Kurs_Eagle_cz07.pdf

K U R S

Kurs obsługi EAGLE, część 7

Wszystkie elementy, z których składa się projekt są pobierane

z bibliotek. Dzięki możliwości tworzenia własnych elementów

bibliotecznych program EAGLE zyskuje na elastyczności. Można

zaprojektować bowiem elementy niestandardowe oraz elementy

wprowadzone niedawno na rynek.

W tym odcinku opisujemy sposób tworzenia nowych elementów

bibliotecznych. Opis został przeprowadzony na podstawie

konkretnego przykładu diody, której model został zaprojektowany

w dwóch różnych obudowach.

ikonkę Symbol , po czym w okien-

ku New wpisujemy „ Dioda ” Po po-

twierdzeniu otwiera się okno edy-

tora symboli, jest ono praktycznie

identyczne z edytorem schematów.

Pierwszą czynnością jest ustawienie

rastra. Jak wspomniano w czasie opi-

su edytora schematów, aby zapewnić

pewne połączenie pomiędzy elemen-

tami, piny symboli w bibliotekach są

rozmieszczone w rastrze 100 mils,

i taki właśnie ustawimy. Następnie

umieścimy końcówki naszej diody.

Do tego celu służy polecenie Pin

. Po jego aktywowaniu, na pasku

Parameters Toolbar pojawiają się ele-

menty dzięki którym możemy zmie-

nić jego parametry ( rys. 41 ). Jak

w większości przypadków, w czasie

pracy z programem Eagle parametry

możemy zmienić przed położeniem

pinu lub później przy pomocy pole-

cenia Change.

Ikony realizują następujące zada-

nia:

Orientation – pierwsze czte-

ry, pozwalają na zmianę kierun-

ku pinu. Alternatywnie można ją

zmienić klikając prawym klawiszem

myszy, w momencie, gdy pin jest

podwieszony do kursora.

Function – określa sposób przed-

stawienia pinu. Do wyboru mamy:

brak określonej funkcji, symbol ne-

gacji, wejście zegarowe, zanegowane

wejście zegarowe.

Length – określa długość pinu.

Do wyboru mamy (0, 100, 200,

300) mils. Pin jest symbolizowa-

ny jako linia na płaszczyźnie 94

– Symbols . W czasie kreślenia sche-

Na początku przyjęliśmy, że dio-

dę zaprojektujemy w dwóch różnych

obudowach: przewlekanej oraz SMD.

Musimy więc zaprojektować jeszcze

jedną obudowę, tym razem przy-

stosowaną do montażu powierzch-

niowego – SMD. Odpowiednikiem

diody 1N4007 jest SM4007 w obu-

dowie DO–213AB. Proces tworze-

nia obudowy SMD jest praktycznie

identyczny jak przewlekanej. Jedyną

różnicą jest to, że w miejsce padów

użyjemy pól SMD.

Rozpoczynamy identycznie jak

ze zwykłą obudową: klikamy na

Package , po czym w okienku New

wpisujemy DO213AB. Potwierdza-

my przez OK , w następnym okien-

ku potwierdzamy chęć utworzenia

nowego elementu. Zostaje otwarte

okno edytora, w którym to może-

my rozpocząć już rysowanie naszej

obudowy. W przypadku elementów

SMD, których to obudowy mają

zazwyczaj mniejsze wymiary, warto

ustawić raster na 5 lub nawet na

2,5 mil. Po wydaniu komendy SMD

(lub kliknięciu ikonki ) na pasku

Parameters Toolbar mamy dostęp do

elementów decydujących o kształcie

pól SMD ( rys. 39 ). Parametry te

możemy zmienić przed położeniem

pola, lub później przy pomocy ko-

mendy Change . Mamy wpływ na

następujące elementy:

Layer – płaszczyzna, na której

umieszczamy SMD. W przypadku

elementów bibliotecznych, wybie-

ramy zawsze stronę górną płytki:

1 Top nawet, jeżeli element ma zo-

stać umieszczony na stronie dolnej.

W czasie projektowania płytki, jeżeli

chcemy przełożyć element na drugą

stronę, używamy polecenia MIRROR .

Po jego wydaniu wszystkie elemen-

ty skojarzone z obudową, znajdujące

się na płaszczyznach rozpoczynają-

cych się na t... (21, 23, 25, 27...)

zostają przełożone na odpowiadają-

ce im płaszczyzny rozpoczynające

się na b... (22, 24, 26, 28...).

Size – wielkość pola. Możemy

wybrać jedną z dostępnych, lub

kliknąć na pole i wpisać z klawiatu-

ry potrzebną nam wartość. W przy-

padku naszej diody wpisujemy war-

tość 100x60 mil (2,54x1,524 mm).

Roundness – określa stopień za-

okrąglenia rogów pól SMD. Najlepiej

ustawić go na 0 % dzięki temu za-

okrąglenie pól możemy określić glo-

balnie w ustawieniach DRC.

Rotation – kąt, pod którym pole

jest obrócone. Możemy wpisać

praktycznie dowolną wartość z do-

kładnością do jednego miejsca po

przecinku.

Połóżmy więc na płaszczyź-

nie 1–Top dwa pola o wymiarach

100x60 mils i kącie 90 stopni. Jedno

w miejscu o współrzędnych (–100,0),

drugie (100,0). Kolejne czynności są

identyczne jak przy tworzeniu obudo-

wy elementu przewleka-

nego, nie będą więc po-

wtórnie opisane. Warto

zaznaczyć, że w przy-

padku miniaturowych

elementów SMD, może

się okazać, iż na płyt-

ce nie ma już miejsca

na narysowanie kształtu

elementu. Należy wte-

dy umieścić go w cało-

ści na płaszczyźnie 51

tDocu . Widok gotowej

obudowy przedstawiono

na rys. 40.

Gdy uporaliśmy się

już z obudowami nale-

ży stworzyć symbol, przedstawiający

element na schemacie. Klikamy na

Rys. 40.

Rys. 39.

Rys. 41.

108

Elektronika Praktyczna 11/2006

K U R S

NC – niepodłączo-

In – wejście

Out – wyjście

I/O – wejście/wyj-

ście

OC – wyjście typu

otwarty kolektor

Hiz – wyjście

o wysokiej impedancji

Pas – pasywne

(końcówki rezystorów,

kondensatorów itp.)

Pwr – wejścia za-

silania

Sup – wyjście zasi-

lania, stosowane dla symboli masy,

oraz zasilania.

Swaplevel – Jeżeli w czasie pro-

jektowania symbolu, kilku pinom

nadamy ten sam Swaplevel , to bę-

dzie je można na schemacie zamie-

niać za pomocą komendy Pinswap .

Gdy podamy wartość zero, to pinu

nie uda się z żadnym innym zamie-

nić. Przykładowo w wielowejściowej

bramce NAND, wszystkie wejścia

mają identyczne funkcje, można je

więc zamienić miejscami. W przy-

padku diody poszczególnych końcó-

wek nie wolno zamieniać, dlatego

też otrzymują one Swaplevel równy

zero.

Połóżmy teraz dwa piny o na-

stępujących parametrach: Function

– none , długość 100 mils, Visible

– off , Direction – Pas, Swaplevel –

0. Pierwszy w punkcie (–200,0) mils

i rotacji R0, drugi w punkcie (200,0)

mils i rotacji R180. Następnie, przy

pomocy funkcji NAME nadajemy im

odpowiednie nazwy. I tak: lewemu

pinowi nadajemy nazwę „K”, prawe-

mu „A”, po czym poleceniem WIRE

oraz innymi narzędziami graﬁczny-

mi, kreślimy na płaszczyźnie 94 –

Symbols właściwy kształt symbolu.

Dla linii odchodzących od pinów,

grubość ustawiamy na 6 mils, po-

nieważ taką samą wartość ma gru-

bość linii symbolizująca pin. Resztę

elementów kreślimy linią o grubości

10 mils. W celu wierniejszego od-

wzorowania symbolu możemy usta-

wić dokładniejszy raster. Kolejną

czynnością jest wpisanie tekstów,

symbolizujących nazwę oraz war-

tość danego elementu. Powinny one

zostać umieszczone w pobliżu ele-

mentu. W tym celu na płaszczyź-

nie 95 – Names wpisujemy tekst

>NAME , a na płaszczyźnie 96 –

Values tekst >VALUE . Oba przy po-

mocy czcionki o wielkości 70 mils.

Rys. 44.

Rys. 42.

Na tym zakończyliśmy tworzenie

symbolu. Gotowy, przykładowy sym-

bol przedstawiono na rys. 42 .

Pozostało nam jeszcze tylko pod-

łączenie symbolu do obudowy, czy-

li stworzenie elementu wynikowego

– Device . Dokonujemy tego klikając

na ikonę lub wybierając z menu

głównego Library/Device... W nowo

otwartym okienku ( rys. 43 ) w po-

lu New wpisujemy nazwę nasze-

go elementu. Powinna ona brzmieć

„?4007”. Znak zapytania symbolizuje

przedrostek, który zmienia się auto-

matycznie w zależności od obudo-

wy. Dla diody SMD nazwa przyjmie

postać SM4007, a dla diody w obu-

dowie przewlekanej postać 1N4007.

Po przyciśnięciu OK zostaniemy za-

pytani czy chcemy utworzyć nowy

symbol: „ Create new device?4007“.

Potwierdzamy klikając na Yes . Po

tych zabiegach zostaje otwarte okno

edytora Device . Pierwszą czynnością

jest wstawienie wcześniej przez

nas utworzonego symbolu diody.

Służy temu polecenie Add lub

ikonka leżąca na pasku po lewej

stronie ekranu. Z nowo otwartego

okienka wybieramy potrzebny nam

symbol (DIODA), po czym umiesz-

czamy go tak, aby jego środek

znajdował się w punkcie o współ-

rzędnych (0,0). Punkt ten jest póź-

niejszym punktem zaczepienia dla

elementu na schemacie. Parametry

Addlevel oraz SwapLevel są domyśl-

nie ustawione na odpowiednio next

oraz 0. W przypadku elementów

składających się tylko z jednego

symbolu, zaleca się pozostawienie

tychże domyślnych wartości. Ko-

lejnym elementem w oknie edytora

jest komenda Name . Ma ona

znaczenie jedynie w przypadku ele-

mentów składających się z większej

liczby symboli. W naszym przypad-

ku, jednego tylko symbolu, nie ma

ona znaczenia, gdyż nazwa którą

nadamy symbolowi i tak nie pojawi

matu mamy możliwość sprawdzenia

czy sygnał jest prawidłowo podłą-

czony do pinu. Służy do tego ko-

menda Show . Po jej uruchomieniu

i kliknięciu na sygnał, zostaje on

podświetlony wraz z podłączony-

mi do niego pinami. Jeżeli pin ma

długość równą zero, to nie jest on

podświetlany, z tegoż powodu zale-

ca się stosowanie długości różnej

od zera.

Visible – Określa czy opis pinu,

oraz nazwa końcówki obudowy

mają być widoczne, czy też nie.

Położenie, oraz wielkość (60 mils)

tych opisów jest sztywno określone

i nie można ich później zmienić.

Do wyboru mamy cztery możliwo-

ści: oba opisy wyłączone, opis koń-

cówki włączony, opis pinu włączo-

ny, oba włączone.

Direction – określa logiczny kie-

runek przepływu sygnałów. Parametr

ten wpływa na przeprowadzany

na schemacie test ERC. Przykłado-

wo test ten wskaże błąd, jeżeli na

jednym sygnale leżą jedynie same

wejścia lub, gdy mamy połączonych

ze sobą kilka wyjść.

Poszczególne opcje mają nastę-

pujące znaczenie:

Rys. 43.

Elektronika Praktyczna 11/2006

109

K U R S

Rys. 45.

ży zastosować wartość

off . Powoduje to przy-

pisanie elementowi

na schemacie nazwy

zgodnej z Device–name

uzupełnionej o rozsze-

rzenia z wariantu obu-

dowy oraz technologii.

Kolejnym przyci-

skiem jest Connect

służy on do połącze-

nia odpowiednich pi-

nów symbolu z odpo-

wiadającymi im pada-

mi obudowy. Po jego

przyciśnięciu zostaje

otworzone okno, w którym dokonu-

jemy właściwych połączeń ( rys. 44 ).

W lewym oknie ( Pin ) zaznaczamy

G$1.A , po czym w środkowym ( Pad )

zaznaczamy A . Po przyciśnięciu

pola Connect zaznaczony pin oraz

pad zostaje przeniesiony jako para

do okna prawego ( Connection ). Kli-

kając na pola Name, Pin, Pad mo-

żemy zmienić kolejność, w której są

wyświetlane poszczególne elementy.

Następnie wprowadzamy kolejne

(w naszym przypadku ostatnie) po-

łączenie pomiędzy G$1.K, a K. Je-

żeli wkradł się nam błąd możemy

niewłaściwe połączenie rozłączyć

zaznaczając je, po czym klikając na

przycisk Disconnect . Jeżeli oba po-

łączenia są gotowe i nie mamy żad-

nego błędu, to możemy zamknąć

okno klikając na OK . Opisaną pro-

cedurę należy powtórzyć dla dru-

giego wariantu obudowy. W oknie

Connect jest wtedy aktywna funkcja

Copy from pozwala ona na skopio-

wanie połączeń z innej wersji obu-

dowy.

Ostatnią już czynnością jest po-

danie opisu naszego elementu. Na

schemacie, w czasie szukania ele-

mentów, program przeszukuje rów-

nież tenże opis. Opis ten wprowa-

dzamy w oknie powstałym po wyda-

niu komendy Description lub klikając

to pole w dolnej, lewej stronie okna

edytora. Tekst możemy formatować

w sposób opisany wcześniej ( Rich–

–Text ). Okno z gotowym elementem

przedstawiono na rys. 45 .

Aby naszą bibliotekę można

było użyć przy kreśleniu schematu

oraz (lub) płytki, należy ją wcze-

śniej dołączyć do projektu. W tym

celu w jednym z powyższych edy-

torów użyjemy komendy Use . Mo-

żemy również w menu głównym

wskazać Library/Use... Następnie

należy wybrać potrzebny nam plik.

Jeżeli biblioteka została dołączona

już wcześniej, a my dokonaliśmy

w niej zmian lub dodaliśmy do niej

nowe elementy. To aby zmiany te

były widoczne w projekcie musimy

bibliotekę tą zaktualizować. Służy

temu polecenie Update . Polecenie

to możemy również wskazać w me-

nu głównym Library/Update...

W katalogu ULP oraz na stronie

internetowej producenta: www.Cad-

soft.de można znaleźć sporą liczbę

programików ULP, które wspomagają

tworzenie bibliotek. Między innymi

można tam znaleźć parę wersji pro-

gramiku exp–project–lbr . Wersja do-

łączona standardowo do programu

nosi nazwę exp–project–lbr.ulp . Pro-

gramikiem tym możemy eksportować

do bibliotek elementy ze schema-

tu lub projektu płytki. Jeżeli zosta-

nie on uruchomiony z edytora płyt-

ki, powstanie biblioteka zawierająca

jedynie obudowy elementów. Jeżeli

uruchomimy go w edytorze schema-

tów, powstanie kompletna biblioteka

zawierająca obudowy, symbole oraz

połączenia pomiędzy nimi – Devices .

Okno główne programiku przedstawio-

no na rys. 46 . Jest ono wyposażone

w parę przełączników dzięki którym

możemy zmienić główne parametry.

Przede wszystkim możemy określić

czy wszystkie elementy mają zostać

umieszczone w pojedynczej bibliotece,

czy też każdy w osobnej. Następnie

możemy określić czy nazwy elemen-

tów w nowej bibliotece mają być roz-

szerzone o nazwy biblioteki z których

one pierwotnie pochodzą, czy też

nie. Pracę programiku rozpoczynamy

klikając na przycisk Collect data po

czym następuje zebranie informacji

o wszystkich elementach znajdujących

się w projekcie. Czas tego procesu

jest uzależniony od wielkości projektu

oraz od szybkości naszego komputera.

Gdy wszystkie dane zostaną zebrane

klikamy na przycisk Create library .

Zostaje otwarte okno edytora bibliotek,

po czym następuje import wszystkich

elementów. Po zakończeniu biblioteka

jest zapisywana automatycznie w kata-

logu, w którym znajduje się pierwotny

projekt. Przyjmuje również jego nazwę

z rozszerzeniem *.lbr .

Na tym kończymy kolejny od-

cinek naszego kursu. Za miesiąc

opiszemy tworzenie dokumentacji

niezbędnej przy produkcji. Między

innymi opiszemy tworzenie plików

Gerber za pomocą procesora CAM.

inż. Henryk Wieczorek

henrykwieczorek@gmx.net

się później na schemacie. W takim

przypadku producent zaleca pozo-

stawienie nazwy wygenerowanej au-

tomatycznie (G$1).

Po prawej stronie okna, u dołu,

znajduje się przycisk New służy on

do dołączenia do elementu jednej

z wcześniej zdeﬁniowanych obudów.

Po jego przyciśnięciu zostaje otwarte

nowe okienko, w którym to może-

my wybrać interesujący nas wariant

obudowy. Wybierzmy DO213AB, po

czym w okienku Variant Name wpi-

szemy SM. Jeżeli tworzymy element

tylko z jednym wariantem obudowy,

okienko to możemy zostawić puste.

Potwierdzamy klikając OK. W ten

sam sposób dołączymy również dru-

gą obudowę (DIODA–400MIL), otrzy-

ma ona jednak nazwę 1N. Pod New

znajduje się kolejny przycisk Preﬁx .

Pozwala on na określenie przedrost-

ka nazwy danego elementu. W czasie

dokładania elementów do schematu,

są one automatycznie numerowane

z wykorzystaniem preﬁksu, który mo-

żemy sztywno określić. W naszym

przypadku, po przyciśnięciu pola

Preﬁx w nowo otwartym okienku

wpisujemy D, po czym potwierdza-

my przez OK . Kolejnym parametrem,

który możemy zmienić jest Value .

Jeżeli zaznaczymy On, wartość na-

szego elementu będziemy mogli do-

wolnie zmieniać na schemacie. Jest

to przydatne dla rezystorów, konden-

satorów oraz innych tego typu ele-

mentów. Dla półprzewodników nale-

Rys. 46.

110

Elektronika Praktyczna 11/2006

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: