Szczepienie drzew i krzewów (okulizacja)(3).pdf

Szczepienie drzew i krzewów (okulizacja)

Niezbędne narzędzia i materiay

Dwuręczny sekator do obcinania gałęzi, sekator zwykły, okulizak, nożyk ogrodniczy, piła, młotek

drewniany, kątownik drewniany, maśćogrodnicza, rafia.

Szczepienie

Szczepienie jest jednym ze sposobów rozmnażania wegetatywnego roślin - głównie

drzew i krzewów owocowych, polegającym na przeniesieniu odciętego z odmiany szlachetnej

odcinka pędu z kilkoma pączkami tzw. zrazu, na podkadkę- opowiednio przycięty pęd innej,

zakorzenionej rośliny, często formy "dzikiej". Po ich zrośnięciu powstaje nowa roślina, której

podkładka daje odpornośćna choroby, szkodniki i mróz, a zraz przekazuje cenne cechy użytkowe

(np. ozdobne kwiaty, liście, ciekawy pokrój rośliny, smaczne owoce). Możemy rozróżnićkilka

sposobów szczepienia:

- okulizacja (oczkowanie)

- szczepienie w szczelinę

- szczepienie w wieniec

- szczepienie przez stosowanie

Powody okulizacji

Głównym powodem szczepienia jest brak możliwości uzyskania szczepu w inny sposób.

Przykadowo: sadząc pestkęzotej renety uzyskamy jaboń, lecz jej owoce nie będąmiay nic

wspólnego z odmianąmatczyną. Analogiczna sytuacja występuje w przypadku róż. Szczepienie

pozwala na hodowlęwrażliwych odmian roślin na niesprzyjających glebach (np.

grusze na glebach zasadowych). Rozsądny wybór podkadki powiększa lub zmniejsza siłęwitalną

rośliny, ułatwiając jej formowanie (przede wszystkim w przypadku drzew owocowych, lecz

równieżróżpiennych i drzew „paczących"). Tabela obok ułatwi nam wybór. Szczepienie

pozostaje równieżjedynąmożliwątechnikąrozmnażania dawnych odmian, dziśjuż

wymierających. Szybszy wzrost i lepszy "wigor" sądowodem korzyści płynących ze szczepienia

roślin. Wybór podkadki Podkładka młoda, zdrowa, dobrze uksztatowana, z dużąsiłąwitalną,

dobrze przystosowana do warunków glebowych i klimatycznych, musi byćprzede wszystkim

zgodna

ze szczepem. Zwykle szczepi sięrośliny należące do tej samej rodziny, a najczęściej

do tego samego rodzaju.

Wybór podkadki

Podkładkąmogąbyćtzw. "dziczki", czyli młode rośliny pobrane ze stanu naturalnego np. dzikie

róże do szczepienia krzewów róż. Użycie ich pozwala zaoszczędzićczas, ponieważmożna je

szczepićnatychmiast. Jednak sąmniej odporne na choroby, a ich rozwój nie jest równomierny.

Siewki to rośliny uzyskane po planowym siewie (zwaszcza w przypadku

drzew owocowych). Pełne wigoru, mocne sąnajlepszym materiałem na podkładkę. Wybór

okulanta Okulant jest najbardziej wrażliwączęściąszczepionej rośliny. Nie posiada korzeni i jest

bardzo delikatny, zwaszcza zanim spojenie sięzabliśni. Jest pobierany głównie z młodego,

prostego pędu (gaąśszczytowa), który nie wykazuje żadnych zmian chorobowych. Termin

okulizacji

Okulizacjęnajczęściej rozpoczyna sięw III dekadzie lipca (czereśnie, jabonie, grusze), a kończy

w poowie sierpnia okulizacjąśliw. Termin okulizacji zależny jest od dojrzałości podkładek oraz

dobrego wyksztacenia siępąków liściowych na tegorocznych przyrostach drzew odmian, z

których pobiera sięzrazy do zdejmowania oczek. Oznakąprzydatności podkładek do okulizacji

jest łatwe odchodzenie kory od drewna, nazywane "pokazaniem się" miazgi, co świadczy o

intensywnych procesach wzrostu. Najczęściej w dobrych warunkach proces ten następuje

wcześniej niżdojrzałośćpąków liściowych do okulizacji. Nie zaleca sięjednak stosowania oczek

ze słabo wyksztaconymi pąkami, gdyżuzyskuje sięniski procent przyjęć.

Przygotowanie podkadki

*Grubośćpodkładki powinna miećśrednicędo 2-3 cm. Okulizacjęprzeprowadza sięwyącznie w

przypadku młodych drzew. Przy podkadce o większej średnicy,

stosujemy szczepienie w szczelinę

lub w wieniec (patrz Karta Porad 60.12).

*Wybieramy wolne miejsce o gadkiej korze i bez sęków. W przypadku drzew okulant

umieszczamy na „głowni"

(końcu gałęzi), w przypadku krzewów

i roślin o owocach wrzecionowatych

u podnóża (kilka centymetrów nad ziemią).

* Okulizakiem nacinamy korę

w ksztacie litery T. Dugośćpionowego nacięcia powinna wynosić3 - 4 cm, poziomego okoo 1,5

cm.

* Piętkąostrza lub kostkąznajdującąsięna drugim końcu oprawy

odklejamy delikatnie koręuważając, aby jej

nie rozedrzeć. (1)

Okulizacja

Przygotowanie okulanta

* Z drzew wytypowanej odmiany pobieramy mode ale jużzdrewniae

pędy.

*Z pędu usuwamy blaszki liściowe, zachowując jednak szypułki. (1)

*Usuwamy zbyt grubąnasadęi zbyt cienkąkońcówkęgałęzi, aby

pobraćszczep z części środkowej.

*Okulizakiem zdejmujemy tarczowaty skrawek kory z pąkiem i

ogonkiem liściowym (tarczkęokulizacyjną) rozpoczynając cięcie ok.

0,5 cm nad pąkiem, a kończąc 1,5 cm pod pąkiem. (2)

Okulant powinien mieć2-3 cm długości.

Poączenie

*Zdjętątarczkęwsuwamy pod rozchylone brzegi kory tak, aby pąk z

ogonkiem znalazłsięw połowie pionowego nacięcia. (3)

*Lekko naciskamy na podstawęszypułki piętkąnoża, aby oczko

mogło wcisnąćsięw nacięcie na podkładce. (4)

*Opuszczamy rozchylone ścianki kory po obu stronach oczka i

odcinamy pasek kory wystający ponad poziome nacięcie.

*Przyciskamy korę, aby starannie przylegaa do tarczki i miejsce

okulizacji owijamy rafiąogrodniczą.

*Owijanie rozpoczynamy od góry, przyciskając pierwszymi zwojami

rafii jej początek, następnie omijamy pąk, robimy kilka zwoi i

wracamy do góry nad tarczkę, następnie podwójnym zaciągnięciem

kończymy obwiązywanie. Pąk wraz z ogonkiem liściowym powinien

wystawaćnie owinięty rafią. (5)

Przyjęcie sięokulanta

dwa przypadki:

- okulant o oczku rosnącym rozwija siętużpo poączeniu. Młody pęd

wyrasta na poziomie oczka. (6)

- okulant o oczku uśpionym musi przetrwaćzżółknięcie i opadnięcie

szypułki. Pęd rozwinie siędopiero wiosną. (7)

Pielęgnacja po przyjęciu sięokulanta

*Gdy rafia zaczyna wrzynaćsięw pęd,

zdejmujemy jąi powtórnie zawiązujemy luśniej.

*Krzewy i róże przycinamy o 5 cm. W przypadku drzewa mającego wypuścićpionowe pędy

podkładki obcinamy

na ok. 15 cm nad szczepionym miejscem.

Rada: rozsądne jest umieszczenie dwóch okulantów na jednej podkładce, jeden na

drugim jednak w odwrotnych kierunkach. Jeżeli przyjmąsięoba zachowujemy lepiej

umiejscowiony

*Przywiązujemy młodągaązkęobejmą

do pnia, który służy teraz za podpórkę

i pozwala utrzymaćgaąśidealnie pionowo. (8)

*Usuwamy wszystkie pędy rozwijające sięrównolegle wokółokulanta.

(9)

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: