BIOS od A do Z.pdf

(180 KB) Pobierz
12705816 UNPDF
1
BIOS od A do Z
Poznaj od A do Z ustawienia i parametry swojego BIOS-u. Dowiedz się, jak
podkręcać sprzęt, nie wydając ani grosza, a także jak poprawić
bezpieczeństwo swojego peceta.
BIOS-ie, otwórz się! - zazwyczaj wystarcza naciśnięcie jednego klawisza podanego w dole ekranu startowego,
aby znaleźć się w centrali konfiguracyjnej peceta. Jednak w tym miejscu zaczyna się gąszcz pytań i zagadek...
Które opcje zagwarantują stabilną pracę systemu, a które parametry pozwolą wyciągnąć z komputera jeszcze
większą wydajność? Poniższy materiał pomoże ci rozszyfrować większość hieroglifów i skonfigurować BIOS na
miarę własnych potrzeb. Przedstawiamy ponad 50 najważniejszych parametrów BIOS-u. Lokalizację danego
pola w strukturze menu podaje opis danego segmentu. Zauważ, że zależnie od wersji BIOS-u określony
parametr może znajdować się nie tylko w innym miejscu, lecz mieć na dodatek inną nazwę, którą podajemy na
końcu opisu każdego pola.
Domyślna konfiguracja BIOS-u przedkłada stabilność nad wydajność systemu. Jeśli jednak prędkość ma dla
ciebie najwyższy priorytet, możesz przetaktować podzespoły peceta (patrz punkty 2 - 4, 8 i 9). Pamiętaj o
należytej ostrożności - notuj każdą zmianę ustawień i gruntownie testuj działanie komputera, zanim zakończysz
majsterkowanie w BIOS-ie. W razie problemów przywróć ręcznie poprzednią konfigurację lub wczytaj
standardową za pomocą polecenia Load BIOS Setup Defaults.
Pamięć operacyjna
Nominalne częstotliwości taktowania pamięci operacyjnej podane przez producenta BIOS odczytuje
bezpośrednio z modułów RAM. W ten sposób zapewnia stabilne działanie układów pamięciowych. W
poszukiwaniu większej wydajności możesz przetaktować pamięć, jednak nie próbuj podkręcać kilku parametrów
naraz. Ustawienia RAM znajdują się zazwyczaj w menu Advanced Chipset Features. W niektórych BIOS-ach
trzeba przywołać podmenu, np. Advanced DRAM Control czy DRAM Timing Control.
1. Configure S(DRAM) Timing by
Zadanie Steruje dostępem do pamięci.
Zalecane ustawienie SPD
Fabryczne ustawienia BIOS-u są dobrane tak, aby zapewnić stabilne funkcjonowanie całego systemu. Dla
pamięci RAM oznacza to, że BIOS odczytuje częstotliwości zalecane przez producenta z układu SPD (Serial
Presence Detect). Gdy zechcesz przetaktować pamięć, musisz zastąpić domyślne ustawienie SPD opcją User
lub Manual. W ten sposób wyłączysz automatyczne konfigurowanie pamięci i odblokujesz dostęp do parametru
Dram Timing Selectable.
2. CAS Latency Time
Zadanie Steruje dostępem do pamięci.
Zalecane ustawienie Domyślne
Jeżeli zależy ci na stabilnej pracy systemu, pozostań przy częstotliwości, którą BIOS odczytuje z modułu
SDRAM. Jest zależna od typu układu pamięciowego i widnieje na naklejce umieszczonej na wierzchu
układów scalonych. Jeśli naklejka podaje PC2700U-2533, masz do czynienia z
modułem PC2700 (zwanym również DDR 333), którego czas oczekiwania CAS
Latency wynosi 2,5 cyklu (wskazują na to dwie pierwsze cyfry za myślnikiem).
Jeśli chcesz wydobyć większą wydajność z pamięci RAM, zmniejsz wartość w
tym polu (zazwyczaj powinna leżeć w przedziale 2-3) o jeden. Na przykład w
przypadku modułów PC3200 (DDR 400) ustaw wartość 2,5, w przypadku
PC2700 (DDR 333) będzie to 2,0, a w przypadku PC2100 (DDR 266) - 1,5, jeśli
BIOS przewiduje takie ustawienie. W niektórych BIOS-ach przedstawiony
parametr nosi nazwę (S)DRAM CAS Latency.
Menu pamięci RAM scala
wszystkie parametry modułów
pamięciowych w jednym oknie
(punkty 2-4).
3. (S)DRAM RAS# to CAS# Delay
Zadanie Steruje dostępem do pamięci
Zalecane ustawienie Domyślne
12705816.004.png 12705816.005.png
2
Praca bez zawieszeń systemu jest możliwa, gdy również w tym polu jest domyślne ustawienie BIOS-u.
Jeśli jednak chcesz uzyskać większą prędkość odczytu i zapisu w pamięci RAM, zmniejsz o jeden
wartość proponowaną przez BIOS. W przypadku modułów PC3200 (DDR 400), PC2700 (DDR 333) i
PC2100 (DDR 266) ustaw wartość 2,5. W ten sposób zmniejszysz liczbę taktów, podczas których chipset
oczekuje od momentu podania adresu wiersza (RAS, Row Address Strobe) do podania adresu kolumny
(CAS, Column Address Strobe). Zalecana wartość tego parametru znajduje się na module RAM. Na
przykład w modułach PC2700U-2533 wynosi 3 cykle (trzecia cyfra po myślniku). Zależnie od typu
modułów pamięciowych omawiany parametr może nosić nazwę SDRAM RAS# to CAS# Delay, DRAM
RAS# to CAS# Delay lub po prostu RAS to CAS Delay.
4. (S)DRAM RAS# Precharge
Zadanie Steruje dostępem do pamięci.
Zalecane ustawienie Domyślne
Jeśli chcesz, aby twój system działał stabilnie, nie zmieniaj domyślnego ustawienia w tym polu. Stawiając
na większą wydajność, zmniejsz o jeden poziom wartość proponowaną przez BIOS. Dysponując
modułami PC3200 (DDR 400), PC2700 (DDR 333) lub PC2100 (DDR 266), ustaw wartość 2,5. W ten sposób
skrócisz czas oczekiwania pomiędzy odczytaniem wartości komórki i jej ponownym zapisaniem. Również
ten parametr jest umieszczany na układach RAM. Na przykład w module PC2700U-2533 wynosi 3 cykle
(czwarta cyfra po myślniku).
Uruchamianie systemu
Wolisz, aby system uruchamiał się możliwie szybko, czy za każdym razem udostępniał wszystkie
wymienne nośniki danych? Stosowne ustawienia znajdziesz w menu Advanced BIOS Features, Advanced
BIOS Features | Boot Seq & Floppy Setup, Advanced | Advanced BIOS Features lub Boot.
5. First (Second,...)
Boot Sequence
Zadanie Przyspiesza uruchamianie systemu.
Zalecane ustawienie HDD-0
W tych polach ustawia się kolejność sprawdzania napędów w poszukiwaniu uruchamialnego systemu
operacyjnego. Jeśli nie chcesz tracić ani chwili podczas rozruchu komputera, funkcję pierwszego
sprawdzanego napędu przydziel twardemu dyskowi, na którym jest zainstalowany system. W większości
przypadków jest to dysk nadrzędny (master) na pierwszym kanale kontrolera. Wówczas należy wybrać
opcję HDD-0. HDD-1 symbolizuje napęd podrzędny (slave) na pierwszym kanale, zaś HDD-2 i HDD-3
napędy master i slave na drugim kanale kontrolera. Jeśli zdarza ci się czasami wczytywać system z płyty
CD-ROM lub dyskietki startowej, ustaw opcje Floppy i CD-ROM w polach First Boot Sequence i Second
Boot Sequence. Twardy dysk (opcja HDD-0) przesunie się na ostatnią pozycję listy - znajdzie się w polu
Third Boot Device. Niektóre BIOS-y oferują parametr
Fourth Boot Device. Dzięki niej można umieścić na liście jeszcze jeden napęd (jako trzeci,
przemieszczając twardy dysk na sam koniec). Jeśli w powyższych polach brakuje opcji wczytywania
systemu z przenośnego dysku USB, sprawdź, czy twoja wersja BIOS-u nie przewiduje oddzielnego
parametru dla napędów tego rodzaju. Zauważ, że niektóre BIOS-y nie podają konkretnych napędów, lecz
jedynie typ urządzeń (np. Hard Disk lub Removable). Aby włączyć uruchamianie z określonego napędu,
trzeba dokonać ustawień w dodatkowych polach. Dostępne są również opcje 1st Boot, 2nd Boot i 3rd
Boot.
6. Other Boot Device
Zadanie Steruje uruchamianiem systemu.
Zalecane ustawienie Enabled
To pole to częsta alternatywa parametru Fourth Boot Device (patrz punkt 5). Udostępnia tylko dwie opcje -
Enabled i Disabled. W niektórych BIOS-ach ustawienie Disabled blokuje uruchamianie ze wszystkich nośników
poza pierwszym napędem z listy (First Boot Device), zaś Enabled dopuszcza wczytywanie systemu z dowolnego
napędu, który został podany przez użytkownika (first, second itd.). Inne wersje BIOS-u sprawdzają przy
ustawieniu Enabled nie tylko dyski wymienione w punkcie 5, lecz również wszystkie pozostałe napędy
podłączone do komputera. Jeśli wybierzesz tu opcję Disabled, BIOS będzie szukać systemu tylko w napędach
od First Boot Device do Fourth Boot Device. W niektórych BIOS-ach opisywany parametr nosi nazwę Boot other
Device.
 
3
7. USB Boot
Zadanie Umożliwia uruchamianie z napędów USB.
Zalecane ustawienie Enabled
Jeśli podłączony do komputera przenośny lub kieszonkowy dysk USB nie figuruje w opcjach pola, o którym
mowa w punkcie 5, musisz ustawić ten parametr na Enabled. Jeśli nadal brakuje napędów USB na liście, wyjdź z
BIOS-u, zapisując bieżące ustawienia, a następnie zrestartuj system.
Procesor
Również w przypadku procesora BIOS stara się trzymać częstotliwości taktowania zalecanej przez producentów.
Zazwyczaj można jednak obejść blokadę i wycisnąć z układu większą wydajność. Podkręcenie ma wpływ na
magistralę AGP i PCI, więc wyższą częstotliwość winny zaakceptować również wszystkie podzespoły
korzystające z tych szyn. Ustawienia dotyczące procesora są zgromadzone zazwyczaj w menu Advanced,
Advanced | Frequency/Voltage lub Frequency/Voltage Control.
8. CPU Host Frequency
Zadanie Określa częstotliwość zewnętrzną.
Zalecane ustawienie Auto
Stabilne działanie systemu zapewnia ustawienie Auto. Chcąc podkręcić system, największy wzrost
wydajności uzyskasz, podnosząc częstotliwość FSB. Szyna FSB (Front Side Bus) stanowi połączenie
procesora z chipsetem. Jej częstotliwość nie określa wyłącznie tempa pracy procesora. Przekłada się
również na częstotliwość magistral AGP i PCI. Podkręcenie częstotliwości FSB wymaga szybszej pracy
od kart podłączonych do PCI i AGP - działają wówczas poza granicami tolerancji wyznaczonymi przez
producenta. Jeśli jesteś zdecydowany zwiększyć taktowanie magistrali FSB, podkręcaj ją stopniowo i o
możliwie niskie wartości. Bardzo często przyczyną nieudanej próby przetaktowania jest np. karta
graficzna, która nie radzi sobie z podwyższonym taktowaniem szyny AGP i zawiesza system. Zanim
będziesz mógł zmieniać częstotliwość FSB, musisz ją odblokować. Większość BIOS-ów oferuje parametr
o nazwie CPU Internal Frequency, Auto Detect CPU and DRAM Frequency lub podobnej. Zależnie od
wersji BIOS-u ustaw opcję Manual lub Disabled.
Opisywany parametr może nazywać się: CPU External Frequency, CPU Frequency, FSB Frequency lub
CPU External Freq. (MHz).
9. CPU Frequency Multiple
Zadanie Określa częstotliwość procesora.
Zalecane ustawienie Auto
Najpewniejsza jest opcja Auto. Ustaw inną, gdy chcesz przetaktować tylko
procesor.
Jeśli zależy ci na stabilnym
działaniu komputera, zdecyduj
się na automatyczne
wykrywanie częstotliwości
procesora (punkt 8).
Częstotliwość procesora stanowi iloczyn częstotliwości FSB (patrz punkt 8) i
wewnętrznego mnożnika. Na przykład mnożnik układu Pentium 4 3,0 GHz z
częstotliwością FSB na poziomie 800 MHz (4 x 200 MHz) wynosi 15 (15 razy
200 MHz daje 3 GHz). Bieżące procesory Intela i AMD są wyposażone w stały mnożnik częstotliwości i
ignorują ustawienia w BIOS-ie.
Stacja dysków
Większość ustawień dotyczących leciwego napędu znajdziesz w menu Advanced | Advanced BIOS
Features, Advanced | Boot Seq & Floppy Setup, Advanced | Floppy Configuration, Boot, Main lub
Standard CMOS Features.
10. Legacy Diskette A
Zadanie Konfiguruje stację dyskietek.
Zalecane ustawienie 1.44 MB, 3 1/2 lub 1.44 M, 3.5 in.
W tym polu ustawia się typ stacji dyskietek. W niektórych BIOS-ach można znaleźć podobny parametr dla
drugiej stacji - Legacy Diskette B. Ustaw opcję Disabled, chyba że dysponujesz dwoma stacjami
dyskietek. Inne nazwy parametru to Floppy A i Drive A.
12705816.006.png 12705816.001.png
4
11. Swap Floppy Drive
Zadanie Zamienia litery napędów.
Zalecane ustawienie Disabled
Ten parametr pozwala zamieniać litery stacji dyskietek - z A: na B: i odwrotnie. W niektórych BIOS-ach
nosi nazwę Onboard FDC Swap A & B (a opcje Swap i No swap).
12. Boot Up Floppy Seek
Zadanie Przyspiesza uruchamianie systemu.
Zalecane ustawienie Disabled
Gdy ustawisz opcję Disabled, zaoszczędzisz trochę czasu podczas uruchamiania komputera. Przy
ustawieniu Enabled BIOS sprawdza za każdym razem właściwości stacji dyskietek (40 lub 80 ścieżek). Od
około 20 lat stosuje się prawie wyłącznie napędy 80-ścieżkowe. Ten typ stacji dyskietek BIOS wybierze
automatycznie, jeśli zaznaczysz opcję Disabled.
Alternatywna nazwa parametru to Seek Floppy.
13. Diskette Write Protect
Zadanie Blokuje zapis dyskietek.
Zalecane ustawienie Disabled
Ustawienie Enabled dopuszcza wyłącznie odczyt dyskietki, uniemożliwiając jej zapisywanie. Stosuj je,
jeśli bardzo zależy ci na bezpieczeństwie zawartości dyskietek. Ponadto zdefiniuj hasło dostępu do BIOS-
u. W przeciwnym razie nieupoważniony użytkownik może cofnąć blokadę zapisu. Alternatywna nazwa
parametru to Floppy Disk Access Control. Opcja R/W dopuszcza zapis i odczyt, a Read only tylko odczyt.
Zarządzanie energią
Aby zapobiec marnotrawstwu prądu, dokonaj ustawień w menu Power, Power Management Setup i Power
Management Features.
14. ACPI Suspend Type
Zadanie Włącza tryb energooszczędny.
Zalecane ustawienie S3/STR
Jeśli masz Windows 2000 lub XP i odpowiednią płytę główną, możesz korzystać ze standardu zarządzania
energią ACPI (Advanced Configuration and Power Interface). W gałęzi Komputer Menedżera urządzeń powinien
widnieć napis Komputer PC z interfejsem ACPI. Ustawienia w Panelu sterowania systemu Windows decydują o
trybie energooszczędnym. BIOS ma pieczę tylko nad stanami wstrzymywania. Zazwyczaj oferuje dwa stany - S1,
który zatrzymuje procesor i wyłącza monitor i dyski, a także S3, który hibernuje system, zachowując bieżący stan
w pamięci operacyjnej komputera. Inne nazwy parametru to Sleep State i ACPI Standby State.
Twarde dyski
Możesz podłączyć nowy dysk do kontrolera IDE, włączyć komputer i rozpocząć użytkowanie twardziela. Jeśli
poprawisz konfigurację dysku, to przyspieszysz uruchamianie systemu i zwiększysz bezpieczeństwo zapisanych
danych. Stosowne parametry znajdziesz w menu Advanced | IDE Configuration, Advanced | Drive Configuration,
Main | Standard CMOS Features, Integrated Peripherals lub Integrated Peripherals | OnChip IDE Device.
15. Translation Mode
Zadanie Konfiguruje twardy dysk.
Zalecane ustawienie Auto lub LBA
W tym polu ustawisz sposób adresowania sektorów dysku. Jeśli wybrałeś automatyczne wykrywanie dysku
(patrz punkt 26), BIOS sam zaproponuje zalecane ustawienie Auto lub LBA. Inne nazwy parametru to Mode i
Translation Method.
16. Block Mode
 
5
Zadanie Przyspiesza uruchamianie systemu.
Zalecane ustawienie Auto lub Enabled
Scalanie operacji odczytu lub zapisu na dysku w bloki umożliwia szybsze wczytywanie systemu operacyjnego.
Ten parametr może występować pod nazwą Block Transfer.
17. SMART
Zadanie Ostrzega przed awarią dysku.
Zalecane ustawienie Auto lub Enabled
System SMART (Self Monitoring Analysis and Reporting) potrafi analizować twardy dysk i zgłaszać ewentualne
błędy. Dzięki temu ostrzeże cię, zanim stracisz cenne zasoby zgromadzone na dysku. Inne nazwy parametru to
S.M.A.R.T. Protection i SMART Monitoring.
Karta graficzna
Optymalna wydajność graficzna cieszy nie tylko amatorów gier. Zyskują na niej nawet zwykłe aplikacje.
Większość parametrów BIOS-u dotyczących grafiki mieści się w menu Advanced Chipset Features, Advanced |
Chip Configuration i Advanced Bios Features.
18. Graphics Aperture Size
Zadanie Poprawia szybkość i stabilność gier.
Zalecane ustawienie 128 MB lub 256 MB
Ten parametr pozwala uzyskać większą wydajność, rezerwując określony
obszar RAM na potrzeby karty graficznej. Optymalny rozmiar tego obszaru
zależy od pojemności pamięci roboczej i pamięci na karcie graficznej.
Zazwyczaj zaleca się ustawić 128 lub 256 MB. Wartość poniżej 32 MB może
powodować zawieszenia, a powyżej 512 MB nie przyniesie wzrostu
wydajności. Alternatywna nazwa to AGP Aperture Size.
Parametr AGP Aperture pozwala
zwiększyć obszar pamięci
graficznej, wydzielając na ten
cel określony fragment pamięci
RAM na płycie głównej (punkt
18).
19. AGP Mode
Zadanie Określa wydajność szyny AGP.
Zalecane ustawienie 8x lub Enabled
Maksymalną wydajność karta graficzna uzyskuje tylko w najszybszym trybie AGP. Od blisko dwóch lat
standardem jest AGP 8x. Bieżący tryb karty ustalisz za pomocą shareware'owego programu PowerStrip (
http://www.entechtai-wan.com/ ). Oprócz tego tryb AGP 8x musi być obsługiwany przez chipset (sprawdź
w instrukcji płyty głównej). Jeśli komputer zawiesza się podczas grania, ustaw wolniejszy tryb AGP
(przedtem warto zainstalować ew. łaty do gry, a także najnowsze sterowniki karty graficznej i chipsetu).
Alternatywna nazwa parametru to AGP Capability.
Hiperwątkowość
Technologia hiperwątkowości daje wzrost wydajności w niektórych aplikacjach. Powinna być
obsługiwana przez system operacyjny, procesor i płytę główną. Odpowiedni parametr znajdziesz w menu
Advanced Bios Features lub Advanced | Configure Advanced CPU Settings.
20. Hyper-Threading Technology
Zadanie Przyspiesza aplikacje.
Zalecane ustawienie Enabled
W komputerze obsługującym hiperwątkowość warto włączyć ją jeszcze przed instalowaniem systemu
operacyjnego. Dzięki temu system dobierze odpowiednie sterowniki. W zainstalowanym Windows można
doinstalować hiperwątkowość, jeśli wpis w gałęzi Komputer Menedżera urządzeń wskazuje na jedno- lub
wieloprocesorowy komputer PC. Inne nazwy parametru to CPU Hyper Threading i Hyper Threading
Function.
Informacje o systemie
12705816.002.png 12705816.003.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin