PSM-podstawy prawne.pdf

Podstawy prawne systemu medialnego w Polsce

Kluczowe dokumenty po 1989 r.

22 marca 1990 – Ustawa o likwidacji Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej Prasa-Książka-

Ruch

11 kwietnia 1990 – Ustawa o uchyleniu ustawy o kontroli publikacji i widowisk, zniesieniu

tych organów oraz zmianie Ustawy Prawo prasowe

Konstytucja RP

Tekst uchwalony w dniu 2 kwietnia 1997 r. przez Zgromadzenie Narodowe.

Rozdział I RZECZPOSPOLITA

Art. 2. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym,

urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.

Art. 14. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność prasy i innych środków społecznego

przekazu.

Art. 20. Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej,

własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi

podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 22. Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze

ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Rozdział II WOLNOŚCI, PRAWA I OBOWIĄZKI CZŁOWIEKA I OBYWATELA

Art. 31. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej. Każdy jest obowiązany szanować

wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie

nakazuje.

Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być

ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie

dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i

moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać

istoty wolności i praw.

Art. 49. Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie

może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.

Art. 51. Nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania

informacji dotyczących jego osoby.

Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o

obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym.

Każdy ma prawo dostępu do dotyczących go urzędowych dokumentów i zbiorów danych.

Ograniczenie tego prawa może określić ustawa.

Każdy ma prawo do żądania sprostowania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych,

niepełnych lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą.

Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa.

Art. 54. Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i

rozpowszechniania informacji.

Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są

zakazane. Ustawa może wprowadzić obowiązek uprzedniego uzyskania koncesji na

prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej.

Art. 60. Obywatele polscy korzystający z pełni praw publicznych mają prawo dostępu

do służby publicznej na jednakowych zasadach.

Art. 61. Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy

publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie

informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych

osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy

publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia

kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z

możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu.

Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na

określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych

oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego

państwa.

Tryb udzielania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, określają ustawy, a w odniesieniu

do Sejmu i Senatu ich regulaminy.

Art. 83. Każdy ma obowiązek przestrzegania prawa Rzeczypospolitej Polskiej.

Rozdział IX ORGANY KONTROLI PAŃSTWOWEJ I OCHRONY PRAWA

KRAJOWA RADA RADIOFONII I TELEWIZJI

Art. 213. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji stoi na straży wolności słowa, prawa do

informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji. Krajowa Rada Radiofonii i

Telewizji wydaje rozporządzenia, a w sprawach indywidualnych podejmuje uchwały.

Art. 214. Członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji są powoływani przez

Sejm, Senat i Prezydenta Rzeczypospolitej. Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

nie może należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności

publicznej nie dającej się pogodzić z godnością pełnionej funkcji.

Art. 215. Zasady i tryb działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, jej organizację oraz

szczegółowe zasady powoływania jej członków określa ustawa.

Ustawa o radiofonii i telewizji

Rozdział 1 Przepisy ogólne

Art. 1. 1. Zadaniem radiofonii i telewizji jest:

1) dostarczanie informacji;

2) udostępnianie dóbr kultury i sztuki;

3) ułatwianie korzystania z oświaty i dorobku nauki;

3a) upowszechnianie edukacji obywatelskiej;

4) dostarczanie rozrywki;

5) popieranie krajowej twórczości audiowizualnej.

Art. 3. Do radiofonii i telewizji stosuje się przepisy prawa prasowego, o ile ustawa nie

stanowi inaczej.

Art. 4. W rozumieniu ustawy:

1) nadawcą jest osoba, która tworzy lub zestawia programy i rozpowszechnia je lub

przekazuje innym osobom w celu rozpowszechnienia w całości i bez zmian;

1a) nadawcą społecznym jest nadawca:

a) którego program upowszechnia działalność wychowawczą i edukacyjną, działalność

charytatywną, respektuje chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne

zasady etyki oraz zmierza do ugruntowania tożsamości narodowej,

b) …

c) który nie nadaje reklam lub telesprzedaży oraz sponsorowanych audycji lub innych

sponsorowanych przekazów,

d) który nie pobiera opłat z tytułu rozpowszechniania, rozprowadzania lub odbierania

jego programu;

6) reklamą jest każdy przekaz, niepochodzący od nadawcy, zmierzający do promocji

sprzedaży albo innych form korzystania z towarów lub usług, popierania określonych spraw

lub idei albo osiągnięcia innego efektu pożądanego przez reklamodawcę, nadawany za opłatą

lub inną formą wynagrodzenia;

7) sponsorowaniem jest bezpośrednie lub pośrednie finansowanie albo współfinansowanie

tworzenia lub rozpowszechniania audycji lub innych przekazów, przez podmiot niebędący

nadawcą lub producentem audycji, dla upowszechnienia, utrwalenia lub podniesienia renomy

nazwy, firmy, towaru lub usługi, znaku towarowego lub innego oznaczenia

indywidualizującego sponsora lub jego działalność;

11) reklamą ukrytą jest przedstawianie w audycjach towarów, usług, nazwy, firmy, znaku

towarowego lub działalności przedsiębiorcy będącego producentem towaru lub świadczącego

usługi, jeżeli zamiarem nadawcy, w szczególności związanym z wynagrodzeniem lub

uzyskaniem innej korzyści, jest osiągnięcie skutku reklamowego oraz jeżeli możliwe jest

wprowadzenie publiczności w błąd co do charakteru przekazu;

Rozdział 3 Programy radiowe i telewizyjne

Art. 15. 1. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 33 % kwartalnego

czasu nadawania programu na audycje wytworzone pierwotnie w języku polskim , z

wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych,

przekazów tekstowych i teleturniejów.

2. Nadawcy programów radiowych i telewizyjnych przeznaczają co najmniej 33 %

kwartalnego czasu nadawania w programie utworów słowno-muzycznych na utwory, które są

wykonywane w języku polskim.

3. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają ponad 50 % kwartalnego czasu

nadawania programu na audycje europejskie , z wyłączeniem serwisów informacyjnych,

reklam, telesprzedaży, transmisji sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów.

Art. 15a. 1. Nadawcy programów telewizyjnych przeznaczają co najmniej 10 % kwartalnego

czasu nadawania programu na audycje europejskie wytworzone przez producentów

niezależnych, z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmisji

sportowych, przekazów tekstowych i teleturniejów. (…)

Art. 15b. 1. Audycją europejską jest audycja, która pochodzi z:

1) państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub

2) państwa będącego stroną Europejskiej konwencji o telewizji ponadgranicznej,

sporządzonej w Strasburgu dnia 5 maja 1989 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 32, poz. 160),

niestosującego środków dyskryminacyjnych w stosunku do audycji pochodzących z państw

członkowskich Unii Europejskiej,lub

3) innego europejskiego państwa trzeciego niestosującego środków dyskryminacyjnych w

stosunku do audycji pochodzących z państw członkowskich Unii Europejskiej, o ile spełnia

ona wymagania określone w ust. 3.

Art. 16. 1. Reklamy powinny być wyraźnie wyodrębnione w programie i oznaczone w

sposób niebudzący wątpliwości, że są reklamami i nie pochodzą od nadawcy. Dotyczy to

odpowiednio telesprzedaży.

2. Reklamy nie mogą zajmować więcej niż 15 %, a reklamy nadawane łącznie z

telesprzedażą, z zastrzeżeniem ust. 3, więcej niż 20 % dziennego czasu nadawania programu i

nie więcej niż 12 minut w ciągu godziny.

3. Bloki programowe poświęcone wyłącznie telesprzedaży nie mogą zajmować w programie

więcej niż 3 godziny dziennego czasu nadawania programu , przy czym minimalny czas

trwania takiego bloku wynosi 15 minut, a liczba tych bloków nie może przekraczać 8.

Art. 16a. 1. Reklamy i telesprzedaż są nadawane pomiędzy audycjami , z zastrzeżeniem

ust. 2-7.

2. Audycję można przerwać w celu nadania reklamy lub telesprzedaży, o ile nie stanowi to

uszczerbku dla wartości audycji i nie narusza uprawnień właścicieli praw autorskich.

3. W transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające z przepisów

ich rozgrywania, transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy oraz w audycjach

składających się z autonomicznych części, reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane

wyłącznie w tych przerwach lub pomiędzy poszczególnymi częściami.

4. Filmy fabularne i filmy telewizyjne , z wyłączeniem serii, seriali i audycji

dokumentalnych, trwające ponad 45 minut, mogą być przerwane, w celu nadania reklam lub

telesprzedaży, wyłącznie jeden raz podczas każdego okresu pełnych 45 minut. Kolejne

przerwy w celu nadania reklam lub telesprzedaży są dopuszczalne, jeżeli film trwa co

najmniej 20 minut dłużej niż dwa lub więcej okresów pełnych 45 minut.

5. Audycje inne niż określone w ust. 3 mogą być przerywane w celu nadania reklam lub

telesprzedaży, jeżeli okres pomiędzy kolejnymi przerwami w danej audycji wynosi w

programie telewizyjnym co najmniej 20 minut, a w programie radiowym co najmniej 10

minut.

6. Nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży :

1) serwisów informacyjnych i magazynów na temat aktualnych wydarzeń;

2) audycji o treści religijnej;

3) audycji publicystycznych i dokumentalnych o czasie krótszym niż 30 minut; jeżeli czas ich

emisji wynosi co najmniej 30 minut, stosuje się przepisy ust. 2-5;

4) audycji przeznaczonych dla dzieci.

7. Nie można przerywać w celu nadania reklam lub telesprzedaży audycji w programach

publicznej radiofonii i telewizji, z wyjątkiem audycji, o których mowa w ust. 3.

Art. 16b. 1. Zakazane jest nadawanie reklamy:

1) wyrobów tytoniowych , rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby

tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu, w

zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed

następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55, z

późn. zm.1));

2) napojów alkoholowych , w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 26 października

1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr

147, poz. 1231, z późn. zm.2));

3) usług medycznych , w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki

zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.3)), świadczonych wyłącznie na podstawie

skierowania lekarza;

4) produktów leczniczych , w zakresie regulowanym przez ustawę z dnia 6 września 2001 r.

– Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.4));

5) wideoloterii, gier cylindrycznych, gier w karty, gier w kości, zakładów wzajemnych, gier

na automatach , w zakresie regulowanym ustawą z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakładach

wzajemnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 4, poz. 27).

2. Zakazane jest nadawanie reklam :

1) nawołujących bezpośrednio małoletnich do nabywania produktów lub usług;

2) zachęcających małoletnich do wywierania presji na rodziców lub inne osoby w celu

skłonienia ich do zakupu reklamowanych produktów lub usług;

3) wykorzystujących zaufanie małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i

innych osobach;

4) w nieuzasadniony sposób ukazujących małoletnich w niebezpiecznych sytuacjach;

5) oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: