Delphi __ Kompendium __ Roz16.pdf - Informatyka - Wiewioor

Delphi :: Kompendium :: Rozdział 16 - 4programmers.net http://4programmers.net/Delphi/Kompendium/Rozdzia%C5%82_16

Strona główna :: Delphi :: Kompendium

Rozdział 16

Czas generowania strony: 0.4138 sek. (zapytań SQL:

12)

Edytuj Historia

Bazy danych BDE

W tym rozdziale skupimy naszą uwagę na tworzeniu aplikacji bazodanowych. Na początek dokonamy krótkiego

przeglądu baz danych, a następnie zajmiemy się tworzeniem aplikacji opartych o technologię BDE ( Borland

Database Engine ).

Spis treści

1 Czym jest baza danych?

2 Typy baz danych

2.1 Lokalne bazy danych

2.2 Bazy danych typu klient-serwer

3 Wielowarstwowość baz danych

4 Bazy danych w Delphi

5 Borland Database Engine

5.1 Sterowniki baz danych

6 Przykładowa baza danych

7 Komponenty bazodanowe

8 Komponent TTable

8.1 TDataSource

8.2 TDataSet

8.3 Komponent TQuery

9 BDE Administrator

9.1 Tworzenie nowej bazy danych

10 Tworzenie bazy w kodzie programu

11 Tworzenie tabel

12 Tworzenie rekordów

13 Odczytywanie wartości z tabeli

14 Przykładowy program korzystający z naszej bazy danych

15 Podsumowanie

W tym rozdziale:

poznasz, na czym polega budowa baz danych;

poznasz znaczenie terminów lokalna baza danych i aplikacje klient-sewer;

nauczysz się wykorzystywać technologię BDE;

napiszesz prosty program korzystający z baz danych.

Czym jest baza danych?

Wiele firm wykorzystuje bazy danych do gromadzenia informacji, gdyż bezwzględnie jest to najlepszy i

najefektywniejszy sposób przechowywania danych ? nie wymagający plików tekstowych, rejestrów czy plików

INI. Sam nie byłem kiedyś skłonny do korzystania z baz danych, lecz gdy poznałem ich funkcje i działanie, nie

potrafiłem już wyobrazić sobie projektowania aplikacji bez ich użycia.

Powiedzmy sobie szczerze: jeżeli nie jesteś zaznajomiony z tematyką baz danych, to słowo to kojarzy Ci się

zapewne ze zbiorem różnych danych ? setkami informacji na temat klientów danej firmy, płac pracowników,

ich adresów itp. Nie jesteś daleki od prawdy; postaram się przybliżyć Ci funkcjonowanie baz danych w Delphi.

Użyjemy do tego mechanizmu firmy Borland ? BDE.

Typy baz danych

Początkującemu użytkownikowi wydaje się, że baza danych to zwyczajny program, który przechowuje gdzieś w

pliku potrzebne informacje i? tyle! W rzeczywistości istnieją bazy lokalne oraz bazy typu klient-serwer.

Lokalne bazy danych

Lokalne bazy danych umieszczone są na jednym komputerze, czyli na tej samej maszynie, na której

uruchomiony jest nasz program. Służą do prostej komunikacji pomiędzy aplikacją a zbiorem danych; używane

są tylko przez naszą aplikację. Przykładem jest program, który przechowuje adresy oraz inne dane

pracowników firmy.

Bazy danych typu klient-serwer

Innym systemem ? nieco bardziej skomplikowanym, lecz bardziej popularnym ? jest architektura baz typu

klient-serwer. Na serwerze znajduje się program, którego zadaniem jest przechowywanie danych, zarządzanie

nimi, a także obsługą aplikacji-klientów. Aplikacja-klient to program, który jest udostępniamy w kilku

egzemplarzach (lub nawet setkach kopii) i służy do komunikacji z serwerem. Klient zadaje serwerowi tzw.

zapytania, które ten interpretuje i zwraca klientowi.

Istnieje wiele zalet takiego rozwiązania ? dostęp do bazy danych ma większa liczba osób, a same dane są

bezpieczniejsze (pod względem możliwości utraty). Zarazem jednak więcej osób ma do nich wgląd.

Tworzeniem takich aplikacji zajmiemy się w kolejnym rozdziale.

Wielowarstwowość baz danych

Być może będziesz miał okazję zetknąć się kiedyś z pojęciem jednowarstwowa baza danych lub podobnym,

1 z 10

2009-03-14 15:50

RSS | Forum | Pastebin |

Regulamin | Pomoc | Usuń

cookies | Prawa autorskie |

Kontakt | Reklama

Delphi :: Kompendium :: Rozdział 16 - 4programmers.net http://4programmers.net/Delphi/Kompendium/Rozdzia%C5%82_16

dlatego też wyjaśnię je szczegółowo.

Lokalne bazy danych są nazywane zazwyczaj jednowarstwowymi ? z tego powodu, iż wszelkie operacje są

wykonywane bezpośrednio (program posiada bezpośrednie połączenie z bazą danych).

Dwuwarstwowa baza danych to połączenie z bazą danych za pomocą tzw. sterowników (baza klient-serwer).

Aplikacja używa sterowników, aby połączyć się z serwerem, a ten bierze na siebie odpowiedzialność za

zarządzanie danymi.

Wielowarstwowość to połączenie kilku serwerów. Aplikacje-klienci łączą się z serwerami, które z kolei

odpowiadają za przekazanie danych do serwera głównego.

Bazy danych w Delphi

Wykorzystując tak wspaniałe środowisko, jakim jest Delphi, masz możliwość skorzystania z kilku rodzajów baz

danych:

BDE ? dość skomplikowany mechanizm Borlanda, pozwalający na łączenie się z bazami danych typu

dBase czy Pardox.

ADO ? jest to standard firmy Microsoft, polegający na łączeniu się z bazami danych przy wykorzystaniu

mechanizmu ADO (ActiveX Data Object).

dbExpress ? stosunkowo nowa technologia, pozwalająca na łączenie się z różnymi typami baz danych.

Dużą zaletą jest uniwersalność tego typu baz danych, dostępnych także dla Linuksa.

InterBase ? komponenty tej grupy umożliwiają połączenie się z serwerem bazodanowym firmy Borland ?

InterBase.

W III części tej książki zajmiemy się dwiema najpopularniejszymi metodami dostępu do baz danych ? BDE oraz

dbExpress.

Borland Database Engine

BDE, czyli Borland Database Engine , to zbiór bibliotek DLL i funkcji API, umożliwiających w dość prosty sposób

komunikowanie się z systemami baz danych.

Co prawda BDE jest dołączany do Delphi, lecz stanowi zbiór osobnych bibliotek, umieszczonych w katalogu

Borland Shared/BDE.

Sterowniki baz danych

Już nieraz wspomniałem w tym rozdziale o tzw. sterownikach. W rzeczywistości sterowniki są funkcjami API

dokonującymi operacji na bazach danych. Różne bazy danych, takie jak dBase czy Paradox, posiadają różną

budowę ? sterowniki dokonują ?tłumaczenia? funkcji pisanych w Delphi na ?język? zrozumiały dla bazy danych.

Przykładowa baza danych

Mechanizm BDE udostępnia kilka przykładowych baz danych, aby użytkownik mógł sprawdzić w jak najkrótszym

czasie działanie komponentów. Przeprowadzimy małe ćwiczenie, prezentujące wykorzystanie tych ?gotowców?.

Najpierw udaj się do katalogu, w którym zainstalowane jest BDE (w moim przypadku jest to F:\Common

Files\Borland Shared\Data ) i odszukaj plik country.db . To jest właśnie przykładowa baza danych, z której za

chwilę skorzystamy (rysunek 16.1).

Rysunek 16.1. Pliki bazy danych country

Na rysunku oprócz pliku z rozszerzeniem *.db znajdują się także pliki *.cds oraz *.px, wykorzystywane na

potrzeby samego BDE.

Przejdź do zakładki BDE w palecie komponentów i odszukaj komponent TTable (pierwszy z lewej);

umieść go na formularzu.

Przejdź do zakładki BDE i umieść na formularzu komponent TDataSource (również pierwszy z lewej).

Z listy rozwijalnej komponentu TDataSource wybierz pozycję Table , która określa umieszczony na

formularzu komponent TTable .

Przejdź do zakładki Data Controls i umieść na formularzu komponent TDBGrid ; jego rozmiar dopasuj

według własnych upodobań.

Mając dalej zaznaczony komponent TDBGrid , z listy właściwości kwybierz DataSource (wskazanie

komponentu TDataSource ).

Po tych czynnościach mamy już gotowy interfejs programu. Teraz nadszedł czas na połączenie się z bazą, ale

uprzednio musimy wybrać odpowiednią tabelę.

Ponownie zaznacz komponent TTable ; będziemy musieli wybrać bazę danych, z której będziemy korzystać. Z

listy rozwijalnej właściwości DatabaseName wybierz DBDEMOS ; następnie z listy właściwości TableName wybierz

country.db .

Nadszedł teraz decydujący moment ? wartość właściwości Active zmień na True . W tym momencie komponent

powinien połączyć się z bazą danych, a na komponencie TDBGrid powinny pojawić się wartości odczytane z

owej bazy.

Program w trakcie działania przedstawiony został na rysunku 16.2.

2 z 10

2009-03-14 15:50

Delphi :: Kompendium :: Rozdział 16 - 4programmers.net http://4programmers.net/Delphi/Kompendium/Rozdzia%C5%82_16

Rysunek 16.2. Wartości z bazy danych przedstawione w komponencie TDBGrid

Naturalnie jest to tylko przykład ? w dalszej części rozdziału zajmiemy się tworzeniem własnej bazy danych i

samodzielnym dodawaniem rekordów.

Komponenty bazodanowe

Mimo że nie stworzyliśmy jeszcze prawdziwej aplikacji opartej na bazach danych, tj. nie napisaliśmy ani

jednego wiersza kodu, to wykorzystałeś już w poprzednim przykładzie kilka komponentów. Co prawda przykład

był dość prosty, ale wymagał użycia aż trzech komponentów.

Większość operacji na bazach danych odbywa się dzięki komponentom niewizualnym, aczkolwiek

przedstawienie wyniku tej operacji (dodanie nowego rekordu, odczytanie zawartości tabeli) musi być

przedstawione w postaci wizualnej kontrolki. Owe kontrolki służące do przedstawienia zawartości baz danych są

zamieszczone na palecie Data Controls , a wyróżniają się tym, że ich nazwa poprzedzona jest literami DB. W

poprzednim przykładzie użyliśmy komponentu TDBGrid , który reprezentuje zbiór kolumn i wierszy. Przed

uruchomieniem programu konieczne jest jednak przydzielenie odpowiedniej wartości do właściwości DataSource

(rysunek 16.3).

Rysunek 16.3. Inspektor Obiektów z zaznaczoną właściwością DataSource

Owa właściwość DataSource określa zbiór danych, który ma zostać przedstawiony w komponencie.

Inny przykład znajduje się na rysunku 16.4. Tam bowiem zastosowałem komponenty TDBImage oraz

TDBNavigator .

3 z 10

2009-03-14 15:50

Delphi :: Kompendium :: Rozdział 16 - 4programmers.net http://4programmers.net/Delphi/Kompendium/Rozdzia%C5%82_16

Rysunek 16.4. Graficzne przedstawienie wartości z tabeli

W tym przykładzie odczytywana jest tabela animals.db , która posiada kolumnę BMP , zawierającą zdjęcie

wybranego zwierzaka. Graficzne przedstawienie tego zdjęcia wiąże się z wybraniem z właściwości DataField

pozycji BMP jako nazwy kolumny do zaprezentowania.

Komponent TDBNavigate służy do przesuwania się między kolejnymi rekordami tabeli; tutaj także konieczne

jest wybranie odpowiedniej wartości z właściwości DataSource .

Komponent TTable

Komponent TTable jest najprostszym środkiem umożliwiającym dostęp do konkretnej bazy danych oraz tabeli.

Tabela jest uporządkowanym zbiorem kolumn i wierszy.

Główne właściwości oraz metody tego komponentu zostały przedstawione w tabelach 16.1 oraz 16.2.

Tabela 16.1. Główne właściwości komponentu TTable

Właściwość Opis

TableType Typ tabeli (Paradox, dBase, ASCII, FoxPro lub wartość domyślna)

TableName Z lity rozwijalnej możesz wybrać tabelę należącą do określonej bazy danych

ReadOnly Określa, czy tabela ma być tylko do odczytu

DatabaseName Z listy rozwijalnej możesz wybrać bazę danych, z której będziemy korzystać

Exclusive Umożliwia zablokowanie danej tabeli wyłącznie dla naszej aplikacji

Tabela 16.2. Główne metody komponentu TTable

Właściwość Opis

CreateTable Tworzy tabele na podstawie wcześniej podanych informacji

EmptyTable Usuwa wszystkie rekordy z tabeli

DeleteTable Usuwa tabelę całkowicie

RenameTable Zmienia nazwę tabeli

LockTable Blokuje tabelę, tak aby inne aplikacje nie miały do niej dostępu

UnlockTable Odblokowuje tabelę

GotoKey Przechodzi do wybranego rekordu

TDataSource

W poprzednim przykładzie również korzystaliśmy z komponentu TDataSource . Nie pełni on żadnej znaczącej

funkcji poza tym, że jest pośrednikiem pomiędzy komponentami typu TTable czy TQuery a kontrolkami

wizualnymi typu TDBGrid .

TDataSet

Klasa TDataSet jest klasą bazową dla komponentów typu TQuery czy TTable , stąd posiada ona większość

metod i właściwości klasy TTable . Właściwości tej klasy przedstawiłem w tabeli 16.3, a jej główne metody ? w

tabeli 16.4.

Tabela 16.3. Główne właściwości klasy TDataSet

Metoda Opis

Active Ustawienie wartości na True powoduje połączenie z bazą danych i odczytanie zbioru danych

Bof

Właściwość zwraca True, jeśli kursor znajduje się na pierwszym rekordzie

Eof

Wartość zwraca True, jeżeli kursor znajduje się na ostatnim rekordzie

Fields Wskazanie typu TFields, zwracającego informację na temat pól

FieldValue Zwraca w postaci typu Variant wartość określonego pola

4 z 10

2009-03-14 15:50

Delphi :: Kompendium :: Rozdział 16 - 4programmers.net http://4programmers.net/Delphi/Kompendium/Rozdzia%C5%82_16

Filter Określa kryterium filtrowania rekordów

Filtered Określa, czy zastosować filtrowanie

Modified Określa, czy bieżący rekord został zmodyfikowany

RecNo Bieżący numer rekordu

RecordCount Ogólna ilość rekordów

Pisząc słowo kursor w powyższej tabeli, mam na myśli aktualnie zaznaczoną pozycję.

Tabela 16.4. Główne metody klasy TDataSet

Metoda Opis

Append Po wywołaniu tej metody stworzony zostaje nowy rekord

Cancel Anuluje zmiany dokonane w bieżącym rekordzie

ClearFields Czyści zawartość wszystkich pól rekordu

Delete Usuwa bieżący rekord

Edit Daje możliwość edycji rekordu

FetchAll Pobiera wszystkie rekordy, począwszy od zaznaczonego

FindFirst Rozpoczyna wyszukiwanie

FindNext Znajduje kolejny rekord

FindLast Znajduje ostatni rekord

Refersh Odświeża zbiór informacji o bazie danych

Komponent TQuery

W działaniu komponent TQuery (angielskie słowo query oznacza zapytanie) przypomina kontrolkę TTable .

Jedyna znacząca różnica, jaką można dostrzec, to operowanie na bazie danych za pomocą języka SQL.

SQL to skrót od angielskich słów Structured Query Language. Jest to język oparty na

specjalnych zapytaniach kierowanych do bazy.

Posługując się komponentem TQuery , możesz uzyskać dostęp do takich baz danych, jak Sybase, Oracle,

Informix, DB2 czy InterBase oraz lokalnych: Paradox, dBASE, Access i FoxPro.

Komponent TQuery nie posiada właściwości TableName, lecz dzięki zapytaniom SQL mamy możliwość uzyskania

dostępu jednocześnie do kilku tabel.

Więcej informacji o samym języku SQL znajduje się w rozdziale 17.

BDE Administrator

BDE Administrator (rysunek 16.5) to narzędzie służące do manipulowania bazami danych.

Rysunek 16.5. Program BDE Administrator

Za jego pomocą możemy usunąć, zapisać lub zmodyfikować dowolną bazę danych.

Tworzenie nowej bazy danych

Utworzenie nowej bazy danych może odbyć się zarówno poprzez aplikację BDE Administrator, jak i poprzez

5 z 10

2009-03-14 15:50

Delphi Kompendium Roz16.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: