Odżywianie:
*samożywność- ze zw. Nieorganicznych
zw. Organiczne przy pomocy ergi słonecznej
+fotosynteza
+chemosynteza- utlenianie zw.nieorg. prostych org.
*cudzożywność- pokarm w gotowej postaci
np.: tłuszczy, cukrów białek
Rodz. spożywanego pokarmu:
+mięsożerność-niedźwiedź
+roślinożerność-koza
+wszystkożerność-świnia
+padlinożerność-sęp
+kaprofilność-królik
+saprofity-bakterie, grzyby
Strategia zdob.:
+drapieżnictwo-lew
+pasożytnictwo-tasiemiec(z), kaniak(r)
Podział organizmów:
+producenci-rośliny zielone
+konsumenci 1 rzędu org. Roślinożerne
+konsumenci 2 rzędu org. Mięsożerne
+reducenci- przetwarzają martwe szczątki
Piramida pokarmowa:
1 k.2
2 k.1
3 producenci
Wszystkie org. Żywe są połączone zależnością
Pokarmową(łańcuch pokarmowy)
Metabolizm to ogół reakcji bio-chem.
Zachodzącychw żywych org.
*anabolizm:
-reakcja syntezy(tworzenie)
-A+B_energia_=AB
-reakcja fotosyntezy
H2O+CO2+energia=C6+H12+O6+O2
*katabolizm:
-reakcja analizy(rozpadu)
-AB_energia_=A+B
-oddychanie komórkowe
C6+H12+O6+O2=CO2+H2O+energia
Składniki pokarmowe:
*nieorganiczne
+woda
+sole mineralne
-mikro i makro elementy
*organiczne
+cukry, białka, tłuszcz, kw. Nukleinowe, wit.
Rola wody w org.:
-ok.70% wagi org., czasam więcej
-produkt i substrat wielu reakcji chem.
-uczestniczy w termo regulacji org.
-ośrodek zachodzenia wielu reakcji chem.
-rozpuszczalnik dla wielu subst. Chem.
Białka-C,O,H,N,S
-jed. Budowy białek-aminokwas(ok.20)
- są one połączone wiązaniami peptydowymi
*Proste- złożone tylko z aminokwasów
*Złożone- złożone nie tylko z aminokwasów
Funkcje:
-składnik budulcowy org.
-źródło energi
-reguluje pręd. Reakcji bio-chem.
-warunkuje prawidłowy przebieg
czynności życiowych
-wrażliwe na działanie wysokich tep.
I subst. Che.
Cukry
*proste
+glukoza
+fruktoza
+galaktoza
*złożone
-dwucukry
+sacharoza
+maltoza
+laktoza
-wielocókry
+chityna
+celuloza
+skrobia
+glikogen
-wysoka wartość energetyczna
-właściwości budulcowe
+celuloza-ścianki komórkowe roślin
+chityna-pancerze stawonogów,
ścianki komórkowe grzybów
-właściwości zapasowe:
+glikogen-zwierzęta i grzyby
+skrobia-rośliny
Tłuszcze:
*zwierzęce
-stałe wyjątek tran
-gromadzone głównie przez tk.tłuszczową
-zawierają kwasy nasycone
-dużo wit. A i D
*roślinne
-płynne
-wyst. Gł. W nasionach roślin oleistych
-zawierają kwasy tłuszczowe nienasycone
-dużo wit. E
-wys. wartość energetyczne magazynowana
przez organizmy
-funkcje budulcowe
+błony komórkowe
-funkcje ochronne
+woszczyna w uchu
+wosk pokrywający liście
-funkcje regulatorowe
+niektóre hormony są na nich oparte
Witaminy:
*wit. Rozpuszczalne w tłuszczach:
tłuszczach,tłuszczach,tłuszczach,tłuszczach
są one magazynowane w wątrobie
+A-kurza ślepota, suche oko,
problemy ze skórą
+D-osteroporoza, krzywica, zmiany kostne
+K-skaza białkowa
+C-pelegra
+B1-beri-beri,zapalenie wielo nerwowe
Fotosynteza-zachodzi w chloroplastach
*faza jasna
-wymagane światło słoneczne
-zachodzi w gronach
-powstaje siła asymilacyjna
-wytwarza się tlen
*faza ciemna
-zachodzi w sposób ciągły światło nie potrzebne
-zachodzi w stronie
-powstaje glukoza
Przeróbka glukozy:
+skrobia-materjał energetyczny
+celuloza-utwardza ścianki komórkowe
+tłuszcze-ochrona, budowanie, regulacja, energia
+białka-energia
+witaminy-regulacja przemian zachodzących w k.
+olejki eteryczne-olejki zapachowe o różnych funkcjach
+barwniki-subst. barwiące
SAThAN