Ladunkoznawstwo.pdf

Ł a d u n k o z n a w s t w o

S t r o n a | 1

P o l i t e c h n i k a P o z n a ń s k a

1. Wprowadzenie do przedmiotu

Ładunkoznawstwo - jest wyspecjalizowaną dziedziną towaroznawstwa, zajmującą się towarami

w procesie ich przemieszczania od momentu nadania przez nadawcę do chwili odebrania przez

odbiorcę, w którym to przedziale czasu towar nazywany jest ładunkiem.

Przedmiotem zainteresowania ładunkoznawstwa jest:

- sposób przygotowania ładunków do przewozu, przeładunków i składowania

- technika i technologia racjonalnego wykonania wymienionych czynności, wykonania

uwarunkowanego właściwościami ładunków

Cele ładunkoznawstwa:

- Poznanie podstawowych właściwości ładunków

- Określenie wraŜliwości ładunków na czynniki zewnętrzne

- Analiza czynników wpływających na jakość ładunków

- Analiza technologii / warunków przewozu, przeładunku i składowania i ich wpływu na

jakość ładunków

- Prowadzenie badań w zakresie zwiększania podatności przewozowej ładunków

- Opracowanie metod obniŜania strat i ubytków w transporcie

- Opracowanie metod ochrony i zabezpieczenia ładunków w trakcie transportu,

przeładunku i składowania

Towaroznawstwo - jest dziedziną wiedzy zajmującą się poznaniem i określeniem wartości

uŜytkowej towarów na podstawie badań ich cech jakościowych.

Towaroznawstwo obejmuje nast ę puj ą ce elementy:

- nazewnictwo towarów

- surowce, ich rozmieszczenie geograficzne oraz właściwości wpływ na jakość gotowych

wyrobów

- podstawowe parametry procesów technologicznych

- właściwości towarów pozwalające na zaspokajanie potrzeb uŜytkowników

- metody badań, oceny i zasady klasyfikacji jakościowej towarów

- rodzaje stosowanych opakowań

- przepisy normalizacyjne i prawne regulujące jakość i oznakowanie towarów

Towar - jest to produkt pracy ludzkiej, przeznaczony do wymiany, mający takie właściwości,

dzięki którym moŜe zaspokajać określone potrzeby ludzkie co nadaje mu charakter dobra

uŜytkowego

Ładunek - stanowi określoną ilość wyrobu (towaru) podlegającą procesom transportowo-

magazynowym, tj.:

Û przechowywania (składowania)

Û przygotowania do przewozu

Û przeładunku (za- i wyładunku)

Û przewozu

Ładunek jednostkowy - jeden lub kilka wyrobów przygotowanych w taki sposób, Ŝeby całością

moŜna było manipulować jak pojedynczym ładunkiem.

Ł a d u n k o z n a w s t w o

S t r o n a | 2

P o l i t e c h n i k a P o z n a ń s k a

Ładunek drobny / drobnicowy (LTL – Less than Truck Load) : jest to ładunek, który nie

wykorzystuje całej ładowności pojazdu.

Ładunek całopojazdowy (FTL – Full Truck Load) : jest to ładunek, który wykorzystuje całą lub

prawie całą ładowność pojazdu.

Ładunek ponadgabarytowy (ponadnormatywny) : jest to ładunek, którego obrys wykracza poza

powierzchnię ładunkową pojazdu lub wysokość ładunku na pojeździe przekracza 4 metry ładunki

dłuŜycowe, nadwymiarowe, (cięŜkie)

Ładunek całokontenerowy (FCL – Full Container Load) : jest to ładunek, który wypełnia cały lub

prawie cały kontener (załadunek nadawca / rozładunek odbiorca)

Podatność transportowa ładunków

Naturalna podatność transportowa – wyraŜa stopień odporności ładunków na warunki i skutki

przemieszczania, wynikający z ich chemicznych, biologicznych i fizycznych cech i właściwości.

Techniczna podatność transportowa – wyraŜa stopień odporności ładunków na warunki

i skutki przemieszczania, wynikający z ich masy, objętości, kształtu oraz zabiegów mających na

celu przystosowanie ładunków do transportu.

Zale Ŝ nie od fazy procesu transportowego podatno ść transportow ą ładunków mo Ŝ na rozpatrywa ć

w kategoriach:

• Podatności transportowej określającej stopień odporności ładunków na warunki i skutki

przewozu

• Podatności przeładunkowej określającej sposób zachowania się ładunków w fazach

załadunku na i wyładunku ze środków transportowych

Najistotniejsze cechy fizyko-chemiczne:

- wraŜliwość na wstrząsy i uderzenia (np. szkło, porcelana)

- wraŜliwość na długotrwałość transportu, temperaturę, wilgotność i światło (np. mięso,

warzywa, owoce)

- szkodliwość dla zdrowia ludzkiego (np. materiały radioaktywne)

- ujemne oddziaływanie na inne ładunki (np. drut kolczasty w kłębach luzem)

- zdolność wchłaniania i/lub wydzielania zapachów (np. niektóre artykuły spoŜywcze luzem)

- zdolność do samozapłonu i/lub wybuchu (np. paliwa płynne)

- skłonność do rozsypywania, wylewania, ulatniania (np. eter)

Ł a d u n k o z n a w s t w o

S t r o n a | 3

P o l i t e c h n i k a P o z n a ń s k a

Nara Ŝ enia ładunków:

NARAśENIA

Fizko-

mechaniczne

Klimatyczne

Chemiczne

Biologiczne

Inne

↓

nacisk

zginanie

złamanie

upadek

przechył

przewrócenie

uderzenie

ściśnięcie

zgniecenie

drgania

hałas/wybuch

promieniowanie

↓

promieniowanie

temperatura

wilgotność

ciśnienie

wiatr

deszcz

szron

lód

śnieg

grad

mgła

↓

spaliny

zasolenie

atmosfera

przemysłowa

materiały

szkodliwe

wyciek

parowanie

↓

pleśń

grzyby

bakterie

ptaki

węŜe

gryzonie

termity

insekty

↓

poŜar (ogień)

zalanie lub

opryskanie wodą

zanurzenie

częściowe lub

całkowite

zalanie całkowite

piasek

kurz

Mechaniczne nara Ŝ enia ładunków:

NARAśENIA

STATYCZNE

DYNAMICZNE

Piętrzenie

Składowanie

Do uniknięcia

Nie do uniknięcia

Drgania

Uderzenia

Drgania

Uderzenia

Nieodpowiednie:

- amortyzatory

- środki

transportu

- materiały

opakowaniowe

- przechył

- upadek

- zgniecenie

- napęd

- resory

- nierówności

terenu / jezdni

- przenośniki

transportowe

- sprzęganie

- rozrząd

- lądowanie

- przybijanie

- fale

- wyboje

- przejazdy

- połączenia szyn

- manipulacje

kontenerami

Prawdopodobie ń stwo wyst ą pienie uszkodzenia przy upadku:

Masa ładunku wraz

z opakowaniem [kg]

Graniczna wysokość upadku stwarzająca znaczne

prawdopodobieństwo uszkodzenia [m]

0 ÷ 10

10 ÷ 30

30 ÷ 120

120 ÷ 250

250 ÷ 500

500 ÷ 1000

powyŜej 1000

1,0

0,8

0,6

0,5

0,4

0,3

0,2

Ł a d u n k o z n a w s t w o

S t r o n a | 4

P o l i t e c h n i k a P o z n a ń s k a

Przybli Ŝ ona wra Ŝ liwo ść wybranych grup wyrobów na uderzania

Poziom wraŜliwości

Współczynnik wraŜliwości

(min. 0, max. 1)

Grupa wyrobów

Maksymalnie wraŜliwe

0,96 ÷ 1

Urządzenia precyzyjne

Bardzo wraŜliwe

0,80 ÷ 0,96

Urządzenia pomiarowe,

elektroniczne i komputerowe

Elektroniczne maszyny do

pisania, kalkulatory, zegary

WraŜliwe

0,64 ÷ 0,80

Kamery, aparaty fotograficzne,

telewizory, radia, przyrządy

pomiarowe np. manometry

Umiarkowanie wraŜliwe

0,48 ÷ 0,64

Mało wraŜliwe

0,24 ÷ 0,48

Urządzenia kuchenne, pralki

NiewraŜliwe

0 ÷ 0,24

Maszyny, urządzenia

Sposoby klasyfikacji/podziału ładunków

Û Podział wg naturalnej podatności transportowej

Û Podział wg technicznej podatności transportowej

Û SITC – Standard International Trade Classification (Standardowa Klasyfikacja Handlu

Międzynarodowego)

Û Podział wg kraju pochodzenia

Û SNTHZ PCN – Scalona Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego PCN –

podstawa ustalania stawek celnych

Û PKWiU – Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług

Podział ładunków wg technicznej podatno ś ci transportowej

- Stałe

Ładunki bezkształtne (plastyczne, włókniste, roślinne)

Ładunki sproszkowane (pyłowe)

Ładunki ziarniste

Ładunki kawałkowe

Ładunki zbryłowane

Ładunki w sztukach

Ładunki Ŝywe

- Płynne

- Lotne

O przynaleŜności do danej grupy decyduje postać oraz ziarnistość!

PKWiU – definicje i podstawy prawne:

Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług powstała na potrzeby statystyki, ewidencji i dokumentacji

źródłowej oraz rachunkowości – VAT, a takŜe rejestrów urzędowych i systemów informacji

publicznej stanowiąc podstawę m.in.:

- sprawozdawczości w zakresie produkcji, zbytu, obrotu towarowego, zapasów, transportu

itp.

- organizacji ewidencji źródłowej podmiotów gospodarczych w postaci indeksów

materiałowych, towarowych itp.

Ł a d u n k o z n a w s t w o

S t r o n a | 5

P o l i t e c h n i k a P o z n a ń s k a

PKWiU jest powi ą zana z:

- PKD – Polską Klasyfikacją Działalności w zakresie wszystkich produktów

- SNTHZ PCN

- Klasyfikacją Usług i CPC – w zakresie usług

Symbol PKWiU I.60.24.30-00.00 oznacza:

I – sekcja : usługi transportowe, magazynowe oraz łączności

I. – podsekcja : brak

I.60 – dział : usługi transportu lądowego i rurociągowego

I.60.2 – grupa : usługi transportu lądowego, pozostałe

I.60.24 – klasa : usługi drogowego transportu towarowego

I.60.24.3 – kategoria : usługi wynajmowania komercyjnych pojazdów transportu

towarowego, z kierowcą

I.60.24.30 – podkategoria : j.w.

I.60.24.30-00 – pozycja : j.w.

I.60.24.30-00.0 – dziewięciocyfrówka : j.w.

I.60.24.30-00.00 – dziesięciocyfrówka : j.w.

2. Jednostki ładunkowe

*Wprowadzenie*

Jednostka ładunkowa (cargo unit) jest to ładunek utworzony z szeregu jednorodnych lub

niejednorodnych ładunków mniejszych – przy zastosowaniu (lub nie) elementów pomocniczych –

traktowany w procesie transportowym jako całość

Głównym zadaniem procesów formowania jednostek ładunkowych jest zwiększenie podatności

transportowej ładunków przez ułoŜenie na lub wewnątrz nośnika ładunku (środka ładunkowego)

określonej ilości towarów w taki sposób, aby były one zabezpieczone przed samoczynnym

rozformowaniem lub uszkodzeniem podczas transportu.

Zadania jednostek ładunkowych:

- ograniczenie lub wyeliminowanie pracy Ŝywej (mechanizacja)

- podniesienie poziomu bezpieczeństwa

- zwiększenie wydajności

- polepszenie wykorzystania ładowności środków transportu i magazynowania

- skrócenie czasu trwanie prac przeładunkowych

Zadania ś rodków ładunkowych:

- nośnik materiału

- utrzymywanie materiału w formie zwartej

- ułatwienie operacji transportowych, przeładunkowych, magazynowych i

manipulacyjnych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: