14. Polskie tłumaczenia Biblii (z portalu klp.pl)
Przekłady Biblii na język polski odegrały ogromną rolę w kształtowaniu naszego języka narodowego. Wraz z szerzenie się wiary chrześcijańskiej w Polsce powoli przybywało tłumaczeń kolejnych fragmentów Pisma Świętego. Do najczęściej tłumaczonych należały psalmy oraz Ewangelie. Do największych arcydzieł polskiego piśmiennictwa średniowiecznego zaliczamy np. Psałterz Floriański oraz Psałterz Puławski. W XVI wieku Psalmy przetłumaczył Jan Kochanowski (Psałterz Dawidów), do znanych przekładów literackich Biblii należą także przekłady pióra Czesława Miłosza: Księga Psalmów, Księga Hioba, Ewangelia św. Marka.
Pierwszym drukowanym polskim przekładem całego Pisma Świętego jest tzw. Biblia Leopolity z 1561 roku. Tłumaczona z Wulgaty na zlecenie rodziny Szarffenbergów przez księdza Jana Nicza ze Lwowa (pseudonim Leopolita znaczy „Lwowianin”), który był między innymi wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od nazwiska zleceniodawców pochodzi inna nazwa przekładu tzn. Biblia Szarffenbergowska. Przekład dedykowano Zygmuntowi Augustowi. Tłumaczenie to uchodzi za niezbyt udane pod względem językowym. Biblia Brzeska z roku 1563 to pierwszy całościowy przekład Biblii na polski z języków oryginalnych. Ten przepięknie wydany przekład kalwiński powstał na zlecenie księcia Mikołaja Radziwiłła (dlatego nazywa się ją Biblią Radziwiłłowską), a dedykowany był królowi Zygmuntowi Augustowi. Przekład objął również księgi deuterokanoniczne. Novum w tym wydaniu była numeracja wersetów. To przekład pisany piękną polszczyzną, który czyta się przyjemnie również dzisiaj. Przekład ten jest przykładem nowoczesnego (choć sięgającego starożytności...) podejścia komunikacyjnego, które zaleca tłumaczenie sensów a nie słów.1574 to rok wydania Biblii Nieświeskiej, czyli przekład ariańskiego pastora Szymona Budnego z języków oryginalnych. Powodem podjęcia pracy przez Budnego była chęć lepszej wierności oryginalnemu tekstowi (podejście filologiczne). Stary Testament tłumaczono z hebrajskiego. Językowo uważana za dużo słabszą od Biblii Brzeskiej (m.in. liczne hebraizmy). Biblia ks. Jakuba Wujka została wydana w 1599. Przekład napisany został pięknym językiem, który może podobać się do dziś. Uważa się ten przekład za arcydzieło polskiej literatury. Wujek był gruntownie wykształconym jezuitą, posiadającym znajomość języków biblijnych i współczesnych.
W 1632 wydano Biblię Gdańską - przekład luterański, dokonany przez Daniela Mikołajewskiego. Powstawała w latach 1604-1632. Podstawą dla tłumaczenia były języki oryginalne. Przekład obejmuje także księgi deuterokanoniczne. Niezwykle wierny językowi oryginałów.W 1965 roku ukazała się Biblia Tysiąclecia, opracowana przez polskich biblistów pod redakcją benedyktynów tynieckich, tłumaczona z oryginału. Jest to obowiązujący obecnie w Kościele Katolickim przekład Biblii.
Dodatkowo z wikipedii:
· Biblia królowej Zofii – omówiona w zagadnieniu 13, więc nie będę powtarzać
· Nowy Testament w przekładzie Stanisława Murzynowskiego:
Nowy Testament w przekładzie Stanisława Murzynowskiego, tzw. Biblia Królewiecka – protestancki przekład Nowego Testamentu na język polski, zainicjowany przez luteranów (protestantyzm). Było to pierwsze polskie tłumaczenie Nowego Testamentu, które ukazało się drukiem i jednocześnie pierwszy polski przekład ksiąg biblijnych, który został dokonany na podstawie języków oryginalnych[1]. Murzynowski w pracy nad przekładem wykorzystał tekst grecki opracowany przez Erazma z Rotterdamu [2]. Tłumaczenie czterech ewangelii ukazało się w 1551 r. w Królewcu, nakładem Jana Seklucjana. Rok później, ten sam wydawca opublikował cały Nowy Testament w przekładzie Stanisława Murzynowskiego.
Nowy Testament w przekładzie Walentego Szmalca – protestancki przekład Nowego Testamentu, opracowany przez pastora Walentego Szmalca – ministra zboru unitariańskiego w Rakowie. Dzieło opracowane w duchu braci polskich ukazało się w 1606 r.
Nowy Testament i Psalmy w przekładzie Bolesława Goetze – protestancki przekład Nowego Testamentu powstały w okolicach 1860 roku przy współpracy kilku tłumaczy związanych z braćmi Plymuckimi oraz później dołączona Księgi Psalmów na język polski. Przekładu dokonano z języków oryginalnych w XIX w. W zakresie Nowego Testamentu korzystano z textus receptus, zgodnie z zaleceniami wydawcy. Przekład zawiera Comma Johanneum. Jest to przekład wydawany wielokrotnie zarówno przez Trynitarne Towarzystwo Biblijne, jak i Brytyjskie i Zagraniczne Towarzystwo Biblijne, czy w latach 1970-1980 przez Zjednoczony Kościół Ewangeliczny jako NT lub NT i Psalmy, zwany Nowym Przekladem Warszawskim, pełna nazwa przekładu to "Nowy Testament Pana Naszego Jezusa Chrystusa z Języka Greckiego na Nowo Przelozony z Tłomaczeniem Polskiem z Roku 1632 porownany". Dzieło wydane zostało po raz pierwszy przez Trynitarne Towarzystwo Biblijne w Londynie, około 1860 r. Od tego czasu ukazało się kilka wydań przekładu i kilka edycji przekładu. Nazwisko Bolesława Goetze wiąże się z ostatnią edycją tego przekładu wykonaną w połowie XX w. i wydaną wraz z jego przekładem Psalmów (przez ZKE) lub jako sam NT (przez Trynitarne Towarzystwo Biblijne).
marysiari