Ergonomia_prezentacja1.PDF

Definicja ergonomii

(dyrektywa UE)

Ergonomia jako nauka

interdyscyplinarna

Celem

ergonomii

jest

kształtowanie

interdyscyplinarna

warunków pracy niezbędnych do ochrony

pracownika przed przedwczesną utratą sił

biologicznych w następstwie pracy oraz

warunków do ich regeneracji w toku pracy.

Definicja ergonomii

wg Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego

Definicja ergonomii

Międzynarodowego Stowarzyszenia Ergonomicznego (IEA)

Definicja ergonomii

wg Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego

Międzynarodowego Stowarzyszenia Ergonomicznego (IEA)

Ergonomia jest to nauka stosowana,

zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi,

Ergonomia zajmuje się związkami

zachodzącymi pomiędzy człowiekiem

Ergonomia zajmuje się związkami

zmierzająca do optymalnego dostosowania narzędzi,

maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i materialnego

zachodzącymi pomiędzy człowiekiem

a jego pracą, sprzętem i otoczeniem (materialnym)

maszyn, urządzeń, technologii, organizacji i materialnego

środowiska pracy oraz przedmiotów codziennego użytku

a jego pracą, sprzętem i otoczeniem (materialnym)

w najszerszym znaczeniu, włączając w to pracę,

środowiska pracy oraz przedmiotów codziennego użytku

do wymagań i potrzeb fizjologicznych, psychicznych

w najszerszym znaczeniu, włączając w to pracę,

wypoczynek, sytuację w domu i w podróży.

do wymagań i potrzeb fizjologicznych, psychicznych

i społecznych człowieka.

wypoczynek, sytuację w domu i w podróży.

Nauki współtworzące ergonomię

Korzyści uzyskiwane dzięki wysokiej jakości

ergonomicznej urządzeń technicznych

lepsza i wydajniejsza praca,

• zmniejszenie liczby braków i błędów popełnianych w pracy,

zmniejszenie liczby braków i błędów popełnianych w pracy,

• zwiększenie bezpieczeństwa pracy i eliminacja chorób zawodowych,

zwiększenie bezpieczeństwa pracy i eliminacja chorób zawodowych,

• lepsze wykorzystanie czasu pracy,

lepsze wykorzystanie czasu pracy,

• zwiększenie satysfakcji z pracy,

zwiększenie satysfakcji z pracy,

• pozytywne odczucia w kontaktach

pozytywne odczucia w kontaktach

z urządzeniami technicznymi.

Definicja ergonomii

Ergonomia jako nauka

Celem

ergonomii

jest

kształtowanie

warunków pracy niezbędnych do ochrony

pracownika przed przedwczesną utratą sił

Definicja ergonomii

Ergonomia jest to nauka stosowana,

Korzyści uzyskiwane dzięki wysokiej jakości

• lepsza i wydajniejsza praca,

Straty spowodowane niską jakością ergonomiczną

urządzeń technicznych

• straty ekonomiczne bezpośrednie, których wielkość możliwa jest d

Sfery oddziaływania

ergonomii

.: mała wydajność i produkcja braków

spowodowana przemęczeniem, nadmiernym hałasem, ł ym

np .: mała wydajność i produkcja braków

spowodowana przemęczeniem, nadmiernym hałasem, ł ym

oświetleniem, wysoką temperaturą, skutki wypadków przy pracy,

choroby zawodowe, zwolnienia lekarskie)

ergonomii

choroby zawodowe, zwolnienia lekarskie)

• straty ekonomiczne pośrednie, których wielkości nie można w pros

straty ekonomiczne pośrednie, których wielkości nie można w pros ty

. utrata zdrowia, duża p ynność kadr,

niszczenie materiałów, narzędzi i maszyn wskutek niedbalstwa i

np . utrata zdrowia, duża p ynność kadr,

niszczenie materiałów, narzędzi i maszyn wskutek niedbalstwa i

nielubienia swojej pracy)

• straty moralne, nie poddające się ekonomicznej wycenie

cierpienie, złe samopoczucie spowodowane przemęczeniem, niski

np .

cierpienie, złe samopoczucie spowodowane przemęczeniem, niski

etos pracy, brak poczucia podmiotowości, wzrost bierności i apat

etos pracy, brak poczucia podmiotowości, wzrost bierności i apat ii,

ii,

zanik potrzeby wartości wyższych).

Ergonomia warunków pracy

Zadania ergonomii warunków pracy

Do zadań ergonomii warunków pracy należy

badanie wpływu

wykonywanie pomiarów oraz określenie

dopuszczalnych wartości (norm) intensywności

pomiarów

oraz

określenie

zewnętrznych warunków pracy

na człowieka oraz odpowiednie ich kształtowanie.

dopuszczalnych wartości (norm) intensywności

czynników tworzących fizyczne, chemiczne i

na człowieka oraz odpowiednie ich kształtowanie.

czynników tworzących fizyczne, chemiczne i

biologiczne środowisko pracy,

Ergonomię tą tworzą dwie grupy czynników:

1. czynniki materialnego środowiska pracy:

biologiczne środowisko pracy,

• określanie wpływu tych czynników na człowieka,

1. czynniki materialnego środowiska pracy:

• drgania mechaniczne,

drgania mechaniczne,

• hałasy: infradźwiękowe, słyszalne, ultradźwiękowe,

hałasy: infradźwiękowe, słyszalne, ultradźwiękowe,

• mikroklimat (temperatura, wilgotność i inne),

mikroklimat (temperatura, wilgotność i inne),

• emisja energii szkodliwej (promieniowanie elektromagnetyczne),

emisja energii szkodliwej (promieniowanie elektromagnetyczne),

• oświetlenie,

oświetlenie,

• zanieczyszczenia powietrza (gazowe, cieczowe i pyłowe),

zanieczyszczenia powietrza (gazowe, cieczowe i pyłowe),

2. czynniki

określanie wpływu tych czynników na człowieka,

• określanie sposobów eliminacji uciążliwości i

określanie sposobów eliminacji uciążliwości i

zagrożeń

organizacyjne:

• pozycja ciała przy pracy (uwarunkowana wymiarami urządzenia tech

pozycja ciała przy pracy (uwarunkowana wymiarami urządzenia tech n.),

n.),

zagrożeń

powodowanych

przez

czynniki

środowiskowe.

• rytm (powtarzalność) i tempo (szybkość ruchów) pracy,

rytm (powtarzalność) i tempo (szybkość ruchów) pracy,

• przerwy w pracy,

przerwy w pracy,

• metody pracy.

metody pracy.

Zadania ergonomii wyrobów

Dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i

kształtów ciała człowieka,

Ergonomia jako element

sztuki inżynierskiej

kształtów ciała człowieka,

• Zapewnienie funkcjonalności obiektu technicznego

sztuki inżynierskiej

sprawności, niezawodności, podatności na regulacje i

np .

sprawności, niezawodności, podatności na regulacje i

naprawy, łatwości likwidowania po zużyciu),

• Zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu użytkowania

Zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu użytkowania

obiektu technicznego,

• Dbałość o estetykę kształtów i barw obiektu technicznego.

Dbałość o estetykę kształtów i barw obiektu technicznego.

Straty spowodowane niską jakością ergonomiczną

straty ekonomiczne bezpośrednie, których wielkość możliwa jest d o

Sfery oddziaływania

oszacowania

oszacowania ( np

sposób oszacować

sposób oszacować ( np

straty moralne, nie poddające się ekonomicznej wycenie ( np

zanik potrzeby wartości wyższych).

Do zadań ergonomii warunków pracy należy

• wykonywanie

badanie wpływu zewnętrznych warunków pracy

Ergonomię tą tworzą dwie grupy czynników:

powodowanych

przez

czynniki

2. czynniki techniczno

techniczno– organizacyjne

środowiskowe

• Dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i

Ergonomia jako element

Zapewnienie funkcjonalności obiektu technicznego ( np

Ergonomia dla projektanta i konstruktora

Ergonomia dla inżyniera

kierującego procesem produkcyjnym

W tradycyjnych metodach projektowania technicznego nie ma miejsc a na

a na

najszerszym

zakresem zagadnień ergonomicznych. Zagadnienia ergonomiczne doty

wiedzę o człowieku, o jego psychice, anatomii i fizjologii pracy.

zakresem zagadnień ergonomicznych. Zagadnienia ergonomiczne doty czą:

czą:

kontaktu człowieka z maszyną , narzędziem, przyrządem,

, narzędziem, przyrządem,

nie tylko sprawnie

działającej maszyny, lecz przede wszystkim

materiałem obrabianym,

• wpływu na człowieka czynników środowiska pracy

: drgań

mech., hałasu, temperatury, wilgotności i ruchu powietrza,

sprawnie

działającego systemu złożonego z ludzi i obiektów

mech., hałasu, temperatury, wilgotności i ruchu powietrza,

promieniowania cieplnego, oświetlenia, zanieczyszczeń powietrza,

działającego systemu złożonego z ludzi i obiektów

technicznych, przy czym

promieniowania cieplnego, oświetlenia, zanieczyszczeń powietrza,

• wpływu na człowieka określonych rozwiązań organizatorskich

dobro ludzi w systemie musi

być traktowane priorytetowo

wymaganego tempa pracy, stresu psychicznego, monotonii,

być traktowane priorytetowo .

wymaganego tempa pracy, stresu psychicznego, monotonii,

wysiłku fizycznego, czasu pracy itp.

Ergonomia dla inżyniera

służby utrzymania ruchu

Ergonomia dla inżyniera -

organizatora pracy

służby utrzymania ruchu

organizatora pracy

Inżynier odpowiedzialny za organizację pracy powinien mieć

przekonanie, że podmiotem w procesie pracy jest człowiek

Eksploatacja jest to faza istnienia wyrobu, w której kontaktuje się z

się z

przekonanie, że podmiotem w procesie pracy jest człowiek , a nie

, a nie np

np .

, i kontakt ten często trwa najdłużej. Dla

obiektów technicznych w fazie eksploatacji można wyróżnić

Człowiek jest

najcenniejszym elementem systemu pracy. O wynikach pracy w

obiektów technicznych w fazie eksploatacji można wyróżnić dwa stany:

dwa stany:

najcenniejszym elementem systemu pracy. O wynikach pracy w

ostatecznym rozrachunku zawsze decyduje człowiek

• stan użytkowania,

ostatecznym rozrachunku zawsze decyduje człowiek .

• Nowoczesne podejście do procesu organizacji pracy

stan obsługiwania ( np

np . naprawy, regulacja, smarowanie).

. naprawy, regulacja, smarowanie).

Nowoczesne podejście do procesu organizacji pracy - przystosowanie

przystosowanie

pracy do człowieka .

• W celu ograniczenia uciążliwości

Rozróżnienie to ma wpływ na dobór kryteriów oceny ergonomicznej.

Często zdarza się, że kryteria ergonomiczne dotyczące działalnoś

występujących gownie przy

wykonywaniu prac powtarzalnych i monotonnych (współczesna

automatyzacja prac), skuteczne są pewne określone działania, któ

Często zdarza się, że kryteria ergonomiczne dotyczące działalnoś ci

operatorskiej są sprzeczne z kryteriami ergonomicznymi dotyczący mi

automatyzacja prac), skuteczne są pewne określone działania, któ re noszą

re noszą

działalności serwisowej.

nazwę prostych technik organizatorskich

prostych technik organizatorskich (bardziej radykalne działania

(bardziej radykalne działania

noszą nazwę humanizacji pracy).

Proste techniki organizatorskie

czyli przydzielanie pracownikowi

nowych, bardziej złożonych zadań, poszerzanie zakresu czynności

jo b

b enlargement

enlargement ),

), czyli przydzielanie pracownikowi

nowych, bardziej złożonych zadań, poszerzanie zakresu czynności

wykonywanych na stanowisku pracy (dodanie operacji),

wykonywanych na stanowisku pracy (dodanie operacji), umożliwienie

umożliwienie

układ człowiek – obiekt techniczny

obiekt techniczny

jako przedmiot badań

wykonywania całego wyrobu lub znacznej jego części.

• Wzbogacanie pracy

jako przedmiot badań

i aplikacji ergonomii

Wzbogacanie pracy ( jo

jo b

b enrichment

enrichment ),

), czyli scalanie czynności o różnym stopniu

czyli scalanie czynności o różnym stopniu

zwiększanie stopnia swobody i

podejmowania decyzji w zakresie wykonywanych przez pracownika cz

i aplikacji ergonomii

podejmowania decyzji w zakresie wykonywanych przez pracownika cz ynności,

ynności,

umożliwienie mu samodzielnego planowania i organizowania pracy.

• Wymienność pracy

Wymienność pracy ( jo

jo b

b rotation

rotation ),

), czyli zmiana rodzaju pracy i rodzaju czynności

czyli zmiana rodzaju pracy i rodzaju czynności .

Rotacja prac polega na zamianie jednego wykonawcy na innego przy danej

danej

pracy.

• Wymienność stanowisk pracy

Wymienność stanowisk pracy ( jo

jo b

b switching

switching ),

), czyli zmiana miejsca pracy w

czyli zmiana miejsca pracy w

ciągu dnia, tygodnia i dłuższych okresów .

Ergonomia dla inżyniera

W tradycyjnych metodach projektowania technicznego nie ma miejsc

Inżynier związany zawodowo z procesem wytwarzania spotyka się z najszerszym

Inżynier związany zawodowo z procesem wytwarzania spotyka się z

wiedzę o człowieku, o jego psychice, anatomii i fizjologii pracy

• kontaktu człowieka z maszyną

materiałem obrabianym,

Celem projektowania jest stworzenie

Celem projektowania jest stworzenie nie tylko sprawnie

wpływu na człowieka czynników środowiska pracy : drgań

działającej maszyny, lecz przede wszystkim – sprawnie

technicznych, przy czym dobro ludzi w systemie musi

wpływu na człowieka określonych rozwiązań organizatorskich :

Ergonomia dla inżyniera

• Inżynier odpowiedzialny za organizację pracy powinien mieć

Eksploatacja jest to faza istnienia wyrobu, w której kontaktuje

nim największa liczba ludzi

nim największa liczba ludzi , i kontakt ten często trwa najdłużej. Dla

wyniki produkcji, stan maszyn czy zużycie surowców.

wyniki produkcji, stan maszyn czy zużycie surowców. Człowiek jest

stan użytkowania,

• stan obsługiwania

pracy do człowieka

W celu ograniczenia uciążliwości występujących gownie przy

Rozróżnienie to ma wpływ na dobór kryteriów oceny ergonomicznej.

operatorskiej są sprzeczne z kryteriami ergonomicznymi dotyczący

nazwę

Rozszerzanie pracy ( jo

• Rozszerzanie pracy

układ człowiek

wykonywania całego wyrobu lub znacznej jego części.

trudności w ramach jednego zadania, zwiększanie stopnia swobody i

trudności w ramach jednego zadania,

umożliwienie mu samodzielnego planowania i organizowania pracy

Rotacja prac polega na zamianie jednego wykonawcy na innego przy

pracy.

ciągu dnia, tygodnia i dłuższych okresów

System: człowiek

człowiek – obiekt techniczny

obiekt techniczny

techniczny

jest typowym tzw. systemem działania

człowiek– obiekt

obiekt techniczny

jest typowym tzw. systemem działania

i jako taki wyróżnia się następującymi cechami:

realizuje celowe działanie,

• może współpracować z innymi systemami,

może współpracować z innymi systemami,

• może składać się z innych systemów,

może składać się z innych systemów,

• może się zmieniać i doskonalić (rozwijać się),

może się zmieniać i doskonalić (rozwijać się),

• trwa w czasie i ma skończoną trwałość,

trwa w czasie i ma skończoną trwałość,

• zużywa się i wymaga odnowy itd.

zużywa się i wymaga odnowy itd.

Elementarny system

człowiek

Elementarny system

Człowiek przewyższa maszynę

w następujących działaniach:

człowiek – obiekt techniczny

obiekt techniczny

w następujących działaniach:

myślenie indukcyjne (wyciąganie wniosków i formułowanie uogólnie ń ń

na podstawie dokonanych obserwacji i przesłanek stanowiących

Elementarny system człowiek – obiekt

obiekt

na podstawie dokonanych obserwacji i przesłanek stanowiących

poszczególne przypadki wniosków i uogólnień),

• zdolność do działania w sytuacjach nieoczekiwanych i mało

to system złożony z jednego

człowieka oraz określonej liczby i rodzajów

zdolność do działania w sytuacjach nieoczekiwanych i mało

prawdopodobnych (działanie intuicyjne),

człowieka oraz określonej liczby i rodzajów

środków technicznych, którymi on posługuje się

prawdopodobnych (działanie intuicyjne),

• wykrywanie i poprawianie błędów

środków technicznych, którymi on posługuje się

przy wykonywaniu zaplanowanego zadania w

wykrywanie i poprawianie błędów,

• wykrywanie słabych sygnałów (wzrokowych i słuchowych),

przy wykonywaniu zaplanowanego zadania w

określonym czasie i w określony sposób.

wykrywanie słabych sygnałów (wzrokowych i słuchowych),

• wykrywanie sygnałów przypadkowych, pojawiających się na tle

wykrywanie sygnałów przypadkowych, pojawiających się na tle

szumu,

określonym czasie i w określony sposób.

szumu,

• zmiany w zakresie wykonywanych funkcji w wyniku uczenia się.

zmiany w zakresie wykonywanych funkcji w wyniku uczenia się.

Maszyna przewyższa człowieka

w następujących działaniach:

• szybkość działania,

• wielkość dysponowanej siły, mocy i ich stabilność,

Ergonomia a technika

„przyjazna człowiekowi”

• niezmienność wykonywania stereotypowych czynności i zadań,

„przyjazna człowiekowi”

• zdolność do wykonywania wielu operacji równocześnie,

• odporność na warunki środowiska zewnętrznego

przechowywanie informacji w postaci skróconej i kasowanie

informacji.

System:

System: człowiek

• realizuje celowe działanie,

Człowiek przewyższa maszynę

• myślenie indukcyjne (wyciąganie wniosków i formułowanie uogólnie

Elementarny system człowiek

techniczny

techniczny to system złożony z jednego

Maszyna przewyższa człowieka

szybkość działania,

Ergonomia a technika

wielkość dysponowanej siły, mocy i ich stabilność,

niezmienność wykonywania stereotypowych czynności i zadań,

zdolność do wykonywania wielu operacji równocześnie,

odporność na warunki środowiska zewnętrznego,

• przechowywanie informacji w postaci skróconej i kasowanie

Humanizacja pracy

Praktyczne zasady humanizowania

procesów pracy

1. Praca w zespołach roboczych

1. Praca w zespołach roboczych – grupy autonomiczne

grupy autonomiczne

Zmiana podejścia do problematyki pracy, przez uwzględnienie

postulatów humanizacji, wiąże się głównie z

postulatów humanizacji, wiąże się głównie z uelastycznieniem form

uelastycznieniem form

Zbyt głęboki podział pracy powoduje wiele ujemnych skutków

ekonomicznych i społecznych.

organizacji pracy . Polega to przede wszystkim na:

. Polega to przede wszystkim na:

ekonomicznych i społecznych.

Można je skutecznie wyeliminować i zaktywizować pracowników

przez

organizowaniu pracy w zespołach roboczych,

• doskonaleniu metod,

tworzenie zespołów autonomicznych, które same organizują

pracę i wspólnie wykonują zadania ustalone dla całej grupy

pracę i wspólnie wykonują zadania ustalone dla całej grupy .

doskonaleniu metod,

• organizowaniu wypoczynku w czasie trwania pracy,

organizowaniu wypoczynku w czasie trwania pracy,

• ograniczaniu pracy zmianowej,

Taki zespół decyduje o metodzie pracy, podziale zadań między

poszczególnych członków, wyborze kierownika, a także o podziale

ograniczaniu pracy zmianowej,

• innowacjach w organizacji czasu pracy.

poszczególnych członków, wyborze kierownika, a także o podziale

wynagrodzenia, którego wzrost wyraźnie zależy od wzrostu

innowacjach w organizacji czasu pracy.

wynagrodzenia, którego wzrost wyraźnie zależy od wzrostu

wydajności pracy.

Praktyczne zasady humanizowania

procesów pracy

Praktyczne zasady humanizowania

procesów pracy

2 . dobór metod pracy

1. Praca w zespołach roboczych – grupy autonomiczne

grupy autonomiczne

dobór metod pracy

jest przedsięwzięciem ekonomicznie

opłacalnym, gdyż praca w nich jest bardziej wydajna, jakościowo

opłacalnym, gdyż praca w nich jest bardziej wydajna, jakościowo lepsza i

lepsza i

w odczuciu pracowników – interesująca i przyjemna. Forma ta

interesująca i przyjemna. Forma ta opiera się

opiera się

Pracownik na stanowisku pracy odpowiednio wyposażonym i przestrz ennie

ennie

na następujących założeniach:

zorganizowanym może dany wyrób wykonywać różnymi metodami.

grupa produkuje całkowity produkt,

• każdy członek zespołu produkuje całkowitą część,

Właściwie dobrana metoda pracy pozwala na redukcję różnego rodza ju

każdy członek zespołu produkuje całkowitą część,

• grupa liczy 4÷10 osób,

uciążliwości:

• eliminuje z procesów pracy ruchy fizjologicznie zbędne,

grupa liczy 4÷10 osób,

• grupa samodzielnie rozdziela pracę pomiędzy stanowiska robocze,

eliminuje z procesów pracy ruchy fizjologicznie zbędne,

• zmniejsza wydatek energetyczny,

grupa samodzielnie rozdziela pracę pomiędzy stanowiska robocze,

• poszczególne grupy pracują samodzielnie,

zmniejsza wydatek energetyczny,

• zmniejsza obciążenia statyczne mięśni i

poszczególne grupy pracują samodzielnie,

• grupa ma pełne uprawnienia do regulowania przepływu materiałów i

(niedostatek ruchu),

• zapewnia pracownikowi możliwie największą naturalność pozycji ci

hipokinezę (niedostatek ruchu),

grupa ma pełne uprawnienia do regulowania przepływu materiałów i

części na poszczególne stanowiska,

zapewnia pracownikowi możliwie największą naturalność pozycji ci ała i

ała i

części na poszczególne stanowiska,

• w grupie powinna następować systematyczna rotacja prac

ruchów.

w grupie powinna następować systematyczna rotacja prac.

Praktyczne zasady humanizowania

procesów pracy

Praktyczne zasady humanizowania

procesów pracy

3. Przerwy wypoczynkowe w czasie trwania pracy

procesów pracy

3. Przerwy wypoczynkowe w czasie trwania pracy

Dobra organizacja pracy powinna zapewnić

człowiekowi odpowiednie przerwy w czasie pracy:

• przy pracach najcięższych fizycznie lub wykonywanych w uciążliwy

człowiekowi odpowiednie przerwy w czasie pracy:

warunkach środowiska, np

np . na tzw. gorących stanowiskach pracy w

. na tzw. gorących stanowiskach pracy w

hutach, powinny być stosowane przerwy typu "1:1"

powinny być stosowane przerwy typu "1:1" (stosunek czasu

(stosunek czasu

przy czynnościach wymagających skupienia oraz

przy pracy monotonnej należy stosować częste

pracy do czasu przerwy)

przy pracy monotonnej należy stosować częste

(nawet co godzinę) przerwy 3÷5

(nawet co godzinę) przerwy 3÷5- minutowe

minutowe

najczęściej stosuje się formalny rozkład przerw:

jedna przerwa 15

(dłuższa

przerwa

może

spowodować

minutowa

(między 1/2 a 2/3 czasu trwania pracy),

a przerwy dzielą dzień pracy na 2 lub 3 równe części.

wypadnięcie z rytmu).

a przerwy dzielą dzień pracy na 2 lub 3 równe części.

Praktyczne zasady humanizowania

Zmiana podejścia do problematyki pracy, przez uwzględnienie

Zbyt głęboki podział pracy powoduje wiele ujemnych skutków

organizacji pracy

przez tworzenie zespołów autonomicznych, które same organizują

• organizowaniu pracy w zespołach roboczych,

Taki zespół decyduje o metodzie pracy, podziale zadań między

Praktyczne zasady humanizowania

1. Praca w zespołach roboczych

Tworzenie zespołów autonomicznych

Tworzenie zespołów autonomicznych jest przedsięwzięciem ekonomicznie

w odczuciu pracowników

Pracownik na stanowisku pracy odpowiednio wyposażonym i przestrz

• grupa produkuje całkowity produkt,

Właściwie dobrana metoda pracy pozwala na redukcję różnego rodza

uciążliwości:

zmniejsza obciążenia statyczne mięśni i hipokinezę

Praktyczne zasady humanizowania

Dobra organizacja pracy powinna zapewnić

przy pracach najcięższych fizycznie lub wykonywanych w uciążliwy ch

warunkach środowiska,

hutach,

• przy czynnościach wymagających skupienia oraz

pracy do czasu przerwy)

• najczęściej stosuje się formalny rozkład przerw:

jedna przerwa 15- minutowa

(dłuższa

przerwa

może

spowodować

wypadnięcie z rytmu).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: