Sygnały w układzie nerwowym:
- chemiczne
- elektryczne
jony
K+, Na+, Ca2+, Cl-
gradient stężeń
białka błonowe
- pompa jonowa
- kanał jonowy
potencjał spoczynkowy - polaryzacja neuronu
wnętrze ujemne (bo: stałe aniony), zewnętrze dodatnie
K+ wciąga do środka, Na+ i Cl- i Ca2+ wyrzuca na zewnątrz
pompa sodowo-potasowa (pompa jonowa) - wyrzuca Na+, wciąga K+
kanał jonowy - bramkowanie;
- bramkowanie = otwieranie-zamykanie kontrolowane
- bramkowanie potencjałem - kanał z woltomierzem, "czekam na odpowiedni potencjał błony" [np. -60mV to zamknięte vs -30mV to otwarte]
- bramkowanie ligandem - otwieranie lub zamykanie substancją chemiczną, np. neurotransmiter, lek, narkotyk - "czekam na klucz"
impulsy elektryczne w układzie nerwowym
- potencjał postsynaptyczny - przetwarzanie
- potencjał czynnościowy - przesyłanie
potencjał czynnościowy, p.iglicowy, spike
- wyniki pobudzenia neuronu - neuron wysyła impuls, kiedy jego pobudzenie przekroczy pewną wartość progową
- impuls elektryczny biegnie wzdłuż aksonu do jego zakończenia
- przesłanie informacji do innego neuronu lub mięśnia
- zasada wszystko albo nic - jest impuls lub go nie ma
pobudzenie neuronu
/\ depolaryzacja, --- próg pobudzenia [zapis analogowy -> zapis cyfrowy 0/1]
--- potencjał spoczynkowy
\/ hiperpolaryzacja
Podróż impulsu aksonem - "meksykańska fala": depolaryzacja - repolaryzacja - refrakcja
repolaryzacja - przez chwilę Na+ i K+ idą odwrotnie, w fazie refrakcji pompa sodowo-potasowa sprząta
1952 - badania na aksonie kałamarnicy, wypustka o grubości 1mm -> nagroda Nobla, bo Hgdkin i Huxley odkryli sposoby podróżowania impulsów
Fugu - tetrodotoksyna (z glonów) - podczas jedzenia język drętwieje
- tetrodotoksyna blokuje Na+ -> osoba się dusi (nie doszło do mózgu, ale wdech-wydech nie działa; jeśli przez 3-4 dni sztuczne wentylowanie ma szansę przeżyć
-> podobne substancje na znieszulenie lokalne
tłusta mielina, komórki Schwanna plus przewężenia Ranviera - wspaniały wynalazek kręgowców, który przyspiesza przebieg impulsu i znacznie odchudza neurony
-> duży wzrost prędkości
-> mniejsze zużycie energii (bo sprzątane tylko przewężenia)
- ból szybki, ból wolny
potencjał postsynaptyczny
- jest bardzo malutki, jest tego dużo, może być dodatni lub ujemny, jest dłuższy
sygnały chemiczne - najbardziej podstawowe
- synaptyczne
- parakrynne
- endokrynne
receptor
- białko potrafiące wykryć obecność subst. chemicznej
- receptor jonotropowy = kanał jonowy bramkowany ligandem
synapsa
- połączenia dwóch neuronów
- zakończenie aksonu neuronu presynaptycznego
- specjalne miejsce na ciele lub dendrycie neuronu
- przekazywanie sygnału na drodze chemicznej
mitochondrium
pęcherzyk wydzielniczy
recetory presynaptyczne
szczelina synaptyczna
receptory postsynaptyczne
kanały wapniowe
egzocysty
wychwyt zwrotny
asiula_921