Metodyka szkolenia taktycznego WAT 1998.pdf

(508 KB) Pobierz
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA
ZAKŁAD SZKOLENIA OGÓLNOWOJSKOWEGO
płk dr Henryk OLCHA
ppłk mgr Tomasz KĘDRA
METODYKA SZKOLENIA TAKTYCZNEGO
(dla podchorążych I i II roku studiów WAT)
= = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = =
Warszawa 1998
3
SPIS TREŚCI
WSTĘP ...................................................................................... 4
I. ZASADY OGÓLNE...................................................................... 5
1. Zasady i cele szkolenia taktycznego............................................... 5
2. Zadania doskonalenia metodycznego............................................. 15
3. Metody i formy organizacyjne zajęć stosowane w okresie
szkolenia podstawowego oraz szkolenia drużyny...........................
32
2. Przygotowanie się dowódcy plutonu oraz dowódcy drużyny do
zajęć. Zasady opracowania planu-konspektu. ................................
33
3. Układ organizacyjny i przebieg zajęć z taktyki podczas szkolenia
podstawowego. ...........................................................................
40
III METODYKA SZKOLENIA DRUŻYNY .................................... 45
1. Rola i miejsce dowódcy plutonu oraz dowódcy drużyny w okresie
szkolenia drużyny..........................................................................
45
2. Układ organizacyjny i przebieg zajęć w okresie szkolenia
drużyny.
46
BIBLIOGRAFIA .......................................................................... 51
ZAŁĄCZNIKI............................................................................... 52
1. Plan-konspekt dowódcy drużyny do szkolenia w okresie
podstawowym, nt. : „Działanie żołnierza na polu walki.”
2. Plan-konspekt dowódcy plutonu do szkolenia w okresie szkolenia
podstawowego, nt.: „Działanie żołnierza na polu walki.”
3. Plan-konspekt dowódcy plutonu do zajęć z okresu szkolenia
drużyny, nt.: „Drużyna zmechanizowana w natarciu.”.
4. Plan-konspekt dowódcy drużyny do zajęć realizowanych w
formie musztry bojowej, nt.: „Dowodzenie drużyną
zmechanizowaną w obronie.”
5. Plan konspekt dowódcy plutonu do zajęć grupowych z przejściem
do praktycznego działania, nt. : „Dowodzenie plutonem
zmechanizowanym w natarciu."
ZAKOŃCZENIE .......................................................................... 120
19
II METODYKA SZKOLENIA ŻOŁNIERZA .................................. 32
1. Rola i miejsce dowódcy drużyny w okresie szkolenia
podstawowego. .............................................................................
4
WSTĘP
Poradnik jest przeznaczony dla podchorążych I i II roku studiów. Stanowi on
kompendium wiedzy z metodyki szkolenia taktycznego, niezbędnej dowódcy drużyny i
dowódcy plutonu, do nauczania w okresie szkolenia podstawowego i zgrywania drużyny.
Przede wszystkim obejmuje cały zakres wiedzy i umiejętności metodycznych potrzebnej
do organizowania i prowadzenia zajęć ze szkolenia taktycznego, który obowiązuje
aktualnie absolwenta WAT.
W pierwszym rozdziale zawarte są podstawowe, teoretyczne zagadnienia z
dziedziny dydaktyki wojskowej i metodyki szkolenia taktycznego. Szczególną uwagę
zwrócono na zasady nauczania, metody i formy organizacyjne zajęć stosowane w okresie
podstawowego szkolenia i zgrywania drużyny.
W części drugiej omówiono problematykę związaną z metodyką szkolenia
żołnierza, eksponując rolę i miejsce dowódcy plutonu (drużyny) w okresie szkolenia
podstawowego.
W części trzeciej zaprezentowano układ organizacyjny i przebieg zajęć w okresie
szkolenia drużyny.
Istotne znaczenie dla całości poradnika posiadają załączniki, gdzie jako warianty
przykładowych rozwiązań zaproponowano w pełni opracowane plany-konspekty do
zajęć, które są objęte programem nauczania w I i II roku studiów ze szkolenia
taktycznego. Podanych w nich przykładów organizacyjnych i sposobów przeprowadzenia
konkretnych zajęć (ćwiczeń) taktycznych nie należy traktować jako jedynych i
najlepszych rozwiązań. Są to propozycje, które powinny podchorążym ułatwić
zrozumienie problematyki związanej z szkoleniem taktycznym w dwóch
najistotniejszych okresach szkolenia w jednostkach wojskowych oraz we właściwym
przygotowaniu się do przyszłej roli dowódcy - nauczyciela.
Należy jednak podkreślić, że proponowane rozwiązania organizacyjne i
metodyczne powinny być systematycznie wzbogacane i rozszerzane o nowe treści
wynikające z doświadczeń szkoleniowych, także tych, które zostały wypracowane i
obowiązują w NATO, oraz trendów rozwojowych organizowania i prowadzenia działań
taktycznych.
5
I. ZASADY OGÓLNE.
1. Zasady i cele szkolenia taktycznego.
Szkolenie taktyczne jest podstawowym przedmiotem w całokształcie szkolenia
bojowego wojsk pancernych i zmechanizowanych. Obejmuje ono zasadnicze zagadnienia
szkolenia specjalistycznego. Dlatego też, od jakości szkolenia taktycznego w okresie
podstawowym i oddziaływania wychowawczego oraz wpojenia określonych pojęć i
zasad działania, w głównej mierze zależeć będą efekty nauczania w kolejnych etapach
szkolenia w okresach zgrywania załóg i pododdziałów.
Wiedza taktyczna przekazywana szkolonym powinna być oparta na najnowszych
zasadach prowadzenia działań taktycznych. W zakładanych celach szkoleniowych musi
się znaleźć umiejętność nowoczesnego dowodzenia i prowadzenia walki, a to oznacza
sprawne i optymalne decyzje podejmowane w walce oraz umiejętność użytkowania
najnowszej techniki bojowej. Uzyskanie więc wymaganego zakresu wiedzy i osiągnięcie
odpowiedniego stopnia praktycznych umiejętności przez dowódców danego szczebla
dowodzenia i przez pododdziały w szkoleniu taktycznym jest możliwe jedynie wówczas,
jeżeli kadra dowódcza (wykładowcy) legitymują się nie tylko gruntowną wiedzą
specjalistyczną z zakresu taktyki ogólnej, lecz także posiadają umiejętność przekazania
jej podwładnym. Potrzebna jest więc każdemu żołnierzowi znajomość i umiejętność
praktycznego stosowania reguł dydaktycznych. Do najważniejszych z nich należą zasady
nauczania, które wypracowała dydaktyka i ona definiuje to pojęcie następująco:
Zasady nauczania są to prawidłowości dydaktyczne, przestrzeganie których jest
niezbędnym warunkiem skutecznego nauczania i uczenia się.
Tak rozumiane zasady nauczania służą realizacji ogólnych celów kształcenia i
obowiązują w pracy szkół różnych typów i szczebli oraz w zakresie różnych
przedmiotów nauczania (np. matematyki).
Zasady nauczania nie są jednak „normami prawnymi,” lecz opartymi na
spostrzeżeniach naukowych regułami praktycznymi. Innymi słowy nie grożą nam żadne
sankcje typu prawnego, jeżeli nie będziemy przestrzegali ich reguł. Lecz musimy
zdawać sobie sprawę z tego, że nasze efekty szkoleniowe okażą się niezadowalające,
jeżeli nie zastosujemy ich np. w nauczaniu taktyki.
6
Zasady określają sposób w jaki należy urzeczywistniać cele nauczania. Cele i
treści nauczania ukazują z kolei, czego należy uczyć, natomiast zasady wskazują jak się
to powinno czynić . Zasady odpowiadają na pytanie d l a c z e g o należy uczyć tak lub
inaczej (poglądowo, systematycznie) aktywizując podchorążych (żołnierzy).
Biorąc za podstawę zasady nauczania, które wypracowała dydaktyka w szkoleniu
mają zastosowanie następujące z nich: *
poglądowości;
aktywności i samodzielności szkolonych;
związku teorii z praktyką;
trwałości wiedzy oraz indywidualnego podejścia do szkolonych;
przystępności;
systematyczności.
Zasada poglądowości nakazuje, aby w procesie nauczania umiejętnie łączyć
słowo i pokaz przez zaangażowanie zmysłów wzroku, słuchu, dotyku itd. Należy
ukazywać szkolonym rzeczy i zjawiska najpierw w ich naturalnym odzwierciedleniu, a
następnie przy pomocy modeli, obrazu, filmów, schematów i symboli.
Szczególną rolę w realizacji tej zasady spełniają pokazy uzbrojenia i sprzętu
bojowego organizowane w pierwszych dniach szkolenia podstawowego oraz w okresie
pobytu podchorążych na praktykach w jednostkach wojskowych. Ważny jest również
udział podchorążych w organizowanych przez Zakład Szkolenia Ogólnowojskowego
podróżach studyjnych na wszelkiego rodzaju pokazy i ćwiczenia z udziałem wszystkich
rodzajów sił zbrojnych i innych uczelni wojskowych. Są one organizowane i
prezentowane niejednokrotnie dla najwyższych szczebli dowodzenia. Pełny rozmach i
zabezpieczenie w środki pozoracji pola walki tych ćwiczeń, stanowi znakomitą lekcją
poglądową dla podchorążych co do możliwości ogniowych, skuteczności i sposobu
działania na współczesnym polu walki pododdziałów rodzajów sił zbrojnych.
______________________
* Poradnik metodyczny do szkolenia taktycznego w szkolnych pododdziałach piechoty, Wyd. MON,
Warszawa 1990, s.7.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin