Wyzwolenie kobiet w Chinach
Sierpień 17, 2010
Soong Ching LingWyzwolenie kobiet w ChinachPeking Review, #6, 11 lutego 1972
Historia potwierdziła wyzwolenie kobiet w Chinach – kobiety otrzymały status równy mężczyznom – która zaczęło się wraz z rewolucją demokratyczną, ale będzie całkowite tylko w rewolucji socjalistycznej.
Co to jest rewolucja demokratyczna? Jest to rewolucja, której celem jest obalenie feudalnych rządów klasy właścicieli ziemskich, rewolucja w której bierze udział większa część ludu pod przywództwem partii politycznej. Pierwsza miała miejsce w Chinach w 1911 roku, kiedy obalono monarchię, a cesarz – największy właściciel ziemski całego kraju – został obalony, a arystokracja rozpędzona. Jednak ta rewolucja nie została doprowadzona do końca aż do 1949 roku, kiedy cała ziemie właścicieli ziemskich została skonfiskowana. Chłopi i właścicieli ziemscy byli wobec siebie wrodzy. Ci pierwsi uczestniczyli w rewolucyjnym ruchu z 1927 roku a po długim okresie walki klas zdołali obalić tych drugich.
Co obalenie klasy właścicieli ziemskich ma do Ruchu Wyzwolenia Kobiet? Wiosną 1927 roku nasz wielki przywódca Przewodniczący Mao Tse-tung jasno wyjaśnił nam:„Władza polityczna właścicieli ziemskich jest podporą wszystkich innych systemów władzy. Wraz z jej obaleniem, władza klanowa, władza religijna i władza męża, wszystkie zaczynają się chwiać… Co się tyczy władzy męża, ta zawsze była słabsza wśród biednych chłopów, ponieważ, z powodu ekonomicznej konieczności, ich kobiece towarzyszki musiały wykonywać więcej prac ręcznych niż kobiety z bogatszych klas i dlatego miały więcej do powiedzenia i cieszyły się większym udziałem we władzy decyzyjnej w sprawach rodzinnych. Wraz ze zwiększeniem rozkładu wiejskiej gospodarki w ostatnich latach, podstawy władzy męska dominacja nad kobietą osłabiała się. Wraz z powstaniem ruchu chłopskiego, kobiety w wielu miejscach zaczęły organizować wiejskie stowarzyszenia kobiet; zaistniała możliwość podniesienia ich głów, a władza męża osłabiała się każdego dnia. Jednym słowem, cały system feudalno-patriarchalny i jego ideologia chwieją się wraz ze wzrostem władzy chłopskiej”.
Nie trzeba wspominać, że przed rewolucją demokratyczną status kobiety w Chinach, zwłaszcza jej status społeczny, polegał na ucisku i wyzysku. Kobiety z bogatych klas i nawet większość z biednych klas były zajęte przy swoich rodzinach, i nie miały żadnej funkcji społecznej. Kobiety pracujące, zwłaszcza te pracujące w domu, otrzymywały bardzo niskie pensje. Bardzo mało kobiet utrzymywało niezależność ekonomiczną! W tym samym czasie bardzo mało dziewcząt uczęszczało do szkół. Po ich ukończeniu ogromna większość wracała do swoich domów i tylko niektóre zostawały nauczycielkami w podstawowych i średnich szkołach dla dziewcząt.
Tempo Ruchu Wyzwolenia Kobiet zbliżone było do postępów rewolucji demokratycznej. Status kobiety w Chinach wzrósł drastycznie w latach 30, przeddzień wojny przeciwko agresji japońskiej. W tym czasie istniały uczelnie i nawet szkoły średnie w których wprowadzono koedukację. Kobiety kończyły studia, nie tylko ich garstka, i były zatrudniane jako nauczycielki, lekarze i pielęgniarki. Większość z tych, które uczęszczały do chrześcijańskich szkół prowadzonych przez misjonarzy, nie starało się o pracę i pozostawało przy swoich rodzinach jako „towarzyskie wazony”, jak nazywano te, które były zajęte towarzyskimi przyjemnościami i nie posiadały żadnego zatrudnienia. TE kobiety, zamężne lub nie, wolne od feudalnych więzów, zamieniły się w społeczne zabawki i w burżuazyjne pasożyty. W tym samym czasie wiele kobiet było zaangażowanych w przemysł tekstylny, ale znajdując się pod kapitalistycznym wyzyskiem, otrzymywały małe płace i cierpiały biedę.
Pod końcem wojny przeciwko japońskiej agresji i okupacji, lud chiński pod przywództwem Komunistycznej Partii Chin przyśpieszył ruch rewolucyjny. Olbrzymia liczba kobiet włączyła się we wszystkie rodzaje pracy rewolucyjnej, wliczając w to służbę wojskową. Wywalczyły sobie pełną ekonomiczną niezależność. Członkowie partii oddali się pracy propagandowej, w wioskach i fabrykach. Wśród nich było wiele kobiet, absolwentek szkoły średniej. Dzięki wykonywaniu swojej pracy kobiety wywalczyły sobie równy status wobec mężczyzn. Były bardzo aktywne w ruchu reformy rolnej, pomagały przejmować ziemię z rąk wielkich właścicieli ziemskich. Chętnie wykonywały rozmaite zadania, z duchem samopoświęcenia w celu wykonania rozkazów partii. Działo się to przy budowaniu podstaw rewolucji demokratycznej, tak, że chiński lud mógł i rozpoczął obecną rewolucję socjalistyczną.
Gdy w październiku 1949 wraz z pokonaniem japońskich sił zbrojnych i po obaleniu dyktatury Czang Kai-szeka i oczyszczeniem kraju z agentów imperializmu, proklamowano powstanie Chińskiej Republiki Ludowej, rewolucja demokratyczna doszła do swojego końca. Wtedy też zaczęła się nasza rewolucja socjalistyczna. Na samym początku obecnej władzy, stanowiska zarówno Ministra Sprawiedliwości jak i Ministerstwa Zdrowia Publicznego były zajmowane przez kobiety. Wiele innych kobiet pracowało na stanowiskach rządowych zarówno w Pekinie, jak i na prowincji. W administracji publicznej nie narzekano na brak kobiecych kadr.
W ciągu ostatnich dwudziestu lat coraz więcej kobiet było przyjmowanych do piechoty, sił morskich i powietrznych. Ochotniczo zgłaszały się do tych służb po przejściu egzaminów fizycznych. Coraz więcej kobiet angażowało się do pracy na polach, przy wypasie, w przemyśle kopalnianym i odlewniczym, przy pracach irygacyjnych, w komunikacji, transporcie, we wszystkich rodzajach fabryk, w handlu, w pracy w sklepach i innych usługach publicznych. Od roku 1966, pierwszego roku naszej Rewolucji Kulturalnej, która jest częścią naszej rewolucji socjalistycznej, liczba kobiet lekarzy i pielęgniarek ogromnie wzrosła. W ostatnich czasach, w kilka dużych miastach, wszystkie zdrowe kobiety poniżej 45 roku życia pracowały w warsztatach, w handlu, komunikacji, transporcie i innych usługach dla ludu. Absolwenci szkół średni, zarówno chłopcy i dziewczęta byli kierowani do pracy w fabrykach, na polach i w sklepach. Cokolwiek potrafił mężczyzna, tam równie dobrze radziła sobie kobieta. Praktycznie każda kobieta zdolna do pracy znalazła swoje miejsce we froncie pracy na zasadzie takiej samej płacy za taką samą pracę. Olbrzymia większość chińskich kobiet uzyskała już swoją ekonomiczną niezależność.
Jeśli zapytamy jednak, czy Ruch Wyzwolenia Kobiet w Chinach wykonał swoją pracę, odpowiedź brzmi nie. Prawdą jest, że system właścicieli ziemskich został zniesiony niemal dwadzieścia lat temu, ale pozostałości feudalno-patriarchalnej ideologii są ciągle żywe wśród chłopów i farmerów. Ta ideologia ciągle zbiera szkodliwe żniwo w regionach wiejskich i niektórych małych miastach. Tylko gdy zlikwiduje się feudalno-patriarchalną ideologię, będzie można ustanowić pełną równość płci.
W celu budowy wielkiego społeczeństwa socjalistycznego koniecznym jest by szerokie masy kobiet zaangażowały się w aktywność produkcyjną. Kobiety i mężczyźni muszą otrzymywać równą płacę za równą pracę w sektorze produkcji. Dzisiaj w naszym kraju istnieją wiejskie komuny ludowe, gdzie kobieta otrzymuje mniejszą płacę niż mężczyzna. W niektórych wioskach idee patriarchalne ciągle mają swój wpływ. Statystycznie do szkół uczęszcza więcej chłopców niż dziewcząt. Rodzice potrzebują dziewcząt do robót domowych. Niektórzy myślą, że dziewczęta w końcu wejdą do innej rodziny i dlatego nie opłaca się ponosić wydatków za wysłanie ich do szkoły. Co więcej, gdy dziewczęta są na wydaniu, ich rodzice wyznaczają określoną ilość pieniędzy, albo przedmiotów od rodziny przyszłego męża. W ten sposób zakłócona jest wolność małżeństwa. Co więcej, chłopi pragną dodatkowej siły roboczej w ich rodzinach, więc wyczekują narodzin chłopca, a posiadanie córki spotyka się z rozczarowaniem. Ta nieustanna chęć posiadania przynajmniej jednego syna ma wpływ na kontrolę urodzin i planowanie rodziny. Kobieta z wieloma dziećmi dookoła niej ma utrudniony dostęp do pracy produkcyjnej. Kolejną sprawą uciskającą kobiety pracujące jest ich zaangażowanie w prace domowe. Zamyka to wielu kobietom dostęp do pełnego, całkowitego uczestnictwa w usługach publicznych.
Z obecnej sytuacji nie jest trudno zrozumieć, że całkowite równość między płciami może być zrealizowana, i że Ruch Wyzwolenia Kobiet może z sukcesem zakończyć swoją pracę tylko wtedy, kiedy jest prowadzony przez partię marksistowsko-leninowską, a proces społecznej transformacji całego społeczeństwa zostanie zakończony, kiedy klasy wyzyskujące zostaną zlikwidowane, a ideologie feudalno-patriarchalne i inne filozofie klas wyzyskujących będą całkowicie wykorzenione.
Soong Ching Ling (ur. 27 stycznia 1893, zm. 29 maja 1981) – żona Sun Jat-sena, jedna ze słynnych trzech sióstr Soong. Od początku w wysokich władzach Kuomintangu, przedstawicielka jego lewego skrzydła. Po zdradzie przez Kuomintang rewolucji narodowej wyemigrowała do Moskwy, skąd powróciła w czasie wojny chińsko-japońskiej i uczestniczyła w powołaniu do życia Rewolucyjny Komitet Chińskiego Kuomintangu, złożonego z patriotycznie nastawionych byłych członków Kuomintangu. Od początku powołania Chińskiej Republiki Ludowej pełniła szereg istotnych funkcji publicznych. Kolejno była wiceprzewodniczącą Centralnego Rządu Ludowego, przewodniczącą Stowarzyszeniu Przyjaźni Chińsko-Radzieckiej i honorową przewodniczącą Ogólnochińskiego Związku Kobiet. W latach 1968-72 wraz z Dong Biwu pełniła funkcję głowy państwa, którą jako wiceprzewodniczący ChRL objęli wspólnie po usuniętym przewodniczącym Liu Shaoqi. Ponownie kierowała państwem latach 1976-1978 podczas kolegialnych 21-osobowych rządów po śmierci przewodniczącego Stałego Komitetu Ogólnochińskiego Zgromadzenia Przedstawicieli Ludowych Zhu De. 16 maja 1981 roku została przyjęta do Komunistycznej Partii Chin i otrzymała bezprecedensowy w historii tytuł honorowej głowy państwa. Jest laureatką Międzynarodowej Leninowskiej Nagrody Pokoju z 1951 roku.
moderator132