HISTORIA DYPLOMACJI notatki z wykładów.doc

(35 KB) Pobierz
O

§         1494 – Inwazja francuska na Włochy

§         1495 – powstanie Świętej Ligi

§         We Francji do czasów Ludwika XI magnaci utrzymywali własne stosunki dyplomatyczne

§         Ludwik XI – zastrzegł sobie w 1461 roku wyłączność na wysyłanie i przyjmowanie posłów. Wyjątkiem byli: książę Burgundii (nie zgodził się na żadne ustępstwa) i książę Brytanii (zgodził się nie wysyłać i nie przyjmować posłów z państw, które były wrogami Francji).

§         1497 – książę Orleanu chciał zbudować własna służbę dyplomatyczną (nie udało mu się to).

§         Pierwszym posłem stałym był Euzebiusz Mergaria

§         Jako pierwsze służbę dyplomatyczną zaczęły budować Włochy Północne – w I poł. XVw. Wynikało to z wielu wojen, które były tam prowadzone i z wielu sojuszy, które były tam zawierane. Po Soborze Trydenckim (1545 – 1563) rozwinęło się także stałe poselstwo papieskie. W latach 1425 – 1432 książę Mediolanu utrzymywał stałe poselstwo na dworze króla Węgier i cesarza Niemiec. Król Węgier także wydelegował swojego posła do Mediolanu. Sworzowie, Wenecja i Florencja posiadali swojego stałego posła w Paryżu. W 1490 roku do Londynu przybył poseł z Mediolanu, a w 1496 roku z Wenecji.

§         W ślad za Włochami poszła Hiszpania. W 1494 roku wysłała swojego posła do Paryża. Ogólnie w XV wieku posiadała poselstwa w Rzymie, Wenecji, Londynie (1487) i Brukseli)

§         Następna była Francja – w 1536 roku Francja (za Franciszka I) posiadała jako pierwsza poselstwo w Turcji państwie niechrześcijańskim. Posiadała  także poselstwo w Kopenhadze. Kopenhadze końcu XVI wieku posiadała placówki wszędzie w Europie zachodniej.

§         Polska – zaczęła rozwijać służbę dyplomatyczną za czasów ostatnich Jagiellonów. Jan Długosz pisał o 64 przyjętych i 56 wysłanych misjach. Za czasów Zygmunta Starego można mówić o 148 poselstwach, które były względnie stałe – Erazm Ciołek 1518 – 1522 – Rzym, Jan Dantyszek 1524 – 1532 – Hiszpania, Jan Kallimach, który przyjechał za królową Boną. Za Zygmunta Augusta najważniejszymi misjami były misje w: Neapolu (sumy neapolitańskie) – 3 posłów po kolei, łącznie 24 lata.

§         Dokumentowanie misji zagranicznych zaczęły Florencja i Mediolan, w których budowano archiwa dyplomatyczne.

§         Od I poł. XVI w. Kanclerzy (ministrowie) zaczęli być utożsamiani ze swoimi władcami. Henryk VIII -> kardynał Wasley, Habsburgowie -> Wenzel Anton von Kalwitz , Metternich, Karol X -> Oxenstein.

§         Franciszek I jako pierwszy utworzyła cos na kształt ministerstwa spraw zagranicznych. Była to Rada Do Spraw, w której zasiadało 4 sekretarzy, każdy był odpowiedzialny za inną część Europy. Henryk III ogłosił Ludwika de Roud pierwszego spośród pierwszych, z kolei Richelieu chciał umocnić swoją pozycję i całkowicie podporządkował sobie pozostałych 3 sekretarzy, którzy zaczęli być postrzegani jako wyższej rangi urzędnicy. Ludwik XIV sam postanowił być ministrem, stworzył Rade Stanu, zwana również Radą Gabinetową lub Tajną Radą. Obradami w niej kierował sekretarz stanu ds. cudzoziemskich (było 5 sekretarzy), a decyzje podejmował król.

§         W systemie saskim stworzono Radę , na której czele stał Pierwszy Minister (Minister.in. Fleming, który zajmował się sprawami polskimi).

§         W systemie Angielskim (Jerzy III) Głównym Sekretarzem Jego Królewskiej Mości ds. Zagranicznych był poseł a także członek rządu (m.in. Jamek Fox). W 1790 roku utworzono funkcję Stałego Podsekretarza Stanu Jego Królewskiej Mości, którym był apolityczny minister nie zmieniający się wraz z rządem. W tym samym roku Urząd Spraw Zagranicznych umiejscowiono na Dawning Street.

§         W Rosji w 1549 roku Iwan Groźny ustanowił Zarząd Poselski, na którego czele stał Iwan Michałowicz Biaskowyj. W latach ’60-tych XVII wieku diaków zastąpiono bojarami. Car Piotr I Zarząd Poselski przekształcił w Kolegium Ambasadorów, które w 1720 roku przekształcono w Kolegium Spraw Zagranicznych. System ów, w którym przewodniczy kanclerz, a decyzje podejmuje car, przetrwał do czasów Aleksandra I.

§         W Polsce Senat (Rada Koronna Obojgu Narodów) Liczy się ze stanowiskiem Sejmu, Król natomiast może tylko wysyłać posłów za wiedzą Senatu. Później Sejm był przeciwny wysyłaniu i przyjmowaniu posłów. Za korespondencje odpowiadali : Wielki Kanclerz Korony -> Europa Pn., Wielki Kanclerz Litewski -> Europa Wsch., Wielki Hetman Korony -> Europa Pd., Wielki Hetman Litewski -> Europa Zach.. W 1764 powstało pierwsze polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. A na czele Gabinetu do Kierowania Sprawami Zagranicznymi (za czasów Stanisława Augusta) stali : Jacek Ogrodzki, Adam Cieszewski, Pius Kiciński. W 1775 roku powołano Radę Nieustającą.

§         Ważne traktaty pokojowe: w Oiwie 1660, w Niymemen – 1678 , w Karłowicach – 1699, w Utrechcie 1713.

§         1746 – rząd holenderski zdezawuował posła holenderskiego we Francji van Hoey’a za napisanie do angielskiego pierwszego sekretarza stanu pisma potępiającego rewolucję – niezgodne z uprawnieniami posła, który może wziąć pod opiekę obywateli swojego kraju w kraju, w którym przebywa.

§         Misje obediencyjne Polski (związane z wyborem nowego papieże): Jerzy Ossoliński – jego orszak gubił złote podkowy w Rzymie (1633). Michał Jerzy Radziwiłł (1680)

§         1630- Guberiant – pilnowała skonsumowania małżeństwa pomiędzy Marią Ludwiką a Władysławem IV

Zgłoś jeśli naruszono regulamin