Zadan Serhij - Big Mac.pdf - Zadan Serhij - ssaaggaa

Serhij Żadan

BIG MAC

Przełożył

MICHAŁ PETRYK

Wdowiec 2005

Tytuł oryginału ukraińskiego BIG MAK

Projekt okładki i stron tytułowych K A M I L T A R G O S Z

Zdjęcie Autora na IV stronie okładki © by W Ł A D Y S Ł A W H E T M A N , 2003

Redakcja I Z A K A L U T A

Korekta M A R I A N N A C I E L E C K A

Projekt typograficzny i łamanie R O B E R T O L E Ś

ISBN 83-89755-17-3

Ta książka ukazała się dzięki istnieniu

w rzeczywistości Jurija Andruchowycza

Christiana Loidla i Włada Hetmana.

I właśnie im ją dedykuję.

Berlin, który straciliśmy

Nabraliśmy tyle różnej muzyki, że już nikomu nie chciało się jej słuchać. Jakieś serbskie

orkiestry ludowe, stare soundtracki, do tego Sylva, jak zawsze, miała pełne kieszenie swojego

porąbanego nu jazzu, który wszystkim polecała i którego nikt poza nią nie słuchał, bo nu

jazzu po prostu nie da się słuchać. W ogóle wydaje mi się, że kiedy ktoś się nad czymś długo i

z uporem rozwodzi, to zwykle oznacza, że ten ktoś sam to właśnie wymyślił, coś jak,

powiedzmy, nowy jazz; myślę, że Sylva mogła wykopać te nagrania w jakimś studiu, u siebie

w Pradze, popsuć płyty jak trzeba i teraz udawać, że to muzyka atonalna. Chociaż wcale nie

musiała tego robić. Gdzieś między fotelami naszego renault, pomiędzy puszkami coli i

przewodnikami, powinno się znaleźć parę albumów starego dobrego Lou Reeda z czasu jego

największego rozkwitu i toksykacji, kasety też, a propos, były czeskie, firma Globus, szorując

po świeżych śladach wielkiej europejskiej transformacji końca lat osiemdziesiątych,

wygrzebywała złote zapasy muzyki pop, no i stary dobry Lou Reed, jak to się mówi,

podszedł. Ale wątpię, czy przyjdzie kolej na niego - Sylva zbyt energicznie wystukuje na

kierownicy rytm (jeśli można to nazwać rytmem) atonalnej papki, która, niby z maszynek do

mielenia mięsa, sączy się z zachrypłych głośników wmontowanych w deskę rozdzielczą.

- Sylva, to jest po prostu jakiś koniec cywilizacji! - krzyczę z tylnego siedzenia. -

Naprawdę słuchasz tego w wolnym czasie bez przymusu?

Sylva śmieje się, ale raczej nie rozumie mojego żartu, zresztą jaki to w dupę żart - tak,

coś w rodzaju jej atonalnego jazzu. Nasz przyjaciel Gaspar, bezpośredni i jedyny właściciel

samochodu, rozwalił się na przednim fotelu i ledwie śledzi przebieg wydarzeń dookoła siebie.

Wczoraj rozeszliśmy się w nocy, koło wpół do trzeciej, przedtem długo piliśmy, starając się

ustalić, kiedy najlepiej wyjechać. Ostatnią zgrzewkę piwa kupowaliśmy już na stacji

benzynowej, Gaspar pozwalał sobie na takie małe radości - nakupić piwa i pędzić przez

zaspany Wiedeń, ścinając zakręty i trąbiąc do samotnych żandarmów. Możliwość sankcji nie

przerażała go - u siebie w domu, w Lublanie, mógł kupić nowe prawo jazdy tak samo łatwo,

jak zgrzewkę piwa na wiedeńskiej stacji benzynowej. Poza tym otwieraliśmy piwo

zapalniczką, chociaż można je było po prostu odkręcić; w zjednoczonej Europie nawet z piwa

zaczęto robić fast food, Amerykanie po prostu srają do głów całemu światu swoim know-how

w rodzaju butelek do piwa z rzeźbieniami albo zimnej zielonej herbaty w puszkach. Pod

koniec Gaspar opowiadał dowcipy o Bośniakach, potem się rozeszliśmy z postanowieniem, że

już o dziewiątej rano zapakujemy rzeczy do bagażnika renault i wyruszymy z marcowego i

chłodnego Wiednia w kierunku Berlina.

Usiąść znowu za kierownicą Gaspar się nie odważył, musiał jeszcze trochę odtajać,

zrzekł się miejsca kierowcy na korzyść Sylvy, która, jak na młodą porządną Czeszkę

przystało, piwa z nami na stacji nie piła i specjalnych objawów nie miała, siadła więc za

kierownicą i zaczęła myszkować po porannych ulicach w poszukiwaniu trasy na Berlin, bo

drogi żadne z nas, rzecz jasna, nie znało, chociaż właściwie Gaspar znał, ale nie w takim

stanie.

Gaspar otwarcie odpadał, ciężko wdychał powietrze i tak samo ciężko wydychał je na

boczną szybę, przez co zachodziła ciepłą, gęstą parą. Sylva naiwnie włączała nawiew i nie

mogła zrozumieć, czemu okna parują.

- Sylva, to przez zmianę ciśnienia - mówię jej. - Nawiew tu nie pomoże. Jazz, a propos,

też nie.

Tak się składa, że mam pić sam. Pomiędzy Sylvą i Gasparem istnieje dżentelmeńska

umowa, że gdzieś tam, po umownym przekroczeniu granicy austriacko-niemieckiej, zastąpi ją

za kierownicą, a na autobahnie pić jednak się nie odważy, więc otwieram sobie kolejną

puszkę, zrywając z niej zawleczkę, i staram się podtrzymać rozmowę. W ogóle to pierwsze

sto kilometrów trasy znam, w zeszłym roku jechałem tędy stopem, zabrał mnie wtedy jakiś

szalony punk, który przez cały czas nerwowo pił sprite’a, suszyło go, wyglądało jakby od

upalenia, ale gnał na zachód, bo musiał, już nie wiem, co on tam miał, może mama czekała,

jednak wyglądał na nieszczęśliwego. Kiedy wyjąłem z plecaka butelkę wody, spytał, czy to

nie wódka, u was przecież, tam w Rosji, wszyscy piją wódkę, nie, nie wódka, mówię, a on

wesoło się roześmiał. Ale tępy punk mi się przytrafił. Teraz próbuję opowiedzieć to Sylvie,

wyławiając jej uwagę z atonalnych jazzowych dołów i jam, Sylva się zgadza - tak, naprawdę

tępy punk, nie pogadasz, rozmowa się nie klei i otwieram następną puszkę, wszystko jedno,

póki co nic ciekawego - gołe pastwiska, bezlistne pasma lasów, smutne marcowe Austro-

Węgry, możliwe, że takimi je zapamiętali żołnierze rosyjskiej piechoty wiosną czterdziestego

piątego roku, dość depresyjny landszaft, kiedy rozpierdalali na prawo i lewo elitarne dywizje

Zadan Serhij - Big Mac.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: