Opieka nad dzieckiem w praktyce lekarza rodzinnego – dziecko chore.doc

Opieka nad dzieckiem w praktyce lekarza rodzinnego – dziecko chore

Aneta Nitsch-Osuch, Agnieszka Topczewska, Ewa Gyrczuk

Zakład Medycyny Rodzinnej AM w Warszawie

Omawiane problemy

u                Najczęstsze objawy chorobowe

u                Wybrane jednostki chorobowe

u                Przykłady kliniczne

u                Pytania sprawdzające

Najczęstsze objawy chorobowe u dzieci w praktyce lekarza rodzinnego

u                  gorączka

u                  kaszel, katar

u                  biegunka, wymioty

u                  ból ucha, ból gardła

u                  bóle brzucha

u                  zmiany na skórze

              Gorączka – zjawisko kontrolowanego podwyższenia ciepłoty ciała powyżej 37,9°C (mierzonej w odbytnicy).

•                     Zakres prawidłowej ciepłoty ciała

•                     Miejsca i sposoby dokonywania pomiarów:

•                     „złoty standard”: pomiar w odbytnicy (3 min)

•                     w jamie ustnej (pod językiem, dzieci w wieku

> 3-4 lat, 3 min)

•                     pod pachą – 5 min

•                     w uchu zewnętrznym

Kliniczna skala obserwacji gorączkujących niemowląt

u                  Zachowanie/reakcja na otoczenie

u                  Napięcie mięśniowe

u                  Zabarwienie skóry

u                  Płacz

u                  Oddech

Stosowanie leków przeciwgorączkowych

u                Paracetamol doustnie     10-15mg/kgmc/dawkę

u                Paracetamol doodbytniczo    20-25 mg/kg mc/dawkę

u                Ibuprofen doustnie      5-10 mg/kgmc/dawkę

Stosowanie leków przeciwgorączkowych

Po 2 dniach gorączki

u                Jeśli gorączce nie towarzyszą inne objawy wskazujące np. na zakażenie dróg oddechowych, należy bezwględnie wykonać badanie ogólne moczu i posiew moczu

u                Infekcje dróg moczowych przebiegają różnie w zależności od wieku dziecka!!!

Zakażenia układu moczowego (ZUM)

u                II przyczyna gorączki po zakażeniach układu oddechowego

u                Częstość zachorowania          Dziewczynki > Chłopcy (po 3 mż.)

u                Droga zakażenia

                            - wstępująca >90%

                            - krwiopochodna (noworodki, dzieci starsze                 wada zaporowa)

ZUM - etiologia

u                  Bakterie

              E. coli 80-90%, Proteus sp. 30% (spod napletka)

                 Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus saprophiticus,

                 Enterococcus fecalis, Streptococcus agalactie

u                  Wirusy (Adenowirusy typ 11 i 12)

u                  Prątki gruźlicy

u                  Grzyby (Candida albicans)

u                  Inne (Mycoplasma, Chlamydia, Pierwotniaki)

ZUM - badania

u                Badanie ogólne moczu oraz posiew moczu  zawsze przy gorączce !!!

Prawidłowe pobranie moczu:

-                     Po umyciu zewnętrznych narządów płciowych

-                     Ze środkowego strumienia

-                     Mocz ,,łapany”

-                     Cewnikowanie (niemowlęta, małe dzieci)

-                     Nakłucie nadłonowe (noworodki)

-                     Woreczek (na stojąco, przelanie z użyciem jałowej strzykawki)

ZUM - pojęcia

u                Znamienna bakteriuria (liczba bakterii tworzących kolonie w posiewie z 1 ml świeżego moczu)

                            > 105   środkowy strumień/mocz „łapany”

                            > 103   mocz cewnikowany

                            > 102   mocz z nakłucia nadłonowego

                            każda ilość Pseudomonas aeruginosa

u                Ropomocz jałowy

              gruźlica, guz, kamica, grzybica, hiperkalciuria, wcześniejsza antybiotykoterapia, NGU

              Ostre zakażenia dróg oddechowych

stanowią  ponad 80%   wszystkich chorób u dzieci i są przyczyną co trzeciej konsultacji lekarskiej

Zakażenia dróg oddechowych

u                Dziecko w wieku 3-6 lat choruje dwukrotnie częściej niż osoba dorosła

u                Największa zapadalność:   6-18 miesiąc życia

u                U 1/3 pacjentów zakażenia mają charakter nawracający

u                2/3 antybiotyków przepisywanych jest z powodu infekcji dróg oddechowych

Fazy zakażenia dróg oddechowych:

I faza – naczyniowa:

u                Objawy – stan podgorączkowy lub gorączka, uczucie zatkania nosa, upośledzenie słuchu, ból głowy, gardła. Trudności w połykaniu, „suchy” kaszel, wodnista wydzielina z nosa, łzawienie oczu

u                Zasady leczenia –

•                     leki przeciwzapalne,

•                     leki przeciwbólowe,

•                     leki przeciwgorączkowe,

•                     leki przeciwkaszlowe,

•                     leki obkurczające naczynia

•                     Leki przeciwhistaminowe

II faza – komórkowa

u                  Objawy – obturacja, produktywny „mokry’ kaszel

u                  Zasady leczenia :

u                  Nawodnienie i nawilżenie

u                  Leki mukolityczne i mukokinetyczne

u                  Leki wykrztuśne

u                  Nadal leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe

NIE kontynuować: leczenia przeciwobrzękowego, przeciwhistaminowego i przeciwkaszlowego!

III faza – bakteryjna

u                objawy - ponowny wzrost gorączki, ropna wydzielina

u                  Leczenie:

•                     Antybiotyki

•                     Ew. leki wykrztuśne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe

•                     NIE stosować – leki przeciwobrzękowe i przeciwhistaminowe

Objawowe leczenie zakażeń dróg oddechowych

              ...