Okolice miasteczka Roluos w północno-wschodniej Kambodży słyną ze wspaniałych ruin khmerskiej architektury. Do kompleksu najstarszych świątyń Imperium Khmerskiego, zwanych „Grupą Roluos”, należą m. in.: Bakong, Lolei, Preah Ko, Prei Monti, Prasat OKaek, Prasat Prei Prasat i Prasat OLock.
Kambodża | Świątynie grupy Roluos zachwycają bogactwem zdobień (by migikata)
Kompleks zabytków znajduje się w odległości ok. 12 km na wschód od miasta Siem Reap. Świątynie należące do tej grupy znajdują się blisko siebie, na obszarze ok 3 km.
Świątynie Grupy Roluos datuje się na wiek IX, są one zatem starsze o ok. 300 lat od Angkor Wat. Trzy główne świątynie grupy Roluos charakteryzują się zbliżonymi cechami rozwiązań architektonicznych i zdobień oraz wzniesione zostały przy użyciu podobnych materiałów.
Okolice miejscowości Roluos to teren dawnego centrum cywilizacji Khmerów, znanego jako Hariharalaya (siedziba Hari-hara).
Około 70 lat po tym jak król Jayavarman II założył stolicę swego państwa na górze Kulen w 802, inaugurując tym samym okres zwany później w historii jako „Angkor Period”, przeniesiono centrum państwa właśnie do Hariharalaya – być może ze względu na lepsze uwarunkowania obronne i ekonomiczne tego miejsca. Król zmarł w 850 r. już na terenie nowej stolicy. Powszechnie uważa się, że jego następcy pozostali tam aż do 905 r., kiedy to stolicę imperium przeniesiono do Bakheng.
Kambodża | Rolous Group znajduje się w odległości ok. 12 km na wschód od miasta Siem Reap (by azwegers )
Wielu turystów ogranicza zwiedzanie kompleksu starożytnych budowli Angkoru do świątyń największych i najbardziej znanych, takich jak Angkor Wat i Angkor Thom. Jeśli jednak dysponujemy większą ilością czasu, możemy pozwolić sobie na zwiedzenie także innych zakątków dawnego Imperium.
Kambodża | Bakong (by C. Karras)
Warto np. zainteresować się kompleksem świątyń należących do pierwszej stolicy Imperium - Hariharalaya. Są to świątynie tzw. „Grupy Roluos”.
Do tej grupy (zobacz mapkę), znajdującej się w odległości ok. 12 km na wschód od Siem Reap, należy m. in. świątynia Bakong.
Świątynia Bakong była oficjalną świątynią miasta Hariharalaya. Zbudował ją król Indravarman I i w roku 881 poświęcił bogu Śiwie.
Góra świątynna była otoczona murem z laterytu oraz dwoma rowami z wodą. Zewnętrzna fosa miała wymiary 700 x 900 metrów.
Kambodża | Wyszukana elementy zdobnicze świątyni Bakong (by C. Karras)
Przy budowie świątyni Bakong po raz pierwszy zastosowano w tak dużym zakresie piaskowiec. Wieże z cegły posiadają precyzyjnie wykonane elementy konstrukcyjne oraz resztki sztukaterii.
Centralna część świątyni w stylu Angkor Wat została zbudowana prawdopodobnie ok. 200 lat po głównej budowie.
Kambodża | Bakong leży na obszarze starożytnego miasta Hariharalaya (by C. Karras)
W skład Grupy Roluos - najstarszych świątyń Angkoru, wzniesionych na obszarze pierwszej stolicy Imperium Khmerów, wchodzą trzy budowle główne: Preah Kô, Bakong i Lolei (mapka) oraz kilka pomniejszych kompleksów ruin świątynnych m. in.: Prei Monti, Prasat OKaek, Prasat Prei Prasat i Prasat OLock.
Kambodża | Odpoczynek przy świątyni Lolei (by C. Karras )
Świątynia Lolei została zbudowana przez króla Yashovarmana I (panował w latach 877-889) ku pamięci jego ojca Indravarmana I i królewskich przodków, a w roku 893 poświęcona bogu Śiwie.
Cztery ceglane wieże (niegdyś prawdopodobnie sześć) świątyni ustawione są na dwupiętrowym fundamencie pośrodku wyschniętego dzisiaj Lolei Baray (Indratataka). W starożytności był to potężny sztuczny zbiornik wody o wymiarach 3,8 na 0,8 km. Zbudowano go dla zaopatrzenia stolicy w wodę. Świątynia została wzniesiona na sztucznej wyspie.
Szczególnie godne uwagi są ogromne ramy drzwi świątynnych wykonane z jednego bloku piaskowca oraz inskrypcje na słupach drzwiowych.
Świątynia Lolei jest najbardziej wysunięta na północ z całej Grupy Roluos.
Kambodża | Świątynia Lolei z Grupy Roluos (by C. Karras)
Świątynia Prei Monti jest niewielkim i dość niepozornym obiektem w Grupie Roluos, wyróżnia ją jednak to, że jest starsza niż trzy najważniejsze świątynie tego kompleksu: Preah Kô, Bakong i Lolei.
Kambodża | Prasat Prei Monti (by Prof. Mortel)
Prasat Prei Monti wzniesiono w połowie IX wieku z inicjatywy króla Jayavarmana III (panował w latach 835-877 n.e.), drugiego władcy od założenia Angkoru w 802 r.
Chociaż Prei Monti ma stosunkowo niewielkie rozmiary, jeśli weźmie się pod uwagę inne zabytki Roluos, musiała być to budowla o szczególnym znaczeniu, ze względu na znajdujące się tu ruiny królewskiego pałacu.
Odnalezienie polnej drogi prowadzącej do świątyni jest dla turystów pragnących odwiedzić Prasat Prei Monti pewnym wyzwaniem.
Drogowskaz przy głównej drodze z Siem Reap wskazuje turystom drogę do Preah Kô i Bakong. Ok. 400 m za rozwidleniem z prawej strony drogi dostrzec można ruiny Preah Kô, a jadąc dalej dotrze się do północnej strony fosy (rzecz jasna – byłej fosy) okalającej Bakong. Należy teraz skręcić w lewo i objechać rów dookoła. Po prawej stronie dostrzeżemy wejściową groblę Bakong (świątynie Roluos miały wejścia lokowane od strony wschodniej). Po zachodniej stronie murów Bakong należy skręcić w lewo w polną drogę, potem jeszcze raz w lewo i już znajdziemy się na drodze prowadzącej prosto do zachodniej ściany Prei Monti.
Świątynia Preah Kô (Świątynia Świętego Byka) została zbudowana przez króla Indravarmana I w roku 879, jako grobowiec króla Jayavarmana II i innych przodków. Indravarman I był następcą i siostrzeńcem Jayavarman II (założyciela Imperium Khmerów w 802 r.).
Kambodża | Figury byków z Preah Kô (by genelin1211)
Budowla ta była otoczona fosą o wymiarach 400 x 500 metrów. Świątynia Preah Kô, wraz regionem mieszkalnym, zajmowała powierzchnię ok 330 ha. Była to jedna z pierwszych budowli świątynnych w starożytnym, nieistniejącym już dziś mieście Hariharalaya (stolicy ówczesnego Imperium Khmerskiego).
Świątynia zlokalizowana jest w Grupie Roluos, około 15 km na południowy-wschód od głównych kompleksów świątynnych Angkoru i ok. 12 km na wschód od Siem Reap (zobacz mapkę).
Nazwa świątyni - Preah Kô (Świątynia Świętego Byka) - wywodzi się od trzech posągów byków wykonanych z piaskowca, znajdujących się na terenie kompleksu. Posągi te przedstwiają najprawdopodobniej mitycznego białego byka Nandi, wierzchowca boga Śiwy - patrona świątyni.
Roza1956