7
ZAGADNIENIE NA EGZAMIN Z PATOLOGII
1. OMÓW PROCES NAZNACZANIA SPOŁECZNEGO.
2. OPISZ WSKAŹNIKI DYSFUNKCYJNOŚCI INSTYTUCJI I PODAJ W JAKI SPOSÓB PRZECIWDZIAŁAĆ DYSFUNKCYJNOŚCI.
3. OPISZ PATOLOGIĘ ISTYTUCJI WIĘZIENNEJ.
4. SCHARAKTERYZUJ INSTYTUCJĘ TOTALNĄ I OPISZ JEJ CECHY.
5. NA CZYM POLEGA ZJAWISKO MOBBINGU W MIEJSCU PRACY.
6. OPISZ ZJAWISKO PODKULTURY WIĘZIENNEJ I JEJ NEGATYWNY WPŁYW NA PROCES RESOCJALIZACJI WIĘZIENNEJ.
7. WYMIEŃ I OMÓW CZYNNIKI KRYMINOGENNE.
8. OPISZ ZJAWISKO PRZESTĘPCZOŚCI ZORGANIZOWANEJ.
9. OPISZ ZJAWISKO BEZDOMNOŚCI I BEZROBOCIA I ICH WPŁYW NA FUNKCJONAWANIE SPOŁECZEŃSTWA.
10. OPISZ KONFLIKT JAKO ZJAWISKO SPOŁECZNE I ORAZ PRZEDSTAW SPOSOBY JEGO ROZWIĄZYWANIA.
11. OMÓW ZJAWISKO PROSTYTUCJI ORAZ WYNIKAJĄCE Z NIEGO ZJAWISKA KRYMINOGENNE.
12. ZDEFINIUJ PODSTAWOWE POJĘCIA:
v Dewiacja a norma;
v Patologia a dewiacja;
v Dewiacja pozytywna i negatywna;
v Dewiacja zorganizowana i spontaniczna;
v Dewiacja indywidualna i grupowa;
v Dewiacja wtórna i pierwotna.
13. OMÓW PROBLEM NARKOMANII W POLSCE, JEJ SKUTKI SPOŁECZNE I INDYWIDUALNE.
14. NA CZYM POLEGA PROBLEM REDUKCJI SZKÓD.
15. PRZEDSTAW PROBLEM SUBKULTUR MŁODZIEŻOWYCH ORAZ ICH WPŁYW NA PRZESTĘPCZOŚĆ NIELETNICH.
16. OPISZ NEGATYWNY WPŁYW DZIAŁANIA SEKT NA DZIECI I MŁODZIEŻ.
17. OPISZ PRZYCZYNY SAMOBÓJSTW RAZ ICH SKUTKI SPOŁECZNE I INDYWIDUALNE.
18. NIEDOSTOSOWANIE SPOŁECZNE I STEREOTYPY (ROLA I FUNKCJE)
1. PROCES NAZNACZANIA SPOŁECZNEGO
Teoria naznaczania mówi o tym, ze dewiantem staje się ten, kto przez otoczenie zostanie za takiego uznany. Różnym ludziom zdarza się zachować niezgodnie z normami, często bez złej woli, jednak nie do każdego, kto przekroczył normę zostaje przyczepiona etykieta dewianta. Gdy ktoś zostanie naznaczony zmienia się stosunek otoczenia do niego, pojawiają się oczekiwania zgodne z przylepiona etykietą, które wpychają jednostkę w rolę dewianta. Z czasem naznaczony człowiek zaczyna przekształcać obraz samego siebie i myśleć o sobie jak o dewiancie. Jedną specyficzną cechą dewiantów jest to, że są jako dewianci traktowani przez innych (grupy społeczne, które są odpowiedzialne za wyznaczanie kryteriów służących do naznaczania dewiantów, a więc przedstawiciele władzy, przywódcy opinii publicznej, funkcjonariusze aparatu kontroli społecznej, opinia publiczna kształtowana przez wymienione organy władzy oraz czynniki opiniotwórcze).Drugą jest osobliwość potocznego myślenia – odmienność pod jednym cząstkowym względem jest uznawana za odmienność o charakterze całościowym. Osoba naznaczona piętnem dewiacyjności może w opinii publicznej pozostać dewiantem także wtedy, gdy już dawno przestał nim być i odwrotnie – może się tak zachowywać, że będzie traktowana jak osoba w pełni normalna. Najczęściej jednak ludzie uznani za dewiantów naruszają pod jakimś względem reguły konwencjonalnej „normalności”. Wyjaśnienie tego faktu ułatwia rozróżnienie dewiacji pierwotnej i wtórnej. Człowiek zakwalifikowany jako dewiant może się temu sprzeciwić lub przystosować do roli dewianta. To drugie może bowiem okazać się dla niego bardziej korzystne.
Dewiant – ten kogo społeczna widownia wskazała jako winowajcę przylepiając mu etykietę; kto zostaje uznany za naruszającego normy społeczne.
Stygmatyzacja, etykietowanie, naznaczanie jest to proces nadawania określeń w kategoriach zachowania jednostkom, grupom społecznym czy kategoriom społecznym w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami.
Proces naznaczania społecznego (przypięcie komuś etykietki) odbywa się zawsze przy określaniu negatywnej grupy odniesienia, np. określanie kogoś, kto złamał prawo, mianem kryminalisty.
Naznaczanie bywa przyczyną deprecjonowania jednostek i grup społecznych. Jest on też bazowym mechanizmem tworzenia stereotypów. Zajmuje się ludzkimi interakcjami, zachowaniem i kontrolą, szczególnie w zakresie dewiacji. (ciocia wikipedia).
W teorii naznaczenia, stygmatyzacja jest identyfikacją osobistej lub społecznej cechy prowadzącej do wykluczenia jednostki. Życie porządkują, różnego typu struktury społeczne i właściwe dla tego porządku scenariusze.
2. WSKAŹNIKI I PRZECIWDZIAŁANIE DYSFUNKCYJNOŚCI INSTYTUCJI
Dwie fazy dysfunkcyjności instytucji wg Podgóreckiego:
1) jest ustalana na podstawie adekwatności istniejących środków instytucjonalnych i organizacyjnych w stosunku do przyjętych celów tych instytucji i organizacji wewnętrznych.
2) ustalana na podstawie zewnętrznej analizy celów i organizacji tych instytucji.
Wskaźniki:
a) przerost więzi nieformalnych, które mogą skutkować powstaniem grup mafijnych i klikowych, b) niedorozwój więzi formalnych,
c) wadliwość systemu selekcji i awansu ze szczególnym przypadkiem braku kompetencji zwierzchników,
d) wadliwość obiegu informacji,
e) nieadekwatność sposobu zarządzania,
f) rytualizm,
g) formalizm,
h) wadliwość rozkładu proporcji gratyfikacji i sankcji karzących,
i) rozwijanie w ramach danej instytucji motywacji niezgodnych z celami tej instytucji, szczególnie traktowanie instytucji jako środek do realizacji celów pozainstytucjonalnych,
j) przekonanie o małej społecznie wadze lub nawet społecznej szkodliwości celów instytucji czy brak danych o możliwości faktycznej realizacji celów.
Przeciwdziałanie:
a) kształtowanie postaw twórczych pracowników,
b) inwestowanie w rozwój pracownika,
c) budowanie więzi z firmą,
d) umiejętność szybkiego reagowania i uczenia się,
f) tworzenie warunków do przeprowadzenia zmian,
g) budowanie morale pracowników,
h) edukowanie ludzi, aby widzieli zależność między własnym działaniem a sukcesem przedsiębiorstwa na rynku.
3. PATOLOGIA INSTYTUCJI WIĘZIENNEJ
1) ciche kompromisy i współpraca pomiędzy przywódcą grupy nieformalnej a administracją w celu utrzymania pewnych korzyści w zamian za spokój na oddziale;
2) profity za przekazywanie informacji (kablowanie, sypanie) pozwalają lepiej poznać świat więźniów;
3) sposób odnoszenia się;
4) napady na funkcjonariuszy (fizyczne, słowne);
5) nielegalne przenoszenie listów, grypsów- korupcja
Zagrożenia:
a) patologiczne i szkodliwe sytuacje - przemycanie narkotyków i innych środków, środków łączności, aparatów fotograficznych itp.;
b) ucieczki z różnych typów zakładów karnych, stanowisk pracy poza zakładem (nieuwaga, nieostrożność, złe rozpoznanie, nadmierne zaufanie, lekceważenie obowiązków);
c) niepowroty z przepustek, widzeń, z przerw w karze;
d) zarządzanie jednostek i niewłaściwe stosunki międzyludzkie (nadmierny autokratyzm w zarządzaniu);
e) przerost więzi nieformalnych;
f) wadliwa selekcja;
g) deficyt informacji;
h) „posługiwanie się” przez personel niektórymi osadzonymi przeciwko innym członkom personelu.
Wskaźniki te deformują sformalizowane cele i zadania oraz wywołują konflikt z oficjalną i prawnie usankcjonowaną działalnością zakładu karnego.
4. INSTYTUCJA TOTALNA
Instytucja:
1. grupa osób powołanych do załatwienia spraw doniosłych dla życia zbiorowego (ludzie wykonujący funkcje publiczne;
2. formy organizacyjne zespołu czynności wykonywanych przez niektórych członków grupy;
3. zespół urządzeń materialnych i środków działania pozwalające upoważnionym jednostkom na wykonywanie publicznych zadań;
4. role społeczne, specjalne doniosłe dla grupy.
Według Goffmana – instytucje totalne to zakłady przymusowego przekształcania osobowości, każda z nich eksperymentuje na naturze zwykle brutalnie, aby wykazać co można uczynić z ludzkim „ja”.
Funkcje:
v zaspokajanie potrzeb różnego rodzaju;
v regulowanie działań członków w ramach stosunków społecznych;
v zapewnienie ciągłości życia społecznego przez utrzymywanie i kontynuację czynności publicznych i interpersonalnych;
v dokonywanie integracji czynności, działań i stosunków jednostki, zapewnienie wewnętrznej spójności, zbiorowości.
Cel => efekt, który zamierzamy osiągnąć, uświadomiony i pożądany przez osobę lub grupę społeczną stan rzeczy, który zamierza ona osiągnąć.
Instytucje totalne:
Ø pochłaniają czas i energię osób, utrudniają samorealizację własnej aktywności i zainteresowań;
Ø ograniczają osoby z nimi związane;
Ø biorą odpowiedzialność za wszystkie aspekty życiowej aktywności osób w nich przebywających, ingerują we wszystkie dziedziny ich życia;
Ø wyznaczają ramy całego postępowania.
Cechy: - podział osób, które biorą udział w funkcjonowaniu instytucji na dwie grupy – przełożony, podwładny- ściśle zaplanowany czas w ciągu dnia- regulamin określający ramy funkcjonowania- system kar i nagród- ograniczony kontakt ze światem zewnętrznym często traktowany jako specyficzna forma nagrody- struktura hierarchiczna- formalizm- dehumanizacja- orientacja nie na człowieka, a na wykonywanie wyznaczonych zadań- wszechobecna biurokracj
5. ZJAWISKO MOBBINGU W MIEJSCU PRACY
Mobbing – to systematyczne nękanie psychiczne pracownika przez innych pracowników lub przełożonych; zachowania mające na celu izolowanie pracownika od otoczenia, pozbawienie go godności, doprowadzenie do bezsilności i bezradności.
Cechy mobbingu:
v zaistnienie konfliktu, czyli sprzecznych dążeń członków pewnej zorganizowanej grupy ludzi;
v pojawienie się „ofiary” i „prześladowcy”;
v szykanowanie mające charakter ciągły i trwające dłuższy czas;
v ukrywanie działań mobbingujących przez „prześladowców” przed osobami postronnymi;
v ukrywanie przez „ofiary” tego zjawiska w obawie przed utratą pracy;
v także świadkowie mobbingu, którzy nie reagują na to powodują, że rozwija się ono coraz silniej;
v działanie w sposób umyślny z zamiarem wyrządzenia „ofierze” szkody, zachowania są często działaniami celowymi mającymi przynieść konkretne korzyści „prześladowcom”;
v posługiwanie się kłamstwem, plotką, oszczerstwem, intrygą jako narzędziami mobbingu;
v rzadko przemoc fizyczna
Przyczyny:
ü dysfunkcja różnych podsystemów organizacyjnych takich jak zarządzanie i kontrola;
ü delegowanie uprawnień czy polityka personalna;
ü nieumiejętność rozwiązywania konfliktów w organizacji, co powoduje, że uruchamiane są patologiczne mechanizmy rozładowania emocji, w tym skierowanie negatywnych emocji na podwładnych, współpracowników lub przełożonego;
ü kierownictwo, które albo samo represjonuje pracownika (pracowników) albo lekceważy lub nie dostrzega konfliktów między pracownikami.
Skutki:
6. PODKULTURA WIĘZIENNA
Powstanie podkultury:
...
honda1987