DziennikGP_11-04-2010(1).pdf

WYDANIE SPECJALNE

Niedziela

11 kwietnia 2010

ISSN 2080-6744

egzemplarz bezpłatny

www.dziennik.pl

www.gazetaprawna.pl

www.forsal.pl

Prezydent nie żyje

Trudno o równie koszmar-

ny splot dziejów. Prezy-

dent demokratycznej

Polski zginął w 70. roczni-

cę katyńskiego mordu.

Wstrząs, jakim jest śmierć

najważniejszej osoby w pań-

stwie, wicemarszałków, se-

natorów, posłów, szefa

Sztabu Generalnego, szefa

Narodowego Banku Polskie-

go, prezesów najważniej-

szych instytucji państwa, bi-

skupów, długo przyjdzie

nam układać sobie w gło-

wie. Tragedii, która spadła

na najbliższych prezydenc-

kiej delegacji, nie da się opi-

sać. Ani w naszej, ani w całej

powojennej historii świata

nie mieliśmy podobnej ka-

tastrofy.

Nie sposób też oderwać

się dziś od historycznych

refleksji dotyczących tego

przeklętego miejsca.

Od tamtego tragicznego

ranka, kiedy wymordo-

wano tysiące polskich

oficerów, Polska przeszła

jednak długą drogę.

Nawet jeżeli brak nam

dziś słów otuchy, to może-

my podziękować

Prezydentowi i ludziom

z jego otoczenia,

że zostawiają kraj bez-

pieczny i w pełni stabilny.

Ich też zasługa w tym, że

ani struktury państwa, ar-

mii, ani kluczowych insty-

tucji gospodarczych w ża-

den sposób nie są zagro-

żone.

> A 2-12 Lista zaginionych

Sylwetki ofiar katastrofy.

> A 3 Takiego dramatu świat

nie widział

Donald Tusk po tragedii:

„Państwo polskie musi

funkcjonować normalnie”.

> A 4-7 Zginęli najważniejsi

urzędnicy

Kto przejmie po nich wła-

dzę? Kiedy wybory?

> A 12-13 Polska po tragedii

Żałoba, łzy i tłumy

na ulicach.

> A 14 Cały świat śle

kondolencje

„To tragiczne godziny”.

> A 15 Co się wydarzyło pod

Smoleńskiem

Rządowy samolot podcho-

dził do lądowania aż

cztery razy.

REDAKCJA

A 2

Wydanie specjalne

Dziennik Gazeta Prawna

11 kwietnia 2010 www.dziennik.pl

Maria i Lech Kaczyńscy spędzili razem 32 lata

Jak dwie połówki

Prezydent często mówił, że nie przetrwałby bez żony. Zginęli razem, tak jak żyli

Kamila Wronowska

kamila.wronowska@infor.pl

starczy przypomnieć jego sto-

sunek do Gruzji. I chyba to

właśnie zaangażowanie powo-

dowało, że czasem sprawiał

wrażenie człowieka zaciętego.

Byli małżeństwem od 32 lat.

Choć każde z osobna realizo-

wało się zawodowo, byli nieroz-

łączni. Z wykształcenia Lech

Kaczyński był prawnikiem.

Maria – ekonomistką. Miała

talent do języków obcych.

Świetnie znała angielski i fran-

cuski, trochę słabiej hiszpański

i rosyjski.

Kiedy w 2005 roku wprowa-

dzili się do pałacu, pomagała

mężowi odnaleźć się w wielkim

budynku. Bo Lech Kaczyński

pałacu nie lubił. Narzekał, że

jest za dużym zestawem bezu-

żytecznych komnat.

Maria dobrze czuła się w ro-

li pierwszej damy. „Ja w ogóle

lubię poznawać ludzi i nowe

miejsca. Im więcej jeżdżę po

świecie, tym bardziej stwier-

dzam, że wszędzie są te same

problemy i że ludzie są bardzo

do siebie podobni, choć różni,

a świat jest piękny i wart po-

znawania” – mówiła w grudniu

2008 roku w wywiadzie dla

„Dziennika”. Dbała też, by mąż

dobrze wyglądał. Razem jedli

śniadania. Szykowała je Ma-

ria. To już był rytuał. Podobnie

jak kawa z mlekiem.

„Maryla wnosiła w moje życie

ciepło i poczucie bezpieczeń-

stwa. Jako mężczyzna bardzo

tego potrzebowałem, szczegól-

nie w czasie stanu wojennego.

Świat polityki jest światem

trudnym. Nie przetrwałbym

tego bez żony” – mówił nie-

dawno Lech Kaczyński. I pod-

kreślił: „Można powiedzieć, że

byliśmy jak dwie połówki jed-

nego owocu”.

Uwieńczeniem jego kariery

była niewątpliwie prezydentu-

ra. Ale cała polityczna karta

jest imponująca. Sprawował

funkcje prezesa Najwyższej

Izby Kontroli, ministra spra-

wiedliwości, prezydenta War-

szawy. Był też współzałożycie-

lem i pierwszym prezesem PiS.

W PRL działał w opozycji. Był

m.in. jednym z autorów Poro-

zumień Sierpniowych.

Mottem Lecha Kaczyńskie-

go było, żeby za wcześnie nicze-

go nie planować. Powtarzał, że

życie składa się z zaskoczeń.

Kiedy Lech Kaczyński leciał

w jakąś podróż, Maria szyko-

wała go do wyjazdu. Dbała

o każdy drobiazg. Raz, tuż

przed startem samolotu, wbie-

gła na pokład, by dać mężowi

wełnianą koszulę. Czasem

wkładała mu do kieszeni słonia

na szczęście. Tym razem szczę-

ścia zabrakło. To była ich ostat-

nia wspólna podróż.

Lech Kaczyński budził różne,

ale zawsze gorące emocje. Bo

był też niezwykle wyrazistym

politykiem z twardymi zasa-

dami. Głęboko przeżywał naro-

dowe tragedie. Jak w coś się an-

gażował, to całym sercem. Wy-

Wydanie specjalne

Dziennik Gazeta Prawna

11 kwietnia 2010 www.dziennik.pl

A 3

RYSZARD KACZOROWSKI

ostatni prezydent

Rzeczypospolitej na uchodźstwie

JERZY SZMAJDZIŃSKI

wicemarszałek Sejmu RP,

SLD

KRYSTYNA BOCHENEK

wicemarszałek

Senatu

KRZYSZTOF PUTRA

wicemarszałek Sejmu,

PiS

Jak dam radę, to pojadę 9 maja do Moskwy

– mówił jeszcze przedwczoraj prezydent

Kaczorowski. Bał się, że braknie mu sił.

Dla kilku pokoleń Polaków był symbolem

ciągłości władz niepodległej Polski. To

właśnie prezydent Kaczorowski w 1990

roku przekazał ówczesnemu prezydento-

wi Lechowi Wałęsie prezydenckie insy-

gnia władz przedwojennej Rzeczypospo-

litej, Orderu Orła Białego i Orderu Odro-

dzenia Polski.

W Trzeciej Rzeczypospolitej Ryszard

Kaczorowski postanowił nie angażować

się politycznie, natomiast jako były pre-

zydent emigracyjny pełnił funkcje repre-

zentacyjne i angażował się w wiele przed-

sięwzięć mających jednoczyć Polaków al-

bo przypominających historyczną spu-

ściznę. Przez osoby, które go znały, jest

określany jako osoba uosabiająca god-

ność prezydenta, nieskazitelnie uczciwa,

skromna i otwarta. Był człowiekiem, któ-

ry umiał sobie zjednywać ludzi z bardzo

różnych środowisk. Kilkadziesiąt miast

przyznało mu honorowe obywatelstwo.

Ryszard Kaczorowski przed przełomem

w 1989 roku był członkiem emigracyjne-

go parlamentu, rządu i w 1989 roku po

śmierci Kazimierza Sabbata, poprzed-

niego prezydenta na emigracji, przejął je-

go urząd.

W trakcie wojny tworzył podziemne har-

cerstwo w Białymstoku. Schwytany

przez NKWD został skazany na karę

śmierci zamienioną na 10 lat łagrów. Po

tzw. amnestii na mocy układu Sikorski –

Majski został uwolniony z Kołymy i za-

ciągnął się do wojska polskiego tworzo-

nego przez Władysława Andersa. Razem

z armią Andersa wydostał się z ZSRR

i już w szeregach II Korpusu przeszedł

cały szlak bojowy, łącznie ze zdobyciem

Monte Cassino. Po wojnie pozostał na

emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie za-

angażował się w tworzenie emigracyjne-

go harcerstwa. Pochodził ze szlacheckiej

rodziny pieczętującej się herbem Jelita.

Miał 91 lat.

„Nic z tego, co się nie spełniło, już na pew-

no się nie spełni. I trzeba się z tym pogo-

dzić, milcząc, bez strachu, a jeśli się da –

i bez rozpaczy” – kilka dni temu Jerzy

Szmajdziński cytował te słowa Stanisława

Lema, żegnając Krzysztofa Teodora To-

eplitza.

Teraz nie spełni się też sen Aleksandra

Kwaśniewskiego o tym, że Szmajdziński

zostanie prezydentem.

Stanowiska dla Szmajdzińskiego nie były

jednak najważniejsze. Był wicemarszał-

kiem Sejmu, i to mu wystarczało. Polity-

cy Sojuszu wielokrotnie go namawiali, aby

przejął partię. Mógł. Ale nie chciał. Uni-

kał konfliktów.

Szmajdziński w prezydencki pałac raczej

nie wierzył. Ale dla niego liczyło się wy-

zwanie i walka. A walczył zawsze do koń-

ca. Nie tylko w polityce. Swój upór poka-

zywał zwłaszcza na korcie. Przeciwnika

lubił wykańczać backhandem.

Jedna z ikon polskiej lewicy. Choć w życio-

wej karcie miał też działalność w PZPR.

Był też przewodniczącym zarządu głów-

nego ZSMP.

Szmajdziński, czym drażnił nawet swoich

kolegów, był nadzwyczaj pewny siebie

i swojego zdania. Lubił mieć rację. „Waż-

ne dla Polski sprawy to są te, o których ja

mówię” – stwierdził kiedyś Szmajdziński.

W SLD żartowano, że „Szmaja” – bo tak

go nazywali – to taki polski John Kenne-

dy. Opanowany. Umiał budzić respekt.

Rzadko puszczały mu nerwy. Być może

dlatego sprawiał wrażenie nieco powolne-

go. Raczej nie był duszą towarzystwa.

Choć w towarzystwie zawsze mile widzia-

ny. Prywatnie ceniony za angielskie po-

czucie humoru. „Czy są tu jacyś politycy?”

– rzucał swoim partyjnym kolegom, wcho-

dząc na posiedzenie klubu. Zaś inni, w tym

dziennikarze, tak go witali: „Witaj, towa-

rzyszu prezydencie”.

W piątek świętował swoje 58. urodziny.

W rozmowie z Leszkiem Millerem złośli-

wie podpytywał, jak to jest po sześćdzie-

siątce.

W Senacie zasiadała już trzecią kadencję.

Zanim została politykiem, była dziennikar-

ką i publicystką Polskiego Radia Katowice.

– Praca to moje drugie życie. Pierwsze to

dom. Moja rodzina jest moim sukcesem –

podkreślała w rozmowie z „Galą”.

W życiu zawodowym realizowała dwie

wielkie pasje: popularyzowała kulturę

i piękno polszczyzny, ale również – przy

wsparciu męża, kardiochirurga prof. An-

drzeja Bochenka – promowała zdrowy styl

życia. Była typem społecznika, angażowa-

ła się w akcje na rzecz czystości polszczy-

zny i akcje charytatywne wspierające zdro-

wie, przede wszystkim na Śląsku.

To ona była twórczynią ogólnopolskiego

dyktanda. Z jej inicjatywy Senat ustanowił

rok 2006 Rokiem Języka Polskiego. Anga-

żowała się też m.in. w kwestę „Mamo, nie

płacz” na rzecz ratowania oddziału hema-

tologii dziecięcej w Zabrzu, była pomysło-

dawczynią cyklu imprez promujących ho-

norowe krwiodawstwo Wampiriada.

Za swoją działalność charytatywną otrzy-

mywała nagrody, m.in. wyróżnienie Ecce

Homo Śląskiego Stowarzyszenia Osób Nie-

pełnosprawnych i tytuł „Senator bez ba-

rier” od delegatury polskiej Parlamentu

bez Granic. Była też nagradzana przez mi-

nistra zdrowia za profesjonalną publicysty-

kę medyczną. Za całokształt pracy odzna-

czona Złotym Krzyżem Zasługi.

Krystyna Bochenek była jednak znana nie

tylko ze swojej działalności politycznej

i charytatywnej. To ona była inicjatorką cy-

klicznej imprezy Zjazd Krystyn, czyli do-

rocznego zgromadzenia immienniczek. Im-

preza ta pozwalała kobietom będącym

w różnej sytuacji materialnej spotykać się

i zwiedzać cały kraj.

W ostatnich wyborach do Senatu wystar-

towała z listy PO, ale jako kandydatka bez-

partyjna. W tej kadencji przewodniczyła

senackiej komisji kultury i środków prze-

kazu, była też wiceszefową parlamentar-

nego zespołu ds. współpracy z organizacja-

mi pozarządowymi. Miała 57 lat, dwoje

dzieci.

Reprezentacja Polski w rugby, której tre-

nerem jest Tomasz Putra, miała wczoraj

w Sochaczewie rozegrać mecz z Mołdawią

w eliminacjach mistrzostw świata. O ka-

tastrofie prezydenckiego samolotu trener

dowiedział się od jednego z dziennikarzy.

– Tam był mój brat! – wyszeptał zszoko-

wany Tomasz.

Potem długo nie mógł dojść do siebie, za-

łamany siedział z głową ukrytą dłoniach

w klubowym budynku Orkana Sochaczew.

Marszałek Krzysztof Putra też lubił sport.

Był prezesem klubu sportowego Podlasie

Białystok. – Putra będzie się przyczyniał

do tego, że debata będzie prowadzona me-

rytorycznie, bez awanturnictwa i bez ob-

raźliwych słów – mówił, prezentując jego

kandydaturę do Prezydium Sejmu Marek

Kuchciński.

Wicemarszałek Sejmu ukończył Techni-

kum Mechaniczne w Białymstoku. Praco-

wał w Fabryce Przyrządów i Uchwytów

w Białymstoku, najpierw jako robotnik,

później mistrz. Od 1980 roku działał w „So-

lidarności”. W 1988 roku założył Stowa-

rzyszenie Działaczy Samorządu Pracow-

niczego. Ci, którzy spodziewali się, że Pu-

tra nie będzie trudnym przeciwnikiem po-

litycznym, mocno się rozczarowywali.

Wicemarszałek Sejmu był bardzo inteli-

gentny. Jednocześnie poważny i stanow-

czy. Co nie znaczy, że nie miał poczucia hu-

moru, dystansu do siebie. W 2007 roku

przed przedterminowymi wyborami do

sejmiku województwa na Podlasiu obiecał,

że jeżeli wybory wygra PiS, zgoli wąsy, któ-

re były jego znakiem rozpoznawczym. Do-

trzymał obietnicy.

Współzałożyciel PiS należał do grona naj-

bardziej zaufanych współpracowników

prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. Był

posłem od 2007 roku. W latach 2005 –

2007 senatorem i wicemarszałkiem Sena-

tu VI kadencji – w głosowaniu przegrał z

Bronisławem Komorowskim stosunkiem

głosów 160:292.

Miał 52 lata. Zostawił żonę i ośmioro dzie-

ci: sześciu synów i dwie córki.

Tusk: takiego dramatu współczesny świat nie widział

Grzegorz Osiecki

grzegorz.osiecki@infor.pl

– Od tej chwili las katyński bę-

dzie budził w nas wspomnienia

również dzisiejszej katastrofy.

Stajemy z pokorą wobec wyro-

ku losu, który w przedziwny

sposób powiązał z tym miej-

scem kolejny dramat naszego

narodu – powiedział Bronisław

Komorowski. Jego i premiera

informacja o tragedii zastała

poza Warszawą. Donald Tusk

po otrzymaniu informacji o ka-

tastrofie natychmiast wrócił

z Wybrzeża i zwołał nadzwy-

czajne posiedzenie rządu. Rada

Ministrów zdecydowała, że

dziś w południe dwiema minu-

tami ciszy mają być uczczone

ofiary katastrofy prezydenc-

kiego samolotu. Podobnie ma

się stać w dniu uroczystości

pogrzebowych.

Po posiedzeniu premier Tusk

złożył kondolencje i wyrazy

współczucia rodzinie prezy-

denta, jego córce, matce i bra-

tu, a także rodzinom innych

ofiar tragedii.

– Łączę się w bólu ze wszyst-

kimi, dla których ten dzień jest

najtragiczniejszym w ich życiu

– mówił Tusk. Wiadomo, że

kiedy dowiedział się o tragedii,

płakał.

Donald Tusk przekazał też

rodzinom i wszystkim Pola-

kom informacje o kondolen-

cjach, które na jego ręce były

składane z zagranicy. Wśród

pierwszych polityków, którzy

zadzwonili, byli prezydent

i premier Rosji.

Premier Tusk zapewnił, że

jego urzędnicy będą pracowa-

li bez przerwy, by „konsekwen-

cje tej tragedii dla rodzin, dla

najbliższych, były najmniejsze

z możliwych”. Równocześnie

zaapelował o „właściwe dla cza-

su żałoby zachowania”. – Ja

wiem, że tym nie ugasimy ni-

czyjego bólu, sam czuję go wy-

jątkowo mocno, ale nikt nas

nie zwalnia z obowiązków. Pań-

stwo polskie musi funkcjono-

wać i będzie funkcjonować –

zaznaczył Tusk.

Także Komorowski natych-

miast po otrzymaniu informa-

cji wrócił do stolicy. Z prawni-

kami konsultował pierwsze de-

cyzje, które musi podjąć jako

zastępujący prezydenta. Pod-

pisał rozporządzenia o wpro-

wadzeniu żałoby. Potem spo-

tkał się z pracownikami kance-

larii Sejmu i prezydenta.

Poprosił ich o kontynuowanie

obowiązków i współpracę

w przygotowaniu uroczysto-

ści żałobnych.

Razem z marszałkiem Sena-

tu Bogdanem Borusewiczem

zdecydował, że Sejm i Senat

zbiorą się na specjalnym żałob-

nym posiedzeniu – we wtorek

w południe.

W Krakowie żałobę po kata-

strofie obwieścił dzwon Zyg-

munta. – Pojechali, aby uczcić

i przypomnieć tragedię, która

tam się dokonała, i zapisali dzi-

siaj nową kartę w tej bolesnej

historii Polski – powiedział

kard. Stanisław Dziwisz.

Katastrofa pod Smoleń-

skiem wymusiła na najwyż-

szych władzach Polski nad-

zwyczajne działania. Pre-

mier Tusk zwołał specjalne

posiedzenie rządu.

– Takiego dramatu współcze-

sny świat nie widział – mówił.

A marszałek Sejmu Bronisław

Komorowski, który zgodnie

z konstytucją przejął obowiąz-

ki prezydenta, wprowadził ty-

godniową żałobę.

A 4

Wydanie specjalne

Dziennik Gazeta Prawna

11 kwietnia 2010 www.dziennik.pl

SŁAWOMIR SKRZYPEK

prezes Narodowego

Banku Polskiego

GEN. FRANCISZEK GĄGOR

szef Sztabu Generalnego

Wojska Polskiego

JANUSZ KURTYKA

prezes Instytutu Pamięci

Narodowej

JANUSZ KOCHANOWSKI

rzecznik praw

obywatelskich

ANDRZEJ PRZEWOŹNIK

sekretarz Rady Ochrony

Pamięci Walk i Męczeństwa

W styczniu obchodził półmetek

swojej kadencji. Nie były to dla nie-

go łatwe trzy lata. Od początku mu-

siał udowadniać, że mimo wielu

głosów krytycznych jest w stanie

dobrze wykonywać zadania szefa

banku centralnego. Miał bowiem

znikome doświadczenie. Był co

prawda prezesem banku PKO BP,

ale była to jego jedyna styczność ze

światem bankowości i finansów.

Wcześniej pracował m.in. w Naj-

wyższej Izbie Kontroli. Przez chwi-

lę zasiadał w zarządzie PKP SA.

Był też zastępcą prezydenta War-

szawy odpowiedzialnym za inwe-

stycje w stolicy.

Przypadło mu w udziale dowodze-

nie bankiem centralnym w czasie

największego od 80 lat kryzysu go-

spodarczego. Jego kadencja obfito-

wała w dramatyczne wydarzenia

na rynkach finansowych. W chwili

kiedy jesienią 2008 roku banki

przestały po raz pierwszy w histo-

rii pożyczać sobie pieniądze, NBP

przygotował pakiet narzędzi po-

mocowych dla sektora bankowego.

Z różnych stron świata popłynęły

głosy uznania za szybkość reakcji

banku centralnego.

Był bardzo ambitny, pracowity

i chętnie się uczył. Miał 47 lat.

Funkcję najwyższego rangą żołnie-

rza w czasach pokoju pełnił drugą

kadencję. Powtórną nominację

otrzymał przed rokiem z rąk pre-

zydenta Lecha Kaczyńskiego.

Jako szef sztabu dostał trudne za-

danie – realizował program profe-

sjonalizacji polskiej armii. Udało

mu się też zażegnać potężny kon-

flikt, który wybuchł wewnątrz eli-

tarnej jednostki GROM. Kilkakrot-

nie osobiście spotykał się z koman-

dosami, aby wypracować rozwią-

zanie sytuacji.

Był jednym z najlepiej wykształco-

nych polskich żołnierzy. Prócz stu-

diów w Wyższej Szkole Wojsk

Zmechanizowanych we Wrocławiu

skończył filologię angielską na Uni-

wersytecie Adama Mickiewicza.

Doktoryzował się w Akademii

Obrony Narodowej w Remberto-

wie. Szkolił się też w Akademii

Obrony NATO w Rzymie oraz na

podyplomowych studiach w Wa-

szyngtonie.

– Nie był typowym żołnierzem. Cie-

pły człowiek, z humanistycznym

zacięciem, o szerokich horyzon-

tach – mówi jeden z bliskich współ-

pracowników. Pozostawił żonę Lu-

cynę i dwójkę dzieci, Katarzynę

i Michała. Miał 59 lat.

Zanim został prezesem IPN,

przez 5 lat stał na czele krakow-

skiego oddziału instytutu. Ukoń-

czył historię na Uniwersytecie Ja-

giellońskim i studia doktoranckie

w Instytucie Historii PAN. W PRL

angażował się w działalność opo-

zycyjną, zakładał NZS na UJ, wy-

kładał na podziemnym Chrześci-

jańskim Uniwersytecie Robotni-

czym.

Zajmował się przede wszystkim hi-

storią Polski średniowiecznej i naj-

nowszą, zwłaszcza ruchu antyko-

munistycznego w Polsce po 1944 r.

Jest autorem 140 publikacji. Był

członkiem m.in. Polskiego Towa-

rzystwa Historycznego i Towarzy-

stwa Heraldycznego. Otrzymywał

liczne nagrody i odznaczenia,

w tym Nagrodę im. Adama Hey-

mowskiego, Nagrody im. Joachima

Lelewela, Nagrody im. Jerzego Łoj-

ka. W kwietniu 2009 r. został od-

znaczony przez prezydenta Krzy-

żem Komandorskim z Gwiazdą Or-

deru Odrodzenia Polski.

Jako prezes instytutu wielokrotnie

zabierał głos w sprawach budzą-

cych kontrowersje historyczne

i polityczne. W czerwcu skończyła-

by się jego kadencja na stanowisku

prezesa IPN. Miał 50 lat.

Urząd RPO sprawował od 2006 r.

„Nie ma praw i wolności bez spraw-

nie funkcjonujących instytucji pań-

stwa prawnego” – brzmiało jego

motto, które zamieścił na stronie

internetowej.

Ukończył prawo na Uniwersytecie

Warszawskim, pracę doktorską na

temat subiektywnych granic odpo-

wiedzialności karnej obronił

w 1980 r. Był wykładowcą na Wy-

dziale Prawa UW, a także eksper-

tem senackiej komisji praw czło-

wieka i praworządności. W latach

1991 – 1995 był konsulem general-

nym RP w Londynie.

Założył Fundację „Ius et Lex”,

która działa na rzecz realizacji za-

łożeń państwa prawa. Pod jego

kierunkiem fundacja przygotowa-

ła program reformy wymiaru

sprawiedliwości. Utworzył też Po-

rozumienie Samorządów Zawo-

dów Prawniczych i Organizacji

Prawniczych, które miało zjedno-

czyć działania przedstawicieli

wszystkich zawodów prawni-

czych na rzecz reformy. Był także

autorem ponad 100 prac dotyczą-

cych prawa karnego, administra-

cyjnego i konstytucyjnego oraz

stosunków międzynarodowych.

Miał 70 lat.

Walczył o pamięć Polaków zamor-

dowanych w Rosji. Był organizato-

rem uroczystości w Katyniu. – Ro-

sja uczy cierpliwości – mówił trzy

dni przed katastrofą. Jego znajomi

uważają, że jego tragiczna śmierć

ma wymiar symboliczny. – Zginął

w trakcie realizacji swojej misji za-

chowania pamięci o Polakach pole-

głych na Wschodzie. Dosłownie

walczył o każdą kolejną ekshuma-

cję, o każdy grób. Oddawał się swo-

jej pracy, był człowiekiem instytu-

cją – wspomina Marek Biernacki,

poseł PO.

Z wykształcenia historyk. W 1992

roku został sekretarzem general-

nym rady. Dzięki jego uporowi po-

wstały cmentarz i pomnik ofiar

zbrodni w Jedwabnem. Kolejnym

jego sukcesem było ponowne uro-

czyste otwarcie Cmentarza Obroń-

ców Lwowa, co udało mu się po wie-

loletniej walce z władzami miasta.

Spierał się z Instytutem Pamięci

Narodowej o ocenę zachowania

Rosjan w sprawie katyńskiej. Uwa-

żał, że mimo wszystko rosyjskie

władze w końcu zaczęły współpra-

cować z Polską. Stał na stanowisku,

że te relacje unormują się, dopiero

gdy rodziny pomordowanej inteli-

gencji poznają los swoich bliskich.

Państwo pozostaje bezpieczne – Bronisław Komorowski

Śmierć prezydenta

Polski, dowódców

różnych rodzajów sił

zbrojnych oraz

dziesiątek innych przed-

stawicieli sceny

politycznej nie zachwieje

strukturami

Rzeczypospolitej.

Mamy stabilną sytuację we-

wnętrzną, sprzyjające oto-

czenie międzynarodowe

i przejrzysty system przeka-

zania władzy na wypadek

tragicznych okoliczności.

Państwo jest bezpieczne, na-

dal ma przywództwo.

wiązków Bronisław Komo-

rowski może podejmować

niemal wszystkie decyzje wła-

ściwe dla prezydenta. Będzie

podpisywał ustawy i ratyfiko-

wał umowy międzynarodowe,

wydawał akty urzędowe.

Przysługuje mu też prawo ini-

cjatywy ustawodawczej. Mo-

że wydawać rozporządzenia

i zarządzenia. Do czasu powo-

łania nowego prezydenta Bro-

nisław Komorowski będzie

reprezentował także nasze

państwo na zewnątrz.

– Pełniąc funkcję prezyden-

ta, marszałek wykonuje te sa-

me obowiązki, przede wszyst-

kim niecierpiące zwłoki. Mo-

że dokończyć więc tylko to, co

leży na biurku prezydenta Ka-

czyńskiego – uważa prof. Ge-

nowefa Grabowska, konstytu-

cjonalistka z Uniwersytetu

Śląskiego. Ze swoich kompe-

tencji powinien korzystać

z umiarem, dla dobra Polski

i łagodzenia konfliktów. Bro-

nisław Komorowski nie powi-

nien więc powoływać osób

pełniących najważniejsze

funkcje w państwie. W myśl

konstytucji marszałek nie mo-

że też postanowić o skróceniu

kadencji Sejmu. Niestety

w trakcie zastępowania pre-

zydenta nie będzie mógł tak-

że uzupełnić składu kancela-

rii, mimo iż część prezydenc-

kich ministrów zginęła. –

Marszałek nie ma tytułu do

zmian urzędników, ponieważ

funkcję prezydenta pełni cza-

sowo. Posługuje się takim

aparatem, jaki posiada. Kan-

celaria ma przede wszystkim

kontynuować dotychczasowe

zadania, które rozpoczął Lech

Kaczyński. Nowy prezydent

powoła własną kancelarię –

mówi prof. Grabowska.

Najważniejszym zadaniem

Komorowskiego będzie te-

raz zorganizowanie wybo-

rów prezydenckich. W myśl

ustawy zasadniczej w razie

śmierci prezydenta marsza-

łek Sejmu zarządza wybory

nie później niż w czterna-

stym dniu po opróżnieniu

Urząd Prezydenta

Rzeczypospolitej

Wczoraj obowiązki prezy-

denta przejął marszałek Sej-

mu Bronisław Komorowski.

Zgodnie z art. 131 konstytucji

to właśnie on, jako druga oso-

ba w państwie, pełni tę funk-

cję w przypadku śmierci do-

tychczas urzędującej głowy

państwa. W trakcie wykony-

wania swoich nowych obo-

Zasady wyboru prezydenta w razie opróżnienia urzędu

W dniu śmierci

prezydenta

jego obowiązki

przejmuje

marszałek

Sejmu

W ciągu 14 dni

od śmierci

prezydenta

marszałek Sejmu

zarządza wybory

– najpóźniej

do 24 kwietnia

W ciągu 60 dni

od dnia zarządzenia

wyborów muszą

się one odbyć

(w dniu wolnym

od pracy)

– najpóźniej

do 20 czerwca

Ważność wyboru

prezydenta

Rzeczypospolitej

stwierdza Sąd

Najwyższy

Prezydent

Rzeczypospolitej

obejmuje urząd

po złożeniu

przysięgi przed

Zgromadzeniem

Narodowym

Kadencja

prezydenta

Rzeczypospolitej

rozpoczyna się

w dniu objęcia

przez niego urzędu

i trwa pięć lat

Wydanie specjalne

Dziennik Gazeta Prawna

11 kwietnia 2010 www.dziennik.pl

A 5

WŁADYSŁAW STASIAK

szef Kancelarii

Prezydenta

ALEKSANDER SZCZYGŁO

szef Biura Bezpieczeństwa

Narodowego

PAWEŁ WYPYCH

sekretarz stanu

w Kancelarii Prezydenta

MARIUSZ HANDZLIK

podsekretarz stanu

w Kancelarii Prezydenta

PIOTR NUROWSKI

prezes Polskiego

Komitetu Olimpijskiego

Zaufany współpracownik i przyja-

ciel Lecha Kaczyńskiego. Ostatni

raz wystąpił publicznie w czwartek

w Sejmie, gdzie reprezentował pre-

zydenta w debacie o polityce zagra-

nicznej. Nawet w okresie najgoręt-

szych politycznych sporów nie miał

problemu z porozumiewaniem się

z politykami ze wszystkich opcji.

Stasiak nie lubił show w polityce.

Był określany jako państwowiec

i wzór urzędnika.

W 2002 r. po zwycięstwie Lecha

Kaczyńskiego w wyborach na pre-

zydenta Warszawy został jego za-

stępcą odpowiedzialnym za bezpie-

czeństwo. Jego „szeryfem”. Był za-

fascynowany działaniami szefa no-

wojorskiej policji Williama

Brattona, który sprawił, że Nowy

Jork stał się jednym z bezpieczniej-

szych miast w USA.

W rządzie Kazimierza Marcinkie-

wicza Stasiak został wicemini-

strem spraw wewnętrznych. Nad-

zorował policję, Straż Graniczną

i inne służby podległe MSWiA.

W sierpniu 2006 r. prezydent po-

wołał go na stanowisko szefa Biu-

ra Bezpieczeństwa Narodowego.

W lipcu 2009 r., po odejściu Piotra

Kownackiego, został szefem Kan-

celarii Prezydenta. Miał 44 lata.

Polityk PiS, jeden z najbliższych

i najdłuższych stażem współpra-

cowników Lecha Kaczyńskiego.

Był osobą, która od początku zaan-

gażowała się w tworzenie Prawa

i Sprawiedliwości. W 2001 roku zo-

stał posłem PiS, ponownie został

wybrany w kolejnej kadencji. Wte-

dy wszedł do rządu Kazimierza

Marcinkiewicza jako wiceszef

Obrony Narodowej.

I tu nastąpił jeden z tych momen-

tów kariery, które świadczyły o je-

go lojalności wobec Lecha Kaczyń-

skiego. Gdy w sierpniu 2006 roku

prezydent poprosił, by Szczygło zo-

stał szefem jego kancelarii, nie wa-

hał się, mimo że wiązało się to z re-

zygnacją z mandatu poselskiego.

Historia powtórzyła się w styczniu

2009 roku. Szczygło ponownie zre-

zygnował z posłowania, także po to,

by zostać szefem BBN. Jednocze-

śnie był jednym z najbardziej bez-

kompromisowych i twardych poli-

tyków w otoczeniu byłego prezy-

denta i PiS. To dlatego, gdy w 2007

roku doszło do sporu w MON mię-

dzy jego ówczesnym szefem Rado-

sławem Sikorskim a Antonim Ma-

cierewiczem i Sikorski stracił sta-

nowisko, zastąpił go właśnie Szczy-

gło. Miał 57 lat.

Człowiek honorowy, bystry, do bó-

lu pracowity i uczciwy. W 2005 ro-

ku został wiceministrem pracy

i polityki społecznej. Odszedł z re-

sortu w sierpniu 2006 roku, po tym

jak objęła go Samoobrona. Kilka

miesięcy potem, w grudniu, został

głównym doradcą premiera, a od

lutego 2007 roku do czerwca był

podsekretarzem stanu w Kancela-

rii Prezesa Rady Ministrów. For-

malnie odpowiadał za nadzór nad

ZUS. Jednak pełniona przez niego

funkcja wiceprzewodniczącego

międzyresortowego zespołu do

spraw nadzoru ubezpieczeń spo-

łecznych oznaczała, że był tak na-

prawdę odpowiedzialny za dokoń-

czenie reformy emerytalnej.

Bez problemu poruszał się w skom-

plikowanej tematyce wypłat eme-

rytur z OFE, waloryzacji świad-

czeń czy ubezpieczeń społecznych.

Od czerwca do listopada 2007 ro-

ku pełnił też jedną z najtrudniej-

szych w Polsce funkcji – prezesa

ZUS. Po odwołaniu przez premie-

ra Donalda Tuska został doradcą

prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

W kwietniu 2009 roku został mia-

nowany sekretarzem stanu w jego

kancelarii. Był żonaty, osierocił

dwoje dzieci. Miał 42 lata.

Profesjonalizm prezydenckiego

ministra do spraw zagranicznych

doceniali nawet posłowie przeciw-

nego obozu politycznego. – Zna się

na tym, co robi – oceniał z uzna-

niem Krzysztof Lisek z PO. Handz-

lik był doradcą prezesa Rady Mini-

strów ds. polityki zagranicznej już

w latach 1992 – 1994. Szlify zbierał

w USA, pracując przez sześć lat

w ambasadzie w Waszyngtonie,

gdzie był pierwszym sekretarzem

i radcą do spraw polityczno-woj-

skowych.

Współpracownicy z kancelarii Le-

cha Kaczyńskiego mówili: „świato-

wiec”, „ma w sobie amerykański

luz”.

Był uważany za specjalistę od

spraw dotyczących zbrojeń, bez-

pieczeństwa i tematyki amerykań-

skiej. Nieoficjalnie jego nazwisko

wymieniano jako kandydata na

ambasadora Polski w USA, ale sam

zrezygnował z ubiegania się o to

stanowisko.

Handzlik był wieloletnim kibicem

piłkarzy Podbeskidzia. Swojej dru-

żynie kibicował z trybun jeszcze

3 kwietnia podczas meczu ligowe-

go ze Stalą Stalowa Wola.

Miał 45 lat, osierocił trójkę dzieci:

Julię, Iwonę i Jana.

Mówił, że ma mnóstwo do zrobie-

nia w polskim sporcie. I że najlep-

szym miejscem na zimową olimpia-

dę jest Polska. Zamierzał lobbować

za tym, aby to Kraków został go-

spodarzem igrzysk w 2022 roku.

W Katyniu chciał złożyć wieniec na

grobach polskich olimpijczyków.

Był barwną postacią, łączącą świat

polityki, biznesu i sportu. Zginął

w wieku 65 lat, niedługo po uda-

nych dla nas igrzyskach w Vanco-

uver. Prezesem PKOl był od 2005

roku. W swoim programie wybor-

czym napisał m.in., że będzie przy-

ciągać do polskiego sportu biznes.

I wykorzystywał swoje szerokie

kontakty: był dyrektorem Solpolu,

od 1992 roku pracował w spółkach

Zygmunta Solorza. Razem tworzy-

li telewizję Polsat. Był również pre-

zesem zarządu Elektrimu.

W latach 80., po błyskotliwej karie-

rze w Polskim Związku Lekkiej

Atletyki (w 1976 roku jako najmłod-

szy na świecie szef narodowego

związku sportowego zgłosił na

olimpiadę Jacka Wszołę), był pra-

cownikiem MSZ: sekretarzem am-

basady w Moskwie, pracownikiem

departamentu Azji, Afryki i Au-

stralii, a w latach 1986 – 1991 – am-

basady w Maroku.

pełni obowiązki prezydenta Polski

„W razie śmierci Prezydenta

do czasu wyboru nowej głowy

państwa obowiązki Prezydenta

wykonuje Marszałek Sejmu"

dodatkowych wyborów uzu-

pełniających. Marszałek Sej-

mu ma obowiązek poinfor-

mowania takiej osoby o przy-

sługującym jej pierwszeń-

stwie do objęcia mandatu.

Nowi parlamentarzyści będą

mogli rozpocząć wypełnia-

nie swoich obowiązków po

złożeniu ślubowania.

należy do marszałka Sejmu.

Wybory nie odbędą się jed-

nak w całym kraju, ale wy-

łącznie w tych okręgach,

z których pochodzili tragicz-

nie zmarli wczoraj senatoro-

wie. Powinny one zostać zor-

ganizowane w ciągu trzech

miesięcy od dnia stwierdze-

nia wygaśnięcia mandatu se-

natora. Postanowienie o wy-

borach uzupełniających Pań-

stwowa Komisja Wyborcza

podaje niezwłocznie do pu-

blicznej wiadomości na ob-

szarze okręgu wyborczego,

w którym mają być przepro-

wadzone.

z powodu śmierci wicemar-

szałków obu izb parlamen-

tu. Obowiązki związane

z kierowaniem ich pracami

będą teraz pełnili pozostali

członkowie prezydiów Sej-

mu i Senatu. Liczbę wice-

marszałków należy jednak

uzupełnić.

W obecnej kadencji Sej-

mu było ich czterech, ko-

nieczny więc będzie wybór

dalszy ciag na s. 6

art. 131 ust. 2 konstytucji

tego urzędu. Wyznacza tak-

że datę wyborów na dzień

wolny od pracy, przypadają-

cy w ciągu 60 dni od dnia za-

rządzenia elekcji. Oznacza

to, że wybory prezydenckie

muszą się odbyć najpóźniej

20 czerwca. Do 24 kwietnia

marszałek Sejmu będzie

musiał ogłosić ich termin.

Wczorajsza katastrofa nie

powinna też wpłynąć na pa-

raliż najważniejszych orga-

nów państwa: Sejmu, Senatu,

rządu, armii, Narodowego

Banku Polskiego, Biura

Rzecznika Praw Obywatel-

skich czy Instytutu Pamięci

Narodowej. Obowiązujące

przepisy przewidują bowiem

odpowiednie procedury po-

stępowania w takich sytu-

acjach. Dokładnie wskazują,

kto będzie kierował daną in-

stytucją do czasu wyboru no-

wego szefa, a także w jakim

trybie zostanie on przepro-

wadzony.

Wybory uzupełniające

do Senatu

Inne reguły uzupełnienia

składu obowiązują w wyższej

izbie parlamentu. W Senacie

odbywają się wybory uzupeł-

niające, nie ma tam zasady

automatycznego zastępowa-

nia zmarłego senatora. Zgod-

nie z przepisami zarządza je

prezydent Rzeczypospolitej –

w obecnej sytuacji zadanie to

Trudno znaleźć słowa mogące

oddać ogrom tragedii

tej niewyobrażalnej katastrofy

dla naszej Ojczyzny,

Polaków i Rodzin Ofiar

Z wyrazami najgłębszego bólu i hołdu

Objęcie mandatów

poselskich

Zgodnie z ordynacją wybor-

czą do Sejmu w razie śmier-

ci posła prawo do objęcia je-

go mandatu przysługuje

kandydatowi z tej samej listy

okręgowej, który w wybo-

rach otrzymał kolejno naj-

większą liczbę głosów. Jeże-

li okaże się, że w danym

okręgu kandydaci mieli taką

samą liczbę głosów, o pierw-

szeństwie rozstrzyga kolej-

ność umieszczenia na liście

wyborczej. Nie jest zatem

konieczne przeprowadzanie

Wicemarszałkowie

Sejmu i Senatu

Funkcjonowanie Sejmu

i Senatu nie jest zagrożone

„Szefa Sztabu Generalnego

i dowódców rodzajów

Sił Zbrojnych mianuje Prezydent

Rzeczypospolitej"

Ryszard Pieńkowski

wraz z zarządami spółek holdingu

INFOR PL

art. 134 ust. 3 konstytucji

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: