Tkactwo artystyczne – gobeliny
Tkactwo artystyczne to misterna sztuka „malowania” nicią znana do bardzo dawnych czasów. Sztuka piękna, bo pozwala stworzyć naprawdę niesamowite wzorzyste tkaniny przy pomocy włóczki.
Historię i początki tkactwa każda z Was może bez problemu znaleźć w Internecie, więc nie będę tego dodatkowo opisywać.W prostych krokach podam natomiast jak zrobić najłatwiejszy domowy warsztat tkacki i jak zacząć najprostsze prace na przykładzie bardzo prostej zakładki do książki.
Potrzebne będą 4 deseczki do zbicia ramki lub już gotowa ramka np. od obrazka (mile widziany również osobnik męski do zbicia tejże ramki). Ramka może wyglądać tak:
lub tak:
Wersja pierwsza jest wygodniejsza w użytkowaniu, łatwiej się manewruje niciami, druga natomiast jest prostsza, bo wykorzystujemy gotową już ramę do czegoś innego.
Wielkość ramki jest uzależniona od tego jak duży gobelin chcemy stworzyć. Należy pamiętać, że praca może być wykonana na taką szerokość jak szeroka jest ramka, ale tylko na 2/3 – 3/4 jej wysokości. Wyżej po prostu nie da się już przewlec nici, gdyż osnowa będzie zbyt naprężona, aby pracować.W górną i dolną część ramki (z pomocą naszego zatrudnionego do pomocy wcześniej mężczyzny) wbijamy gwoździki.Gwoździe powinny być wbite mniej więcej co 8-9 mm i wystawać około 10 mm nad deskę, tak aby dało się swobodnie zahaczyć o nienić osnowy i żeby nie spadała. Dobrze, by były wbite lekko pod kątem.Potrzebne dalej:- osnowa – dratwa lub kordonek- materiał na podstawę – kordonek, mulina- resztki wełny- pomysł na wzór lub wydrukowany jego rysunek- grzebień do ubijania- igła z nitką do przyszycia wzoru.Kiedy mamy już gotową ramę nawlekamy na nią osnowę, począwszy od zawiązania supełka.Po kolei zahaczając o każdy gwóźdź.Na końcu dobrze zapętlamy i zawiązujemy.Osnowę najlepiej robić z mocnych i dość grbych nici np. gruby kordonek lub dratwa. Unikniemy wtedy problemu z przerywaniem się obciążonej wzorem osnowy. Osnowa powinna być założona mocno i być dobrze naprężona, nici nie mogą zwisać. Powinna występować lekka sprężystość osnowy po naciśnięciu dłonią.Aby po zakończeniu tkania móc ładnie i łatwo wykończyć nasze dzieło, należy między osnowę wetkać kawałek sztywnej tekturki około 2,5-3 cm szerokości.
Następnie ściegiem okrężnym tworzymy podstawę do podszycia pracy.
Podstawę wykonuje się na początku i końcu pracy, co ułatwia jej ładne podszycie i estetyczne wykończenie.
Podstawa powinna być wykonana z cienkiej nici (np. kordonek lub mulina) i mieć min. 3 cm wysokości, żeby dało się potem swobodnie podszyć i schować niepotrzebne nitki.
Ścieg okrężny – wybieramy każdą nitkę osnowy i owijamy w koło nicią prowadzącą jak na rysunku. Zawsze brzegowe nitki osnowy bierzemy podwójne i owijamy je 2 razy!
Po wykonaniu 2 – 4 rzędów ściegu okrężnego zaczynamy tkać podstawowym ściegiem prostym, aż nasza podstawa osiągnie 3 cm wysokości. Po wykończeniu każdego rzędu ubijamy pracę przygotowanym wcześniej narzędziem np. grzebieniem.
I naciągamy mocno boki pracy, aby się nie zbiegła.
Kiedy kończy nam się ucięta nić, dowiązujemy do niej kolejny kawałek, a supełek staramy się schować z tyłu pracy.
Ścieg prosty – wybieramy co drugą nić osnowy tak, aby przewlec nitkę pod tą nicią, która poprzednio była z tyłu. Dzięki temu osnowa nie będzie widoczna na naszej pracy.
Powtarzamy tę czynność cały czas. W razie problemów – widoczna osnowa lub inny błąd w tkaninie, należy spruć tyle rzędów ile ma błąd i poprawić. Zawsze brzegowe nitki osnowy bierzemy podwójne i owijamy je 2 razy!
Gdy podstawa jest skończona zaczynamy tkanie naszego gobelinu.
Jeżeli mamy jakiś konkretny wzór na papierze to podszywamy go pod naszą pracę, jak widać na obrazku.
Górę kartki przeszywamy igłą i dowiązujemy do ramki żeby kartka nie opadała.
Tkamy pracę ściegiem prostym (jeżeli będzie zainteresowanie to kolejny kurs mogę zrobić z pokazania ściegów tkackich), uwzględniając przejścia na naszym wzorze. Po każdym rzędzie pamiętamy ubijać pracę i naciągać brzegi.
Najłatwiej tkać po kolei wszystkie nici jeżeli mamy więcej niż 1 kolor, żeby się nie pogubić z kolejnością. Czyli wszystkie nici w lewo, następnie wszystkie nici przechodzą na prawo i tak w kółko.
Łączenie kolorów:Jeżeli praca ma być nie jednokolorowa, należy pamiętać o prawidłowym łączeniu kolorów nici tak, aby na siebie zachodziły. Ściegiem prostym łączymy kolory najłatwiej, trzeba jednak zwrócić uwagę na to, aby wszystkie nici były w dobrej kolejności i nakrywały osnowę.
Pamiętamy również o tym, że zawsze wybieramy nici będące w poprzednim rzędzie pod spodem tak, aby nie było widać w pracy osnowy.
Po utkaniu całego wzoru zmieniamy nitkę na tę, z której robiliśmy podstawę, i znów wykonujemy 3 cm pasek na zakończenie. Zakańczamy go 2-4 rzędami ściegu okrężnego i zawiązujemy nić.
Następnie odcinamy osnowę, zawiązujemy nitki, podszywamy podstawy i mami piękny gobelinek.
Tkając gobelin cały czas pamiętamy o mocnym ubijaniu (żeby tkanina była zbita i ładna) oraz systematycznym naciąganiu obu stron (żeby gobelin był równy a nie zwężał się ku górze).Oczywiście zawsze możemy pominąć na początku i końcu pracy podstawę i po wykonaniu 2-4 rzędów ściegiem okrężnym zacząć do razu naszą pracę. Wtedy uzyskamy frędzle na górze i dole gobelinu (można je wykonać również w inny gustowniejszy sposób ale o tym może innym razem).
Z podstawy to chyba tyle. Starałam się aby zdjęcia tłumaczyły i pokazywały poszczególne kroki. Jeżeli będą jakieś pytania to chętnie odpowiem, a zainteresowanym mogę pokazać co i jak na żywo na spotkaniu we Wrocławiu.
Polecam jeszcze zajrzeć na strony:
http://www.gobeliny.com/ebay/emerald_ebay.html
http://lubmil.webpark.pl/pic/g-021.jpg
http://lubmil.webpark.pl/pic/g-039.jpg
http://lubmil.webpark.pl/pic/g-020.jpg
http://www.freemaster.terramail.pl/gobeliny/gobeliny/clipboard11.jpg
umbl