, którymi z konieczności obdarzamy

naszych informatorów, by zachęcić ich do współpracy, oraz machinacji, których jesteśmy zarówno autorami, jak

i ofiarami. Prowadziłem zakrojone na szeroką skalę badania wśród nowobogackich biznesmenów z Kolumbii

Brytyjskiej, mieszkałem wśród rybaków w irlandzkiej wiosce u stóp gór Mourne, rozmawiałem z umierającymi

górnikami i wdowami na osnutym mgłą południowym wybrzeżu Nowej Fundlandii oraz z cwanymi

biurokratami z Komisji do Spraw Roszczeń w St. John's. Najbardziej porażające doświadczenie to badania

prowadzone wśród młodocianych przestępców i ich rodzin w jednej ze społeczności nad wybrzeżem Atlantyku.

Miałem więc szczerze dosyć i nie sądzę, bym zdradził antropologię planując serię książek, które mogły mnie

uratować od koszmaru nieustannie udawanej uprzejmości.

Jeśli czytelnik nie ma dla mnie zrozumienia, pozwolę sobie

zadać następujące pytanie: czy istnieje człowiek, którego należałoby bardziej unikać niż wielokrotnego

mordercy? Nie sądzę, bym kiedykolwiek świadomie poznał jakiegoś mordercę, nawet niekoniecznie

wielokrotnego, i przyznam, że będę zadowolony, jeśli nigdy nie dostąpię tego wątpliwego zaszczytu. Wyrażając

to życzenie, przychodzi mi na myśl pionier antropologii sir James Frazer, którego dzieło Złota gałąź, jest jedną z

pierwszych książek dokumentujących zwyczaje ludów „pierwotnych". Kiedy pewien podejrzliwy czytelnik

zapytał Frazera, czy kiedykolwiek spotkał dzikiego, ten podobno odpowiedział z przesadnym oburzeniem: „Boże

uchowaj!" Sądzę, że odpowiedziałbym podobnie. Niestety znalazłem się w sytuacji przymusowej, gdyż tylko

policja ma stosunkowo swobodny dostęp do rozrzuconych po całym kraju ośrodków penitencjarnych, w których

są przetrzymywani moi informatorzy. Nawet jeśli nigdy osobiście nie poznałem wielu z interesujących mnie

osób, z kilkoma prowadziłem ożywioną korespondencję, chociaż znaleźli się i tacy, którzy nie odpowiadali na

moje listy (są to sławy, a ich myśli są w cenie). Siłą rzeczy wielu bohaterów tej książki już nie żyje. Należy

podkreślić, że czytelnik nie znajdzie tu żadnych nowych faktów; książka zawiera wybór często znanych tekstów,

które posłużyły mi do zilustrowania czynów popełnionych przez morderców i zacytowania słów, które

wypowiedzieli. Podejmuję próbę ponownej interpretacji tych tekstów na gruncie współczesnej analizy

socjologicznej. Celem tej pracy jest zatem poszukiwanie znaczenia opisywanych w niej czynów i wyznań wielo-

krotnych morderców, które dotychczas traktowano jako niepojęte lub po prostu „psychotyczne".

Ameryka, gdzie popełniono większość przedstawionych tu zbrodni, nie jest moim ojczystym krajem. Nie

wydaje mi się jednak, żeby brak bezpośredniego spojrzenia osłabił wnikliwość analizy. We współczesnym

świecie nie trzeba jechać do Ameryki - ona sama do nas przyjdzie dzięki budzącej grozę kulturze. Amerykańscy

naukowcy, filmy, telewizja, książki, czasopisma, gazety, płyty, kasety wideo sprawiły, że czuję się dostatecznie

dobrze poinformowany. Cóż, jeśli Car! Sagan potrafi wypowiadać się o kosmosie nigdy tam nie bywszy, mogę

spokojnie

zagłębić się w dyskusję o szczegółach życia obcych ludzi mieszkających w obcym kraju. Aby „poznać"

wielokrotnych morderców, oparłem się na naukowych, zręcznie napisanych relacjach o ich życiu, które wyszły

spod piór zdolnych dziennikarzy i utalentowanych pisarzy. To im właśnie zawdzięczam dostęp do przebogatego

materiału źródłowego, obejmującego dzienniki pisane przez morderców i ich wyznania. Znajdujemy w nim

również próbę skrupulatnej rekonstrukcji wydarzeń, oddania nastroju, który im towarzyszył, oraz całą masę

szczegółów związanych z osobą zabójcy. Tym samym szereg wybitnych autorów odegrało rolę moich

pomocników w pracy badawczej;

pragnę wyrazić wdzięczność Normanowi Mailerowi, Lawren-ce'owi Klausnerowi, Thomasowi Gaddisowi,

Leonardowi Wol-fowi, Richardowi Levine'owi, Donaldowi Lunde'emu i Truma-nowi Capote oraz wielu innym,

którzy w pocie czoła odrabiali za mnie pracę domową. Trzeba przyznać, że zrobili to znakomicie.

Przeprowadzali długie wywiady z mordercami, gromadzili ich wyznania i zapisy badań psychiatrycznych.

Dostałem to wszystko w prezencie. Kryminolodzy zazwyczaj nie traktują tych badań poważnie i tym samym

popełniają zasadniczy błąd. Zapisując każdą myśl i gest wielokrotnego mordercy naszych czasów, wymienieni

pisarze oświetlili mroczne zakamarki duszy ludzkiej.

Miałem wrażenie, że zadanie, którego się podjąłem, nigdy się nie skończy. Z pomocą pospieszyło szereg

ludzi dobrej woli. Dzięki szczodrości Memoriał University, które przyznało konieczne fundusze, pan David

Bartlett został moim pomocnikiem do spraw badań naukowych i w moim imieniu szperał w dokumentach. Pani

Jeannie Kinsella Devereaux została moją honorową asystentką, wertowała sterty czasopism i gazet w poszu-

kiwaniu relacji sprzed lat. Posiadając tytuł profesora nie powinienem się przyznawać, że rzadko bywam w

bibliotekach, ale dotychczas większość czasu spędzałem na rozmowie z żywymi ludźmi. Praca nad tą książką

zmusiła mnie do zmiany stylu pracy i pragnę tu wyrazić wdzięczność Bemadine Conran, Ronaldowi Crawleyowi

i Joy Tillotson, bibliotekarzom, za wprowadzenie mnie w świat bibliotek. Musiałem również na-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: