0:00:10 Wsz�dzie istniej� zast�py potencjalnych zab�jc�w 0:00:12 jak �wiat d�ugi i szeroki 0:00:14 Ludzi, kt�rzy chc� zabi� ciebie i mnie � i samych siebie, 0:00:17 gdy� kieruje nimi co�, co uwa�aj� za najwy�szy idea�. 0:00:24 Polityka oczywi�cie jest bardzo wa�na. 0:00:26 Sytuacja w Iraku, w Palestynie, 00:00:28 nawet problemy spo�eczne w Bradford. 00:00:31 Ale d���c do zrozumienia g��wnych problem�w naszej cywilizacji, 00:00:35 nie tra�my z oczu tego, co najwa�niejsze 00:00:38 plagi zwanej religi�! 00:00:43 Zamachowiec samob�jca wierzy, 00:00:45 �e morduj�c w imieniu Boga, 00:00:47 trafi na szybk� �cie�k� do raju dla m�czennik�w za wiar�. 00:00:52 To nie jest tylko problem islamu. 00:00:55 W tym filmie chc� opowiedzie� o gro�nym zjawisku, 00:00:58 kt�re z podobn� moc� wyst�puje w judaizmie i w chrze�cija�stwie - 00:01:02 o "nie-my�leniu", kt�remu na imi� "wiara religijna". 00:01:08 Jestem naukowcem i w moim przekonaniu 00:01:10 mi�dzy religi� i nauk� istnieje g��boka sprzeczno��. 00:01:14 Nie ma �adnego dobrego powodu, aby wierzy� w istnienie Boga. 00:01:18 Uwa�am tak�e, �e koncepcja boskiego stw�rcy 00:01:21 godzi w elegancj� i pi�kno wszech�wiata. 00:01:26 Wiek XXI mia� by� wiekiem rozumu, 00:01:30 tymczasem okazuje si�, �e wiara religijna ro�nie w si��. 00:01:36 Religijny ekstremizm odgrywa decyduj�c� rol�, 00:01:39 w najbardziej tragicznych konfliktach zbrojnych. 00:01:42 Chcemy, �eby wszyscy niewierni opu�cili ziemie Mahometa, 00:01:45 �eby wreszcie si� st�d wynie�li. 00:01:47 Ameryka ma swoich w�asnych ekstremist�w. 00:01:51 Najwa�niejszym problemem nast�pnego pokolenia 00:01:54 b�dzie islamizacja Europy 00:01:57 W Wielkiej Brytanii, kt�ra �yje w cieniu religijnego terroru, 00:02:01 rz�d chce ograniczy� nasz� wolno�� krytykowania religii. 00:02:06 Nauka - powiada si� - nie powinna si� wtr�ca� do teologii. 00:02:11 Dlaczego jednak naukowcy mieliby si� powstrzymywa� od krytyki? 00:02:16 Nadszed� ju� czas, �eby ludzie rozumu, powiedzieli "do��"! 00:02:20 Wiara religijna zniech�ca do samodzielnego my�lenia, 00:02:24 powoduje podzia�y i niesie wiele innych niebezpiecze�stw. 00:02:45 Pi�kny widok, prawda? 00:02:47 Taki �agodny i niewinny. 00:02:49 Czy nie jest to jednak pocz�tek owej r�wni pochy�ej, 00:02:53 na kt�rej przeciwnym ko�cu spotykamy m�odego cz�owieka 00:02:55 z bomb� w plecaku? 00:03:00 Je�li chcesz wzi�� udzia� w �redniowiecznych rytua�ach religijnych 00:03:04 przy �wiecach, kadzid�ach, muzyce i j�zykach martwych 00:03:09 pami�taj: nikt nie robi tego lepiej ni� katolicy. 00:03:15 Wszystko, co dzieje si� w Lourdes, w po�udniowej Francji 00:03:18 m�wi nam: nie my�l! Nie miej w�tpliwo�ci! Nie zadawaj pyta�! 00:03:25 Je�li potrafimy zachowa� wiar� 00:03:27 wbrew rzeczywisto�ci i wbrew wszelkim dowodom, 00:03:30 tym bardziej jeste�my cnotliwi. 00:03:34 Ten widok robi wra�enie, prawda!? 00:03:36 Dla wielu z nas ma i�cie uwodzicielski urok, 00:03:40 cho�by ze wzgl�du na poczucie grupowej solidarno�ci, 00:03:44 kt�re z pewno�ci� rodzi. 00:03:46 Je�li wydaje ci si�, �e jeste� Napoleonem, 00:03:48 musisz si� czu� bardzo samotnie, 00:03:51 gdy� nikt nie podziela twojego przekonania. 00:03:53 Utrzymanie tej wiary wymaga sporej wytrwa�o�ci. 00:03:57 Ale ci ludzie - tysi�ce, kt�re przyby�y do Lourdes 00:04:00 wszyscy maj� to samo urojenie. 00:04:04 To z pewno�ci� umacnia ich wiar�. 00:04:13 Kiedy� my�la�em, �e rozum zwyci�y� wojn� z przes�dami. 00:04:18 Dlatego dzisiaj doznaj� wstrz�su, 00:04:20 patrz�c na t�umy wiernych pielgrzymuj�cych do Lourdes. 00:04:27 Ta religijna trz�dka wydaje si� nieszkodliwa; 00:04:30 jednak umacnia ona zacofany system przekona�, 00:04:33 kt�remu w mojej opinii musimy rzuci� wyzwanie. 00:04:49 �wiat�o dzienne ods�ania szczeg�y �wi�tyni, 00:04:52 w kt�rej wci�� piel�gnuje si� mit o Dziewicy, Matce Boskiej, 00:04:56 kt�ra mia�a si� tutaj ukaza� pewnej m�odej, 00:04:59 i nie waham si� powiedzie� - naiwnej, dziewczynie. 00:05:04 Wierni przybywaj� do Lourdes, 00:05:07 gdy� wierz�, �e nawet najci�sze choroby mog� by� uleczone 00:05:11 po zanurzeniu w �r�dle, 00:05:14 przy kt�rym Naj�wi�tsza Panienka ukaza�a si� 14-letniej Bernadecie Soubirous. 00:05:20 W rzeczywisto�ci jest bardziej prawdopodobne, 00:05:22 �e zara�� si� chorob� od jednego z tysi�cy pielgrzym�w, 00:05:25 kt�rzy zanurzali si� w tej samej wodzie. 00:05:37 Czy podr� do Lourdes jest czym�, 00:05:39 co ka�dy katolik powinien zrobi� co najmniej raz w �yciu, 00:05:41 tak jak muzu�manin powinien odby� pielgrzymk� do Mekki? 00:05:43 Wcale nie trzeba by� katolikiem, �eby tu przyjecha�. 00:05:47 Przybywaj� tu tak�e wyznawcy innych religii. 00:05:49 Sama znam par� os�b, kt�re by�y w Lourdes, a nie s� katolikami. 00:05:57 Czego si� pani spodziewa po wizycie w tym miejscu? 00:06:00 Zyska�am bardzo wiele: wiar�, zaufanie i my�l, 00:06:04 �e tam, na g�rze jest kto� znacznie pot�niejszy ni� jakikolwiek lekarz. 00:06:14 Poddawanie w w�tpliwo�� wiary tych nieszcz�snych ludzi 00:06:16 mo�e wydawa� si� nieludzkie. 00:06:21 Czy jednak nie lepiej przyj�� prawd� ni� �udzi� si� nieuzasadnion� nadziej�? 00:06:27 Czy istniej� jakiekolwiek dowody na cudowne uzdrowienia w Lourdes? 00:06:31 Stwierdzono sze��dziesi�t sze�� cud�w 00:06:34 i oko�o dw�ch tysi�cy niewyja�nionych przypadk�w wyzdrowie�. 00:06:38 Mo�emy jednak powiedzie�, 00:06:39 �e w pewien spos�b uzdrowione zosta�y miliony os�b. 00:06:42 Uzdrowione w sensie medycznym? 00:06:44 Duchowym. 00:06:46 Chodzi o ludzi, kt�rzy pogodzili si� ze swoim �yciem, 00:06:50 o ludzi, kt�rzy odnale�li Boga i uzyskali now� �ask�. 00:06:57 Tak wi�c opiekuje si� Ojciec 80 tysi�cami pielgrzym�w rocznie? 00:06:60 Tak, ka�dego roku przyje�d�a tu 80 tysi�cy chorych ludzi. 00:07:03 I tak jest od ponad stu lat? 00:07:05 Tak. 00:07:07 Tak wi�c przyje�d�a 80 tysi�cy pielgrzym�w rocznie 00:07:10 i z tej liczby 66 os�b zosta�o uzdrowionych - 00:07:13 chcia�bym, �eby Ojciec zrozumia� m�j spos�b my�lenia. 00:07:17 Po ponad stu latach i milionach pielgrzym�w 00:07:21 stwierdzono 66 przypadk�w przypuszczalnych cudownych uzdrowie�. 00:07:24 Statystycznie nie stanowi to �adnego dowodu. 00:07:29 Warto te� zwr�ci� uwag�, �e 00:07:31 nikt nigdy nie dozna� na przyk�ad cudownego odro�ni�cia odci�tej nogi. 00:07:36 Przypadki wyzdrowie� dotycz� wy��cznie chor�b, 00:07:38 kt�re organizm m�g� pokona� samodzielnie. 00:07:40 Ludzie wspieraj� si� na swojej wierze jak na kulach. 00:07:44 Obawiam si� jednak, �e ulga, jak� odczuwaj� 00:07:46 jest p�ytka i pozorna. 00:07:48 Chc� wykaza�, �e zniesienie w�tpliwo�ci, nieod��czne od wiary religijnej 00:07:52 mo�e prowadzi� do znacznie wi�kszych zagro�e�. 00:08:12 Wiele os�b twierdzi, 00:08:13 �e nauka i religia mog� zgodnie wsp�istnie�. 00:08:17 Moim zdaniem nie mog�. 00:08:19 S� ze sob� g��boko sprzeczne. 00:08:23 Nauka opiera si� na badaniach i konstruktywnych w�tpliwo�ciach. 00:08:28 Wnioski wyci�ga si� w niej na podstawie dowod�w i logicznego my�lenia. 00:08:33 Wiara natomiast - wprost przeciwnie - 00:08:36 wymaga zawieszenia my�lenia krytycznego. 00:08:42 Naukowcy formu�uj� hipotezy, modele i idealizacje, 00:08:47 a nast�pnie pr�buj� je obali�, 00:08:49 zadaj� trudne pytania, s� sceptyczni. 00:08:56 Religia przekszta�ca niesprawdzone wierzenia w niepodwa�alne prawdy, 00:09:01 dzi�ki pot�dze Ko�cio�a i up�ywowi czasu. 00:09:10 Chcia�bym t� tez� zilustrowa� 00:09:12 przyk�adem mitu o Wniebowzi�ciu Matki Boskiej. 00:09:17 Katolicy wierz�, �e matka Jezusa, Maria, 00:09:19 by�a tak wa�na, �e nigdy fizycznie nie umar�a. 00:09:23 Z dusz� i cia�em zosta�a wzi�ta wprost do nieba, 00:09:26 po zako�czeniu ziemskiego �ycia. 00:09:30 Oczywi�cie nie ma na to �adnego dowodu. 00:09:32 Nawet Biblia nie wspomina o �mierci Matki Boskiej. 00:09:36 Wiara we wniebowzi�cie Maryi 00:09:40 zrodzi�a si� mniej wi�cej sze��set lat po �mierci Jezusa 00:09:43 zosta�a wymy�lona, jak wszystkie inne ba�nie 00:09:45 i stopniowo spopularyzowana w przekazie ustnym. 00:09:48 Wniebowzi�cie sta�o si� trwa�ym elementem tradycji katolickiej. 00:09:52 Wierzenie to by�o przekazywane przez setki lat, 00:09:55 a szczeg�ln� cech� tradycji jest to, 00:09:57 �e im d�u�ej trwa, tym powa�niej jest traktowana - 00:10:01 tak jakby sam up�yw czasu 00:10:03 czyni� z czego�, co zosta�o wymy�lone - w pe�ni wiarygodny fakt. 00:10:12 W latach 50. XX wieku, tradycja ta utrwali�a si� tak mocno, 00:10:16 �e sta�a si� oficjalnie wyznawan� prawd�, 00:10:19 sta�a si� dogmatem. 00:10:22 Watykan zadekretowa�, �e rzymscy katolicy maj� wierzy� 00:10:26 w doktryn� Wniebowzi�cia Matki Boskiej. 00:10:29 Gdyby�my zapytali papie�a Piusa XII, sk�d wie, �e to prawda 00:10:34 odpowiedzia�by, �e musimy mu wierzy� na s�owo, 00:10:37 poniewa� prawda ta zosta�a mu objawiona przez Boga. 00:10:41 Papie� zamkn�� si� w jednej ze swoich komnat i my�la� tak d�ugo, 00:10:47 a� przekona� sam siebie - 00:10:49 bez w�tpienia na gruncie bardzo wyrafinowanej teologii - 00:10:51 �e po prostu tak musi by�. 00:10:56 Wnioski tego rodzaju nie s� szczeg�lnie szkodliwe, 00:10:59 je�li tylko dotycz� mitu o Wniebowzi�ciu Matki Boskiej. 00:11:02 Ale co, gdy papie� sam podejmuje decyzje w takich sprawach, jak 00:11:07 u�ywanie kondom�w w Afryce opanowanej przez epidemi� AIDS. 00:11:12 W takich przypadkach pot�ga Ko�cio�a, 00:11:14 kt�ra wyros�a z objawienia, dogmat�w i tradycji, 00:11:18 prowadzi do cierpie� i �mierci wielu tysi�cy lub nawet milion�w ludzi. 00:11:23 Moje zarzuty dotycz� nie tylko katolik�w. 00:11:26 Wszystkie religie stosuj� podobne sztuczki. 00:11:28 Na przyk�ad imamowie i wydawane przez nich wyroki. 00:11:32 Rz�dzi nimi ta sama zasada. 00:11:34 Decyzj� podejmuje najwy�szy przyw�dca, 00:11:36 dociera ona na coraz ni�sze szczeble drabiny spo�ecznej, 00:11:38 a� do rodzic�w i dzieci. 00:11:40 A wszystko to nawet bez cienia racjonalnego uzasadnienia. 00:11:50 Przeciwnie ni� nauka, kt�ra ...
claudula