WSPÓŁCZESNA POLITYKA PIENIĘŻNA
Współczesna polityka pieniężna opiera się na dwóch filarach.
W Unii Gospodarczo-Walutowej [UGW] zadaniem Europejskiego Banku Centralnego jest zapewnienie stabilności poziomu cen i osiągnięcie prognozowanej stopy wzrostu PKB.
W Stanach Zjednoczonych zadaniem Federal Reserve Fund [Fed] jest zapewnienie stabilności poziomu cen i maksymalnego zatrudnienia. Określa się to jako podwójne zobowiązanie banku centralnego (dual mandate).
W Polsce, zgodnie z art.3 Ustawy o NBP, podstawowym celem działalności jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP.
Próba oceny (komentarz)
1. W Polsce obowiązuje zasada „jednego filaru”, co może powodować konflikt interesów między polityką gospodarczą rządu a polityką monetarną banku centralnego. W warunkach PRL NBP nie był de facto bankiem centralnym, ale centrum rozliczeniowym Ministerstwa Finansów i Rządu, a prezes NBP był z urzędu wiceministrem finansów.
Po zmianie ustroju gospodarczego NBP stał się rzeczywistym bankiem centralnym i uzyskał pełną samodzielność w stosunku do rządu. Jego podstawowym zadaniem na początku lat dziewięćdziesiątych była walka z wysoką inflacją, a zatem zadanie wspierania polityki gospodarczej rządu znalazło się na dalszym miejscu. Wprowadzenie do zadań NBP drugiego filaru wymaga zmiany w Ustawie o NBP.
2. W UGW polityka fiskalna została rozdzielona od polityki monetarnej. Ekspansywna polityka fiskalna – zgodnie z zasadami makroekonomii - wymaga restrykcyjnej polityki monetarnej. Jednakże, zgodnie z przyjęta koncepcją UGW, polityka monetarna jest w gestii EBC, a polityka budżetowa pozostaje w gestii krajów członkowskich.
madzix-13