Dieta w chorobie refluksowej przełyku oraz chorobie wrzodowej
Refluks żołądkowo-przełykowy, patogeneza
Refluks żołądkowo-przełykowy (RŻP)-definicja to przemieszczanie się treści żołądkowej do przełyku, niekiedy połączone z regurgitacjami i wymiotami.
1. RŻP jest procesem fizjologicznym dotyczącym wszystkich grup wiekowych. Może występować wielokrotnie w ciągu dnia, najczęściej w trakcie przemijającego rozluźnienia dolnego zwieracza przełyku.
2. U zdrowych osób utrzymuje się przez maksymalnie 3 minuty, pojawia się po posiłkach i nie wywołuje objawów. Częstość fizjologicznego RŻP u niemowląt karmionych piersią i sztucznie jest podobna,
Choroba refluksowa przełyku ang. gastroesophageal reflux disease, w skrócie GERD) – schorzenie, polegające na nieprawidłowym cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, z powodu niesprawności zwieracza dolnego przełyku
W krajach rozwiniętych 20% populacji ma objawy GERD przynajmniej 1 raz w tygodniu, natomiast 10% odczuwa je codziennie
Chorobie w odróżnieniu od RZP towarzyszą określone powikłania: np. nadżerki w przełyku, zahamowanie rozwoju, ALTE, z. Sandifera, krwawienia
Etiopatogeneza
• Anatomiczna bariera antyrefluksowa
• Sprawna czynność motoryczna przełyku
• Prawidłowa funkcja motoryczna żołądka
n Czynniki usposabiające do ulewania u niemowląt
n Pozycja leżąca dziecka
n Spożywa często (co 3 godz.), pokarm duży objętościowo, osmolalnie i kalorycznie (2,5x więcej niż dorosły)
n Połyka powietrze- nadmierne rozciąganie dna żołądka
Refluks żołądkowo - przełykowy
FIZJOLOGICZNY
· Krótkotrwały
· Ograniczony do dolnego odcinka przełyku
· Nie powoduje dodatkowych objawów
· Poposiłkowy
· Nie występuje podczas snu
PATOLOGICZNY
· Wpływa negatywnie na rozwój fizyczny dziecka
· Stwarza sytuacje zagrożenia życia (ALTE/bezdech)
· Powoduje nawracające zapalenia dróg oddechowych
· Prowokuje nasilony niepokój
Choroba refluksowa przełyku - Objawy przełykowe
Objawy typowe
· Zgaga
· Zarzucanie kwaśnej treści
· Puste odbijania
· Odynofagia
Objawy nietypowe
· Ból w klatce piersiowej
· Nudności i wymioty
· Objawy dyspeptyczne
· Objawy powikłań
· Dysfagia
· Krwawienie z pp
Objawy typowe: zgaga - uczucie pieczenia, palenia za mostkiem
puste odbijania oraz cofanie się treści żołądkowej do przełyku, dolegliwości nasilają się w pozycji leżącej na wznak, przy pochylaniu się i podczas parcia, zwłaszcza po obfitym lub tłustym posiłku.
Objawy nietypowe- mogą występować bez objawów typowych. Są to:
chrypka, szczególnie poranna, spowodowana drażnieniem strun głosowych przez zarzucaną treść żołądkową
suchy kaszel lub świszczący oddech – objawy jak w astmie
ból w klatce piersiowej – najczęstsza (50%) przyczyna niesercowego bólu zamostkowego.
Objawy pozaprzełykowe
· Zmiany w układzie oddechowym i krtani
· Zmiany szkliwa zębów
· Zmiany w zakresie układu sercowo-naczyniowego – ALTE, z Sandifera
· Zespół Sandifera
· zespół napadowych zaburzeń ruchowych o nieznanym mechaniźmie, występujący u dzieci z przepukliną rozworu przełykowego i refluksem żołądkowo-przełykowym, polegający na występowaniu długotrwałych lub przemijających napadów kręczu szyi, doprowadzający do przeprostu szyi i przyjmowania pozycji opistotonus.
· Objawy zespołu występują u około 1% dzieci z refluksem żołądkowo-przełykowym, pojawiają się najczęściej pomiędzy 16 i 36 miesiącem życia
· Charakterystyczną cechą jest, że stopień nasilenia przeprostu koreluje z ciężkością refluksu żołądkowo-przełykowego i zaburzenia ruchowe pojawiają się przy spadku pH poniżej 4,0
· Przyjmowanie pozycji opistotonus występuje także w ciężkich schorzeniach wieku dziecięcego, takich jak mózgowe porażenie dziecięce i encefalopatia wieku dziecięcego. Diagnostyka różnicowa opiera się na stwierdzeniu w badaniu radiologicznym z barytem cech refluksu.
· Po wprowadzeniu odpowiedniego leczenia refluksu, objawy zespołu Sandifera wycofują się.
Zasady leczenia
n Postępowanie ogólne
n Leczenie dietetyczne
n Leczenie farmakologiczne
n Leczenie chirurgiczne
n Leczenie niefarmakologiczne
Zalecenia dotyczące modyfikacji stylu życia.
1. Przyjmuj posiłki najpóźniej 2 – 3 h przed snem
2. Unieś wezgłowia łóżka.
3. Anatomiczna bariera antyrefluksowa działa znacznie lepiej podczas snu na lewym boku.
4. Odpowiednia dieta: spróbuj sam zidentyfikować te składniki pokarmowe, które wpływają na nasilenie objawów. Najczęściej są to: tłuszcze, owoce cytrusowe, potrawy oparte na soku pomidorowym, kawa (także bezkofeinowa) czekolada i alkohol.
5. Zmniejszenie masy ciała u osób otyłych – głównym niekorzystnym czynnikiem w GERD jest nadwaga, zwłaszcza gdy BMI > 25 kg/m2
6. Unikaj leków mogących zmniejszać ciśnienie w obrębie dolnego zwieracza przełyku: metyloksantyn, azotanów, blokerów kanału wapniowego, B2- mim etyków
Dieta w chorobie refleksowej
Zmień przyzwyczajenia:
n unikaj tłustych posiłków, zwłaszcza wieczorem
n zmniejsz objętość posiłków
n nie jedz w pośpiechu
n nie kładź się po jedzeniu
n zredukuj nadwagę
n nie noś obcisłych ubrań
n unikaj dużych wysiłków i pracy wymagającej pochylania się
n jedz regularnie o stałych porach dnia
n bardzo dokładnie gryź i przeżuwaj pokarmy
n spożywaj kolację dwie godziny przed snem
n śpij z uniesionym wezgłowiem łóżka o 15-20 cm tak, aby przełyk znajdował się powyżej żołądka
Produkty niezalecane
· tłuste potrawy, szczególnie tłuste gatunki mięs i drobiu (np. tłusta wieprzowina, gęsi, kaczki, golonki, żeberka),
· tłuste wędliny (np. baleron, salami, pasztety, pasztetowa, tłuste kiełbasy, salceson)
· tłusty nabiał (żółte sery, sery typu camembert i brie, topione i pleśniowe, serki typu fromage)
· potrawy typu fast-food (hamburgery, hot-dogi, cheesburgery, frytki)
Produkty zalecane
n chude gatunki mięs (cielęcina, schab, królik), drobiu (kurczaki, indyki)
n wędliny (szynki wieprzowe i drobiowe, polędwica)
n chude wyroby mleczarskie (mleko, jogurty, kefiry, maślanka z obniżoną zawartością tłuszczu)
n marchew, buraki, ziemniaki, kalafior, szpinak
n potrawy przyprawione świeżą bazylią, oregano lub ząbkami czosnku, przyprawami ziołowymi np. koprem włoskim, estragonem, rozmarynem, szałwią, koperkiem
n małe porcje ciasta drożdżowego lub biszkoptowego
n niegazowane wody mineralne
n herbaty ziołowe (z wyjątkiem herbaty z mięty pieprzowej)
Przykładowy jadłospis
I śniadanie Chleb żytni razowy z margaryną, wędliną drobiową Sałata z olejem, herbata
II śniadanie Bułka z twarożkiem i rzodkiewkami Sok marchwiowy
Obiad Zupa kalafiorowa Pulpety z indyka w sosie koperkowym Ziemniaki z wody Buraczki Sok jabłkowy
Podwieczorek Banan z jogurtem naturalnym odtłuszczonym
Kolacja Pieczywo mieszane z margaryną Szynka drobiowa Marchewka z jabłkiem Woda mineralna niegazowana
n Zaleca się jedzenie bez (pośpiechu) 4-5 małych posiłków dziennie, świeżo przygotowanych, rozdrobnionych. Ostatni, lekki posiłek można jeść nie później niż 2-3 godziny przed snem.
n Mleka antyrefluksowe
n stosowane u dzieci z chorobą refluksową. Mieszanka mleczna jest wzbogacana preparatem o zwiększonej lepkości, który powoduje szybsze gęstnienie mleka
n Bebilon AR
n Humana1+
n Nan AR
n Enfamil AR
n Zagęszczanie pokarmu
n Działanie: Nutriton jest preparatem dietetycznym stosowanym u niemowląt, dzieci i dorosłych. Służy do zagęszczania preparatu mlekozastępczego (stosowanego w żywieniu dzieci z alergią pokarmową) lub mleka modyfikowanego w żywieniu niemowląt, które ulewają po karmieniu.
...
kasia.diet