Najnowsze metody i formy współpracy przedszkola z rodzicami

Nauczyciel przedszkola obok głównych odbiorców swoich działań, jakimi są dzieci, pozostaje w rozlicznych interakcjach z rodzicami swoich podopiecznych.
Rodzice w przedszkolu traktowania są z jednej strony jako klienci przedszkola, z drugiej zaś jako partnerzy w procesie wychowania.
L. Weselińska wyróżniła następujące formy współpracy z rodzicami:
- praca indywidualna,
- kącik dla rodziców,
- zebrania grupowe,
- zajęcia otwarte dla rodziców,
- zebrania ogólne,
- rada rodziców.
G. Gajewska podzieliła kontakty wychowawcy-nauczycielki przedszkola na:
- bezpośrednie i pośrednie,
- na terenie przedszkola i poza nim,
- indywidualne, zespołowe i zbiorowe,
- obowiązkowe i z udziałem dobrowolnym,
- z udziałem dzieci i bez ich udziału,
- tradycyjne i niekonwencjonalne w formie,
- kontakt pisemny i rozmowy.
We współpracy z rodzicami powinny przeważać kontakty: bezpośrednie - co integruje, buduje zaufanie, minimalizuje dystans utrudniający kontakt i wymianę informacji; na terenie placówki - co czyni przedszkole główną płaszczyzną współpracy; z udziałem dobrowolnym - co sprzyja traktowaniu współdziałania jako prawa i przywileju, a nie przykrego obowiązku; rozmowy - co powoduje, że wzrasta wśród rodziców poczucie podmiotowości.


PRACA INDYWIDUALNA

Kontakt bezpośredni odbywa się zanim dziecko zostanie zapisane do placówki, są to tzw. „dni otwarte” organizowane w miesiącach wiosennych od marca do maja. Podczas takich dni rodzice maja możliwość odwiedzania pracującej grupy przedszkolnej i włączenie swojego dziecka do działań grupowych. Oczywiście takie dni otwarte odbywają się w ściśle określonym dniu tygodnia. Pozwala to rodzicom na:
- obserwowanie kontaktów interpersonalnych nauczyciel-dziecko,
- obserwowanie bazy lokalowej, wyposażenia sali,
- analizę stosowanych metod wychowawczych,
- obserwowania własnego dziecka w kontaktach grupowych,
- podjęcie decyzji, do którego przedszkola zapisać dziecko (jeśli rodzice porównują więcej niż jedno przedszkole),
- obniżenie poczucia leku u dziecka i rodziców związane z przebywaniem w „obcym miejscu”.
Inną formą są rozmowy indywidualne przy okazji przyprowadzania i odbierania dziecka z przedszkola. Duży niepokój rodziców budzi brak możliwości porozumienia się z nauczycielami przedszkola (danej grupy do której chodzi dziecko, może to być związane z reorganizacją pracy placówki-wydłużenie czasu pracy przedszkola lub chorobą nauczyciela). Dlatego ważne jest aby rodzic mógł zwrócić się ze swoimi problemami do innego nauczyciela z ufnością, że przekazana informacja dotrze do nauczyciela swojego dziecka.
W atmosferze schodzenia się i rozchodzenia dzieci nie powinno się prowadzić dłuższych, poważniejszych rozmów. Należy przestrzegać zasady, że w obecności maluchów nie należy mówić o sprawach drażliwych dotyczących rodziców czy ich samych. Przekazując drażliwe informacje o dziecku powinniśmy rozpoczynać od omówienia mocnych stron wychowanka a potem komunikować o zaistniałych trudnych sytuacjach wychowawczych czy dydaktycznych.
Jeżeli nie pozwala nam na to czas możemy przekazywać informacje w formie korespondencji w „ zeszycie korespondencji pilnej z rodzicami”. Taka korespondencja oparta na wzajemnej życzliwości, może stać się zaczątkiem pedagogizacji rodziców i ujednolicenia wpływów wychowawczych. Niekiedy doraźne rozmowy popołudniowe i poranne nie wystarczają, czasem potrzebne są rozmowy dłuższe. Dlatego w ramach współpracy indywidualnej z rodzicami wprowadzane są w określone dni miesiąca, w godzinach popołudniowych rozmowy. Do rozmów z rodzicami nauczyciel musi być przygotowany. Musi posługiwać się w dyskusji literaturą z zakresu psychologii, pedagogiki czy medycyny.
Osobista kultura nauczyciela jego rzetelna wiedza i troska o dobro dziecka, ułatwiają kontakty nawet z tymi rodzicami, którzy nie zawsze mają na nie ochotę.

KĄCIK DLA RODZICÓW

Oddziaływanie poprzez „kącik dla rodziców” w którym rodzice są informowani o planowanych działaniach dydaktycznych i wychowawczych w grupie na cały miesiąc. Informacje zawierają teksty wierszy i piosenek, które uczą się dzieci.
Przekazywane informacje dla rodziców poprzez bezpośrednią pisemną informację o spotkaniu, zebraniu, zajęciu otwartym.
W „kąciku dla rodziców” powinny znaleźć się takie informacje jak:
- regulamin przedszkola,
- misja przedszkola,
- ciekawe propozycje rozwiązań dotyczących ubioru dzieci,
- jadłospis,
- wystawy prac dzieci.

ZAJĘCIA OTWARTE

Zajęcia otwarte to także sposób indywidualnego zbliżania rodziców do problemów wychowania w przedszkolu. Odbywają się one w ustalone dni i godziny na ogół raz na dwa miesiące (najlepiej, żeby o tym zadecydowali rodzice podczas zebrania grupowego na początku roku lub odpowiadając na pytania w ankiecie).
Bardzo ważne są zajęcia podczas których rodzice mogą uczestniczyć w nich. Nauczyciel powinien dyskretnie sugerować włączenie się aktywne rodziców, nie doprowadzając do sytuacji „hospitowania”, obserwacji i kontroli, która zaburzałaby naturalny rytm pracy grupy. Aktywnemu włączeniu się rodziców do zajęć sprzyjają metody: Ruchu Rozwijającego W. Sherborn’e, La Bana, K. Orffa, Pedagogiki zabawy, dramy.
Ważną rolę w współpracy z rodzicami odgrywają uroczystości przedszkolne, które organizowane są już od grupy najmłodszej. W przeprowadzaniu tego rodzaju uroczystości według A. Sawickiej dwie sprawy są niezwykle istotne: by wszystkie dzieci z grupy brały w niej udział, a także by jej organizacja nie spowodowała zmęczenia malców. Wartość uroczystości polega między innymi na tym, że umożliwiają one wyzyskanie różnych form ekspresji dziecięcej. Gdy są planowane wspólnie z dziećmi, przygotowane bez zakłócenia rytmu życia przedszkola, a ich przebieg dostarcza dzieciom radosnych wzruszeń, spełniają pierwszorzędną rolę w wychowaniu estetycznym, w kształtowaniu kultury współżycia z rówieśnikami i dorosłymi.
Częstą formą proponowaną przez nauczyciela są zajęcia warsztatowe. Służą samopoznaniu rodziców i dzieci, rozwojowi poprawnej komunikacji w relacjach rodzice-dziecko, budowaniu pozytywnej samooceny dzieci i rodziców, poznawaniu reguł rządzących kolejnymi etapami rozwoju, wzbudzaniu szacunku dla potrzeb i uczuć dziecka, akceptacji dla trudności i ograniczeń. Zajęci obfitują w różnorakie aktywności powiązane z ruchem, muzyką, śpiewem, tańcem, rysunkiem itp. W formach organizacyjnych przeplata się praca w parach, zespołach, grupie z działaniami indywidualnymi. Takie spotkania służą wzmacnianiu pozytywnych relacji w grupie. Dochodzi do spontanicznych interakcji, wymiany doświadczeń między rodzicami.

ZEBRANIA OGÓLNE

Zebrania służą załatwieniu spraw obchodzących wszystkich rodziców i z reguły zwołuje się je na początku roku szkolnego. Wtedy to dyrektorka przedszkola dokonuje prezentacji wszystkich członków rady pedagogicznej, informuje zebranych o planach wychowawczych i organizacyjnych placówki, o przewidywanych imprezach, przedstawia wszelkie problemy, których rozwiązanie wymaga współdziałania rodziców (jest to szczególnie ważne dla rodziców dzieci 3-letnich i innych nowo przybyłych). Rodzice powinni to pierwsze zebranie opuścić zorientowani w oczekiwaniach przedszkola zmierzających do wspólnego zaspokajania najważniejszych potrzeb dziecka. Zebrań ogólnych nie zwołuje się często. Współpracy z rodzicami lepiej służą zebrania kameralne, w niewielkim i znanym gronie. Ogólne zebrania otwierają i zamykają rok szkolny, są zwoływane z okazji większych imprez. Na zebraniach ogólnych wybiela się radę rodziców.

RADA RODZICÓW

Po rozpoczęciu pracy z grupą przedszkolną wybierani są na wspólnym zebraniu przedstawiciele – reprezentanci rodziców. Rada Rodziców spotyka się nie tylko z nauczycielem, ale cyklicznie organizowane są spotkania z dyrektorem przedszkola , na których omawia się osiągnięcia placówki, sytuację finansową, bieżące potrzeby. Rada Rodziców czynnie włącza się w organizowanie imprez okolicznościowych i wycieczek.


 

3