Aronson - Psychologia społeczna - egzamin.pdf - PSYCHOLOGIA - KucyPollyPonik

Psychologia spoeczna made by Sadakot

1. GŁÓWNE MOTYWY DZIAŁANIA CZŁOWIEKA WG ARONSONA - SKĄD SIĘ

BIORĄ KONSTRUKTY?

Konstrukt - sposób, w jaki ludzie spostrzegają, pojmują i interpretują świat społeczny.

* utrzymanie samooceny

Samoocena - pewien rodzaj oszacowania, dokonywanego przez ludzi, wartości samych

siebie. (Mówimy o sobie dobrze)

Ludzie mając do wyboru zniekształcenie obrazu świata w celu podtrzymania wysokiej

samooceny a adekwatne odzwierciedlenie świata, które naraża ich na obniżenie samooceny,

wybierają raczej tę pierwszą opcję.

To, że zniekształcamy fakty, by poczuć się lepiej jest rzeczą całkowicie oczywistą, Oznacza

to, że próbujemy nawet (czasem) nadać swoim nieprzyjemnym, upokarzającym przeżyciom

pozytywną interpretację. Koncentrujemy się na dobrych stronach zdarzenia pomijając lub

zniekształcając te złe. Np. proces zaprzeczania w przypadku problemu AIDS (nie muszę

stosować zabezpieczeń, bo mój partner jest na pewno zdrowy) wynika z potrzeby

podtrzymania samooceny. (Mój partner jest zdrowy, więc możemy sobie fikać do woli);

Wyczerpująca inicjacja do klubu studenckiego, który potem okazuje się jednym wielkim

shitem.

* potrzeba bycia adekwatnym

Ludzie usiłują widzieć świat tak adekwatnie, jak tylko jest to możliwe. Usiłujemy zawsze

zachowywać się tak, jak się tego od nas oczekuje (zjawisko samospełniającego się proroctwa;

dzieci w szkole podzielone na grupę debili i geniuszy)

- jesteśmy motywowani także przez popędy biologiczne (głód, pragnienie)

- motywacje na bardziej psychologicznym poziomie (miłość, strach)

- potrzeba zachowania kontroli: ludzie muszą czuć, że mają kontrolę nad swym

środowiskiem. [Jeśli tak nie jest robi się totalny ojom opisany w rozdziale 14]

2. CZYM JEST DYSONANS POZNAWCZY? DEFINICJA I PRZYKŁADY.

Dysonans poznawczy - popęd, albo poczucie dyskomfortu, pierwotnie definiowane jako

konsekwencja utrzymywania dwóch lub więcej niezgodnych ze sobą elementów

poznawczych, następnie określany jako konsekwencja zaangażowania się w działanie, które

jest sprzeczne z koncepcją siebie jako osoby przyzwoitej i porządnej.

* Przykłady:

a) Palenie szkodzi zdrowiu. Wiem o tym, ale lubię palić i ciężko jest mi zerwać z nałogiem.

Mam poczucie dyskomfortu, bo wiem, że robię źle, ale nie mogę lub nie chcę przestać.

b) Mam sprawdzian w poniedziałek, ale w weekend jest impreza, na którą idę, wynikiem

czego nie będę się uczyć. Postrzegam siebie jako osobę niekonsekwentną, bo wiem, że

powinnam powtórzyć materiał [taa... najpierw wypadałoby wogóle zajrzeć do książki]

c) Jestem u dziadków i pomagam im w sprzątaniu. Strasznie mnie to denerwuje, bo mi się

tego nie chce robić. Widzę siebie jako niedobrą wnuczkę, bo pomaganie dziadkom nie

sprawia mi przyjemności tylko mnie denerwuje.

3. MECHANIZM DZIAŁANIA DYSONANSU POZNAWCZEGO.

Największe prawdopodobieństwo pojawienia się dysonansu poznawczego jest wtedy, gdy

zrobimy coś lub dowiemy się czegoś, co jest niezgodne z naszym pozytywnym wyobrażeniem

samych siebie. Dysonans poznawczy pojawi się wtedy, kiedy czujemy się niemądrzy,

niemoralni, ect. Pobudza nas on do jego likwidacji, albo do jego usprawiedliwienia tak, by

było ono zgodne z pozytywnym obrazem nas samych.

Psychologia spoeczna made by Sadakot

4. Sposoby redukcji dysonansu poznawczego.

- zmiana naszego zachowania tak, by było ono zgodne z dysonansowym elementem

poznawczym. (Rzucamy palenie)

- uzasadnienie naszego zachowania. Zmieniamy jeden z elementów poznawczych tak, aby był

on mniej sprzeczny (a zatem bardziej zgodny) z zachowaniem (gówno prawda, palenie wcale

nie powoduje raka. Babcia pali od 12 roku życia ma 90 lat, nadal pali i żyje)...

- ...i/lub dodajemy nowe elementy poznawcze, które są zgodne z zachowaniem i je wspierają

(palenie pomaga na stres, jest przyjemne)

5. NA CZYM POLEGA TEORIA PODTRZYMYWANIA WŁASNEJ WARTOŚCI?

Teoria podtrzymywania własnej wartości - wyobrażenie o nas może być zagrożone

zachowaniem drugiej osoby. Na wielkość zagrożenia wpływają trzy czynniki: jak

wykonujemy zadania w porównaniu z inną osobą; jak bliskie kontakty z nią utrzymujemy;

jakie znaczenie dla definiowania naszego Ja ma to zadanie.

Aby zredukować dysonans możemy zmienić jeden z trzech elementów go wywołujących.

a) Możemy rozluźnić kontakty z osobą, która jest od nas lepsza.

b) Zmieniamy znaczenie zadania. (Jeżeli przyjaciel lepiej gotuje to gotowanie nie jest już

naszym ulubionym hobby)

c) Zmiana poziomu wykonania zadania. (Staramy się być tak samo dobrzy jak nasz

przyjaciel)

Ludzie są bardziej skłonni pomóc obcej osobie niż przyjacielowi, jeśli ich sukces (przyjaciół)

będzie zagrażał naszej własnej samoocenie.

6. CHARAKTERYSTYKA TEORII AUTOAFIRMACJI.

Teoria afirmacji - teoria sugerująca, że ludzie będą likwidować wpływ dysonansu

wzbudzającego zagrożenie dla ich samooceny przez potwierdzanie swojej kompetencji w

dziedzinie, która nie jest związana z zagrożeniem. (Palę papierosy, ale za to świetnie

śpiewam)

Autoafirmacja może chronić przed uległością wobec pokusy zaangażowania się w okrutne i

niemoralne działanie. (Mogę pomóc przyjacielowi w jakiejś dziedzinie, w której bije mnie on

na głowę, bo jestem znacznie lepszy od niego w innej)

Usprawiedliwianie samego siebie - tendencja do usprawiedliwiania własnych działań w celu

podtrzymania swojej samooceny. (mordowanie cywilów - nieludzi - przez wojskowych

podczas wojny)

7. FUNKCJE SCHEMATÓW POZNAWCZYCH; NA TEJ PODSTAWIE KRÓTKO

PRZEDSTAW ZASADY LUDZKIEGO POZNAWANIA ŚWIATA.

Schematy - struktury poznawcze, za pomocą których ludzie organizują swoją wiedzę o

świecie według pewnych tematów (dotyczą one innych ludzi, nas samych, ról społecznych

itp.); schematy silnie wpływają na to, co z otrzymanej informacji zauważamy, o czym

myślimy i co później pamiętamy.

Funkcje:

- w schematach zawiera się nasza podstawowa wiedza o świecie i nasze odczucia. (Wizyta u

dentysty jest nieprzyjemna - będzie nieprzyjemna nawet jeśli idziemy tylko na kontrole a nie

borowanie)

Psychologia spoeczna made by Sadakot

- schematy działają jak filtry, które "odsiewają" informację sprzeczną lub niespójną z

dominującym motywem. (Jeżeli Żydzi są oszustami to nawet, kiedy spotkam takiego, który

nie oszukuje to pewnie tego nie zapamiętam, bo Żydzi OSZUKUJĄ)

- schematy stają się wraz z upływem czasu coraz silniejsze i coraz mniej podatne na zmiany.

Jeżeli spodziewamy się, że coś będzie miłe (działanie schematu) to, to będzie miłe, bo tak

chcemy i tak to spostrzegamy.

8. SKRYPT POZNAWCZY - STRUKTURA, ROLA I PRZYKŁADY Z ŻYCIA

CODZIENNEGO.

Skrypt poznawczy - jest umysłową reprezentacją zdarzeń, działań lub ciągów działań takich

jak: egzamin, wizyta u dentysty, zakupy w sklepie. Skrypt zawiera informację o typowych

wykonaniach,;

składa się z 5 typowych elementów:

1) Scenek - zdarzenia, działania (wizyta u teściów - powitanie, danie prezentom wnukom i

teściom, obiad, rozmowa o sprawach rodzinnych, zabawa z dziećmi, pożegnanie)

2) Aktorzy, czyli uczestnicy tych scen (Teście, rodzice, dzieci)

3) Rekwizyty, czyli typowe obiekty występujące w tych scenkach (kwiaty dla teściowej,

koniak dla teścia, zabawki, słodycze dla dzieci, jedzenie)

4) Warunki uruchamiające sekwencję zdarzeń składające się na skrypt (stały niedzielny obiad,

imieniny, urodziny, święto)

5) Ostateczny rezultat danej sekwencji (zadowolenie dzieci, radość ze spotkania autentyczna

lub udawana, nasycenie się jedzeniem, realizacja wariantu wspólnotowego, ulga, że mamy to

już z głowy)

Skrypt jest strukturą zarówno poznawczą jak i wykonawczą. Jest umysłowym narzędziem

przetważania informacji, a więc ich interpretacji i zapamiętywania. Jest zatem gotowym

programem działania. (Mam skrypt obiadu w restauracji i dzięki temu wiem jak mam się

zachować)

9. DEFINICJA STEREOTYPU I JEGO ROLA W POZNAWANIU ŚWIATA PRZEZ

JEDNOSTKĘ.

Stereotyp to schemat reprezentujący grupę ludzi lub rodzaj osób wyodrębnionych ze względu

na jakąś łatwo zauważalną cechę określającą ich społeczną tożsamość, taką jak płeć, rasa,

narodowość, religia, pochodzenie społeczne, zawód.

Blondynka - głupia.

Polityk - kłamie.

Rosjanin - pijak.

10. STEREOTYP DUSZY GRUPOWEJ I JEGO ROLA W WYJAŚNIANIU ZASAD

DZIAŁANIA ŚWIATA.

SDG - kiedy grupa obca postrzegana jest jako silna (realnie lub potencjalnie), zagraża

interesom grupy własnej, może dojść do wytworzenia uproszczonej reprezentacji tej grupy

jako zbiorowego wroga.

SDG ma wiele wspólnego z tzw. spiskowymi teoriami grup i zdarzeń społecznych. Jest

ważnym składnikiem wiedzy o świecie, wywierającym znaczny wpływ na myślenie (sądy i

opinie) człowieka.

SDG - reprezentacja zbiorowego wroga - odnosi się do grupy obcej jako całości. Dodaje się

jej cechy bytu intencjonalnego (stąd dusza).

Psychologia spoeczna made by Sadakot

Grupie obcej przypisuje się (Związki między SDG a schematem przyczynowości

diabolicznej):

a) obsesyjne dążenie do władzy

b) aktywność spiskową - grupa obca uzyskuje sukcesy dzięki spiskowaniu i tajnym układom

c) egoizm grupowy i solidarność grupowa - liczy się dla mnich tylko i wyłącznie ich dobro

Za całe zło obwiniamy SDG - jest to tajna organizacja, ludzie, którzy żyją wśród nas (wilki w

owczej skórze) i spiskują przeciwko nam. Nie wiadomo, kto to jest, kim oni są, ani gdzie są,

ale na pewno wiadomo, że są. Są oni czystym złem - przyczynowość diaboliczna.

Ludzie obcego pochodzenia na 'naszym terenie' stanowią idealny cel dla SDG. (Bardziej nie

lubimy 'naszych' obcych, niż 'obcych' obcych)

11. PRZYKŁADY STEREOTYPU DUSZY GRUPOWEJ W SPOŁECZEŃSTWIE

POLSKIM - PSYCHOLOGICZNY MECHANIZM DZIAŁANIA ŚWIATA.

SDG w obrazie Żydów

Polacy nie chcą by zajmowali oni wysokie stanowiska urzędnicze, przejmowali nasz kapitał,

byli politykami, byli z nami w relacji powinowactwa - badania przeprowadzone w 1991

podczas kampanii wyborczej do sejmu.

Jednocześnie Polacy spodziewali się negatywnych konsekwencji, jeśli Żyd wejdzie do sejmu,

skłonni nawet byli apelować ograniczenie dostępu takich osób do wysokich stanowisk.

SDG było silniejsze w okresie wyborów, także ważne społecznie wydarzenia mogą działać

aktywizująco na SDG.

Wejście Polski do UE

- obawa przed wpływami obcych zewnętrznych (np. Niemców)

Sylwetka socjologiczna osoby, która skłonna jest akceptować spiskową teorię innych

grup etnicznych:

- antypatia dla ludzi innych narodowości

- duma z tego, że jest się Polakiem

- często uczestniczy w praktykach religijnych

- na ogół jest starsza wiekiem

- interesuje się polityką

12. HEURYSTYKA DOSTĘPNOŚCI W KONCEPCJI ARONSONA, WILSONA I

AKERT.

Heurystyka dostępności - nieformalna reguła umysłowa, na mocy, której ludzie wydają sąd,

kierując się tym, jak łatwo mogą coś przywołać do świadomości. (Wsiadasz do samochodu i

zastanawiasz się czy zapiąć pasy. Przypominasz sobie, że przyjaciel miał wypadek a w tv

mówili o karamboli. Jesteś bardziej skłonny zapiąć pasy)

Problem z heurystyką dostępności polega na tym, że niekiedy to, co mamy w pamięci, ma

charakter nietypowy i prowadzi do błędnych ocen. (Jeśli wśród pięciu spotkanych przez

ciebie lekarzy była czwórka kobiet to mógłbyś znacznie zawyżyć odsetek kobiet-lekarzy w

USA, ponieważ tak wiele przypadków lekarzy tej płci jest w twojej pamięci)

Psychologia spoeczna made by Sadakot

13. HEURYSTYKA REPREZENTATYWNOŚCI W KONCEPCJI ARONSONA,

WILSONA I AKERT.

Heurystyka reprezentatywności - uproszczona metoda wnioskowania polegająca na tym, że

klasyfikacji czegoś dokonuje się na podstawie stopnia podobieństwa do przypadku typowego.

(Opalony, wesoły blondyn lubiący spędzać czas na plaży i studiujący w NY może być

uważany przez nas za Kalifornijczyka)

Niekiedy heurystyka reprezentatywności może doprowadzić nas do błędnych wniosków. To,

że ktoś lub coś odpowiada naszym wyobrażeniom kogoś, lub czegoś nie znaczy od razu, że

tym kimś, czymś jest.

14. OPISZ MECHANIZM UKRYTYCH TEORII OSOBOWOŚCI, PODAJ

PRZYKŁADY.

Ukryta teoria osobowości - schematy, które ludzie stosują, by pogrupować różne rodzaje

cech osobowości, na przykład wielu ludzi jest przekonanych, że ktoś jest uprzejmy, to jest

również hojny. Jest to teoria w myśl, której pewne cechy osobowości występują razem.

Przykłady:

- osoby grube są również wesołe, szczere i godne zaufania

- osoby przebiegłe są pozbawione humoru, zmienne i niesympatyczne

- osoby skromne są uczciwe, naiwne i pomocne

Ukryte teorie osobowości pełnią te same funkcje, co wszelkie inne schematy. Zawierają one

silny komponent kulturowy, co oznacza, że w danej społeczności większość jej członków

podziela pewne ukryte teorie osobowości, ponieważ stanowią one przekonania kulturowe

funkcjonujące w jej obrębie. Tworzymy wyobrażenie innych tak, by było zgodne z ukrytą

teorią osobowości zawartą w naszym języku.

Język, w którym ludzie mówią, wpływa na sposób, w jaki myślą o świecie. (Whorf 1956)

15. OPISZ KRÓTKO ISTOTĘ PROCESU ATRYBUCYJNEGO.

Teoria atrybucji - określenie sposobu, w jaki ludzie wyjaśniają przyczyny swego

zachowania i zachowań innych.

Dzięki atrybucjom staramy się przewidywać zachowania innych osób względem nas i

względem innych oraz w różnych sytuacjach. Częściej przyczyn czyjegoś zachowania

dopatrujemy się w czyichś cechach charakteru i ich osobowości (odwołanie się do

dyspozycji-atrybucja wewnętrzna) niż do specyfiki sytuacji, w której ich zachowanie

zaistniało (atrybucja zewnętrzna).

16. WYBIERZ JAKĄŚ ZE ZNANYCH CI TEORII ATRYBUCJI I KRÓTKO JĄ

SCHARAKTERYZUJ.

Dokonując atrybucji wykorzystujemy rozmaite skróty i teorie. W codziennym życiu, kiedy

dokonujemy atrybucji przyczynowych, pozwalamy dochodzić do głosu naszym schematom i

w ten sposób podtrzymujemy te, których oczekiwaliśmy.

Teoria wnioskowania z czynników towarzyszących - teoria, w myśl, której dokonujemy

wewnętrznych atrybucji dotyczących jakiejś osoby, gdy:

a) istnieje niewiele nietożsamych konsekwencji działania (Mary ma do wyboru dwie prace.

Obie w reklamie, ta sama płaca, to samo miasto, ale jedna firma promuje zdrowy tryb życia a

Aronson - Psychologia społeczna - egzamin.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: