egipt2.pdf

EGIPT

kraj na skrzyżowaniu

trzech kontynentów

informator

DIVE-CLUB

.pl

www.

Poznaj Egipt

ę w niezwykłym kraju, położonym na skrzyżowaniu

trzech kontynentów, którego historia ma ponad 5 tysięcy lat.

Świadectwa przeszłości znajdziemy wszędzie - na pustyni, na wybrzeżu Morza Czerwonego czy też

Śródziemnego, a przede wszystkim w dolinie Nilu, rzeki, której wylewy od zawsze wyznaczały rytm

życia Egipcjan.

Egipcjanie od tysiącleci poddani byli wszelakim obcym wpływom, które przenikały pustynne i morskie

granice, począwszy od cywilizacji starożytnych Greków i Rzymian, poprzez kulturę i wiarę

Chrześcijan, Nubijczyków i Beduinów, aż w końcu Arabów. Wszyscy oni pozostawili po sobie ślady

widoczne w wielu miejscowościach - amfiteatry, posągi, kościoły, klasztory, meczety, cytadele.

Egipt możemy poznawać na wiele sposobów - odpoczywając w jednej z nadmorskich miejscowości,

wybierając się w rejs po Nilu, zwiedzając starożytne budowle i podziwiając skarby faraonów w

muzeum, czy też jadąc jeepem przez pustynne bezdroża. Jest wiele możliwości, by dwa tygodnie

spędzone w tym kraju wspominać ciepło przez całe życie.

Znajdą tu coś dla siebie zarówno amatorzy aktywnego odpoczynku, przed którymi otwiera się

kolorowy świat podwodny Morza Czerwonego, jak i wielbiciele luksusów, którzy w ekskluzywnych

hotelach i na złotych plażach mogą oddawać się 'słodkiemu lenistwu', grać w golfa lub korzystać z

zabiegów upiększających. Nie rozczarują się też z pewnością turyści nastawieni na zwiedzanie - w

jakim bowiem innym państwie można znaleźć podobne bogactwo śladów historii i zabytki wielu kultur

Z kolei wiele osób wybierze się do Egiptu w poszukiwaniu korzeni chrześcijaństwa - to dla nich

Klasztor Św. Katarzyny, góra Mojżesza czy ślady obecności Świętej Rodziny będą miały znaczenie

szczególne. Do tego codzienny kontakt z egzotyczną kulturą wspaniałą kuchnią

Morze Czerwone

Ciekawe miejsca

Egipt kojarzy się wszystkim z nieskończonymi piaskami pustyni, z kryjącymi

skarby piramidami i monumentalnym Sfinksem. Jednak kilka godzin jazdy

samochodem z Kairu czy też z Doliny Królów i znajdujemy się nad

najcieplejszym na naszej planecie morzem. Jego temperatura nigdy nie schodzi

poniżej 19 °C, co pozwala na uprawianie sportów wodnych i zażywanie kąpieli

przez cały rok.

Półwysep Synaj

Wiele osób uważa, że temu, kto wejdzie o świcie na sam szczyt góry Synaj (2285 m

n. p. m.), zostaną odkupione wszystkie grzechy. Tego tak naprawdę nie wiadomo.

Jedno jednak jest pewne, śmiałków wspinających się przez całą noc w

egipskich ciemnościach czeka niezapomniane przeżycie – gdy z mroków, w

środku pustyni, wyławiają się pierwsze złoto-żółte, ostre promienie słońca. Ta

chwila zapada wszystkim w pamięci i nikt już nie pamięta o trudach nocnej

wspinaczki.

Kair

Kipiąca życiem metropolia, harmonijnie łącząca ślady najstarszej cywilizacji ze

zdobyczami nowoczesnej kultury. Największe miasto świata islamu, którego

charakter ukształtowały przeplatające się wpływy kultur arabskiej, afrykańskiej i

europejskiej. Bez wątpienia - jedna z najbardziej imponujących stolic świata.

Zaledwie 4 godziny lotu z Polski i znajdujemy si

Luksor

Luksor (po arabsku – „miasto pałaców”) to miasto zupełnie niezwykłe. To największe

muzeum świata na wolnym powietrzu, pełne zapierających dech w piersiach

zabytków starożytnej cywilizacji. Tu znajdowała się w starożytności jedna ze

stolic Państwa Faraonów – Teby, które w szczytowym momencie rozwoju liczyły

milion mieszkańców. To właśnie tu wznoszono najważniejsze świątynie, to tu

chowani byli władcy Egiptu wraz ze swoimi skarbami. Podobnie jak Aleksandria,

przez wieki dawna stolica Egiptu była zapomniana i opuszczona. Kolumnady

świątyni luksorskiej przemieniono na spichlerze, a na jej terenie wieszano

nieuczciwych handlarzy.

Aleksandria

To tu miał swój początek jeden z najbardziej burzliwych romansów w historii świata –

to tu Kleopatra uwiodła Marka Antoniusza. Aleksandria leży na północy Egiptu, na

mierzei między Morzem Śródziemnym a przybrzeżnym jeziorem Marjut, na

zachodnim skraju delty Nilu. Założone przez legendarnego władcę Aleksandra

Wielkiego dziś miasto liczy ok. 3 mln mieszkańców.

Oazy

Zielone palmy, słone jeziora i atrakcje przygotowane przez Beduinów to wszystko znajdziemy na…

pustyni. Safari to jedna z wyjątkowych atrakcji Egiptu. Nie ma nic bardziej przyjemnego, niż dotrzeć -

po wielogodzinnej, emocjonującej podróży samochodem - do miejsca, gdzie możemy skryć się przed

suchym wiatrem i ostrymi promieniami słonecznymi w cieniu rozłożystych palm. Na pustyni nic się

nie zmieniło przez wieki – te same uczucia w momencie dotarcia do oazy towarzyszyły również

Beduinom przemierzającym na wielbłądach w kupieckich karawanach pustynię.

Chrześcijaństwo

Góra Synaj i klasztor Świętej Katarzyny

Góra Synaj, leży na Półwyspie o tej samej nazwie. To właśnie tu, wedle Pisma Bóg zawarł

Przymierze z Ludem Wybranym i dał Mojżeszowi tablice z dziesięciorgiem przykazań. Na skutek

burzliwej historii tego regionu święta góra była przez długi czas niedostępna dla pielgrzymów. Dziś

przybywają tu niezliczone rzesze pielgrzymów, by po najczęściej nocnej wspinaczce na szczyt

spojrzeć na zachwycający wschód słońca, które wynurza się spomiędzy poszarpanych skał masywu.

U stóp liczącej 2285 m wysokości Góry Mojżesza leży greko-prawosławny Klasztor św. Katarzyny. W

czasach rzymskich przybywało tu wielu chrześcijan uciekając na bezludne niegościnne tereny od

brutalnych prześladowań, które miały miejsce za panowania Cesarstwa Rzymskiego. Wierzono, że w

tym właśnie miejscu Bóg pod postacią Gorejącego Krzewu przemówił do Mojżesza. Od 330 r. n.e

chrześcijaństwo stało się główną religią regionu, więc cesarzowa Helena, matka Konstantyna

Wielkiego, zbudowała w miejscu pielgrzymek małą kaplicę dla osadników. Pomiędzy 527 a 565 r. n.e.

powstała reszta zabudowań klasztornych, gdy grupa chrześcijańskich mnichów niepokojona przez

lokalnych Beduinów poprosiła cesarza Justyniana o zbudowanie schronienia w którym mogliby się

czuć bezpiecznie. Klasztor Świętej Katarzyny przechowuje jeden z najbogatszych zbiorów

ilustrowanych manuskryptów, mniejszy jest tylko od zbioru watykańskiego. Zawiera 3500 woluminów

w różnych językach. Tu właśnie znaleziono kodeks Sinaiticus z IV wieku, ten wartościowy dokument

przewieziony został do British Museum w Londynie. Jest tu także niezwykle cenny zbiór ikon. Na

terenie zabudowań klasztornych można oglądać wciąż żywy i zielony Krzew Gorejący. Podobno ta

endemiczna roślina nie może zapuścić korzeni w żadnym innym miejscu.

Święta Katarzyna – patronka tej położonej wśród skał najmniejszej diecezji świata - urodziła się w

294 r. n.e. Wychowano ją w tradycji pogańskiej, ona jednak przyjęła chrześcijaństwo. Za wyznanie

wiary w Jezusa była torturowana, a następnie stracona. Legenda głosi, że narzędzie tortur –

kolczaste koło – oderwało się podczas egzekucji i zabiło przypatrujących się pogan. Jej ciało nie

zostało odnalezione przez następnych 300 lat (niektórzy twierdzą, że 500 lat), aż do czasu, kiedy

mnisi z klasztoru mieli objawienie: jej ciało było na stoku Góry św. Katarzyny, najwyższej góry Egiptu.

Święta Rodzina

Według tradycji Pisma, Święta Rodzina znalazła się w Egipcie uciekając przed prześladowaniami ze

strony okrutnego Heroda. Z jej drogą związanych jest wiele miejsc w Egipcie. W Matarijja (przedmieścia

Kairu) jest Drzewo Marii, pod którym miała odpoczywać Matka Boska. Innym ważnym dla pielgrzymów

miejscem jest grota, w której miała się schronić Święta Rodzina podczas swojej ucieczki do Egiptu.

Zgodnie z tradycją znajduje się ona w obrębie dzisiejszego Kościoła św. Sergiusza w starym Kairze

koptyjskim. Jest to najstarszy kościół chrześcijański w całym Egipcie. Miasto Asjut zaś jest najdalej na

południe wysuniętym miejscem do którego dotarli uciekinierzy. W pobliskiej grocie Dirunka mieszkali

Maria i Józef wraz z nowonarodzonym Jezusem. Dziś znajduje się tam klasztor Matki Boskiej.

Religia chrześcijańska w Egipcie

Początki chrześcijaństwa w Egipcie związane są z osobą św. Marka Ewangelisty, który przybył nad Nil

w I w. n.e., został biskupem Aleksandrii i około roku 68 poniósł w tym mieście śmierć męczeńską.

Największy rozkwit chrześcijaństwa nastąpił wraz z rozpowszechnieniem życia monastycznego, które

rozwijało się na pustyniach Egiptu. Do najsławniejszych mnichów należeli Święty Antoni, Pachomiusz,

Makarios i wielu innych. Poprzez sieć klasztorów utworzyła się solidna kościelna hierarchia, tak, iż już w

IV w. Aleksandria posiadała arcybiskupa i liczne diecezje, mając w ten sposób pierwszeństwo nad

wszystkimi innymi rzymskimi diecezjami w Egipcie. Chrześcijaństwo stało się oficjalnym wyznaniem w

Egipcie, jego wyznawcy w kościele egipskim wytworzyli własny obrządek, odmienny zarówno od

rzymskiego, jak i od bizantyjskiego.

Historia

Słowo Kopt wywodzi się od greckiego wyrazu Aigiptos i oznacza po prostu egipski. Wyznanie to

powstało za sprawą rozłamu w kościele po Soborze Chalcedońskim.

W V w. ówczesny patriarcha aleksandryjski Dioskuros odrzucił wyznanie wiary uznające istnienie dwóch

natur Jezusa Chrystusa (boskiej ludzkiej) zatwierdzonych na Soborze w Chalcedonie, popadając tym

samym w herezję monofizytyzmu i wydzielenie się kościoła koptyjskiego. Swego patriarchę poparła

większość wiernych Egiptu. Jego zwolennicy nazwali się "prawowiernymi" (gr. orthodoxos, co akurat w

tym przypadku nie znaczy, jak zazwyczaj, "prawosławni"), natomiast przeciwnicy - melchitami (aram.-gr.

melchitoi "ludzie króla"), a później "katolikami" (gr. katholikos "powszechny"). Monofizytyzm szybko

rozpowszechnił się po Egipcie docierając aż do Etiopii, będąc zarazem zwalczany przez melchitów,

którzy pozostali wierni postanowieniom Chalcedonu, w czym byli tez wspierani przez cesarstwo

bizantyjskie. W roku 641 Egipt został najechany przez Arabów. Wielu Koptów nawróciło się na Islam,

aby uciec przed prześladowaniami. Dopiero w XIX w., podczas panowania Mohammeda Alego, i pod

okupacją brytyjską, Koptom przywrócono ich prawa. Podlegają oni Patriarsze aleksandryjskiemu i całej

Afryki, i patriarsze etiopskiemu. Aktualnie istnieje również mała wspólnota koptyjska katolicka, która

podlega katolickiemu patriarsze koptyjskiemu. Koptowie są narodowym Kościołem egipskim i do dzisiaj

pozostają monofizytami. Prawosławny Kościół Koptyjski w Egipcie jest mniejszością, obejmując tylko

6% ludności kraju. niemal 94% stanowią muzułmanie. Do Kościoła przynależą miliony wiernych głównie

w Egipcie, ale tez i w innych krajach Afryki oraz w Europie, Ameryce Północnej i Południowej, Australii.

Najpiękniejsze zabytki sakralne sztuki chrześcijańskiej można podziwiać w Dzielnicy Koptyjskiej w

Kairze.

Dzielnica Koptyjska w Kairze

Dzielnica Koptyjska jest najstarszą częścią miasta. Oprócz pozostałości twierdzy rzymskiej i innych

zabytków znajdują się w niej kościoły o tajemniczych, ciemnych wnętrzach, takie jak najstarsza ze

świątyń - kościół pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny z Muzeum Koptyjskim. Podziwiać w nim

można m.in. ikony, tkaniny, fragmenty dekoracji rzeźbiarskich, stalle grobowe, malowidła oraz

płaskorzeźby z kości słoniowej i drewna. Jedna z najbardziej niezwykłych budowli Dzielnicy Koptyjskiej

to synagoga Ben Ezra. Niegdyś stał tu kościół świętego Michała, zbudowany w VII w., a zniszczony w

XI w. W XII w. świątynię odbudowali Żydzi przebudowując ją na synagogę. W 1984 r. podczas prac

renowacyjnych dokonano sensacyjnego odkrycia: znaleziono 200 tys. pergaminów z tekstami w języku

hebrajskim, aramejskim i arabskim. Znajdują się też zwoje z tekstem ksiąg Starego Testamentu. Na

uwagę w Dzielnicy Koptyjskiej zasługuje "Wiszący Kościół" El - Mu - Allaga. Kościół zawdzięcza swą

nazwę konstrukcji architektonicznej polegającej na zawieszeniu w powietrzu na ruinach babilońskiej

fortecy (od 14 do 18 metrów nad ziemią). Budowla pochodzi prawdopodobnie z VII w. Bizantyjska

architektura kościołów wypełniona jest typowymi zdobieniami sztuki islamskiej. Stara Koptyjska

Dzielnica stanowi swoiste getto pośród niezliczonych kairskich meczetów.

Egipt - zarys historii

Historia Egiptu, długa i barwna, jest zapisem dziejów i dokonań cywilizacji, której początki datuje się

na 10 000 lat p.n.e. Wtedy to powstały odkryte przez archeologów ślady bytowania na Saharze

plemion koczowniczych – ryty i malowidła naskalne. Ogromną rolę w życiu pierwotnych plemion

odegrały warunki naturalne. Skąpe opady wymuszały migracje. Koczownicy musieli w końcu szukać

stałego miejsca pobytu w żyznej dolinie Nilu. Tam powstał zalążek narodu który stworzył potężną

kulturę, której wytwory materialne zachwycają po dziś dzień. Wykopaliska prowadzone w żyznej i

urodzajnej dzięki regularnym wylewom dolinie Nilu, potwierdziły fakt szybkiego rozwoju kultury

materialnej. Tu powstał najstarszy na świecie system pisma – hieroglify. Na skutek ekspansji

terytorialnej nad Nilem powstały dwa rywalizujące ze sobą społeczeństwa żyjące w delcie Nilu (Dolny

Egipt) i na południu (Górny Egipt). Około roku 3100 p.n.e. władca Górnego Egiptu podbił deltę i

połączył państwa w jedno królestwo. Stolicą obrano miasto Memfis.

Stare Państwo (3100 – 2180 p.n.e.)

Stolica państwa – Memfis – zbudowana została w strategicznym punkcie, tam, gdzie przebiegała

granica między Dolnym a Górnym Egiptem. Nową metropolią władców stała się bliska stolicy

Sakkara, gdzie król Jesser wzniósł pierwszą znaną piramidę (2650 p.n.e.). Państwo zostało

podzielone na 42 prowincje - nomy – zarządzane przez monarchów. Zbierali oni podatki

przeznaczone m.in. na monumentalne budowle. Wówczas powstały potężne piramidy Jessera,

Snorfu, Cheopsa, Chefrena. Rosnąca potęga wielmożów i lata nieurodzaju osłabiły władzę

królewską i doprowadziły do upadku VI dynastii. Zakończył się okres dominacji Memfis i rozpoczął

się okres przejściowy.

I Okres Przejściowy (2180 – 2055 p.n.e.)

Był to okres rozdrobnienia politycznego, nastąpił upadek rzemiosła i sztuki. Po latach stagnacji silną

ręką zjednoczył państwo król tebańskiej XI dynastii – Menuchotep II.

Średnie Państwo (2055 – 1650 p.n.e.)

Stolicą zjednoczonego państwa zostały Teby. Faraonowie ożywili handel, rozwinęły się sztuka i

rzemiosło. Nie odzyskali co prawda boskiego statusu, a budowle nie miały dawnej świetności.

Królowie XII dynastii panujący od XVIII do XX w p.n.e. ponownie przenieśli stolicę do Memfis. W

literaturze i sztuce nastąpił okres okres uznany za klasyczny w dziejach kultury egipskiej. Do

państwa zostały przyłączone nowe terytoria, władza królewska umocniła się podporządkowując

ściśle dworowi królewskiemu hierarchię urzędniczą. Napływające z Azji ludy semickie mieszały się z

rdzennymi mieszkańcami Egiptu. Kolejne załamanie władzy królewskiej spowodowane panowaniem

słabych królów XIII i XIV dynastii przyczyniło się do DRUGIEGO OKRESU PRZEJŚCIOWEGO (1650

– 1550 p.n.e.).

Kraj ponownie podzielił się na zwalczające się nawzajem regiony. Tronem egipskim zawładnęli

Hyksosi – plemiona napływowe szukające sprzymierzeńców wśród Nubijczyków (Sudan).

Zostali oni pokonani i wyparci z Egiptu przez wojowniczych królów tebańskich, a tym, kto ponownie

zjednoczył państwo był pierwszy król XVII dynastii Jahmes.

Nowe Państwo (1550 –1070 p.n.e.)

Z chwilą scalenia Dolnego i Górnego Egiptu rozpoczyna się epoka „Złotego Wieku” w dziejach

państwa trwającego pół milenium. Po zwycięstwie nad Hyksosami nastąpiła era podbojów, która

doprowadziła do największej świetności silnego państwa.

Egipt rozciągnął się aż do Eufratu, podbita została Nubia. Liczne daniny od podbitych ludów

pozwoliły na zainicjowanie monumentalnych budowli – świątyń i pałaców w stolicy – Tebach. Powstał

wówczas ogromny kompleks świątynny w Karnaku – ośrodek kultu Amona Ra.

Władcy Egiptu wznosili też na zachodnim brzegu Nilu ogromne kompleksy grobowe – Dolinę Królów.

Około roku 1504 rozpoczęło się panowanie królów zrodzonych z królewskich konkubin, którzy dla

umocnienia swej władzy poślubiali królewskie córki. Z tego rodu pochodzi najbardziej znana kobieta

na tronie egipskim – królowa Hatszepsut – siostra i żona Tutmosa II. Królowa kazała się

przedstawiać w stroju mężczyzny i z ceremonialną sztuczną brodą. Takie jej wizerunki

przetrwały do dziś.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: