Benedetto Bravo, Ewa Wipszycka Historia staro�ytnych Grek�w tom I Do ko�ca wojen perskich Pa�stwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1988 Biblioteka Uniwers ecka w Warszawie 1000202413 Spis tre�ci S�owo wst�pne Wst�p 1. harakterystyka �rodowiska geograficznego Klimat (8). Uprawa roli (9) Hodowla (10) 'Transport i komunikacja l�dowaMorze (12) Typ osadnictwa (14). Po�ywienie Grek�w. Kwestia g�odu (16) Metale (18) Bibliografia 2. J�zyk grecki Bibliografia Cz�� pierwsza. Dzieje basenu Morza Egejskiego do VIII w 0. Epoka kamienia Bib�iografia i dyskusja 1. Epoka br�zu A. Uwagi wst�pne na temat chronologii i terminologii Sprawy dyskusyjne. Problemy chronologii epoki br�zu (33). Sprawy dyskusyjne. Problem migracji (34). w'czesna epoka br�zu (35). �rednia epoka br�zu (37). Sprawy dyskusyjne. Przybycie Grek�w ,'(3)~. �r�d�a do dziej�w Grecji II tysi�clecia. Wiarygodno�� tradycji mitycznej (40`. Bibliografia B. Kreta Charakterystyka �rodowiska :43). Kreta w mitach greckich (43). Neolit na Krecie. Pocz�tki epoki br�zu (44). Pocz�tki pa�ac�w i dalszy ich rozw�j (45). System pisma na Krecie (51). Struktura spo�eczna i system w�adzy (52). Stosunki Krety ze �wiatem zewn�trznym (53). Sprawy dyskusyjne. Thallssokracja krete�ska (58). Wierzenia i kult (60). Sprawy dyskusyjne. Sakralny charakter monarchii na Krecie (64). Bibliografia c. Grecja l�dowaPocz�tki kultury myke�skiej (6 ). O�rodki kultury myke�skiej w Grecjiw�a�ciwej (69). Pismo linearne B i j�zyk tabliczek. (74). Obraz spo�ecze�stwa w tabliczkach z pismem linearnym B (7 ). Wierzenia i kult (86). Stosunki ze �wiatem zewn�trznym. Osadnictwo myke�Sskie poza Grecj� (88). Handel (90). Sprawy dyskusyjne. Achajowie w Azji Mniejszej -sprawa Ahhijawa )92). Sprawy dyskusyjne. Czy istnia�o imperiun Myke�skie? (93). Koniec �wiata myke�skiego (94). Sprawy dyskusyjne. Najazd Dor�w (96). Sprawy dyskusyjne. Grecy w�r�d Lud�w morza (99). Sprawy dyskusyjne. Wojna troja�Sska '99'. d. Cyklady . . . . . . 104. Bibliografia . . . . . Wieki ciemne . . . In6 lex:z;ltki �clatn w (rrccji l09'. l3ihlin,hra(1;! . . . . . . . . . . . . . . I t l Czʜ� druga. ~Grecja archaiczna . . . . . . . . 113 ('wahi w~tFpnc . . . . . . . . I I-1 i,umstunic alt_ihctt! grcckicgu 1 l ~ . !3ihli"gr:!ti;! . . . . . . ll. 1'ocmntv homerowe: lliuda i (hla:,�ia . . . . 11R Sl;:ir o Montera' 1?0'. \\`sluilczesnc oul,^;siedzi n;! petanic: jak pinsstalc t,ucmaty ,131 . G;7zic i kiedy powstalc pucmuy? I�onter: jeden htreta cif: uw�ch? 1?> . (;;:y istniat "�wiat homerowy" (124) I'mcci i ich s�uchacze ' (126) . historiografi;t . . . . . 1?(, ~holcvc!iatao czasSu erch.!iczc� iits-al;i tcsicpttc. Zrudla 1'i;. .\li.mtu cp -: am't:l.~ ..?cj , 13h ;trak turo ~Imicczne. 1'ul!s 1r9~. ?.tn~cl greckiej polia ,1 i3 . Polis u hru~,tt m;sust: arcitaitzut-ch ,li> . Aralui-n!Ilclv-,i. .'ll:ueriulnc i upnlccznc podsun!w i~:h pozycji 139:. :lristoi na w;rjn.: ldl~. \Icnta;no�,_ arvstokru�_ji ' I +3`. \~'olni c:<�n,m:o-,sic v�sl ;,:ac,t ru~ nalc�a,rc d~, _r, ,ru;_ii I.l.l'.. Stan ludzi uicwc,Irrych 116'. Sprawy dt~,kusyjnc.'':c,blc:n: !ticwr,li : r:!!c:;no�� n czasach arc!t:.tc nW i�. I-or;. Sprawy dvs!;us)tnc. (:z-,~ istniala Wirecji u slx>Inot;! n,�,>Gta� ;2 . `;t)rau y c:ya:cusyjnc. 1W vcalia obrotu zicmi:r w cr:asach ;trc�;aic>:uc.lr 1~~;. Iiihliogralia . . . . . . 1 ~6 Kolonizacja doby archaicznej . . . Uwagi wst�pne'Ccrminulc,~ia : ~H;. Uwabi w:;i5'hec. Z,rc>dta ;,16-;;. 7,o-,?c.�c n:c .`.colonii. Stosunki z tubylcami (165). I'ri - v, n_: i!ac)atvs kelonicaccjnych (167j. .'.Icin~)?-.~;ic i �oionic i L6fij. (:reckic osady w poiudu"~,vcj It;!iii i na Sycylii ; l69(. Greckie nsacly na ~'schodzic i17?;. (�rcckic osady na dalekim 'T,ac:hodzic :'171;. C:rec,:ic osady na wybczc�ach p�tnocnsch :\9orra 1?l;ejskic);o i n:id Proponna� ;i i5;. IioLntic na vc'~'brzr,!;ich Morza (;zarncgo 177;. Ison:m \X'iclkicj holoniracji `t7~)`. Skutki 1kY'ic1';_cj IW fonizacji ; L81 ;. Sprawy dyskusyjne. C:harak;cr knh;nizacji (f8~). Shrawy dyskusyjr!c. Fcnicjauic a Cizccy !18'i). Sprawy dyskusyjne. C>ddzialvwanie \~'iclkicj Ivolonizacji na strukturo wtasnn�;ci ziemskiej w Grecji (1!3~'. l3ihliografia . . . . . . . . . . . . 1,97 Nowe zjawiska w �yciu spo�ecznym i systemie sprawowania w�adzy (VII-VI w.). . 189 Powstanie !;ilan~l y189i. Zmiany w koral?ikrach spo�ecznych doby archaicznej (194). Spisanie praw (196). 'Tyrania. 'I'crminologia (197;. Problematyka spo�e�_zna i ustrojowa (198'. Propaganda tyran�w (200). Ajsyatneci 201. i~caiec tyranii (202). Tyrani Koryntu (202). 'Tyrani Geli i Syrakuz (201). Powstanie pieni�dza'(206). Bibliografia . . . . . . . . . . . . _': i Sparta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Uwagi wst�pne Zrbdia :213(. I'c;cn i nazwa pa�stwa sparta�skiego )214). Archeolodzy o Sparcie de kotka ~'I w. ~;21~ . Proces formowanie si� terytorialne pa�stwa sparta�skiego (217`. Kiedy Sparta staje si� Sp:trtl~ 215. Spo�ecze�stwo Sparta�skie Spartanie 219'. Spo�ecze�stwo sparta�skie Heloci ' 323 . Spo�ecze�stwo sparta�skie. perjojkowie '311. Ustr�j polityczny (225). Or3yinulno5� Sparty 281. Sp:!ttw r1� =ku:,ajnc. t;hurakttr ewolucji instytucji sparta�skich (220). Sprawy dyskusyjne. Wielka Retra ? (230). Bibliografia ' 231 Ateny 232 Uwagi wst�pnee. Stan �rude� W ;. ~Y,ti;dontnsci te.,l;rat7czuc -.3-'. . .`�ajst:uszc .i>,,Ic .ltcn 235 i. Sytuacja t1W n w przcdeduiu rclorm Soloua ? i i . 2cfisr mv Sol~ma ;=39:. I~onwlcs cnc;c rcfonn (?,10 . Sprawy dyskusyjuc. Rc`c>rnty Snlc,~~u '~ t I . Attyka o� rclerm ``;cMonu d:~ ubjyct:t wladzy przez I'izystrata (~d7;. Iltstoria tyranii 1'.,c:atral.~ i jego syn�w 2.19j. I)zicic, tyranii v: Atenach X250!. RcwoLrcja: S(?8:507 r. 35?S. (,-, nii �,c,litycznv snemrzom l�rrc; T.vlejstcnc;a: demy i tyle ~~531. LTStr�j po;ilc:zr_w st�.wrzt,ny l;rzcz Klcj,iettc~.a: R.rl:; I'u;ciusct i 'lgromadzcnic (255;. Oatracyzin. ~256~. (:haml r;,t,,'ka ducia Klejsicncsu 1251 Bibliografia ==,k Epoka wojen perskich _'S9 Sztuka wojenna w dobie konflikt�w z Persami. Flot; (2i9j. Sytuacja: pa�stw greckich w Azji MnicjszCj do pulowi; :'i u-. I'tw;��j I~~a!ci :26 i. GF'wpraw~s- I)aritaza przeciw ~I'racji i Scytum ,266). Konsekwencje podboju hersl:.icgo dla miast tlzji Itlnit:j,zej 2t;6;. I'owstanic ju�slcic ;s`;~. Sprawy dyslcus.yjnc. I:konomicznc houio�c oporu Grcku�,u. lv~:cstia polityki 1'crs�w wobec Pcnicjan (270`. I'rzcczyn)~ wojen I'crsu;v z Grekami ~;_7?). I?aialania wojenne do biUVc Lod \laratoncm (271`. Sytuacja wi.:vrnc~,:rzna Aren od rcfu~ m Klejstcncsa do bitwy pnd Maratonem ~~275;. Bitwa pod ,~Larateneta (2Z6;_ <;rccy ~.c latach mi,idzy tylaratuncm a t ermopilami (378). ~Uojna ��80 roku (2�0). Bilu�a w Zatoce 5ul:unidskicj ; 3S2). F_amituu;a ( 70 r. ~285~. Powstanie symmacftii atcuskicj ('811. Znaczenie wojen perskich ~2r81. Dzialtna symmachii ate�skiej w Latach sicdem~ziesi�tych i sz: ��dziesi�tych ~~ te. y?89;~, Sl~urta -!aW. raiedemdziesi�te i sze��dzicai�te. Spra~.vy wewn�trzne (29t % rltenc - �ata siedemdziesiyte i ,zc��dziesi.,te: spr<tw� wewn�trzne 0931. Reformy Hfiahesa ~?94`.. Aiblio~rnfia . ?9, Religia . . . ~4'i L',cagi ~.vst�pn: (?_9i;. A. viodcl greckiej rcl:gijno�ci . . ,"3a; Ccthy podstawo�.,c�c religii greckiej (29e;;. I'ojqcic b�stwa (300). Detnoay y03;. IIeru i ~,i04i. `2to~o~,vie Homera i Hczjoda (305j. Begowie i ludzie ,'307) Ality (309;. I3. Kult . . . . . . ,3.. Problem czysto�ci rytualtt:j (311j. l)fiary;312). nl~edlitv~y i �wiata (31S). �naowisha kultu (315`. Miejsca kultu X330). Iv;tplani ,32:. Kult zmartych (32~.). Wyr:>cznic !~25j. Ahony 327). C. Nowe zjawiska w religii czas�w archaicznych . . . . 332 DIJionizos (332) historia i sekty. Charakterystyka og�lna (336;. Historia c:cu.:y�sicie (33)7. Orficy (333,`. Bibliografia . . . . . . . . . 336 Kultura Grecji archaicznej A. Wst�p . . . . (337) Uwagi wst�pne (337). Sympozja (332Ij. Pozycja kobiety �,c spc,h~`~ze�stwic duhy ttrchnicr;tej 4�)i 3-10 . Rola hontoscksuali:~nm tc spolcczno�ci m4�cz?in '342;. Sport i igrzyska ,343'. f l3ihliol;rafia . 3 lo $ia ft. Literatura i-i 1?pffca ~34i~. l.ir~kai 330;. Dramat !i~ ~ '~"~` Iiihlu>~rafia 35h C.. 1'ocr�tki filozoffi i nauki 355 liibliu~ atCia 3C> > D. Sztuka Uwagi wst�pne. Iv!isnci i arty�ci. Wp�ywy wschodu (3 3). Architektura (3) Rze�ba i Ibi. Ccr.tt:u!c;t ! > i 7 . t? Bibliografia . (380) ======== Indeksy . . . . . . . . . . . . . . . . 381 Indeks autor�w wsp�czesnych (382) . Indeks os�b staro�ytnych i postaci mitycznych 384 Indeks nazw geograficznych i etnicznych 388 Spis map 398 Spis ilustracji zamieszczonych w tek�cie 399 Spis ilustracji zamieszczonych na wk�adkach 400 Charakterystyka �rodowiska geograficznego Charakterystyka �rodowiska geograficznego, tradycyjnie umieszczana na wst�pie podr�cznik�w historii, musi by� w naszym przypadku potraktowana szczeg�lnie powa�nie i g��boko. Obszary, na kt�rych rozwija�a si� cywilizacja grecka, s� bowiem tak odmienne pod ka�dym wzgl�dem od znanych nam krain Europy �rodkowej, �e informacje geograficzne o nich trzeba studiowa� tak, jak studiujemy dzieje wojen czy wierze�. Skromna wiedza potoczna o Grecji niewiele si� Czytelnikowi przyda, sk�ada si� na ni� zbyt wiele b��dnych pogl�d�w, s�d�w powierzchownych, turystycznych zachwyt�w i nieporozumie�. W staro�ytno�ci osady greckie rozsiane by�y na olbrzymim obszarze-od wschodnich wybrze�y dzisiejszej Hiszpanii, po �rodkow� Azj� i Pend�ab. My jednak skupimy si� we wst�pie na charakterystyce ziem, na kt�rych cywilizacja grecka si� uformowa�a do pocz�tk�w VIII wieku. Nowe krainy, w kt�rych Grecy osiedlali si� w p�niejszych czasach, opisywa� b�dziemy w odpowiednich rozdzia�ach. W granicach tego pierwotnego kr�gu znajdzie si� po�udniowa cz�� P�wyspu Balka�skiego, wyspy Morza Egejskiego oraz jego wschodnie wybrze�a. O geograficznym charakterze Grecji i jej podziale na naturalne krainy, o kt�rych ~h, te b�dzie mow...
nazirus2411