Wyklad_8._5S I AUDIT 5S.doc

Wykład 8 – 15.0.1.2011r. (2h)

TEMAT: 5S i audit 5S

Metoda 5S

System 5S, praktyki 5S, 5xS, zasady 5S

              Efekt wielu lat praktyk i doświadczeń  wiodących japońskich firm.

Cele i zadania

•          Zaprowadzenie i utrzymanie porządku i dyscypliny w miejscu (na stanowisku) pracy.

•          Fundament tworzenia środowiska pracy sprzyjającego działaniom projakościowym, harmonijnej pracy i ciągłemu doskonaleniu stosunków ludzkich, co przekłada się na efektywność organizacji.

5S czyli

•          Seiri

•          Seiton

•          Seiso

•          Seiketsu

•          Shitsuke

•          odpowiedniki angielskie to:

Sort, Systematize (Stabilize), Sweep (Shine), Standardize, Selfdiscipline (Sustain)

5S

Seiri (整理): sort, selekcja; dotyczy praktyki sortowania wszystkich narzędzi, materiałów, itp. na miejscu pracy i posiadanie tylko tego, co niezbędne. Rzeczy zbędne należy magazynować lub wyrzucić, gdyż stwarzają niebezpieczeństwo na stanowisku pracy oraz powodują bałagan, co zakłóca proces wydajnej pracy.

5S             
Seiton (整頓): storage, systematyka; polega na oznakowaniu części i narzędzi oraz wyznaczenie dla nich miejsca, w którym mają być dostępne. Każdej części, narzędziu, instrukcji określone zostaje miejsce, w którym ma się znajdować. Przedmioty wykorzystywane najczęściej powinny znajdować się w zasięgu ręki pracownika, powinny być łatwiej dostępne.

5S
Seiso (清掃): shine, sprzątanie; wskazuje na potrzebę utrzymywania miejsca pracy zarówno uporządkowanego, jak i czystego. W japońskich firmach sprzątanie jest codzienną czynnością. Po zakończeniu pracy, przestrzeń pracy jest sprzątana, a wszystkie elementy wracają na swoje miejsce.

5S
Seiketsu (清潔): standardise, standaryzacja; pozwala na kontrolę i konsekwencję. Wykonywane czynności należy standaryzować, aby stosowane były z dużo większą łatwością. Każdy musi wiedzieć, za co jest odpowiedzialny. Obowiązek utrzymywania czystości staje się częścią regularnie wykonywanych działań.

              To również opracowanie instrukcji postępowania.

              W praktyce jest to codzienne wykonywanie Seiri, Seito oraz Seiso.

5S
Shitsuke (躾): sustain, samodyscyplina; dotyczy utrzymywania standardów. Wcześniejsze 4S muszą być przestrzegane ze ścisłą dyscypliną, dzień po dniu. Należy przestrzegać wcześniej ustalonych zasad i uczynić je przyzwyczajeniem.

3S + 2S

•          3S - w jaki sposób zaprowadzić porządek na stanowisku

•          2S - jak system utrzymać i doskonalić.

Zalety i korzyści

•          Wdrożenie praktyk 5S w organizacji nie wymaga dużych nakładów.

•          5S to system prosty i  łatwo zrozumiały

•          To system akceptowany przez pracowników.

•          Wprowadzony porządek w krótkim czasie potrafi dać wymierne korzyści.

•          Praca na stanowiskach staje się mniej męcząca dla pracownika i bardziej efektywna, ergonomiczna

•          Zwiększenie produktywności – jak podają japońskie źródła - w niektórych przypadkach nawet do 30%.

•          Wzrost świadomości pracowników – przejęcie odpowiedzialności za swoje stanowisko pracy.

•          Poprawa jakości pracy – zmniejszenie częstości niezgodności (wad) w wyrobach.

•          Poprawa bezpieczeństwa pracy – zmniejszenie liczby wypadków.

•          Wzrost poziomu kompetencji pracowników i posiadanej przez nich wiedzy – technika 5S staje się narzędziem zarządzania wiedzą.

•          Rozpowszechnianie wzorcowych rozwiązań.

•          Wzrost poziomu współpracy i współdziałania między pracownikami – poprawa komunikacji w firmie.

Przykład z zakresu seiri - selekcja

Akcja czerwonej etykiety.

•          Oznaczanie przedmiotów uznanych za zbędne na stanowisku pracy specjalnie przygotowaną czerwoną etykietą (przywieszka, naklejka, taśma samoprzylepna), odpowiednie jej wypełnienie oraz przemieszczenie przedmiotów niepotrzebnych we wskazane miejsca.

Cel akcji - uzyskanie odpowiedzi na

pytania:

•          Czy dany przedmiot jest niezbędny na stanowisku pracy?

•          Jeżeli jest niezbędny, to w jakiej ilości?

•          Jeżeli jest niezbędny, to czy musi być ulokowany na stanowisku pracy?

•          5 S po japońsku -

              Czyli z czym mamy do czynienia?

•          Seiton - systematyka

•          Seiso, sprzątanie

•          Seiketsu, standaryzacja

Seiketsu, standaryzacja

•          Seiton, systematyka

Seiketsu, standaryzacja

•          Seiton, systematyka

•          Przygotowanie do seiton, systematyki

•          Seiso, sprzątanie

•          Seiton, systematyka

•          Seiri, selekcja

•          Seiton, systematyka

Źródło: 5S Fun Club

Źródło: http://www.docstoc.com/docs/6522039/5S-Audit-Checklist

W biurze

Wybrane przykłady

Mr Clean Award

Szuflada - organizer

Czerwona kropka – czerwona szuflada

Szuflada w biurze kierownika technicznego

•          Mapa położenia dokumentów

Audit 5S

•          Przypadek firmy Lean Expert – firma konsultingowa

System auditowy składa się

•          formularza auditowego – zbioru pytań weryfikujących stosowanie opracowanych standardów

•          planu auditów – harmonogramu auditów przeprowadzanych na poszczególnych obszarach wraz z przypisaniem audytora i czasu realizacji danego auditu. Często przyjmuje się zasadę, że obszary o niskim stopniu wdrożenia 5S, bez wyraźnego wzrostu wyników, auditowane są częściej (nawet codziennie) w stosunku do innych obszarów, ponieważ takie postępowanie wymusza realizację zadań wynikających z wdrożenia metody 5S.

•          arkusza działań korygujących – formularz wypełniany przez auditora po zakończeniu audytu, wraz z określeniem niezgodności oraz terminu jej usunięcia.

•          W naszym przypadku zdecydowaliśmy się na cotygodniowe niezapowiadane audity. Plan auditów powstał w drodze losowania i w ten sposób każdy z nas raz na 5 tygodni jest audytorem.

•          Auditor dysponuje formularzem auditowym zawierającym 22 pytania opracowane na podstawie obowiązujących standardów.

•          Za każdą zgodność z system 5S, określaną na podstawie pytań formularza, auditowany otrzymuje 1 punkt.

•          Dla uproszczenia przyjęto system zero-jedynkowy, który za stuprocentową zgodność przydziela audytowanemu w danej kategorii jeden punkt (1), natomiast nawet za najmniejszą niezgodność – auditowany otrzymuje w danej kategorii zero (0).

•          Suma wszystkich punktów uzyskana przez audytowanego, zamieniana jest na wynik procentowy, który jest umieszczany na wykresie „Wyniki auditów 5S”.

•          Taki sposób obrazowania wdrożenia metody 5S, wywołuje rywalizację pomiędzy poszczególnymi pracownikami, ponieważ nikt nie chce mieć najgorszego wyniku.

•          W przypadku wystąpienia niezgodności, bądź wskazań obszarów do poprawy, audytor bezpośrednio po audycie wypełnia Formularz działań korygujących.

Arkusz zawiera:

•          opis niezgodności

•          działanie, które ma na celu wyeliminowanie w/w niezgodności

•          osobę odpowiedzialną za realizację działania

•          datę do której powinno być zakończone zadanie

•          W naszym przypadku posłużono się gotową formatką arkusza działań korygujących, która jest standardem w zakładzie.