LEKI P/PADACZKOWE
Epilepsja - padaczka - jest to zespół chorobowy, który charakteryzuje się zaburzeniami czynnościowymi ośrodkowego układu nerwowego. Jest ona związana z patologicznymi wyładowaniami elektrycznymi w korze mózgowej w okolicy podkorowej. Padaczkę można podzielić na dwa rodzaje:
- padaczkę samoistną;
- padaczkę wtórną, która jest następstwem jakiejś innej choroby; może być ona spowodowana urazem lub guzem mózgu;
TYPY NAPADÓW EPILEPTYCZNYCH
1. Grand mal - tzw. „wielka choroba”, charakteryzująca się uogólnionymi drgawkami wszystkich mięśni szkieletowych, utratą przytomności itp. Stan ten, tzw. status epilepticus, trwa od kilku do kilkunastu minut. Po napadzie chory odczuwa znużenie i senność.
2. Petit mal - tzw. „mała choroba”, charakteryzująca się krótkotrwałymi skurczami, np. mięśni twarzy lub kilkusekundowym brakiem obecności (absent).
3. Padaczka psychomotoryczna - charakteryzująca się zaburzeniami motorycznymi (bezcelowe ruchy, bieg, taniec z zaburzeniami świadomości).
4. Padaczka objawowa (ogniskowa, Jacksona) - napady drgawkowe są zlokalizowane w tych samych partiach mięśni. Padaczka ta występuje najczęściej po różnego rodzaju uszkodzeniach mózgu.
5. Padaczka miokloniczna - jest to padaczka pochodzenia pourazowego. Cechuje ją gwałtowne „rzucanie” głową.
6. Padaczka mieszana.
Leczenie epilepsji jest objawowe i polega na podawaniu środków, które hamują nadmierną pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego, hamują pobudliwość komórek nerwowych. W wyniku podawania tych środków następuje uczucie znużenia, senności i zmęczenia.
PODZIAŁ LEKÓW P/PADACZKOWYCH
POD WZGLĘDEM CHEMICZNYM
1. Pochodne kwasu barbiturowego.
2. Pochodne kwasu 2-dezoksy-barbiturowego.
3. Pochodne hydantoiny.
4. Pochodne 2,5-dioksopirolidyny.
5. Pochodne dibenzoazepiny.
6. Pochodne benzodiazepiny.
7. Pochodne kwasów alifatycznych.
8. Inne leki p/padaczkowe.
ad. 1. Pochodne kwasu barbiturowego:
Phenobarbital (synonim: Luminal)
kwas 5-etylo-5-fenylobarbiturowy
Może występować w postaci soli sodowej, która w przeciwieństwie do Luminalu jest rozpuszczalna w wodzie. Lek ma zastosowanie w grand mal. Stosuje się go także w postaci injekcji do przerywania status epilepticus. Fenobarbital wykazuje uboczne działanie nasenne, co jest niekorzystne przy leczeniu epilepsji. Leki złożone:
* DIDEPIL - fenobarbital i chlorowodorek procyklidyny;
* PHENYDANTIN - fenobarbital i sól sodowa fenytoiny;
Methylphenobarbitalum (synonim: Prominal)
kwas 1-metylo-5-etylo-5-fenylobarbiturowy
Jest to pochodna fenobarbitalu, która przy azocie w pozycji 1 posiada grupę metylową. Wykazuje długotrwałe działanie uspokajające i p/drgawkowe. Lek jest stosowany zarówno w grand mal jak i petit mal.
Benzobarbitalum (synonim: Benzonal)
kwas N-benzoilo-5-etylo-5-fenylobarbiturowy
Lek jest obdarzony silnym działaniem p/drgawkowym i względnie silnym działaniem uspokajającym. Stosowany w grand mal, w padaczce skroniowej i ogniskowej.
ad. 2. Pochodne kwasu 2-dezoksy-barbiturowego:
Primidonum (synonim: Mizodin)
kwas 5-etylo-5-fenylo-2-dezoksybarbiturowy
Pod względem budowy lek podobny do fenobarbitalu. Znalazł zastosowanie w grand mal, w padaczce psychomotorycznej, w padaczce Jacksona oraz w nerwobólach.
ad. 3. Pochodne hydantoiny:
H Y D A N T O I N A
2,4-dioksoimidazolina lub ureid kwasu glikolowego
Hydantoina niepodstawiona w pozycji 5 nie wykazuje właściwości farmakologicznych. Podstawiona działa p/drgawkowo. Może występować w formie ketonowej i enolowej (w formie enolowej następuje przesunięcie atomów wodoru do grupy karboksylowej w pozycji 2). Z tego też powodu może tworzyć sole rozpuszczalne w wodzie. Pochodne hydantoiny można więc stosować w injekcji.
Phenytoinum (synonim: Fenytoina, Epanutin)
5,5-difenylohydantoina
Phenytoinum natricum
sól sodowa 5,5-difenylohydantoiny
Lek ten jest stosowany w grand mal (jest to związane z obecnością podstawników fenylowych). Jest również lekiem z wyboru w napadach częściowych. Posiada właściwości p/arytmiczne (działanie podobne do lidokainy). W ustroju ulega przemianom metabolicznym. Najważniejszym metabolitem jest pochodna 4-hydroksyfenylowa:
Lek wywołuje szereg działań ubocznych, np. przy dłuższem stosowaniu wywołuje przerost dziąseł. Preparatem złożonym jest FENYDANTIN - fenytoina sodowa z fenobarbituranem. Preparat ten jest stosowany w grand mal.
ad. 4. Pochodne pirolidono-2,5-dionu:
Ethosuximidum (synonim: Ronton, Suxinutin, Emeside, Petinimide)
3-metylo-3-etylo-2,5-diokso-pirolidyna
Lek jest stosowany w petit mal, szczególnie u dzieci. W grand mal nie jest stosowany ze względu na obecność małych podstawników w pozycji 3.
ad. 5. Pochodne dibenzoazepiny:
Carbamazepinum (synonim: Amizepin)
amid kwasu 5H-dibenzo [b,f] azepino-5-karboksylowego
Wykazuje działanie psychotropowe - jest podobny do leków p/depresyjnych. Lek ten stosuje się w dużej padaczce, w padaczce psychomotorycznej i skroniowej, a także w napadowych nerwobólach. Ma szczególnie duże znaczenie w leczeniu newralgii nerwu trójdzielnego.
ad. 6. Pochodne benzodiazepiny:
Leki tej grupy stosuje się w przypadku ostrych napadów. Długotrwale są rzadko stosowane, ponieważ dochodzi do uzależnienia.
Clonazepamum (synonim: Rivotril, Antelepsin)
5-(2-chlorofenylo)-2,3-dihydro-1H-7-nitro-2-okso-benzodiazepina-1,4
Wykazuje silne i długotrwałe działanie p/padaczkowe. Stosowany jest we wszystkich postaciach padaczki, zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jest to najskuteczniejszy lek w przerywaniu stanu padaczkowego - status epilepticus - w postaci injekcji dożylnej.
Diazepamum (synonim: Relanium, Valium)
1-metylo-2-okso-7-chloro-5-fenylo-2,3-dihydro-1H-benzodiazepina-1,4
Clobazamum (synonim: Frisium)
5-fenylo-1-metylo-7-chloro-2,4-diokso-2,3,4,5-tetrahydro-
-1H-benzodiazepina-1,5
Nitrazepamum (synonim: Mogadon)
2-okso-5-fenylo-7-nitro-2,3-dihydro-1H-benzodiazepina-1,4
Lek stosowany w padaczce wieloogniskowej, mioklonicznej u dzieci; w małej padaczce oraz w leczeniu stanu nieobecności (ang. absent).
Temazepamum (synonim: Signopam)
3-hydroksy-1-metylo-2-okso-7-chloro-5-fenylo-2,3-dihydro-1H--benzodiazepina-1,4
Lek stosowany w małej padaczce, głównie w napadach mioklonicznych. Może być podawany w stanie padaczkowym. Poza tym wykazuje działanie p/lękowe.
Inne leki z tej grupy to: Lorazepamum oraz Dikalii Clorazepas. Są to leki pomocnicze w leczeniu złożonych i częściowych napadów padaczkowych.
ad. 7. Pochodne kwasów alifatycznych:
Acidum valproicum (synonim: Convulex)
kwas 2-propylowalerianowy
Kwas walproinowy jest stosowany w padaczce o napadach uogólnionych zarówno pierwotnie jak i wtórnie (grand mal, petit mal, napady miokloniczne), w padaczce o napadach częściowych prostych i złożonych, w mieszanych postaciach padaczki, zaburzeniach zachowania na tle padaczki; u dzieci w tikach i drgawkach gorączkowych. Lek ten jest często stosowany w postaci soli: sodowej, wapniowej i magnezowej.
Natrii valproas (synonim: Vupral, Depakin, Depakin chrono)
sól sodowa kwasu 2-propylowalerianowego
Calcii valproas (synonim: Convulsofin)
sól wapniowa kwasu 2-propylowalerianowego
Magnesii valproas
sól magnezowa kwasu 2-propylowalerianowego
Wyżej wymienione sole są stosowane we wszystkich postaciach padaczki. Leczą tiki nerwowe i skurcze torsyjne. Mechanizm działania polega głównie na hamowaniu aktywności transaminazy GABA, przez co następuje wzrost stężenia GABA, który jest czynnikiem hamującym w mózgu.
Valpromidum (synonim: Depamide)
amid kwasu 2-propylowalerianowego
Jest metabolizowany do wolnego kwasu walproinowego. Jest środkiem neuropsychotropowym - stosowany w stanach nadmiernego pobudzenia, w padaczkach z objawami chorób psychicznych. Jest używany leczniczo lub profilaktycznie.
Vigabatrinum (synonim: Sabril)
kwas 4-amino-5-heksenowy
Jest to swoisty, selektywny inhibitor transaminazy GABA. Sabril nieodwracalnie hamuje ten enzym, przez co powoduje zwiększenie ilości GABA w mózgu. Stosowany w złożonej terapii p/padaczkowej razem z innymi lekami.
Pheneturidum (synonim: Pheneturid)
2-fenylobutyrylomocznik
Pomocniczy lek p/drgawkowy. Stosowany w różnych rodzajach padaczki - w pourazowej, grand mal, petit mal, psychomotorycznej, w postaciach mieszanych padaczki.
Beclamidum (synonim: Benzchlorpropamid)
N-benzylo-b-chloropropionamid
Lek ten działa kojąco i p/padaczkowo. Stosowany jest w padaczce: grand mal i psychomotorycznej. Używany jest także w chorobach psychicznych na tle alkoholizmu i wieku starszego.
ad. 8. Inne leki p/padaczkowe:
Magnesii sulfas [MgSO4]
siarczan (VI) magnezu
Podawany dożylnie działa p/drgawkowo, ponieważ działa p/depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Podany doustnie wykazuje działanie przeczyszczające.
Clomethiazoli edisilas (synonim: Hemineurin)
1,2-etanodisulfonian-bis-[5-(2-chloro-etylo)-4-metylotiazolu]
Działa p/drgawkowo, ale mechanizm działania nie został dotychczas poznany. Stosowany do przerywania status epilepticus. Działa także nasennie.
6
kizimizi78