1. Znaczenie teorii pedagogicznej dla współczesnej naucz.- pedagoga.
Teoria ped. jest uporządkowanym zbiorem twierdzeń praw odnoszących się do dziedziny ped. i pełnionych funkcji wyjaśniających. Głównym jej celem jest zmiana świadomości nauczycieli-pedagogów. Współczesny pedagog musi mieć wsparcie teoretyczne by umiał i potrafił zobaczyć wyjaśnić i zrozumieć istotę procesów i zjawisk ped. owe zrozumienie jest podstawą niezbędną do rozwiązywania problemów praktycznych podejmowania słusznych decyzji. Dzięki t.p naucz „posłusznych odbiorców” narzuconych ideologicznie treści w ludzi rozumiejących istotę i sens zjawisk i procesów ped. staje się oni ludzmi coraz bardziej „widzącymi” i „słyszącymi” i „rozumiejącymi” siebie ale też i innych uczestników procesu kształcenia. Teoria ped. wspiera w efektywnym prowadzeniu działania dydaktyczno-wychowawczego. Jest to związane z doborem treści metod świadków, zasad nauczania i wychowania wiąże się ze stosowaniem form pracy uczniów, indywidualizmu oddziaływań dydaktyczno-wychowawczych i ocenianie efektów uczniowskich. Układanie pozytywnych stosunków między osobnych w klasie. Przygotowanie teoretyczne nauczyciela jest potrzebne po to by byli bardziej naukowcami niż zawodowcami. Zawodowcami każdym dniem stawali się ludzmi jacy nawiązać dialog z drugim człowiekiem ale też z samym sobą. T.p. o której należy dziś zabiegać kształcąc nowych nauczycieli musi pełnić funkcje metodologiczne a nie instruktażowe. Potrzebne jest po to by wzbudzić u wychowawców myślenie perspektywiczne. Dzięki któremu obiektem ich poznania nie będzie tylko świat zewnętrzny lecz przede wszystkim oni sami. Dzięki edukacji teoretycznej współczesny pedagog jest w stanie lepiej zrozumieć, a przez to może efektowniej stymulować inspirować jego rozwój proces stosowania się i dochodzenia do człowieka. Poznanie teoretyczne daje nauczycielowi możliwości dostrzegania różnorodnych faktów i zjawisk pedagogicznych z wysokiej i szerokiej perspektywy co ułatwia zrozumienie tych faktów i zjawisk ich uwarunkowanie przyczyny i kierunków zmian. Tym samym wiedza teoretyczna staje się bardzo ważną podstawą działań praktycznych. Teoretyczna wiedza pedagogiczna jest podst. Komponentem praktycznego spostrzegania rzeczywistości przez nauczycieli zjawisk kształcenia wychow. i samokształcenia człowieka.
Takie spojrzenie na teorię ped. powoduje że absurdem staje twierdzenie, że teoria i praktyka to dwie przeciwstawne sfery. 1a)rozumienie pojęcia nauki i jego synonimów –luka ludzką b)jest kształtowała się naukowość jako naczelna zasada -rozważanie nad nauką i naukowością jako ideologicznymi kategoriami filo. 2a)rozumienie na tle pojęć nauk i naukowość głównych właściwości nauki -struktura nauki z jej klasycznymi elementami b)Czy i w jakim sensie zasadne jest określenie ped. nauką lub używanie pojęcia nauka w ped. 3a)jak należy traktować ped. jako naukę –po co pedagogom głęboka refleksja nad nauką nad filozofią i pedagogiką jako nauką b)refleksje o pedagogicznej samowiedzy a także o kryzysie ped. jako nauki rozumiejące. –interakcje ped. z innymi naukami 4a)Fazy rozwoju ped. i jej kierunki b)zadania współczesnej ped. –etapy rozwoju ped. od pedagogii i pedagogiki starożytnej po czasy obecne 5a)Hermeneutyka jako metodologia nauk rozumiejących i sztuka rozumienia b)kierunki ewaluacji przedmiotu ped. –fazy rozwoju ped. w przeszłości -analiza aktualnego stanu rozwoju ped. -dziedzina i przedmiot badań pedagogiczny -Ped. ogólna jest jako subdyscyplina pedagogiczna nauka o wychowaniu człowieka i pytanie o ped. 6a)zyskuje nad konstytuowaniu pojęciami pedagogicznymi b)Klasyczne i współczesne pojęcie wychowania 7a)dynamizm wychowania –cechy wych. jako zjawisko społeczne -kształcenie ustawiczne b)istota przygotowania uczniów do kształcenia ustawicznego -samokształcenie –socjalizacja 8a)Edukacja osobowość środowisko kultura -klasyczne i współczesne klasyfikacje nauk peda. wg. różnych kryteriów b)ped. ogólna w Polsce powojennej rozumienie „ogólności” –kierunki badań 9a)Ped. ogólna jako pytanie o pedagogikę –paradygmat (czy paradygmaty) w pedał. b)Ośrodki rozwoju poszczególnych dyscyplin ped. i wybitni teoretycy ped. w Polsce. -istota ped. teoretycznej 10a)dziedzina ped. a konstrukty teoretyczne w ped. b)sposoby kierowania ped. 11a)rodzaje badań i pytań badawczych w ped. teoretycznej –jakie argumenty przemawiają za poznaniem nauczycieli teorii ped. -nauczyciel jako użytkownik i twórca teorii pedagogicznej. Możliwość oddziaływania nauczycieli na teorię pelagiczne b)kultura modernizmu i postmodernizmu a problemy ped. i edukacji 12a)na czym polega i dlaczego jest potrzebna transformacja myślenia ped. –prezentacja myślenia określanego mianem ped. krytycznej jej fundamenty i przesłanki b)racjonalności w ped. współczesnej różne
2.Możliwość budowania fundamentalnej teorii edukacji, fil. ed.
a) Filozofia eduk. Jako przedmiot „wspólnej sprawy” –zainteresowania fil.ed. rośnie w całym cywilizowanym demokratycznym świecie
-fil. eduk. to nie dokońca fil. sięga ona do podejść i wiedzy wszystkich dyscyplin refleksyjnych do filoz. ogól. Metodologii aksjologii, historii. Kulturologii. Zapożyczane przemyślenia odnosi do granicznych założeń działalności pedagogicznej projektowania sposobów budowania nowego
-tradycyjny organom wiedzy pedagogicznej zawiera w sobie szereg sudyscyplin od fundamentalnej prd. ogól. (teoret.) aż do IV poziomu (uogólnienia) (Palka1989)
-wiedza pedagogiczna odsługuje nie tylko jedna praktyka bowiem istnieją różne typy edukacji np. tradycyjna humanistyczna. Transformacja wywołała szereg nowych tendencji eduk. zmiana paradygmatu pozytyw. Na humanistyczny integracja różnych poziomów kszt. i instytucji eduk. z kulturą światową demokracja szkół czy tworzenie koherentnego systemu edukacji ustawicznej. Drudzy uwzględniają ideał edukacji a inni mają tylko potencję. Jest namysł określonych struktur edukacyjnych i gotowości ich realizacji.
-aby przeanalizować sens i wartość edukacji potrzebna jest naukowa konsolidacja pedagogów i filozofów eduk.
b)”kręte ścieżki” ku filoz. eduk. i tworzeniu nowego obozu czł.
-filoz. (od Platona) kieruje się w stronę edukacji teorii i praktyki pedagogicznej krytykuje i tworzy projekty naprawy
-w poł. XXw. Sytuacja się komplikuje z powodu narastającej orientacji filoz. eduj. Na formy instytucjonalno-społeczne. Powstaje paradoks można mówić o dwóch kierunkach formowania się wiedzy ped.
a)oddalonym
b) „z góry”- wyprowadzania jej z bardziej ogólnych założeń. Nie może to być nauka stricte „język opisu” system integralny odniesień instrumentarium. Funkcjonują różne interpretacje menu tego systemu różne rodzaje praktyk pedagogicznych dlatego ma dziś jednego sensu. W fil. eduk. musi być modalność myślenia jedni o edukacji istniejącej albo tworzącej –tendencji tej nie zawsze towarzyszyła instytucjonalizacja kognitywna i jasność relacji miedzy makro- i mikro- paradygmatami
-we współczesnej edukacji są wielorakie sprzeczności między „interesami” różnorodnych grup wpływu alternatywnymi programami koncepcjami empiryczno analitycznej stawiania się pyt. o wiedzę i status teorii oraz fakty deskryptywnej i normatywnej pedagogiki. W takiej sytuacji fil. ed. utożsamia się z metateorią. Metateorią ped. humanistycznej (W.Dilthey) akcentuje się specyficzność metod ped. jako nauki o duchowości czł. W filo. edukacji dialogowej (M.Bubera) najważniejsza jest „spotkanie” nauczyciela i uczniów na płaszczyźnie komunikacyjnej. Zadaniem antropologii ped., hermeneutyki i egzystencjalizmu jest ujawnianie roli i sensu edukacji obrazu nowego czł. W przestrzeni komunikacji i spotkania pojedynczych grup i pokoleń. I to jak się wydaje stanowi gł. przesłanie nadzieje dla filoz. eduk. nowego wieku budowanej na tradycji dialogu (Szudlarek)
-na filoz. eduk. trzeba patrzeć jako na swoista terapia czł. wzbudzanie czł. w czł. próbę utrzymania całości jego obrazu. Kształtuje efektywno-sensowe motywy jego zachowań a jednocześnie ustanawiające jedność indywidualna podmiotowej i interpodmiotowej realności przestrzeni interakcji. Innego „oglądu” wymaga zdolność duszy czł. w postaci jego wew. Podmiotowego stanu w przestrzeni „spotkań” i wzajemnej „rozmowy” grup rozwojowych i pokoleń. Celem fundamentalnej teorii edukacyjnej wynikających a priori priori powyższych postulatów
3.Udowodnij, że rozumiesz kwestie „Teoria ped. jest potrzebna współcz. naucz.- pedagogowi by...”
-wyprzedzać jego praktyczne działania -zrozumieć fenomeny współ. kształtu (np. potrzeba kształcenie ustawicznego) -mógł on zrozumieć istotę procesów i zjawisk pedagogicznych -był w stanie zrozumieć rzeczywistość ped, -z każdym dniem stawał się pedagogiem umiejącym nawiązać dialog z innymi ludzmi a przede wszystkim z samym sobą -stawia się coraz bardziej refleksyjny i świadomy złożoności swych zadań -bardziej rozumiał swoich uczniów a przez to inspirował i stymulował ich rozwój proces stawania się dochodzenia do człowieczeństwa -nie działać intuicyjnie ponieważ działając w ten sposób można popełnić wiele błędów -dostarczyć wiedzy o społecznej rzeczywistości -wyjaśnić jakie mechanizmy powodują powstawanie określonych zjawisk -poznać psychikę człow. Zanim zacznie się przy niej „majstrować” -zrozumieć zjawiska i procesy oddziaływania nie instytucjonalnego. Oddziaływanie na człow. Grup rówieśniczych które to wywierają ogromne piętno -wskazać nowe metody służące ociągnięciu skuteczności w nauczaniu i wychow. -objaśnić przebieg procesów wychowawczych -wspierać działania praktyczne -stanowić niezastąpione źródło wiedzy ped. -wskazywać kierunki perspektywy drogi postępowania w ped. -dać postawy normy postępowania ped. -ułatwić pracę zawodową dostarczając wskazówek przykładów -być przewodnikiem w pracy dydaktyczno- wychowawczej -nie popełniać błędów w procesie wychow. człow. Człowiek to nie metal przeznaczony do obróbki w trakcie której może coś się nie udać. Trzeba tak postępować by nie popełnić błędów bo mogą one nie dać się naprawić. Nieodpowiednim postępowaniem można wyrządzić człowiekowi olbrzymią krzywdę. Teoria ped. ma zapobiegać sytuacjom.
4.Pokaż, że rozumiesz istotę celów studiowania przedmiotu „ped.” (a ściślej wprowadzenia do myślenia ped.)
Studiowanie przed. Ped. uczy otwartości na świat drugiego człon. Potrzeby autentycznego z nim spotykania uczy miłości dusz ludzkich. Ukazuje potrzeby: rozpoznania możliwości człon. Pojęcie rozwoju jednostki czyli procesu dokonywania zmian ilościowych i jakościowych umiejętności do stosowania się do poziomu ucznia pomagać nie szkodzić. Pedagog powinien być tłumaczem i przewodnikiem. Obok przekazywania uczniom gotowej wiedzy, powinien dociekać czy jest zrozumiała i wymagać twórczego myślenia. Aby prowadzić człow. do pełni rozwoju pedagog sam musi zdobyć pełnię rozwoju duchowego poznawczego i emocjonalnego. Kolejnym celem wprowadzenia do myśl. Ped. jest wejrzenie w siebie. Jeśli chcesz być dobrym pedagogiem zacznij od pokochania siebie „Medca cure teipsum” lekarzu ulecz najpierw siebie samego potem zajmij się innymi. Kształcenie naucz. To długotrwały proce który rozpoczyna się od pierwszej myśli o wyborze pracy pedagogicznej aż po jej koniec. „Uczyć się aby być” nauczycielem- ped. musi mieć wsparcie teoretyczne by potrafić zobaczyć istotę wieloznacznych procesów i zjawisk ped. Dlatego studiując pedag. powinien narastać we mnie poziom autorefleksji jako osoby ustającej się. Stającej się coraz bardziej osobą „wiedzącą, słyszącą” wyobrażającą rozumiejącą znaczenia. Ważne jest przygotowanie pedagogów do krytyczności myślenia. Pedagog musi być świadomy zmian zachodzących w świecie gdyż jego praca. Powinien on poszukiwać najlepszych sposobów realizacji celów wychowawczych koniecznych do realizacji „tu i teraz”. Ped. wych. powinien umieć współdoznawać umieć czerpać uczyć się od uczniów. Człon. jest „In statu nascendi” ciągle staje się doskonalić. Ważna jest umiejętność wychodzenia pedagoga w interakcje a uczniami odnalezienia się w nowej sytuacji która wymaga gotowości o tworzenia czyli wychowania poza to. Teoria pedagogiczna jest potrzebna nauczycielowi do diagnozowania zjawisk i procesów ed. wyjaśniania i pokonywania trudności wychow. oraz analiz własnej prawy. Obowiązkiem n-li jest nauczanie dzieci prawidłowego myślenia. Pedagog nie uzewnętrzniony jest zagrożeniem dla ludzi z którymi pracuje. Pedagog powinien mieć poczucie odpowiedzialności dla drugiego człowieka oraz umiejętność wczuwania się w przeżycia drugiego człowieka i też pedagogicznym (szacunek dla uczniów)
5,Wszystkie kryteria i typy nauk ped. według kryterium „przedm. badań” lub „bł. problemów badaw.”
I.Wg. „przedmiotu badań” lub gł. Problemu badawczego.
1Pedagogika ogólna (fundamentalna)-ogólne rozumienie fundamentów procesów zjawisk ped.
2Teoria nauczania (t. wychowania umysłowego, dydaktyka ogólna),(dydaktyka szczególna metodyki nauczania poszczególnych przedmiotów)
3Teoria wychowania (moralnego, społecznego, estetycznego, fizycznego)
4Historia wychowania i myślenia pedagogicznego są to najbardziej zobiektywizowane subdyscypliny (nauki) pedagogicznej-to trzon nauk pedagogicznych, rdzeń
Nauki o rozwoju i wychowaniu człowieka ze szczególnym zwróceniem uwagi na wychowanie o człowieku.
· Młodsze mniej zobiektyzowane nauki ped.: -St. Kunowski
-pedeutologia- nauka o problemach nauczyciela 1914r Jan Wł. Dawid. (problem aksjologiczne)
-pedagogika społeczna-rok powst.1863r-styczne założycielka-Helena Radliska oraz na granicy n. pedagogicznych a nauk socjologicznych zajmuje się problemem opiekuńczym
-andragogika- edukacja dorosłych wychodzenie w kulturę (dobrze się rozwija bo ludzie coraz dłużej żyją chcą żyć po ludzku rozwijać się do końca życia. Struktury potrzeb intelektualnych są coraz wyższe zaspokoić potrzeby ludzi wieku produkcyjnego emerytalnego chcą więcej rozumieć obcować z nauką i kulturą ludzie potrzebują strawy intelektualnej duchowej burzliwe przemiany cywilizacyjne nie zostaniemy z tyłu)
-polityka oświatowa-na granicy między polit. Ogólną a oświatową
-ekonomika kształcenia-subdyscyplina na pograniczu n. pedagogicznych i ekonomicznych
-pedagogika porównawcza (komparatystyka)-potrzebna jest aby korzystać z dorobku innych, rozwijać własne nauki. Kto nie rozwija innych ten się cofa.
-ustrój szkolny-sieć szkół rejonizacja –niedawno do ust. szkol. Doszedł nowy poziom kształ.-gimnazja. Najw. formą kszt. w Polsce są studia doktorskie najn. Przedszkole.
II.Wg. fazy rozwojowej lub wieku wychowanka:
1.pedagogika przedszkolna 2.peda wczesnoszkolna 3.pedagogika szkolna 4.peda szkół średnich 5.peda szkół zawodowych 6.pedago szkół wyższych 7.wieku poprodukcyjnego 8.pedagogika wieku schyłku
III.Wg. dominującego rodzaju działalności człowieka
-ped. kulturologiczna, -ped. Wczesnoszkolna, szkolna, zawodowa, wyższa -ped. Przemysłu -ped. Specjalna, rewalidacyjna (naprawiająca) -ped. Kliniczna -ped. Promocji zdrowia -ped. Wojskowa -ped. rolnicza -ped. resocjalizacji-przywracanie człowieka do społeczeństwa
6.Podyskutuj nad klasyfikacją n.ped. według sfer życia -J.Gniteckiego (prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; ped. hermeneutyczna).
*I.Wg. sfer życia: -sfera faktów-Kim jest człowiek? (tym zajmuje się ped. empiryczna) -sfera wartości-Kim ma być człowiek? (domena pedagogiki humanistycznej) -sfera działania pedagogiki-Kim się staje człowiek? (domena ped. prakseologicznej) Wszystkie one stanowią jedność, pomiędzy nimi są sprzężenia zwrotne, te trzy pyt. Ukierunkowują dziś całą refleksję pedagogiki, ważne jest w jakim stosunkach będą rozwijane te trzy rodzaje pedagogiki. a)Pedagogika dośrodkowa człowiek wojsko, kościół, miejsce, praca, policja, rodzina, szkoła. Jest to złe myślenie dlatego jest to myślenie dosyć zawężone jednostronne. Ma b.dużo wad powierzchowne nie pełne niesprawiedliwe do końca. Typy myślenia dośrodkowego: -doprowadza do uprzedmiotowienia -ma swój język -pedagogika przymusu -wszyscy chcą ukształtować człowieka posługując się przymusem, b)Pedagogika odśrodkowa: -polega na wydobywaniu iskierek wew. Młodego człowieka i na ich rozwijaniu -trzeba znaleźć punkt zaczepienia, który nazywa się głodem intelektualnym -rozwijanie zainteresowań -pedagogika wolności
7.Podyskutuj nad klasyf. n.ped. wg. kryterium wertykalnego J.Gniteckiego (prof. Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; ped. hermeneutyczna).
Wg. kryteriów wertykalnego (rozwojowego)
~ludzie wybitnie uzdolnionych-pedagogika rozwoju dziecka w wieku niemowlęcym, poniemowlęcym, szkolnym aż do wieku schyłkowego -pedagogika dzieci wybitnie uzdolnionych
~ludzie dyferencjalni (mamy doprowadzić i przygotować ich do spełnienia ważnych ról społecznych) narodziny człowieka –pedagogika dziecka dyferencjalnego (upośledzonego)
~kres życia człowieka-pedagogika rozwoju dorosłego produkcyjna, poprodukcyjna
8.Podyskutuj nad klasyf. n.ped. wg. kryt. Horyzontalnego- kryt. Wszystkich źródeł (instytucji)
Myślenie w płaszczyźnie poziomej. Czy my kandydaci na naucz. ped. jesteśmy w tych wszystkich kręgach? Czy ludzie są odecnie w tych kręgach? Słabo są w kompleksie cywilizacji ogólnoludzkiej. My jako naucz. ped, musimy wprowadzić ludzi do tych kręgów. Tu będzie pedagogika: >pedagogika domu rodzinnego >p. przedszkolna >p. wczesnoszkolna >p. szkoły średniej zawodowej, wyższej >p. domu dziecka >p. działalności kultury >p. życia rówieśniczego >p. działalności poznawczej, turystyczno-krajoznawczej, zabawowej, gospodarczej,
Kryterium to wskazuje na dwie darz ważne dziedziny współczesnej działalności:
1)działalność intencjonalna w specjalnie powołanych instytucjach
2)działalność nieintencjonalna nieuświadomiona okazjonalna żywiołowa(grupy rówieśnicze).
9.Jakie jest twoje stanowisko wobec tzw. myślenia dośrod. i odśrod. w pedagogice.
1.działanie dośrodkowe-wychowanie i kształcenie intencjonalne dynamizowane w instytucjach, świadome. Ten krok ped. jest najlepiej znany najczęściej badany do niego zawęża teorię ped. znaczna część ped. naukowców i prd. praktyków. Można tutaj odnieść teorię praktycznego działania. Dziedzina ped. powinna znacznie wykraczać poza ten kręg obejmując również i inne kręgi-wuch. i kszt. spontaniczne w praktyce życia społ. o różnych sytuacjach życiowych niekiedy nieświadomie działanie. Działania kształcące, wychowujące są nieustannie inicjowane w życiu codziennym po za instytucjami niemal w każdym miejscu w sklepie autobusie są uwzględnione przez psychologów. Powinny stać się obiektem zainteresowań.
2.Działanie odśrodkowe-samokształcenie samowychowanie samodoskonalenia autokracja możliwości i sił. Ten kręg pedagogiki jest dostrzegany lecz mało eksperymentowany. Ogromna szansa do rozwoju badań teorii ped. w równym stopniu powinno się odbywać od dz. Instytucjonalne i samokształcenia czł. samourzeczywistnie się jednostki a instytucjonalne na sfery samowychowania wymaga to zmiany nastawień osób wychowujących. Wychowani musi być traktowane jako podmiot którego interesów bronić a nie jako materiał ludzki. Dział. A stwarzają konieczność sensownego więzi praktyki ped. z teoriami filo. –pedagogicznej i aksjologii. Dziedzina ped. obejmuje również kolejny krąg działanie czł. przez całe jego życie. Jest to proces zmian inicjowanych przez wychowanie kształcenie samodoskonalenie które towarzyszy czł. całe jego życie. Nie można więc ograniczać podań ped. tylko do okresu rozwojowego czł, w których jest on podnoszony intensywnym oddziaływaniom instytucji wychowujących i kształcących tzw. Do okresu dzieciństwa i młodości. Wyst. tu samokształcenie wychowujące do sfery moralności kształtujące osobowość prowadzące do osiągnięcia pełni własnego człowieczeństwa.
10.Istota interakcji w ukł. „n.psych.-n.ped.”
pedagogika-jest to nauka o wychowaniu człowieka. Tworzy metody i teoretyczne podstawy planowej działalności wychowawczej mając na celu wyposażenie społeczeństwa w wiedze ogólną zawodową system wartości i przekonań. Bada też wpływy niezamierzone. Pedagogika jako nauka jest ściśle związana z innymi naukami społecznymi i przyrodniczymi.
Psychologia-zajmuje się człowiekiem cechami jego osobowości zachodzącymi w nim procesami psychologicznymi i jego stosunkami z otoczeniem. Psych. Interesuje się także kształtowaniem i funkcjonowaniem osobowości wychowanka i bada procesy psych. Zachodzące w toku nauczania i wychowania.
· Pedagog. Wykorzystuje wiedze o rozwoju psych. Człowieka w różnych okresach jego życia o zmianach zachodzących w osobowości pod wpływem nauczania i wychowania. Nie znając prawidłowości rządzących psychiki nie można osiągnąć celów wychowawczych.
· Bardzo duże znaczenie ma też psychologia społeczeństwa bada ona społeczne uwarunkowania rozwoju i zachowania się ludzi. Bada więc nastroje opinie, oceny przekonania postawy specyfikę sfery psychicznej grup ludzkich znajdujących się w różnych uwarunkowaniach społecznych
· Pomaga pedagogice w ustaleniu właściwych dróg oddziaływania na człowieka
· Duże znaczenie dla peda. mają też psychologiczne rezultaty badań nad myśleniem pamięcią motywacją kształtowaniem potrzeb i przyzwyczajeń
· Psychologia bada mechanizmy zachowania procesy emocjonalne psychologiczne mechanizmy agresji procesy motywacyjne myślenie uczenie się temperament kształtowanie się osobowości
· Oddziaływanie pedagog. jeśli ma być skuteczne musi liczyć się z prawidłowościami które rządzą procesem przyswajania wiedzy i formowania osobowości. Badaniem ogólnych prawidłowości tego rodzaju zajmuje się psychoz. Znajomość psycholog. Jest zatem dla pedagoga tym czym znajomość fizyki dla inżyniera.
· Oddziaływanie pedagog. różnią się w zależności od wieku temperamentu zdolności. Żeby to oddziaływanie odpowiednio dostosować trzeba znać psychologię
· Często bywa w pracy pedagoga że musi korzystać z fachowej pomocy psychologa. Bywa jednak że dzięki znajomości mechanizmów przyswajania wiedzy kształtowania osobowości może sam rozwiązać ten problem.
11.Istota interakcji w ukł. „n. socjologicznych-n.ped.”
pedagogika-tak jak10
Socjologia-zajmuje się badaniem struktur społeczeństw i praw jako rozwoju. W socjologii wyróżniamy np. socjologię wychowania s. rodziny. Socjologia potrzebna jest po to by zrozumieć istotę mechanizmów procesów społecznych i stosunki społeczne. Zarówno socjologia jak i psychologia zajmuje się badaniem procesu wychowania. Proces ten związany jest ściśle z warunkami społecznymi kultura rozwojem cywilizacyjnym wpływami niezamierzonymi oraz kształceniem zinstytucjonalizowanym. Obie nauki badając ten sam proces skupiają się jednak na różnych aspektach. Socjologii przypisuje się badanie procesu uspołecznienia aktualizującego się w uczestnictwie wychowanki w życiu społecznym zaś pedagogice procesy wychowania zinstytucjonalizowanego. Obie nauki łączy wspólny podmiot badań szeroko pojęty proces wychowawczy dzieli zaś swoisty dla każdej z nich sposób badawczego podejścia. Rozmaitym dziedzinom pedagogiki odpowiadają w różnym zakresie i stopniu rozwinięte dziedziny socjologii wychowania. Socjologiczne badania nad procesami wychowawczymi zbiegają się z dziedzinami pedagogiki w sposób rozmaity. W jednych dziedzinach wychowania pedagogika badaniami swoimi wyprzedza badania socjologiczne w innych podejmowała badania w ślad za tamtymi i na ich podstawie jeszcze w innych pod wpływem osiągnięć socjologii doskonaliła własne teorie. Jedynym działaniem pedagog. odpowiadają bardziej lub mniej rozwinięte dziedziny socjologii wychowania, innym fragmatyczne wyniki badań socjologii.
12.Pokaż że istotne interakcji w układzie „nauki biomedycznych-n. Pedagog.”
Pedagogika-jak w 10
Fizjologia-dostarcz nam dane na temat funkcjonowania organizmu człowieka ukazuje też biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi. Anatomia-znajomość tej dziedziny umożliwia pedagogom ustanowić optymalne warunki rozwoju fizycznego Higiena-jej jeden a działów hig. Szkolna dostarcza danych na temat budynków szkolnych pomocy naukowych: formułując wymagania odnośnie warunków uczenia się wiedza ta umożliwia właściwą ochronę osób uczących się. Nauki biomedyczne bardzo duża role odgrywają w pedagog. specjalnej. Związek z medycyną są ogromnie jeśli chodzi o etologię, profilaktykę i dialektykę. Pedagodzy specjalni wraz z pracownikami medycznymi współpracują przy rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Nauki biomedyczne dostarczają danych na temat rozwoju biologicz. I psych. Dziecka. Dzięki tej wiedzy można stwierdzić optymalne warunki rozwoju dziecka. Genetyka zajmuje się badaniem mechanizmów dziedziczenia ustala prawidłowości przekazywania cech z pokolenia na pokolenie. Dzięki genetyce można wyjaśnić pochodzenie uzdolnień usposobienia zainteresowań cech fizycznych oraz ustalić przyczynę upośledzenia niepełnosprawności.
13.Pokaż że rozumiesz problem „filoz. sposobu bycia nauczyciela pedagoga”
-filozofia powinna stawiać się instrumentem odkrywania głębi działalności zawodowa ped. naucz. (argumentem do zamierzeń, które pozwalają jasno widzieć perspektywę)
-nauczycielowi potrzebna jest zaś wiedza podmiotowa subiektywna a więc relatywna
-wyposażenie naucz w wiedzę filoz. umożliwia tworzenie integralnego obrazu świata z rozproszonej między przedmiotowej jest to podstawowy warunek uczenia innych integralnego obrazu świata
-nauczyciel musi zrozumieć podst. pojęcia filoz. np. „ja, drugi, spotkanie” gdyż ich prawidłowa interakcja umożliwia wejście w obszar filozoficzno-antropologiczny idei takich jak spontaniczność wolność wyboru intuicja samorealizacja
-fil. ped. należy rozumieć jako bazą myślową do przeprowadzenia refleksji nad rzeczywistością pedał.
-refleksja nad właściwą działalnością ma obudzić w naucz. sumienia baje to możliwość budowania na bazie wiedzy filozof.-ped. moralnego fundamentu zawodu nauczyciela
-filozofia powinna towarzyszyć naucz. w codziennym życiu zawodowym będąc pedagogiem powinni być też trochę filozofami.
14.Po co współ. naucz.-ped. ma przechodzenie do filoz. sposobu bycia.
-dla nauczycieli samookreślenie się w zawodzie to poszukiwanie w nim niepowtarzalnego sensu swojej „winy bycia” własnego stosunku do prawd które później będą się ucieleśniać w działaniach pedagogicznych
-niezrozumienie bądź utrata sensu może być początkiem „rozpadu” jego osobowości, konfliktów życiowych i zawodowych egzystencjalnej pustki
-przejście pedagogów do „fil. sposobu bycia” jest możliwe:
· Poprzez uświadomienie celu i znaczenia swojej pracy zawodowej
· Poprzez zbudowanie systemu autentycznego ludzkich interakcji
-profesjonalne „bycie” w systemie stosunków międzyludzkich otwiera drogę do autentycznych głębokich i duchowych interakcji
-istnieje potrzeba ciągłego uczenia się dostarczania pracy nad sobą i dochodzenia do mistrzostwa w pracy z innymi ludzmi: pomyślność zawodowa- pedagogicznego „bycia” zależy od głębi duchowych poszukiwań.
14.A. Grzechy ped. odrywające się od filoz.
-zajęła się wąskim zakresem problemów, -oderwała się od celów użytkowych zaniedbując pracę nad całościową naturą czło., -„zepchnięcie” filoz. na dalszy plan prowadzi do rozbicia na szczegółowe elementy całości globalności egzystencji człowieka, -odejście od filoz. uniemożliwia tworzenie integralnego obrazu świata, -ped. odeszła więc od globalnego widzenia problemów wychowawczych na rzecz realizacjo przyziemnych bieżących ludzkich potrzeb tym samych przysłoniła autentyczne problemy życia czło., -trudności w zrozumieniu zawodu nauczyciela, jego zadań, -nauczyciel przestał namyślać się nad sensem swego zawodu przestał zadawać pyt. „dokąd idziesz? I odkąd prowadzisz?” (osiąganie sensu zawodu naucz. jest możliwe poprzez umiejętność wykorzystania kategorii filozoficznych jako instrumentów refleksji na temat rzeczywistości pedagogicznej), -umykają podstawowe pytania o sens życia, -brak refleksji zainteresowania nad tożsamością nauki, -jest wiedza poza osobistą i poszufladkowaną, nie zaspokaja naturalnych potrzeb poznawczych człon., -trudności w rozumieniu Drugiego samego siebie.
14B. Po co pedagogom jest dziś refleksja nad nauką (zwłaszcza filoz. i ped.)
· Refleksja nad poznaniem:
a)nowe rodzaje wiedzy wytwarzane przez naukę: -wiedza Instrumentalna (techniczna) może zostać wykorzystana do skonstruowania środków narzędzi metod technik i strategii skierowanych przeciwko czł. określanym grupom społ., a nawet światu, stworzona przez nauki przyrodnicze (ścisłe) „nauka ludzka” zwraca uwagę na rozbieżności wiedzy możliwością technicznego człon. w świat a brakiem odpowiedzialności za odejmowane działania.
-wie. Praktyczna powiązana jest z interesem rozumiana czynienia świata zrozumiałym w procesie interakcji i komunikowania się stworzenia przez nauki społ.
b)funkcje (cele, zadania) nauki:
1.f. opisowe (deskryptywna); -ukształtałtowała się najwcześniej, -nadaniem nauki w momencie jej powstania było opisanie świata –obecnie stawia pyt. „Jaki jest? Jakie jest to i to? Czy to i to jest takie i takie? Dlaczego tak jest?” 2.f. eksplamancyjna (wyjaśniająca) –oddzielenie nauk empirycznych od n. matem. –oprócz wyjaśnienia ilościowego wyjaśnienie jakościowe stwierdzonych związków pyt. Jak jest? Dlaczego tak jest? 3.f. prognostyczna –nauka stara się odpowiedzieć „Jak będzie, Kiedy to i to będzie, takie i takie?” 4.f. instrumentalna (praktyczna) Co należy zrobić aby było tak a tak?
c) Modele budowania i funkcjonowania nauki:
1.m. „racjonalności klasycznej” –twórcy nauki wg. tego medalu uznaje że postęp ma charakter ewolucyjny i polega na kontynuowaniu wiedzy oraz lepiej opisującej i wyjaśniającej świat; nauką dostarcza wiedzy pewnej czynnikiem sprawczym jest rozum. 2.m. „racjonalności epistemologicznej” –powstał w wyniku kryzysu nauki który był związany z tzw. Przełomem antypozytywistycznym –rozwój nauki ma charakter rewolucyjny wychodzenie od teorii to nie rozum buduje naukę nauka tworzy naukę
Kryteria metody badań wyodrębniamy:
a)nauki należące do naukowego systemu dedukcyjnego (np. matemat) wnioskowanie dedukcyjne dokonuje się wg. reguł logiki i jest wnioskowanie subiektywnie pewnym (od ogółu do szczegółu) Sherlok Itdmes. b)nauki należące do naukowego systemu indukcyjnego.-właściwy jest naukom empirycznym których przedmiotem badań jest rzeczywistość przyrodnicza. Jest to typ wnioskowania subiektywny niepewny (od szczegółu do ogółu) Arystoteles. c) fałszywa świadomość coś co mija się z prawdą niemy jakąś krytycznie samemu dojść do prawdy na drodze własnych przemyśleń badań zastanowienia.
Racjonalność empiryczna-punktem jej wyjścia jest poznanie zmysłowe dostarcza danych sprawdzonych pozwalających ustalić fakty i przyczyny.
Racjonalność techniczna-przekazanie że czł. może poprzez rozum poznanie naukowe doprowadzić do pełnej wiedzy doskonałego świata
15. Istota interakcji w ukł. „nauki filo. Nau.pedag.”
Filozofia jest nauką pedagogiki. Ped. oderwała się od niej. Filozofia przekazuje bogactwo refleksji dotyczących reakcji czł.-świata. Filozofia poddaje analizie sens zyskania ludzkiej sensu bycia czł. czł. nie może być czł. jeśli nie rozwija się a rozwijanie to wychowuje nie siebie ale nawzajem. Bez analizy i filozoficznych rozważań nauka cofa się a nawet popada w zastój.
16.Rozumienie (krytyczne) analizy dwóch „wielkich” właściwości nauki (w ogóle)
1)komulatywność (addytywizm) rewolucja naukowo-teczniczna rzutuje na nasz obszar wszystkie dziedziny produkują ogromne ilości informacji, wiedza informacje nakładają się „dewaluują” „starzeją się”, „eksplodują”
Co zrobić z addytywizmem? Trzeba jak najszybciej rozbity system edukacji połączyć. On się składa z rodziny, inicjacja, kształcenie ustawiczne <<lepsza głowa otwarta niż nabita wiedzą>>
2)sterowność-osiągnięcia nauki powinne być zastosowane (surówki -półprodukt-produkt) człowiek, dziecko, uczeń-surowiec >z surowca nauczyciel miałby otrzymać produkt wg. wzorca. To pojmowanie sterowności jest szkodliwe, jest to styl zewnętrzny, ktoś kogoś chce formować ręcznie, nie możemy przyjąć sterowności.
17.Rozumienie (krytycznej) analizy naukowości jako właściwości (cechy) pedał.
naukowość-będziemy krytykować naukowość podejmowaną w wieku XVI (przyrodnicy, fizycy, mechanicy)-będziemy krytykować naukowość rozumianą za czasów A. Comtea: wiedzieć-przewidywać –zawładnąć-będziemy krytykować naukowość scjentystyczną pozytywistyczną –to trzeba zrozumieć nie jest w tyle mat. Przyroda (tam często bada empirycznie paradygmaty pozytyw.) Krytyka polega na tym, że myślenie od myślenia scjentystycznego od paradygmatu instrumentalnego technokratycznego adaptacyjnego do paradygmatu humanistycznego. Taki jest kierunek myślenia. My akcenty rozłożymy inaczej na paradygmaty hum. Dlatego krytyka naukowości obejmuje jak u Kartezjusza jak w XVIIw. u Konta to jest powściągliwość nasza. My naukowość rozumiemy fenomenologicznie hermeneutycznie. Nie da się tylko badać empirycznie a bardziej filozoficznie, herme, trzeba nam interpretacji zastanawiać się nad sensami. Inne myślenie o niej o pedał. Od badań ilościowych do jakościowych szukanie sensu znaczeń wartościowania. To jest eksplozja bad. Aksjol. Najważniejszy jest człowiek.
18. Rozumienie (krytycznej) analizy teleologiczności jako właściwe (cechy) ped.
teleologiczność- celowościowość. Rozumienie jest inne. Są dwa stany myślenia: 1.teleol. aprioryczna (założona)-kiedy celi (wychow.) zakładane były z góry i treść przez Centrum (mówi Bezwińska- partią ideologią. Były to cele „zadane” przez Centrum jednej filozofii) 2.teleol. demokratyczna-nikt nie narzuca celów z góry. Cele teraz współcześnie wpł...
agatabo1