Bylina cebulowa należąca do rodziny liliowatych (Liliaceae), pochodząca, ze strefy umiarkowanej. Wyróżniamy około 120 gatunków, które możemy podzielić stosując jako kryterium obszar geograficzny, w którym występują. Wyróżniamy grupę wschodnioazjatycką, euroazjatycką i amerykańską. Wschodnioazjatycka obejmuje gatunki pochodzące głównie z Chin i Japonii a które stanowią około 60% ogółu lilii, będące najbardziej popularnymi i dekoracyjnymi. Grupa euroazjatycka (Europa i Zachodnia Azja). Do tej grupy zalicza się Lilium martagon, której mieszańce są bardzo odporne i ciekawie się prezentują na rabatach. Większość gatunków z tej grupy nie posiada wyraźnych walorów ozdobnych. Natomiast ostatnia grupa, to gatunki amerykańskie, rosnące najlepiej w kwaśnym podłożu i miejscach zacienionych. Co do ich dekoracyjności, są różne zdania, ale należy przyznać, że nie są one wygórowane. Wysokość tych roślin waha się między 15-200 cm, pędy zakończone kwiatami zebranymi w grona lub baldachy, które mają różne wielkości jak i kształty, od kielichowatych, poprzez trąbkowe po turbanowo odgięte. Paleta barw jest tak bogata, że brakuje jedynie barwy niebieskiej. Lilie mają cebule łuskowe, liście odwrotnie lancetowate. W wyniku hodowli, uzyskuje się coraz to nowsze mieszańce, rasy i odmiany. Mamy już kilka tysięcy odmian mieszańcowych i każdego roku pojawiają się nowe. Klasyfikacje tych mieszańców oparto na pochodzeniu od gatunków wyjściowych, na obszarze występowania, czy gatunków rodzicielskich lub grup odmian. Obecnie wyróżniamy następujące sekcje: • Mieszańce Azjatyckie • Mieszańce Martagon • Mieszańce Condidum • Mieszańce Amerykańskie • Mieszańce Longiflorum • Mieszańce Trąbkowe • Mieszańce Orientalne • Inne mieszańce (odmiany nie dające się zaliczyć do żadnej z wymienionych powyżej grup. Z tych wielu grup tak naprawdę na uwagę zasługują i mają największe znaczenie mieszańce azjatyckie, trąbkowe i orientalne. Mieszańce azjatyckie obejmujące odmiany, które nadają się do uprawy zarówno w gruncie i pod osłonami. Wytrzymałe na mrozy, barwne i mało wymagające. To właśnie do tej grupy zalicza się tak popularną w naszych ogrodach lilię tygrysią – lilium tigrinum, która wyrasta do 120-150 cm, ma pomarańczowe kwiaty, nakrapiane, tworzące grona. Znane odmiany tej grupy to m.in. ‘Enchantment’ (pomarańczowoczerwona), ‘Connecticut King’ (cytrynowo-żółta), ‘Cyganka’ (czerwona), ‘Mount Blanc’ (kremowobiałe). Mieszańce Trąbkowe, to jedne z najpiękniejszych lilii, wśród których jest tak znana piękność jak Lilium regale – lilia królewska o pachnących, trąbkowatych kwiatach, której ojczyzną są Chiny- są to dość wysokie rośliny, które mogą osiągnąć nawet 2 metry wysokości: są raczej odporne na mróz, choć zaleca się okrycie ich torfem bądź liśćmi. Mieszańce orientalne to najpiękniejsze z lilii, jednak i najbardziej wymagające. Nie wytrzymują naszych zim, dlatego trzeba na zimę cebulki wykopywać z ziemi na przechowane w pomieszczeniu w temp. 2ºC. Znaną odmianą tej grupy jest m.in. ‘Cassablnaca’ (biała),’Jamboree’ (purpurowoczerwona).
Lilie dobrze się czują w naszych warunkach klimatycznych, dobrze znoszą nasze zimy za wyjątkiem lilii z okolic równika, przede wszystkim orientalne, które trzeba na zimę wykopać. Mimo, że większość odmian lilii znosi nasze zimy, to jednak zaleca się ich okrywanie, które zapobiega wahaniom temperatury jak również chroni przed późnymi przymrozkami wiosennymi. Pamiętajmy, że lilie do prawidłowego kwitnienia wymagają przechłodzenia cebul. Stanowiska dla tych kwiatów winny być słoneczne, gleba głęboko uprawiona, próchnicza, lekko kwaśna (pH 4,5-5,5). Lubią dość wilgotne podłoże, jak i powietrze, więc dobrze się czują przy zbiornikach wodnych. Dobrze jak lilie są zabezpieczone osłonami z krzewów od strony północnej, co zabezpiecza je przed zimnym wiatrem. Cebule lilii wykopujemy, co 2-3 lata. Ważnym jest, aby przestrzegać terminów sadzenia lilii. Większość lilii zimujących w gruncie sadzi się od końca września do początku października, cebule lilii białej Liliom condidum sadzimy najwcześniej, bo już pod koniec sierpnia. Sadzimy w rozstawie 20 x 20 cm, na głębokość równą trzykrotnej wysokości cebul, czyli około 10-15 cm. Lilię białą sadzimy na taką głębokość, aby grubość pokrywy, nie przekraczała 5 cm. Cebule wrażliwe na mróz, w październiku wykopujemy, przechowując przez zimę przysypane torfem w temp. 2-3ºC, Na przełomie marca, kwietnia ponownie wysadzamy. Lilie wymagają umiarkowanego nawożenia oraz obfitego podlewania, choć wymagają również, dobrego drenażu, aby w czasie spoczynku ziemia była odpowiednio sucha. W okresie wegetacji dobrze jest ściółkować lilie np. torfem, aby ziemia była stale wilgotna. Lilie rozmnażamy zarówno z nasion jak i cebulek przybyszowych powstających z boku cebul matecznych, w pachwinach liści, na pędach kwiatowych, u podstawy łusek cebuli traktowanych jako sadzonki, u podstawy sadzonek sporządzonych z liści odciętych u nasady z kawałkiem łodygi (ta metoda ma zastosowanie wyłącznie u lilii o wąskich liściach).
Lilie nadają się zarówno na rabaty, grupami na trawniki, świetnie komponuje się nad zbiornikami wodnymi oprócz tego są znakomite na kwiat cięty.
Maj – wrzesień
Zależna od odmiany.
Przed posadzeniem cebul, wymagane jest zaprawienie preparatem na odkażanie. Jest to bardzo ważne, ponieważ lilie mogą być porażane przez wiele chorób, np. mozaikę, plamistość, skręcanie pędów liści, szara pleśń, zgnilizna cebul. Ze szkodników najczęstsze są mszyce, wciornastki, poskrzypka czarnonoga, nicienie oraz nornice, które wyrządzają największe szkody, zjadając cebule. Autor opisu – Sargon.
Ewana50