NIEDOMOGA KRĘGOSŁUPA

                                  BÓLE KRZYŻA

1. R. Mazur  „Podstawy kliniczne neurologii“
2. R. Bielis  „Niedomoga kręgosłupa” seminarium AMB

niedomoga kręgosłupa – jest to zespół objawów uszkodzenia układu nerwowego, naczyniowego i hormonalnego wynikajacy z zaburzeń stabilizacji poszczególnych ocinków ukłasdu kostno – stawowo – mięśniowego warunkującego postawę ciała

EPIDEMIOLOGIA:

· bóle krzyża stwierdza się u 60 – 80% ludzi w wieku 30 – 60 lat

· najczęściej :

-          osoby o siedzącym trybie życia

· czynniki sprzyjające :

-          złe obuwie

-          nieergonomiczne krzesła i stoły

-          praca w wilgoci

-          przeciążenie pracą fizyczną

-          czynniki genetyczne

-          czynniki psychologiczne :

→    depresja

→    próg bólowy

ETIOLOGIA:

· przyczyny pierwotne (kręgosłupowe) :

-          procesy reumatyczno – zwyrodnieniowe

-          urazy struktur kostno – stawowo – mięśniowo – ścięgnistych

-          wady rozwojowe

-          nowotwory pierwotne i przerzutowe

-          zaburzenia metaboliczne (odwapnienie)

-          kręgozmyk

-          podwichnięcia w stawach bocznych kręgosłupa

· przyczyny wtórne (pozakręgosłupowe) :

-          konczyny dolne :

→    płaskostopie

→    zmiany w stawach skokowych, kolanowych,biodrowych

→    złamania, szczególnie otwarte z przemieszczeniem, lub braiem zrostu

→    zwichnięcia

→    rozerwanie ścięgien

→    niedowłady spastyczne i wiotkie

→    nowotwory stawów i kości

→    wady rozwojowe

→    przewlekłe zapalenie kości

-          pas biodrowo – krzyżowy :

→    złamania pourazowe

→    mowotwory

→    zmiany zapalno – zwyrodnieniowe w stawach krzyżowo – biodrowych

→    wady rozwojowe

-          otyłość

-          procesy patologiczne w miednicy małej

PATOGENEZA:

STABILIZACJA KRĘGOSŁUPA :

· wewnętrzna :

-          krążki międzykręgowe (ciągłość, elastyczność)

· zewnętrzna :

-          mięśnie przykręgosłupowe

-          mm.brzucha i grzbietu (wytwarzanie ciśnienia w jamie brzusznej i klatce piersiowej)

RESOROWANIE KRĘGOSŁUPA :

-          łuki podłużne i poprzeczne stóp

-          stawy skokowe, kolanowe, biodrowe

-          esowate ukształtowanie kręgosłupa

POWIKŁANIA NEUROLOGICZNE NIEDOMOGI KRĘGOSŁUPA :

-          procesy chorobowe toczace się w kręgosłupie niezależnie od etiologii mogą przechodzić na tkankę nerwową powodując jej dysfunkcję

-          zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

-          kręgozmyk

-          zamania kręgów z przemieszczeniem

-          patologi krążka miedzykręgowego

-          wady wrodzone :

→    zwężenie kanału kręgowegorozszczepienie łuków kręgowych

-          wszystkie te zmany mogą spowodować uciśnięcie korzeni, rdzenia kręgowego, ogona konskiego, lub naczyń je zaopatrujących

-          najbardziej narażone na ucisk są tętnice kręgowe (przy współistnieniu zman miażdżycowych i zmian patologicznych w kręgosłupie szyjnym może dojśćdo niedomogi krązenia kręgowo – podstawnego)

OBRAZ  KLINICZNY:

· niedomoga kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego :

-          zwana niedomogą dolną

-          obszar ten jest szczególnie narażony z powodu szczególnie dużego obciązenia tej częci kręgosłupa i drgania przenoszone zkończyn dolnych

-          do patologii tego odcinka należy :

→    wypadnięcie lub uwypuklenie jądra miażdżystego (vide wypadnięcie tarczy międzykręgowej w odcinku lędzwiowym)

→    zespoły korzeniowe z uwiężnięcia (zespół korzeniowy z uwięźnięcia)

· niedomoga górna (kręgosłupa szyjnego) :

-          rwa korzeniowo – mózgowo – rdzeniowa

-          duża ruchomość kręgosłupa szyjnego stwarza wiele możliwości jego uszkodzenia

-          niedomogę powodować mogą :

→    zmiany zwyrodnieniowe

→    wypadniecie jądra miażdżystego

-          może dojść do uszkodzenia :

→    korzeni rdzeniowych szyjnych

→    naczyń kręgowych i ich odgałęzień unaczyniajacych pień mózgu, móżdżek, płaty potyliczne półkul mózgowych, rdzeń kręgowy szyjny

→    rdzenia kręgowego szyjnego

-          wypadnięcie tarczy miedzykręgowej w odcinku szyjnym kręgosłupa

-          spondyloza szyjna

· niedomoga środkowa (piersiowa) :

-          niedomoga korzeniowo – rdzeniowa

-          rzadko

-          objawy kliniczne maja charakter bólu korzeniowego opasującego klatkę piersiową

-          w przypadku ucisku na rdzeń kręgowy występuje niedowład spastyczny konczyn dolnych

-          różnicować należy z bólem wieńcowym, półpaścem, a w przypadku niedowładu kończyn dolnych z zewnątrzrdzeniowym procesem uciskowym

ROZPOZNANIE:

·

RÓŻNICOWANIE:

·

LECZENIE:

USUNIĘCIE PRZYCZYN NIESTABILNOŚCI KRĘGOSŁUPA :

-          polega na próbie przywrócenia pełnego resorowania elementów z ktorych zbudowana jest oś ciała

· konczyny dolne :

-          leczenie płaskostopia :

→    odpowiednie obuwie utrzymujące łuk stopy

-          zmian w stawach, kościach , ścięgnach

-          niedowładów spastycznych i wiotkich :

→    rehabilitacja

· pas biodrowy :

-          leczenie zmian zapalnych w stawach krzyżowo – biodrowych i biodrowych

· pas barkowy :

-          leczenie PHS (periarthritis humero – scapularis)

LECZENIE ZACHOWAWCZE POWIKŁAŃ NEUROLOGICZNYCH :

-          polega na odciązeniu uciśniętych korzeni, rdzenia kręgowego, ogona konskiego i naczyń zaopatrujących odpowiednie struktury układu nerwowego

-          leczenie uwypukleń jąder miażdzystych w odcinku lędźwiowym (...)

-          leczenie niedomogi w odcinku szyjnym (...)

LECZENIE OPERACYJNE :

-          gdy leczenie zachowawcze zawodzi

-          polega na dekompensacji poszczególnych elementów układu nerwowego (korzeń, rdzeń, ogon koński) oraz naczyń

-          niekiedy poprawa warunków anatomicznych np. w przypadku dużych skrzywień kręgosłupa, złamań

POWIKŁANIA:

·

ROKOWANIE:

·

PROFILAKTYKA:

·

PATRZ TEŻ:

·  wypadnięcie tarczy międzykręgowej w odcinku lędzwiowym

·  zespół korzeniowy z uwięźnięcia

·  wypadnięcie tarczy miedzykręgowej w odcinku szyjnym kręgosłupa

·  spondyloza szyjna

...