2001 nr 010 IPN.pdf

(1239 KB) Pobierz
biuletyn10.p65
NR 10
listopad
2001
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
ISSN 1641-9561
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
9661953.003.png
9661953.004.png 9661953.005.png
BIULETYN
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
NR 10
LISTOPAD
2001
SPIS TREŚCI
KALENDARIUM IPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
ROZMOWY BIULETYNU
PEERELOWSKIE MŁODZIEŻY CHOWANIE
Z Ryszardem Terleckim rozmawia Barbara Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
PRAWO I HISTORIA
Beata Ambrożek-Wicińska – ŚLEDZTWO W SPRAWIE STŁUMIENIA
MANIFESTACJI MŁODZIEŻY ŁÓDZKIEJ 3 MAJA 1946 ROKU . . . . . . . . . . . . . . . 16
Adam Dziurok – STRACENIE GOTARTOWICKICH
HARCERZY W 1942 ROKU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Przemysław Piątek – OKOLICZNOŚCI ORAZ PODSTAWY
ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ ZA ZBRODNIĘ NAZISTOWSKĄ . . . . . . . . . . . . 18
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Dariusz Libionka – RUCH MŁODZIEŻOWY W PRL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
Stanisław Jankowiak – ZASZCZEPIĆ ZASADY SOCJALISTYCZNEJ
MORALNOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Grzegorz Baziur – DWIE KONSPIRACJE HARCERSKIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Stanisław Antoni Bogaczewicz, Katarzyna Jarkiewicz – DUSZPASTERSTWO
AKADEMICKIE W POLSCE PO DRUGIEJ WOJNIE ŚWIATOWEJ . . . . . . . . . . . . . 43
Grzegorz Tomasz Nawrot – DRUŻYNA „ZAWISZY” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
Krzysztof Szwagrzyk – JEDEN Z DWUDZIESTU DZIEWIĘCIU . . . . . . . . . . . . . . . . 55
RELACJE I WSPOMNIENIA
Jan Józef Wysocki – „ŻOŁNIERZE W KRÓTKICH SPODENKACH”
– OPOWIEŚĆ O SAMODZIELNYM PLUTONIE SZTURMOWYM „HURAGAN” . . . . . 48
Zygmunt Kural – WYROK I TAK DOSTANIESZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
KONFERENCJE
Joanna Żelazko – SESJA NAUKOWA „OPOZYCJA I OPÓR SPOŁECZNY
W ŁODZI W LATACH 1956–1981” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Wacław Dubiański – SESJA W ŚWIĘTOCHŁOWICACH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
WYSTAWY
Tomasz Toborek – WYSTAWA „ŻOŁNIERZE »WARSZYCA«” . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
Wojciech Trębacz – LOSY POLAKÓW. HISTORIA RODZINY LAZAROWICZÓW . . . . . . 73
KONKURS
KONKURS REGIONALNY „MOJA SZKOŁA W PRL” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
ADRESY TERENOWYCH ODDZIAŁÓW IPN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
9661953.006.png
Kalendarium IPN
październik 2001
2 października
– W Gdańsku odbyła się zorganizowana przez OBEP Gdańsk konferencja dla
nauczycieli szkół średnich z Pomorza Gdańskiego Podziemie niepodległościowe
podczas drugiej wojny światowej
4 października
– prezes IPN prof. Leon Kieres oraz wiceprezes IPN dyrektor GŚZpNP prof. Witold Ku-
lesza przekazali przewodniczącemu Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa, prof.
Władysławowi Bartoszewskiemu, materiały zgromadzone przez Główną Komisję Ści-
gania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu dotyczące masowych mogił ofiar zbro-
dni komunistycznych ujawnionych w miejscowości Bykownia koło Kijowa. W sprawie
tej Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu prowadzi
postępowanie wyjaśniające
– W Świętochłowicach odbyła się zorganizowana przez OBEP Katowice sesja naukowa
poświęcona obozowi w Świętochłowicach-Zgodzie
6 października
– w Lublinie podczas inauguracji Europejskiego Kolegium Polskich i Ukraińskich
Uniwersytetów, w obecności prezydentów Polski i Ukrainy, wręczono po raz pierwszy
Nagrodę im. Jerzego Giedroycia. Otrzymali ją autorzy trzytomowej pracy Druga
Wielka Emigracja 1945–1990 : Andrzej Friszke, członek kolegium IPN (autor tomu
Życie polityczne emigracji ), Paweł Machcewicz, dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN
(autor tomu Emigracja w polityce międzynarodowej ) oraz Rafał Habielski. Nagrodę,
ufundowaną przez UMCS, przyznaje kapituła pod przewodnictwem prof. Krzysztofa
Pomiana „za badania nad dziedzictwem paryskiej »Kultury« lub/i twórczą kontynuację
w obszarze nauki pozostawionego nam przez Redaktora Przesłania – wizji Polski i jej
miejsca w Europie”
10 października
– odbyło się posiedzenie Kolegium IPN. Członkowie Kolegium zapoznali się z informa-
cją dyrektora Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN dotyczącą postę-
pów w przejmowaniu podlegających przekazaniu Instytutowi materiałów archiwalnych
z instytucji państwowych. W drugiej części posiedzenia, w związku z upływem rocznej
kadencji przewodniczącego Kolegium, dokonano wyboru nowego przewodniczącego.
Została nim sędzia Maria Myślińska. Na wiceprzewodniczących Kolegium wybrano
Stanisława Bartoszka, dr. hab. Andrzeja Friszke oraz dr. Teofila Wojciechowskiego
18 października
– Kolegium IPN na swym kolejnym posiedzeniu zapoznało się z informacją dyrektora
pionu śledczego Instytutu, prof. Witolda Kuleszy, na temat śledztw w sprawach o bez-
prawne pozbawienie wolności w drodze stosowania niektórych przepisów dekretu
z 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym, a także na temat stanu śledztwa w sprawie
zbrodni w Jedwabnem. Ponadto Kolegium przedyskutowało projekt porozumienia
o współpracy między Instytutem Pamięci Narodowej a Naczelną Dyrekcją Archiwów
Państwowych
19 października
– prezes IPN prof. Leon Kieres wziął udział w uroczystym posiedzeniu Sejmu RP IV Kadencji
– W Warszawie odbyła się zorganizowana przez BEP sesja naukowo-popularna 1956:
Budapeszt – Warszawa jedna sprawa
20 października
– prezes IPN prof. Leon Kieres wziął udział w uroczystym posiedzeniu Senatu RP IV Kadencji
22 października
– na zaproszenie prezesa prof. Leona Kieresa w IPN złożyła roboczą wizytę delegacja
Narodowej Rady Badań Archiwów Policji Politycznej „Securitate” (CNSAS) w Rumunii.
2
9661953.001.png
Prezes CNSAS prof. Georghe Onisoru wraz z współpracownikami podzielił się z wła-
dzami IPN doświadczeniami z dotychczasowej działalności
23 października
– zastępca dyrektora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Antoni Galiński reprezentował KŚZpNP na zorganizowanej w Wieluniu ogólnopolskiej
sesji na temat martyrologii duchowieństwa katolickiego na okupowanych ziemiach
polskich w latach 1939–1945. W sesji uczestniczył również prezes IPN prof. Leon Kieres
– ambasador Izraela Szewach Weiss w towarzystwie prezesa IPN prof. Leona Kieresa
oraz wojewody mazowieckiego Leszka Mizielińskiego wręczył medale „Sprawiedliwy
wśród narodów świata” 17 mieszkańcom stolicy i jej okolic
– odbyło się spotkanie przedstawicieli KŚZpNP z przedstawicielami Centralnej Rady Ro-
mów w Polsce. Omówiono zasady współpracy między obiema organizacjami Romów
w Polsce a IPN–KŚZpNP
– OBEP IPN w Gdańsku i Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni zorganizowały sesję
naukową „System represji stalinowskich w latach 1944–1955. Represje w Marynarce
Wojennej”. W sesji wziął udział prezes IPN prof. Leon Kieres
25–26 października
– dyrektor KŚZpNP uczestniczył w konferencji naukowej „Bezprawie nazistowskie i stali-
nowskie” w Imshausen w RFN, na której wygłosił dwa referaty o dogmatycznych
aspektach odpowiedzialności karnej za zbrodnie narodowego socjalizmu i stalinizmu
30 października
– w Sali Senatu Uniwersytetu Warszawskiego były przewodniczący Komisji „Enquete” nie-
mieckiego Bundestagu Reiner Eppelmann wygłosił wykład „Szanse i problemy rozlicze-
nia z przeszłością w zjednoczonych Niemczech”. W dyskusji po wykładzie wzięli udział
między innymi prezes IPN prof. Leon Kieres, prezes Ośrodka Myśli Polskiej w Krakowie
prof. Ryszard Legutko, dr Hanna Labrenz-Weiss z Urzędu ds. Akt Stasi w Berlinie
– w Rzeszowie odbyła się zorganizowana przez OBEP Rzeszów konferencja naukowa
Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie
Przygotowali: Anna Bilińska-Gut, Artur Gut, Elżbieta Lewczuk, Tomasz Poręba
STATYSTYKA WYDAWANIA WNIOSKÓW O UDOSTĘPNIENIE DOKUMENTÓW/ZAPYTANIE
O STATUS POKRZYWDZONEGO
padziernik 2001 r.
od początku wydawania
BIAŁYSTOK
15/15
1041/531
GDAŃSK
168/87
2613/1365
KATOWICE
36/33
1856/851
KRAKÓW
55/8
1810/953
LUBLIN
32/21
1073/468
ŁÓDŹ
15/8
1035/560
POZNAŃ
38/31
2011/1010
RZESZÓW
12/15
1175/636
WARSZAWA
29(0)*/35(0)*
2056/1113
WROCŁAW
28/17
1193/661
BUiAD
29/25
2548/972 + 158**
RAZEM
457/316
18411/9278
*wnioski wydawane i przyjmowane w terenie;
A – wydane formularze wniosków
BUiAD przygotowało do wglądu dokumenty dla 106 osób pokrzywdzonych przez aparat bezpieczeństwa PRL.
Do 15 listopada zapoznało się z nimi 78 osób.
3
A/B
A/B
**wnioski przesłane z konsulatów
B – wnioski przyjęte
9661953.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin