spójniki.doc

(162 KB) Pobierz
spójniki

spójniki

 

wstęp

either
neither

Time
Linking
Words

Reason
Linking
Words

Result
Linking
Words

Concession
Linking
Words

Purpose
Linking
Words

ćwiczenia

 


Spójniki, zwane po angielsku Linking Words to dość istotny element każdej wypowiedzi, a z całą pewnością wypowiedzi pisemnej. Pozwalają one połączyć to wszystko, o czym się mówi lub pisze, w jakąś całość. Z założenia spójną...
Aby opis tego zagadnienia ująć jak najprościej trzeba pójść na kompromis z terminologią polskiej gramatyki. Zakładając nawet, że wszyscy jesteśmy z nią na bieżąco, to zachodzi obawa, że fachowe wyjaśnienie czym takim jest spójnik niewiele wyjaśni:

Spójnik wyraża stosunek składniowy współrzędny między składnikami szeregu w zdaniu pojedynczym lub między zdaniami współrzędnymi w wypowiedzeniu złożonym albo łączy składniki związku niewspółrzędnego. Spójnik dzieli się według tego kryterium formalnego na współrzędne, czyli parataktyczne, i podrzędne, czyli hipotaktyczne.
Encyklopedia języka polskiego. Red. Stanisław Urbańczyk, Wydawnictwo im. Ossolińskich, Wrocław, 1994. str. 325.

Niech powyższa definicja będzie wystarczającym usprawiedliwieniem na pewne 'uproszczenia i nagięcia' w terminologii w poniższych wyjaśnieniach. Dotyczy to jedynie polskiego nazewnictwa.

Spójniki można podzielić na podstawowe i te trochę bardziej złożone. Złożone może nie tyle w samej formie ile w 'użyciu'. To są te wszystkie magiczne słówka, które wkuwają podchodzący do egzaminów językowych... Te najbardziej 'cool' spośród nich na razie nie będą nas interesować.

Wszystkie spójniki dzielą się na grupy, które spróbujemy prześledzić. Zacznijmy od spójników najbardziej znanych

and

i

but

ale


do tego ostatniego jeszcze wrócimy. Zachowują się identycznie jak w języku polskim - pierwszy z nich łączy dwa równorzędne stwierdzenia, drugi - stwierdzenia przeciwstawne:
 

He is big. He is strong.

He is big and strong.

She is tired. She is working.

She is tired but she is working.

 

 

 

 

wstęp

either
neither

Time
Linking
Words

Reason
Linking
Words

Result
Linking
Words

Concession
Linking
Words

Purpose
Linking
Words

ćwiczenia

 


Kolejne dwa przykłady pokazują spójniki łączące zdania w nieco inny sposób, aczkolwiek zasada jest taka sama - pierwszy przykład łączy dwie rzeczy, drugi wyklucza:

He can have neither pizza nor spaghetti.

On nie może jeść ani pizzy ani spaghetti.
(bo lekarz mu zabronił)

She has neither time nor money for it.

Ona nie ma na to ani czasu ani pieniędzy.

 

 

You can have either pizza or spaghetti.

Możesz zjeść albo pizzę albo spaghetti.
(wybierz sobie co wolisz)

You either drink or drive.

Albo pijesz, albo prowadzisz.


Podobnie jak w analogicznych polskich zdaniach obie 'części' muszą się pojawić żeby zdanie było logiczne.

 

 

 

wstęp

either
neither

Time
Linking
Words

Reason
Linking
Words

Result
Linking
Words

Concession
Linking
Words

Purpose
Linking
Words

ćwiczenia

 


Spójniki wprowadzające zdania okolicznikowe czasu - Time Linking Words - czyli takie, z których dowiadujemy się kiedy coś się wydarza lub jak długo trwa:

after

po (czymś)

 

After she had eaten these fruits she was sick.

Po zjedzeniu tych owoców było jej niedobrze.

 

as

w momencie, gdy

 

I broke my leg as I learned to ski.

Złamałem nogę gdy uczyłem się jeździć na nartach.

 

as soon as

jak tylko (moment po czymś)

 

As soon as we left it started raining.

Jak tylko wyjechaliśmy to zaczęło padać.

 

before

przed, zanim

 

I had closed all windows before I left.

Zamknęłam wszystkie okna zanim wyszłam.

 

once

jak tylko/kiedy, gdy

 

Once you have learned to ride a bike you never forget it.

Gdy nauczysz się jazdy na rowerze, to nigdy tego nie zapomnisz.

 

since

od (czasu jak)

 

I haven't seen him since we argued.

Nie widzialam go od czasu jak się pokłóciliśmy.

 

until (till)

aż, aż do (czasu jak)

 

I have to wait until they take the plaster off.

Muszę poczekać mi zdejmą gips.

 

when

gdy, kiedy, jak

 

When you finish switch the computer off.

Kiedy skończysz, wyłącz komputer.

 

whenever

za każdym razem gdy

 

Whenever I see this poor dog I feel sorry.

Za każdym razem gdy widzę tego biednego psa jest mi przykro.

 

while

podczas gdy, w tym samym czasie gdy, gdy

 

Can you walk the dog while you go shopping?

Możesz wyprowadzić psa gdy będziesz wychodzić po zakupy?


Powyższe słówka mogą łączyć zdania w różnych czasach, pamiętać trzeba jednak, że po żadnym z nich NIE może wystąpić forma czasu przyszłego WILL, nawet jeśli logika (a polskie tłumaczenie z całą pewnością) sugerowałaby takie użycie.

I have to wait until they take the plaster off.


Wiadomo, że 'zdjęcie gipsu' odnosi się do przyszłości, jednak po każdym z tych spójników wymagane jest użycie czasu Present Simple - a więc they take the plaster off a nie they will take the plaster off.
 

 

 

 

wstęp

either
neither

Time
Linking
Words

Reason
Linking
Words

Result
Linking
Words

Concession
Linking
Words

Purpose
Linking
Words

ćwiczenia

 


Spójniki wprowadzające zdania okolicznikowe przyczyny - Reason Linking Words - czyli takie, które informują dlaczego coś się stało lub nie.
Tym razem będzie ich mniej i w zasadzie wszystkie z nich można przetłumaczyć na polski tak samo: bo, ponieważ, dlatego że, z powodu.
 

She doesn't like him as/because/since he is rude.

Ona go nie lubi bo on jest niegrzeczny.

We enjoyed the party as/because/since it was great.

Dobrze się bawiliśmy, ponieważ przyjęcie było świetne.


Do tej grupy można dodać jeszcze dwa, podobne do siebie, wyrażenia, które nawiążą do poprzedniego zdania w wypowiedzi (tych zwrotów używamy gdy zaczynamy kolejne zdanie):

That's why

to dlatego, dlatego

That's the reason why

to jest przyczyna dlaczego;
to powód, dla którego; dlatego

 

Their car has broken down. That's why they are late.

Ich samochód się popsuł. Dlatego się spóźnili.

 

I have the test tomorrow. That's the reason why I need this book.

Jutro mam test. Dlatego potrzebuję tej książki.

 

 

 

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin