Szkodniki pierwotne, to te które jako pierwsze atakują drzewa, powodując ich uszkodzenia, poprzez zjadanie liści (igieł). Do takich szkodników należą gąsienice wielu motyli np. strzygoni choinówki, brudnicy mniszki, barczatki sosnówki, larwy boreczników sosnowych. Ich masowe występowanie powtarza się co 10-11 lat.Na masowy rozwój owadów zwany gradacją ma wpływ bardzo wiele czynników, m.in. jednogatunkowość i często równowiekowość rosnących drzewostanów. Występowanie samej sosny na znacznej powierzchni i w jednym wieku, stanowi potencjalną bazę pokarmową i sprzyja wzmożonemu rozwojowi owadów (szkodników pierwotnych) wywołując ich gradację tj. nadmierne ilościowe występowanie.
Owady zjadające liście (igły), to szkodniki pierwotne, bo jako pierwsze szkodzą drzewom.Jeśli drzewo nie ma liści, nie może oddychać, prawidłowo transpirować, często dusi się, jest bardzo osłabione i podatne na atak innych owadów, które z kolei nazywamy:
szkodnikami wtórnymi, bo wtórnie uszkadzają drzewa. Do nich należą przede wszystkim korniki.Korniki zasiedlają drzewa osłabione, wgryzają się pod korę, gdzie składają jaja.Z jaj wylęgają się larwy, które żerując przegryzają łyko, w którym znajdują się naczynia przewodzące, transportujące z korzeni w korony i odwrotnie sole mineralne i wodę.Drzewo pozbawione możliwości odżywiania się, jest osłabione, nie może się obronić i z reguły ginie.Zdrowe drzewo broni się przed atakiem korników zalewając je żywicą.Osłabione drzewo przez szkodniki pierwotne czy szkodę pierwiotną np.: suszę, wiatr, który łamie drzewa lub nadrywa korzenie, oparzenia pożarem itp. nie ma siły, choruje, nie produkuje już tyle żywicy i nie może się bronić przed kornikami.
ousnessa