W piątek wieczorem przypadkiem kliknąłem pilotem na program TVP1. Był to dość szczęśliwy przypadek. Trafiłem na film, w którym akurat śpiewał Gaetano Veloso, jedną z piękniejszych wersji przeboju latynoamerykańskiego Cucurrucucu Paloma.
O tej piosence myślałem już od pewnego czasu, wstrzymywałem się od pisania, bo to gatunek muzyki odległej od bluesa. Precedens jednak już zrobiłem – przedstawiłem jakiś czas temu Besame Mucho, zresztą latynoamerykanie mają kilka naprawdę dobrych piosenek w swoim dorobku.
Autorem „Cucurrucucu” jest meksykański piosenkarz i kompozytor Tomás Méndez.
Urodził się 25 czerwca 1927 roku w miejscowości Fresnillo w stanie Zacatecas. Młodość spędził w mieście Ciudad Juárez. Tam występował solo i w różnych zespołach, znanych jako mariachi. Komponował piosenki, które były wykonywane przez niego, ale zyskiwały też dużą popularność wśród innych wykonawców.
Mariachi to rodzaj zespołu-orkiestry, złożony z 3 -12 muzyków. Typowy skład orkiestry to: 3 skrzypiec, 2 trąbki, gitary meksykańskie, w tym jedna vihuela i jedna guitarron.
Meksykańska vihuela (była też 12strunowa vihuela hiszpańska, w 16 wieku) to mała gitara, posiadająca pięć strun jak 5 wyższych strun normalnej gitary, z tym, że czwarta i piąta struna strojone są oktawę wyżej, w stylu ukulele. W zespole spełnia rolę gitary rytmicznej, często gra w linii z guitarronem.
Mariachis grają na vihuela
i na gitarze
Guitarron to z kolei bardzo duża gitara (hiszpańska końcówka ‘–on’ oznacza coś dużego). Guitarron jest akustyczną gitarą basową stosowaną w mariachi, ewentualnie w innych orkiestrach meksykańskich. Posiada sześć strun strojonych A D G C E A, przy czym górne A jest o oktawę wyższe od dolnego.
Uliczny muzyk gra na guitarron w Mexico City
Mariachi powstały w XVIII wieku w prowincji Jalisco, często wymienia się miasto Cocula. W zasadzie zespoły te długo nie były znane poza Jalisco. W 1898 roku Gaspar Vargas założył swój zespół pod nazwą Mariachi Vargas de Tecalitlán. W 1930 roku wybrali się do Mexico City. Stolica kraju została oczarowana, wręcz oszalała na punkcie mariachi. Prezydent Lázaro Cárdenas zaprosił grupę Vargasa do zagrania na uroczystości inauguracyjnej jego urzędu w 1934 roku, grali też w jego kampanii wyborczej w 1936 roku.
Mariachi z Jalisco
Pod wielkim wrażeniem byli również znani wokaliści i kompozytorzy meksykańscy. Aranżacje piosenek mariachi wykonywali Pedro Infante, Lola Beltran, Jorge Negrete, Javier Solís i José Alfredo Jimenez – wszyscy to sławy piosenki latynoamerykańskiej.
Muzyka mariachi zainspirowała i Tomása Méndeza. W 1954 roku skomponował swój pierwszy wielki przebój Gorrioncillo pecho amarillo. Sukces zachęcił go pisania następnych utworów. Ma w swoim dorobku sporo hitów: Golondrina presumida, Huapango torero, Las rejas no matan, Que me toquen las golondrinas, Puñalada trapera, Tres días oraz dwa największe, o zasięgu światowym Paloma Negra i Cucurrucucu Paloma.
Méndez zmarł w 1995 roku na powikłania spowodowane cukrzycą.
Mariachi na festiwalu w Gudalajara
Cucurrucucu Paloma została nagrana olbrzymią ilość razy. Oczywiście głównie przez piosenkarzy z Hiszpanii i Południowej Ameryki, jednak i wielu piosenkarzy spoza tego kręgu zdecydowało się nagrać tą piosenkę. Wśród bardziej znanych wykonawców byli: Los Angeles Negros, Harry Belafonte, Rosemary Clooney, Los Copacabana, Fabulosos 3 Paraguyaos, José Felicjano, Julio Iglesias, Pedro Infante, Trini Lopez, Mariachi Nacional de Guadalajara, Mariachi Vargas de Tecalitlán, Nana Mouskouri, Pérez Prado, Caetano Veloso.
W music boxie sześć aranżacj, śpiewają: Caetano Veloso, Joan Baez, Nana Mouskouri, Mariachi Vargas de Tecalitlán, Perlla orazz Julio Ilesias.
Tomas Mendez
Cucurrucucu Paloma Lyrics, wersja oryginalna
Dicen que por las noches no más se le iba en puro llorar;dicen que no comía, no más se le iba en puro tomar.Juran que el mismo cielo se estremecía al oír su llanto,cómo sufrió por ella, y hasta en su muerte la fue llamando:Ay, ay, ay, ay, ay cantaba, ay, ay, ay, ay, ay gemía,Ay, ay, ay, ay, ay cantaba, de pasión mortal moría.Que una paloma triste muy de mañana le va a cantara la casita sola con sus puertitas de par en par;juran que esa paloma no es otra cosa más que su alma,que todavía espera a que regrese la desdichada.Cucurrucucú paloma, cucurrucucú no llores.Las piedras jamás, paloma, ¿qué van a saber de amores?Cucurrucucú, cucurrucucú, cucurrucucú, cucurrucucú,cucurrucucú, paloma, ya no le llores
Cucurrucucu Paloma, wersja angielska
Softly the night wind singing
Tells me it's bringing my love to me
With every breath it's sending
Love never ending across the sea
My heart and I are trying
To keep from crying
But we are lonely
Fly little bird go winging
And please lead him home safely to me
Cucurrucucu Paloma
Bring him back to me forever
Let us always be together
What good is my tomorrow
When filled with sorrow just like today
I need him here to hold me
Here to enfold me, always to stay
So little bird please find him
And then remind him I am so lonely
Fly little bird, go winging
Cucurrucucu
Cucurrucucu Paloma, wersja francuska
Le vent chasse un nuage
Qui fait sa route vers l'infini
La mer parle au rivage
Et je l'écoute et je m'ennuie
Je suis seule ŕ comprendre
La chanson de l'oiseau qui passe
J'attends d'un ceur qui tremble
Celui qui viendra prendre sa place
Cou-cou-rou-cou-cou paloma
Dis-moi si l'amour existe
Moi pour qui les jours sont tristes
Libre, mon ceur est libre
Celui qui m'aime me le prendra
Vivre, je voudrais vivre
Oui mais qui m'aime je ne sais pas
Je suis seule au rivage
Et je chante ŕ l'oiseau qui danse
De nuage en nuage
J'ai pour lui la voix de l'espérance
Ce soir je ne suis plus triste
Je sais que l'amour existe
Cou-cou-rou-cou-cou
miklatinomax