CiekaweMiejsca_Marzec_2008.pdf

www.ciekawe-miejsca.net Spistre±ci

Spistre±ci

3 Kremnica–miasteczkow±ródgórSłowacji

Słowacja:Kremnica

8 Toru«

ZabytkiUNESCOwPolsce

14 OpactwocystersówwKoprzywnicy

Szlakroma«skiwPolsce

18 Łysogóry

Górywi¦tokrzyskie

23 lademmennonitównaMazowszu

OkoliceWarszawy

27 NartynaPilsku

Testo±rodkanarciarskiego

31 ZamekwKrasiczynie

ZamkiwPolsce

36 HilarySzpilowski(1753-1827),architekt

Wielcyarty±ciwPolsce

40 Mordy

Zapomnianemiejsca

42 ZiemiaKozienicka

Materiałpromocyjny

2 nr3(12),Marzec2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Słowacja

Kremnica

–miasteczkow±ródgórSłowacji

Bajkowe miasteczko Kremnica, jedno z pi¦kniejszych na Słowa-

cji, to znany w ±redniowieczu o±rodek wydobywania złota. Cenny

kruszec spowodował, »e tutejsze mennice działaj¡ nieprzerwanie

od... 1329 roku.

i przepi¦knych lasów, prawie nikt nie

chodzi, jednak do samej Kremnicy przy-

je»d»a sporo osób.

Miasteczkoukrytew±ródgór

Kremnica to niewielkie miasto (5 tys.

mieszka«ców) poło»one w samym ser-

cu nie tyle Słowacji, co Europy. W po-

bliskiej wsi Kremnickie Banie znajduje

si¦ bowiem geograﬁczny ±rodek konty-

nentu.

RynekwKremnicy

Historia poło»onego na wysoko±ci

560 metrów miasteczka zacz¦ła si¦ nie-

banalnie. Bli»ej nieznany nam my±li-

wy zastrzelił w trakcie polowania kuro-

patw¦, a w jej wn¦trzno±ciach znalazł

grudki złota. Tak przekazuje legenda,

natomiast faktem jest, »e ju» w IX wieku

istniały tu prymitywne sztolnie górnicze.

W pobliskich Górach Kremnickich, które

Obie miejscowo±ci poło»one s¡

w dolinie Kremnickiego Potoku, rozdzie-

laj¡cego Kremnickie Vrchy (Góry Krem-

nickie) od pot¦»nego masywu Vtacnik

(Ptasznik). Po górach tych, pomimo ich

niew¡tpliwych walorów – skał, dziko±ci

3 nr3(12),Marzec2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Słowacja

maj¡ pochodzenie wulkaniczne, poszu-

kiwano złota. Wtedy te» zacz¦ły powsta-

wa¢ małe osady górnicze.

Złoteczasy słowackiego miastecz-

ka trwały do pocz¡tku XVI wieku. Coraz

wi¦ksze zagro»enie ze strony Turków

oraz kryzys górnictwa w Europie przy-

czyniły si¦ do utraty znaczenia Kremni-

cy. Lepsze czasy nast¡piły w XVIII wie-

ku, kiedy chwilowo wzrosło wydobycie

złota, jednak pod koniec tego stulecia

kopalnie deﬁnitywnie zamkni¦to (rud¦

wydobywano tu do pocz¡tku lat 90. XX

wieku). Do tego czasu udało si¦ wydo-

by¢ 46 ton złota i 205 ton srebra, co

na tamte lata było ilo±ci¡ dosy¢ spor¡.

Badania potwierdzaj¡, »e pokłady złota

ci¡gle znajduj¡ si¦ w Kremnicy.

Kolumna±w.Trójcyigródko±cielny

Jedna z nich, zwana Cremnychba-

na, została w 1328 roku podniesiona

do rangi miasta górniczego przez króla

w¦gierskiego Karola Roberta Andega-

we«skiego. Ju» rok pó¹niej zało»ył on

w Kremnicy mennic¦ , która zacz¦ła bi¢

srebrne grosze, a pó¹niej tak»e ﬂoreny

i słynne kremnickie dukaty o wysokiej

czysto±ci kruszcu. Szybko stała si¦ jed-

n¡ z wa»niejszych mennic w kraju, co

spowodowało szybki rozwój miasta.

XIII-wiecznykarner

Pod wzgl¦dem wydobycia złota i sre-

bra Kremnica zajmowała jedn¡ z czoło-

wych lokat w Europie.

Zwiedzaniemiasta najlepiej zacz¡¢

od tzw. groduko±cielnego , a wi¦c

miejsca, które pełniło rol¦ centrum osa-

dy w XIV wieku. Do grodu, nazywanego

4 nr3(12),Marzec2008

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Słowacja

te» zamkiem miejskim wchodzi si¦ ba-

rokowymi krytymi schodami, które prze-

prowadzaj¡ nas przez ±redniowieczny

pier±cie« murów obronnych. Zabudowa

wzgórza zacz¦ła powstawa¢ w połowie

XIII wieku, kiedy zbudowano tu karner

(przekształcony w XIV wieku) – kaplic¦

pogrzebow¡ w kształcie rotundy, która

miała dwa poziomy: parterowy (górny),

w którym odprawiano obrz¦dy, oraz dol-

ny słu»¡cy jako kostnica. W Kremnicy

stoi jeden z dwóch zachowanych sło-

wackich karnerów. Ma on form¦ okr¡gł¡,

a jego wn¦trze wypełniaj¡ niedawno od-

kryte malowidłagotyckie z XIV wie-

ku. Przedstawiaj¡ one sceny z »ycia ±w.

Erazma, m.in. jego m¦cze«sk¡ ±mier¢.

w okolicy złoto i srebro. St¡d zaist-

niała potrzeba wybudowania pot¦»nych

murówobronnychzkilkomabasz-

tami . Najpot¦»niejsza z nich znajdu-

je si¦ obok ró»owego budynku karne-

ru. Na wzgórzu mieszkał tak»e zarz¡d-

ca maj¡tku, którego siedzib¦ stanowiła

zapewne niezachowana do dzi± wie»a

mieszkalna (by¢ mo»e przekształcono j¡

z czasem na baszt¦ obronn¡).

Czubekniezwykłejkolumny±w.Trójcy

Ko±ciół±w.Katarzyny

Najwa»niejsz¡ budowl¡ wzgórza jest

jednak pó¹nogotyckiko±ciół±w.Ka-

tarzyny z XV wieku o bardzo charakte-

rystycznej wie»y, widocznej z ka»dego

punktu miasta. Co ciekawe, jest on szer-

szy ni» dłu»szy, a na dodatek – dwu-

nawowy (!). Łatwo si¦ wi¦c domy±li¢,

»e ﬁlary stoj¡ po±rodku wn¦trza ±wi¡-

tyni, a nawy s¡ naprawd¦ pot¦»ne. Ze

Gród ko±cielny był tak»e miejscem,

do którego zwo»ono całe wydobyte

5 nr3(12),Marzec2008

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: