03.12.2010
Muzyka z norweskich fiordów
I przerwa
Edward Grieg kompozytor, pianista i dyrygent norweski pochodzenia szkockiego. Był twórcą narodowej szkoły norweskiej w muzyce. Jego utwory powiązane są z literaturą oraz z muzycznym folklorem skandynawskim, cechuje je liryzm i subtelna nastrojowość, ogromna inwencja melodyczna.
W latach 1874-1875 na zamówienie Ibsena napisał muzykę do dramatu Peer Gynt, W ten sposób powstało 26 numerów, z których w następnych latach Grieg wybrał osiem, jego zdaniem najbardziej efektownych, zestawiając je w dwie suity. Już I suita Peer Gynt zyskała sobie dużą popularność, przynosząc rozgłos kompozytorowi. Obie suity były też zawsze bardziej znane niż leżący u źródeł ich powstania dramat.
I suita składa się z czterech części : Poranek, Śmierć Azy, Taniec Anitry oraz W grocie króla gór, których teraz wysłuchamy:
· Poranek. Akcja sceny rozgrywa się w Afryce, ale wschód słońca Griega ma skandynawski koloryt. 3: 42
· Śmierć Azy. Utwór, napisany tylko na instrumenty smyczkowe, jest przejmującą ilustracją do sceny umierania Azy, matki Peer Gynta. 2:49
· Taniec Anitry. Anitra (w dosł. tłum. gęś, aluzyjne imię bohaterki) była córką arabskiego szejka. Miniatura, skomponowana również na same smyczki, jest egzotycznym tańcem utrzymanym jednakże w charakterystycznym rytmie mazurka. 3:21
· W grocie króla gór. Utwór nawiązuje do mrocznych sag skandynawskich, pełnych opowieści o koboldach, gnomach, trollach. Prześladują one Peer Gynta za uwiedzenie córki Króla Gór. Cały utwór zbudowany jest na jednym motywie, wielokrotnie przetwarzanym w różnych obsadach instrumentów i narastającej dynamice. Obok Bolera Ravela jest to jeden z najwybitniejszych przykładów formy jednorodnej. 2:25
II przerwa
II suita również składa się z czterech części: Porwanie narzeczonej, Taniec arabski, Powrót Per Gynta , Pieśń Solwejgi których wysłuchamy
· Porwanie narzeczonej. Peer Gynt z wesela uprowadza pannę młodą, tytułową Ingridę, w zemście za nieprzychylne przyjęcie z jakim spotkał się ze strony gości. 2:45
· Taniec arabski. Ma charakter jeszcze bardziej orientalny niż Taniec Anitry z I części suity. 1:15
· Powrót Peer Gynta. Po latach wędrówki pełnej przygód Peer Gynt powraca do Norwegii. Statek, którym płynie, tonie podczas burzy, ale on jeszcze raz wychodzi cało z tarapatów. 2:47
· Pieśń Solwejgi. Jest to najbardziej znany utwór cyklu, mimo zdecydowanie większej popularności I części suity niż drugiej. Oparty na norweskich motywach ludowych, został napisany przez kompozytora do wzruszającej sceny powrotu Peer Gynta do Solwejgi. Wierna swojej pierwszej miłości, siedzi przed chatą w górach i śpiewa. Nie widzi zbliżającego się Peer Gynta, straciła wzrok płacząc z rozpaczy za nim przez tyle lat. 4:41
pietra69