Zagubieni_gra_fabularna.doc

Zagubieni – geograficzna gra fabularna

1.    Tytuł
Zagubieni – geograficzna gra fabularna

2.    Autor
Krystyna Ozon

3.    Obszar edukacyjny

nauki społeczne, geografia

4.    Poziom edukacyjny

wyższe klasy gimnazjum, szkoła średnia, profil klasy dowolny

5.    Problematyka
„Zagubieni” to dwuetapowa fabularyzowana gra symulacyjna dla klasy podzielonej na grupy. W jej trakcie uczniowie będą musieli wykazać się zdolnościami planistycznymi, analitycznymi, oraz wystąpić w roli scenarzystów.

Podczas pierwszego etapu gry, grupy uczniów będą miały za zadanie zaplanować realistyczną katastrofę środka daleko dystansowej komunikacji pasażerskiej (samolotu, statku), wraz z jej przyczyną, przebiegiem i miejscem zdarzenia, której efektem będzie izolacja w niekorzystnych przyrodniczo warunkach grupy ocalałych rozbitków. Uczniowie będą musieli opisać miejsce zdarzenia, we wszystkich istotnych dla przeżycia ludzi aspektach – panujące tam warunki atmosferyczne, terenowe, fauna, flora, odległość od cywilizacji, szlaków komunikacyjnych, inne niebezpieczeństwa (choroby, drapieżniki, niepokoje społeczne – np. strefa działań wojennych itp.).

Podczas drugiego etapu, grupy uczniów będą miały za zadanie postawić siebie w miejscu grupy rozbitków, w konfrontacji z okolicznościami jednej z wylosowanych katastrof stworzonych podczas etapu pierwszego. Uczniowie będą musieli zadecydować w jaki sposób spróbują wyjść z niekorzystnej sytuacji (lub doczekać nadejścia pomocy), wskazując jakie ich cechy i umiejętności będą w tych okolicznościach pomocne, jakie okażą się zbędne, a jakich im zabraknie. Będą musieli przeanalizować warunki panujące w miejscu zdarzenia, ocenić główne zagrożenia, jakie w danych okolicznościach na nich czekają, zaproponować najlepszy sposób wydostania się z matni.

Nauczyciel i pozostali uczniowie będą oceniać realizm przyjętych zachowań rozbitków i ich szanse na ocalenie, oraz innowacyjność i fabularny smak przyjętych rozwiązań.

Zajęcia poprowadzone na podstawie tego scenariusza pozwolą uczniom na przeżycie ciekawej gry fabularnej (twórczym wykorzystaniu własnej wyobraźni i posiadanych informacji o świecie), opartej o modną tematykę katastroficzno – survivalową i wymagającej wykorzystania wiedzy geograficznej oraz geopolitycznej.

6.    Niezbędne materiały do przeprowadzenia działania

Mapa świata. Atlasy geograficzne wskazujące główne szlaki komunikacji lotniczej i morskiej, strefy klimatyczne, dostęp do wody, prądy morskie, gęstość zaludnienia, występowanie fauny i flory itp.

7.    Niezbędne warunki oraz czas realizacji działania

Pracownia geografii. Czas zależny od ilości uczestników: nie mniej niż 2 godziny lekcyjne – czas w zależności od liczby grup.

8.    Przebieg

ETAP PIERWSZY

Podczas wykonywania tej części nie udzielamy uczniom informacji na temat etapu drugiego.

1.0             Planowanie

1.1             Nauczyciel dzieli klasę na 5-6 osobowe grupy – kryterium alfabetyczne, a nie koleżeńskie; grupom nadaje numery i zapisuje ich skład.

1.2             Prowadzący informuje uczniów o tematyce i przebiegu pierwszego etapu gry symulacyjnej.

1.3             Każda z grup otrzymuje zadanie zaplanowania i opisania scenariusza katastrofy, z uwzględnieniem poniższych uwarunkowań (w nawiasie przykłady):

-          jaki środek daleko dystansowego publicznego transportu (statek, samolot, pociąg),

-          poruszający się na jakiej trasie (trans oceaniczny, trans syberyjski, trans andyjski – z określeniem trasy, miejsca przeznaczenia itd.),

-          z jakiego powodu (przyczyna: awaria, zderzenie, niepogoda, zamach terrorystyczny itp.),

-          w jakich okolicznościach (pora dnia, pora roku, warunki atmosferyczne),

-          w jakim miejscu zapewniającym izolację (bezludna wyspa, tajga, obszar półpustynny, wysokogórski, etnicznie wrogi/ strefa wojny np. Somalia), ale nie zabójczym (koło podbiegunowe, otwarty ocean, wnętrze aktywnego wulkanu)

-          ulega wypadkowi.

1.4             Nauczyciel informuje uczniów, że najważniejszy jest realizm zdarzenia i taki wybór jego okoliczności, dzięki któremu rozbitkowie będą izolowani i zdani na siebie, ale z szansami na przetrwanie. Nie chodzi o ekstremalną sytuację, lecz o stworzenie ciekawych okoliczności, mogących na przykład posłużyć za scenariusz do ciekawego filmu.

1.5             Po opisaniu samego zdarzenia uczniowie pracując w grupach przygotowują (przy pomocy posiadanej wiedzy z geografii, mapy świata i atlasów geograficznych) opis miejsca wymyślonej wcześniej katastrofy, z uwzględnieniem następujących uwarunkowań:

-          miejsce katastrofy,

-          długość i szerokość geograficzna,

-          wysokość n.p.m.,

-          oznaczenie panujących w tym miejscu warunków klimatycznych, terenowych, atmosferycznych (w wybranej wcześniej porze roku),

-          opis fauny i flory,

-          opis istniejącej w tym miejscu infrastruktury, lub przebiegających szlaków komunikacyjnych, albo określenie najbliższego od miejsca katastrofy punktu z infrastrukturą/ szlakami komunikacyjnymi i odległości do niego,

-          opis panujących w tym miejscu stosunków społecznych, nastawienia mieszkańców itp.

-          (na tę część można przeznaczyć 20 minut).

1.6             Opis wypadku oraz geograficzny opis miejsca w którym miało ono miejsce, będą od tej pory tworzyły całość i posłużą do realizacji dalszej części działania.

2.0             Prezentacja i ocena

2.1             Grupy uczniów po kolei prezentują przed całą klasą własne scenariusze dotyczące wydarzenia, oraz opisują miejsce w którym doszło do wypadku. Nauczyciel skłania uczniów do fabularyzowania opisu katastrofy i jej miejsca, przedstawienia jej jako filmowej czy książkowej opowieści (grupa ma czas 3-4 minuty na prezentację).

2.2             Nauczyciel dokonuje oceny każdej przedstawionej przez uczniów prezentacji, punktując w skali szkolnej poniższe kryteria:

-          realizm zdarzenia,

-          jego innowacyjność, oryginalność,

-          poprawność geograficznego opisu miejsca katastrofy,

-          jakość fabularnej prezentacji – opowieści uczniów o wypadku.

Nauczyciel wydaje także ocenę łączną prezentacji danej grupy, uśredniając oceny z powyższych punktów.

2.3             Prowadzący zbiera scenariusze zdarzeń i opisy ich miejsc przygotowane przez każdą z grup, zarządza przerwę.

ETAP DRUGI

3.0             Losowanie

3.1             Nauczyciel informuje uczniów o tematyce i przebiegu drugiego etapu gry symulacyjnej.

3.2             Grupy uczniów (w niezmienionych składach) losują stworzone w pierwszym etapie gry scenariusze i opisy miejsc zdarzeń, dana grupa nie powinna otrzymać swojego projektu (losuje wtedy ponownie, lub wymienia się z inną grupą).

4.0             Ratunek – planowanie

4.1             Po otrzymaniu zdarzenia i przeczytaniu jego opisu poszczególne grupy uczniów mają za zadanie wcielić się w rozbitków z wylosowanej katastrofy i opisać w formie tabeli:

-          główne zagrożenia dla zdrowia i życia rozbitków związane z katastrofą w tym miejscu,

-          cechy miejsca zdarzenia warunkujące możliwość przetrwania, oraz możliwość znalezienia ratunku,

-          własne umiejętności i cechy osobiste przydatne do przetrwana, lub znalezienia ratunku (mocne strony ich grupy),

-          własne cechy osobiste nieprzydatne lub wręcz szkodliwe dla przetrwania, lub znalezienia ratunku (słabe strony grupy).

5.0             Ratunek – prezentacja

5.1             Poszczególne grupy uczniów przedstawiają fabularyzowany opis miejsca w którym się znaleźli w wyniku zdarzenia, główne zagrożenia dla ich zdrowia i życia, własne umiejętności i cechy umożliwiające im (jak i przeszkadzające) przetrwanie, lub znalezienie ratunku, oraz fabularny opis (propozycję) wydostania się z matni własnymi siłami.

5.2             Po zabraniu głosu przez daną grupę, pozostałe grupy uczniów, oraz nauczyciel, oceniają w skali szkolnej wysłuchaną prezentację, mając na uwadze szczególnie:

-          realizm i poprawność oceny sytuacji przez rozbitków,

-          realizm przyjętej drogi wydostania się  z matni,

-          pomysłowość i jakość fabularnej prezentacji sposobu ratunku rozbitków.

5.3             Nauczyciel wylicza i zapisuje średnią ocen prezentacji każdej grupy.

6.0             Ocena końcowa

6.1             Po wykonaniu i ocenie wszystkich prezentacji nauczyciel, na podstawie uzyskanych w etapie pierwszym, jak i etapie drugim ocen, wybiera grupę uczniów z największą liczbą punktów.

9.    Przedstawienie wyników i wniosków

Zajęcia wykonanie zgodnie z powyższym scenariuszem wyzwalają w uczniach wielopłaszczyznową aktywność. W pierwszym etapie uczniowie będą musieli wykazać się zdolnościami planistycznymi, umiejętnością korzystania z atlasu geograficznego, umiejętnością absorpcji na własne cele posiadanej wiedzy, jak i pomysłów z filmów, książek, czy programów informacyjnych. W drugim etapie uczniowie będą musieli zająć się analizą okoliczności w których się znaleźli, jak i analizą własnych umiejętności i cech osobistych. Pod koniec każdego etapu uczniowie będą musieli wykazać się zdolnościami oratorskimi i aktorskimi – umiejętnością opowiedzenia ciekawej, fabularyzowanej historii, która zapewni im wysoką ocenę w oczach pozostałej części klasy.

Dokonywana dwuetapowo ocena (aspektu merytorycznego, jak i fabularnego uczniowskich prezentacji) pozwoli na wybór najlepszej grupy uczniów, oraz nada całemu działaniu turniejowego charakteru. 

2