1. Jakie sš 4 podstawowe grupy czynników życia i pracy? Czynniki fizyczne: temperatura, wilgotnosc powietrza, owietlenie, promieniowanie elektromagnetyczne, pršd elektryczny, halas, dzwieki Czynniki chemiczne: metale cięż.ie, pyły, gazy, rozpuszczalniki organiczne, pestycydy Czynniki biologiczne: rożnego rodzaju drobnoustroje Czynniki psychiczne: stres, nerwice, uzaleznienia, sen 2. Wymien rodzaje promieniowania elektromagnetycznego : promieniowanie podczerwone ( 0.8 100 mikrometrow) promieniowanie nadfioletowe ( 0.18 0.40 mikrometrow) promieniowanie jonizujace promieniowanie radiowe i mikrofale promieniowanie widzialne 3. Wymien znane ci choroby srodowiskowe: Sa to choroby cywilizacyjne spowodowane zaniczyszczeniami srodowiska wywolane czynnikami biologicznymi, fizycznymi, chemicznymi. Zaliczamy do nich: Zespol dlugu czasowego wystepuje gdy przemiszczamuy sie do innej sfery czasowej, zaburzenia AUN przejawiajace sie desynchronizacja w jego dzialaniu. niedoczynnikowe reaktywnosc chemiczna Zespol przewleklego zmeczenia duza roznorodnosc objawow, przyczyna to obnizona odpornosc danej osoby lub nadwrazliwosc na czynniki srodowiskowe. Legionelloza zapalenie pluc wywolane przez Paleczki Legionella pneumophila, ktore kolonizuja ciagu cieplej wody. Garaczka z Pontiac pozaplucna postac legionellozy; alergiae, objawy uczuleniowe, podzyzszona temperatura ciala. Zespol zlego budownictwa podraznienie oczu, nosa, gardla, suchosc skory i blon sluzowych, nudnosci, bole i zawroty glowy. Przyczyna to niewlasciwe parametry nikroklimatyczne. Przewlekle nieswoiste choroby ukladu oddechowego 4. Co to jest promocja zdrowia: Promocja zdrowia to proces umozliwiajacy ludziom kontrole nad wlasnym zdrowiem i poprawianie go. 5. Definicja halasu i jego skutki: Halas wszystkie nieporzadane zjawiska akustyczne uciazliwe lub szkodliwe dla zdrowia. Dopuszczalne normy halasu to 4560 dB. Skutki halasu sluchowe: zaburzenia sluchu odwracalne, zaburzenia sluchu nieodwracalne, ostry uraz akustyczny, maskowanie roznych sygnalow akustycznych pozasluchowe: zmeczenie, zaburzenia snu, dyskonfort psychiczny, zmiany czestosci akcji serca i cisnienia krwi, zmiany rytmu oddechowego, zaburzenia perystaltyki jelit 6. Sposoby oddzialywania ciepla na czlowieka: 7. Co to sa biomarkery : Biomarkery to wskazniki sygnalizujace wystepowanie zjawisk w ukladach biologicznych, bedace srodkiem do wyjasnienia zaleznosci miedzy ekspozycja a uszkodzeniem zdrowia i sa z danym zjawiskiem lub danym procesem specyficznie zwiazane. 8. Narzad krytyczny i stezenie krytyczne: Narzady krytyczne to te szczegolnie wrazliwe na promieniowanie. Ich uszkodzenie prowadzi do powaznych zaburzen funkcjonowania calego organizmu. Patologiczne dzialanie wystarczajaco duzych dawek promieniowania na organizm ludzki manifestuje sie roznymi postaciami zmian, zaburzen, uskodzen. Zaliczamy do nich: popromienna zmiany somatyczne: ostra choroba popromienna, przewlekla choroba popromienna, miejscowe ogniskowe zmiany popromienne ostre i przewlekle dotyczace pojedynczej tkanki, narzadu lub wzglednie okreslonej okolicy ciala (np zapalenie tarczycy, organiczony zespol popromienny), odlegle skukti napromieniowania (np. niedokrwistosc, nowotwory popromienne, zacma soczewek ocznych, zaburzenia gametogenezy). Stezenie krytyczne to takie stezenie substancji toksycznych przy ktorych zachodza odwracalne lub nieodwracalne niepozadane zmiany czynnosciowe komorek, tkanek, narzadow. 9. Co to jest NDS i NDN : NDS najwyzsze dopuszczalne stezenie dotyczace czynnikow natury chemicznej NDN najwyzsze dopuszczalne stezenie dotyczace czynnikow natury fizycznej Wartosci srednie tych czynnikow, ktorych oddzialywanie na pracownika w ciagu 8h dnia pracy przez okres calej aktywnosci zawodowej nie powinno spowodowac zmian w stanie zdrowia pracownika i jego przyszlego potomstwa. Jezeli wartosci te zostana przekroczone pojawia sie choroba zawodowa i mozemy wystapic o odszkodowanie. 10.Grupy czynnikow biologicznych : Czynniki biologiczne dzielimy na mikroorganizmy i makroorganizmy. Mikroorganizmy to bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki i wytwarzane przez nie substancje. Makroorganizmy to rosliny, zwierzeta. 11. Drogi wnikania czynnikow srododwiskowych do organizmu: droga pokarmowa droga oddechowa przez skore przez blony sluzowe dokrewna 12. Co to jest PPM i od czego zalezy: PPM podstawowa przemiana materii, wydatek energji dla podtrzymania czynnosci fizjologicznych na 24 godziny w optymalnych warunkach otoczenia, na czczo. Zalezy od wieku, plci, aktywnosci zawodowej, stanu fizjologicznego. 13. Rodzaje zagrozen w srodowisku pracy : chemiczne biologiczne fizyczne 14. Skladowe makrosrodowiska czlowieka ? Makrosrodowisko to klimat plus zanieczyszczenia powietrza, jakosc wody i gleb, oraz czynniki natury spolecznej (ustroj polityczny, PKB, system edukacyjny, zdrowotny, dostepnosc pracy, styl zycia). Wszystkie czynniki mikrosrodowiska moga wystepowac w makrosrodowisku. 15. Stres i zmiany nim wywolane: Stres dynamiczna relacja miedzy czlowiekiem a otoczeniem, odbierana jako wymagajaca wysilku adaptacyjnego lub przekraczajaca wrazliwosc jednostki. Dzieli sie na eustrs (sztes pozytywny) i dystres (stres negatywny). Zmiany wywolane stresem: zaburzenia percepcji i myslenia, trudnosci w koncentrowaniu uwagi, nerwica, stany lekowe, zaburzenia przezywania, problemy z nawiazywaniem kontaktow, poczucie obcosci i zmiany w otoczeniu, aleksytymia (niezdolnosc wyciagniecia wnioskow z faktow psychologicznych oraz spolecznych), uzaleznienie od uzywek, zaburzenia seksualne. 16. Nikotynizm i skutki w organizmie, mechanizm dzialania : Dym tytoniowy to aerozol, ktory zawiera ok.900 roznych substancji toksycznych czynnych bioogicznie. Najwazniejszym z nich jest nikotyna i nikotamina stanowia one 97% wszystkich alkaloidow w tytoniu wchlaniane sa do krwioobiegu przezblone sluzowa jamy ustnej i gornych drog oddechowych. Niktyna dziala na polaczenia nerwowomiesniowe i na zwoje komorek nerwowych. Niewielkie dawki stymuluja OUN. Duze dawki powoduja przyspieszenie akcji serca, wzrost cisnienia tetniczego, nudnosci, biegunka, kolatanie serca. Przewlekle zatrucie nikotyna powoduje zaburzenia rytmu serca, zwerzenie naczyn tetniczych, brak apetytu, zaburzenia trawnienia i wchlaniania, zaburzenia wzrokowe. Nikotyna uzaleznia fizycznie i psychicznie, poniewaz ma pewne uspokajajace, przciwlekowe, antydepresyjne. 17. Medycyna srodowiskowa i jej zadania : Medycyna srodowiskowa to nowa dyscyplina medyczna, ktora bada zaleznosci miedzy powstaniem niektorych schorzen a wplywami antropogennie zmienionego srodowiska.Wylacza sie tu choroby zawodowe, infekcje, wypadki, styl zycia. Zadania medycyny srodowiskowej : badania rodzajow i skutkow obciazenia czynnikami srodowiskowymi ustalenie kryteriow zdrowotnych srodowiska i wskaznikow zagrozenia zdrowia czlowieka. 18. Jakie sa roznice miedzy medycyna srodowiskowa a medycyna pracy : Medycyna pracy Medycyna srodowiskowa czas dzialania czynnikow szkodliwych 8h, czas dzialania czynnikow szkodliwych 24h, ciagle stezenie czynnikow szkodliwych wysokie stezenie czynnikow szkodliwych niskie populacja eksponowana hemogenna populacja eksponowana heterogenna 19. Jakie sa podobienstwa miedzy medycyna srodowiskowa a medycyna pracy : Zadaniami medycyny pracy sa : promocja i zachowania na najwyzszym poziomie zdrowia fizycznego, psychicznego, spolecznego pracownikow wszystkich zawodow zapobieganie zaburzeniom zdrowia powodowanym warunkami pracy zabezpieczenie pracownikow w miejscu pracy przed ryzykiem zaburzen zdrowia wywolanych szkodliwymi czynnikami przyjmowanie i utrzymanie pracownikow na stanowiskach pracy przystospwanych do ich cech fizjologicznych i psychologicznych 20. Jakie czynniki srodowiskowe ksztaltuja zdrowie : Czynniki srodowiskowe ksztaltujace zdrowie to : biologiczne flora, fauna, drobnoustroje chemiczne substancje toksyczne, gazy, pyly fizyczne temperatura, wilgotnosc powietrza, promieniowanie 21.Jakie sa biologiczne wlasciwosci pylow : Odrozniamy pyly o dzialaniu : drazniacym (aluminium, zwiazki boru, wegiel, zelazo,szklo) nie powoduja rozrostu tk. wloknistej w plucach, nie zwiekszaja ryzyka zachorowan na gruzlice pluc i inne choroby infekcyjne, nie powoduja czynnosciowego pluc. pylicotworczym ( krysztaly SiO2, krysztaly litu, niektore krzemiany jak talk i kaolin, pyly z kopalni ) powoduja niezyt oskrzeli, rozedme niezytowa, pylice, zapalenie pluc. alergicznym (pochodzenie organiczne, bawelna, welna, siersc, pochodzenie nieorganiczne : leki, pyly arsenu, miedzi chromu) w czystej postaci nie wywoluja reakcji ze strony tkanki lacznej i nie prowadza do rozwoju zmian wloknistych w plucach, moga spowodowac reakcje uczuleniowe, zwiekszaja ryzyko wystapienia chorob infekcyjnych, sa przyczyna anatomicznego i czynnosciowego uszkodzenia narzadu oddechowego oraz ukladu krazenia toksycznym dlugo pozostaja w plucach w formie czastek stalych, wiekszosc jest dobrze rozp. w wydzielinie blony sluzowej drog oddechowych. 22. Cechy pylow decydujace o ich szkodliwosci: rodzaj szkodliwych skladnikow latwo sie przedostaja do ustroju oslabiaja ustroj stezenie skladnikow 23. Definicja i parametry mikroklimatu? Mikroklimat klimat okreslonej przesztrzeni, ktory moze sie roznic od klimatu naturalnego duzego ob...
idasmw