ściąga metrologia.pdf

Pomiar - czynności po których

wykonaniu możemy stwierdzić, że

w chwili pomiaru dokonanego w

określonych warunkach, przy

zastosowaniu określonych środków

i wykonaniu odpowiednich

czynności, wielkość mierzona x

miała wartość:

a ≤ x ≤ b - wynik pomiaru

b - a = 2Ɛ >0 =>podstawowy

postulat metrologii

Pomiar - zabieg poznawczy, w

którym decydujące znaczenie ma

człowiek.

jako wyrażenie potęgowe z

pozodtałych wielkości

podstawowych.

Wielkości pochodnych - wielkości

które definiujemy za pomocą

wielkosci podstawowych. Wzory

służące do definicji nazywają się

wzorami równaniami

definicyjnymi.

Podobnie jaki wielkości jednostki

miary dzielą się na: podstawowe i

pochodne.

Kożdemu układowi wielości

podstawowych można

przypożądkować układ jednostek

podstawowych, a wielkościom

pochodnym uklad jednostek

pochodnych.

Obecinie stosowany jest

międzynarodowy układ jednostek

zwany SI:

jednostka długości-metr

jednostka masy-kilogram

jednostka czasu-sekunda

jednostka natężenia prądu-amper

jednostka temperatury-Kelwin

jednostka światłości- Kandela

jednostka ilości materii-mol

Zbiór narzędzi pomiarowych (jak

i pojedyńcze narzędzie pomiarowe)

umożliwiające realizację pomiaru

wielkości fizycznych tworzy układ

pomiarowy .

Przyrządy pomiarowe:

- mierniki ;

- liczniki -przyrządy do pomiaru

ilości pewnych wielkości

fizycznych (mierzą np.:ilość

substancji, ilosć energii

elektrycznej);przykłady:wodomier

ze,gazomierze,czasomierze,planim

etry;

- rejestratory -mierniki z

urządzeniami do domonywania

zapisu i rejestrowania zmian

wartości mierzonej wielkości;

- sprawdziany -narzędzie

pomiarowe służące do sprawdzenia

czy wartośćmierzonej

wielkościzawarta jest w

określonych granicach;

- wskaźniki -przyrządy

stwierdzajace występowanie danej

wielkości fizycznej(np.;papierki

lakmusowe, przyrządy wskazujące

występowanie promieniowania).

Metoda pomiarowa -sposób

porównania wielkości mierzonej z

wielkością wzorcową.

Metoda pomiarowa -zespół

czynności wykonywanych podczas

przeprowadzania pomiaru celem

określenia wartości wielkości

mierzonej.

Pomiary bezpośrednie -

charakteryzują się tym, iż za ich

pomocą wartości wielkości

mierzonej otrzymuje się

bezpośrednio bez potrzeby

wykonywania dodatkowych

obliczeń:

przykłady:pomiar nateżenia prądu

amperomierzem,pomiar długości

linijką, pomiar temperatury

termometrm cieczowym.

Pomiary bezpośrednie - to takie

pomiary, w wyniku których

wartości mierzonej wielkosci

otrzymuje się pośrednio w

wyniku pomiarów bezpośrednich

innych wielkości związanych z

wielkością mierzoną znaną

zależnością funkcyjną.

Przykłady:

Chcąc zmierzyć wielkość X

zdefiniowanym równaniem

ogólnym X=f(A,B,C) mierzymy

bezpośrednio wielkości A,B,C a

wartość wielkości X wyznaczonej

z równania definicyjnego.

1.pomiar gęstści powietrza ρ

ρ=P/RT w którym:

p-ciśnienie bezwzględne

powietrza, Pa;

R-stała gazowa powietrza

wilgotnego;

T-temperatura powietrza w

Kandale, K.

2. Pomiar strumienia objętości

przepływającego czynnika za

pomocą zwężek:

q v = (C/√1-B 4 )*ƐA o (√2∆p/ρ)

Metoda podstawowa pomiaru -

opiera się na pomiarze prędkości

podstawowych wchodzących do

definicji wielkości mierzonej:

Przykład:pomiar ciśnienia z

równania definicyjnego p=F/A

Podstawowe parametry

charakteryzujące właściwości

przyrządów pomiarowych:

1. Nazwa przyrządu określa:

- rodzaj mierzonej wielkości

(amperomierz,

woltomierz,ciśnieniomierz),

- zasadę pomiarową np.:termometr

szklany, ciśnieniomierz sprężysty,

amperonierz magnetoelektryczny;

- metodą pomiarową

np.:kompensator automatyczny,

mostek Wheatstone'a, woltomierz

cyfrowy całkujący.

2. Zakres wskazań -przedział

wartości wielkości mierzonej

odpowiadający całej podziałce

przyrządu.

X Z =X max -X min .

3. Zakres pomiarowy -część

zakresu wskazań przy której

otrzymane wyniki obarczone są

błędem nie przekraczającym

dopuszczalego błędu granicznego

(określonego klasą dokładności).

4. Czułość przyrządu

Proces mierzenia można napisać

następującym równaniem:

y=f(x,a 1, a 2 ,.....a n )

Dodatkowy impuls energetyczny -

zewnętrzne źródło prądu,

wzmacniacz.

Wpływ warunków

zewnętrznych -zmienne ciśnienie,

temperatura, wilgotność otoczenia.

Czułość przyrządu

K=dy/dx

K, mm/Pa

K, mm/ o C

K, mm/kg

K=dy/dx=tgαp

Schemat pomiaru jako zabiegu

poznawczego:

C Z ŁO W I E K →interpretacja wyników

↓ ↓ ↕

badany → system → wynik

obiekt pomiarowy

pomiaru

Równanie pomiaru: Q= Q x * [Q]

Q-wielkość mierzona

Q x -wartość liczbowa wielkości

[Q]-jednostka miary

l = 5*m => Q=l

m=10* kg => Q=m

↓ Q * =5

↓ Q * =10↓

5=l/m [Q]=1m

10=m/kg [Q]=[m]=1kg

Jednostka podstawowa -określa

się ja na podstawie wzorców.

Jednostka pochodna - ustala się ją

jako funkcję jednostek

podstawowych na podstawie

wzorów definicyjnych.

Pomiar -czynność za pomocą

której doświadczalnie wyznaczamy

wartość danej wielkości.

X-zbiór wielkosci mierzonej

W=zbiór wielkości znanych

W i ≤ X ≤ W i+1 W i+1 - W=

2Ɛ i >0

Wzorzec - narzędzie pomiarowe

służące do dtwarzania jednostek

miary danej wielkości fizycznej

lub odtwarzające, ze znaną

dokładnością określona wartość

danej wielkości.

Wzorcowanie - ustalenie położenia

wskazów narzędzia pomiarowego

lub wyznaczenie wartości

wielkości za pomocą wzorców

odtwarzających jedną lub kilka

różnych wartości wielkości.

Wzorce tworzą tzw. piramidę

hierarhiczną. Na wierzchołku

piramidy znajdują się wzorce

-nazywane etalonami -

przeznaczone wyłącznie do

przekazywania jednostki miary

(wielokrotności lub

podwielkokrotności) innym

wzorcom.

Narzędzia pomiarowe - zespół

środków technicznych służący do

realizacji procesu pomiarowego.

Przyrząd pomiarowy -narzędzie

za pomącą którego można w

sposób bezpośredni lub pośredni

wykonać pomiar danej wielkości.

Narzędzia pomiarowe:

- wzorce;

- przyrządy pomiarowe;

- przewodniki pomiarowe.

∆p=10/16 *(I - 4)

Wielkość - cecha ciała lub

zjawiska, z którą mozna zwiazać

pojęcia "większy" lub "mniejszy".

Przykłady wielkości: długość,

masa, ból, radość.

WIELKOŚCI

↓ ↓

wielkości porów- wielkości mierzalne

nywane (fizyczne)

jakościowo

↓ ↓

podstawowe pochodne

↓------------><--------------↓

↓ ↓

aktywne pasywne

(czynne) (bierne)

Wielkości podstawowe - wielkości

które nie dają się zdefiniować i są

wzajemnie niezależne

Stanowią one układ wielkości

podstawowych

Wzajemna niezależność- oznacza,

że żadna z wielkości

podstawowych nie da się utworzyć

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: