Serwis Informacyjny Narkomania 2007-3 (38).pdf

SpiS treści

Kodeks etyczny terapeuty uzależnień

WPROWADZENIE

Piotr Jabłoński.......................................................................................................................................................... 1

ZARZĄDZENIE NR 8 /2007 ................................................................................................................................. 3

Leczenie, rehabilitacja, ograniczanie szkód

NOWY SYSTEM ZBIERANIA DANYCH Z PLACÓWEK LECZNICZYCH

Ewa Sokołowska........................................................................................................................................................ 7

NOWE MOŻLIWOŚCI POZYSKIWANIA FUNDUSZY UNIJNYCH

Michał Bonin............................................................................................................................................................10

Współpraca międzynarodowa i krajowa

KALENDARIUM ...................................................................................................................................................16

Ograniczanie podaży

REDUKCJA PODAŻY NARKOTYKÓW

Artur Malczewski.....................................................................................................................................................17

Współpraca międzynarodowa

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU „PROFILAKTYKA NARKOTYKOWA

I INFORMACJA O NARKOTYKACH”

Łukasz Jędruszak..................................................................................................................................................... 28

Proilaktyka

EUROPEJSKI PROJEKT BADAWCZY DOTYCZĄCY STANDARDU

PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO

Artur Malczewski.................................................................................................................................................... 30

SPECYFIKA INTERNETU A MARKETING SPOŁECZNY

Tomasz Zakrzewski...................................................................................................................................................31

Badania, raporty

JAK ZMIERZYĆ NIEMIERZALNE?

Michał Kidawa........................................................................................................................................................ 36

Społeczności lokalne, regiony

STANDARDY PRACY PODMIOTÓW REALIZUJĄCYCH ZADANIA Z ZAKRESU

ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW NARKOTYKOWYCH WE WROCŁAWIU

Stella Zielińska, Renata Marciniak-Antoszek..........................................................................................................41

SIEĆ EKSPERTÓW WOJEWÓDZKICH DS. INFORMACJI O NARKOTYKACH

I NARKOMANI: STRUKTURA, ZADANIA I FUNKCJE

Marta Struzik............................................................................................................................................................45

Internet

WYBRANE „NARODOWE PUNKTY OBSERWACYJNE”

Tomasz Zakrzewski..............................................................................................................................III i IV okładka

Leczenie, rehabiLitacja, ograniczanie szkód

Zespół Ekspertów – ukonstytuowany z inicjatywy środowiska terapeutów uzależnień od sub-

stancji psychoaktywnych – opracował, przy wsparciu Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania

Narkomanii, Kodeks Etyczny stanowiący zbiór zasad określających standardy postępowania

terapeuty.

KODEKS ETYCZNY TERAPEUTY

UZALEŻNIEŃ – WPROWADZENIE

Poprawa jakości świadczeń leczniczych i reha-

bilitacyjnych już od wielu lat jest przedmiotem

zainteresowania zarówno Krajowego Biura ds. Prze-

ciwdziałania Narkomanii, jak i środowiska terapeutów

uzależnień. Nie ma bowiem wątpliwości co do tego,

że dbałość o poziom leczenia i rehabilitacji osób uza-

leżnionych w sposób istotny wpływa na podniesienie

skuteczności realizowanych działań. Przykładami

takich wspólnych starań i osiągnięć jest funkcjo-

nujący od paru lat system certyfikowanych szkoleń

dla instruktorów i specjalistów terapii uzależnień od

substancji psychoaktywnych czy też opracowanie

standardów terapii oraz zasad akredytacji placówek

oferujących świadczenia lecznicze. Choć propozycjom

tym daleko jeszcze do doskonałości, to z pewnością

wpłynęły one lub wpłyną w najbliższym czasie

zarówno na poziom pracy terapeutów, jak i placó-

wek zajmujących się pomocą osobom używającym

środków odurzających. Wymienione wyżej przedsię-

wzięcia mają swoją wagę merytoryczną i formalną

m.in. dzięki osadzeniu ich w obowiązującym w na-

szym kraju prawie oraz w zasadach prowadzenia

polityki antynarkotykowej.

Każde rozwiązanie programowe zwiększa swoją

efektywność, gdy staje się mechanizmem systemo-

wym, a ponadto jest akceptowane i traktowane jako

własne przez środowisko zawodowe, którego dotyczy.

Dobra praktyka wydaje się być lepszym gwarantem

jakości i powszechności stosowania tych rozwiązań

niż surowe, ale nie do końca respektowane prawo.

Porządkowaniu naszego „systemu terapeutyczne-

go” towarzyszy dyskusja nad jego skutecznością

w praktyce, a w ślad za tym nad potrzebami jego

modyfikacji i uzupełnień. W dyskusji tej szczególne

miejsce zajmują głosy oczekujące większej kontroli

zachowań zawodowych i etycznych pracowników

systemu pomocy osobom używającym substancji

odurzających. Źródłem takich potrzeb są negatywne

zachowania terapeutów, które co prawda pojawiają się

sporadycznie, ale jednak stawiają w złym świetle ich

postawy moralne i etyczne oraz warsztat zawodowy.

Z tego też źródła wypływają postulaty weryfikacji

wydanych już zaświadczeń o uzyskanych kwalifika-

cjach certyfikowanych instruktorów i specjalistów

terapii uzależnień. Obecne rozwiązania prawne nie

dają jednak żadnych podstaw do ich rewizji, tak jak

np. nie ma możliwości odebrania świadectwa ukoń-

czenia szkoły podstawowej, nawet gdyby ktoś utracił

możliwości czytania i pisania.

Obowiązujący system przygotowania zawodowego

umożliwia zdobycie odpowiedniej wiedzy i umiejęt-

ności niezbędnych do pracy z osobami uzależnionymi,

a kwalifikacje te potwierdzone są świadectwem

ukończenia szkolenia uzyskanym w procedurze

egzaminacyjnej. Obecne rozwiązanie nie jest jeszcze

systemem gwarantującym ustawiczne potwierdzanie

kwalifikacji zawodowych. System taki − z obowiąz-

kiem permanentnego kształcenia się i możliwością

utraty uprawnień w przypadku wystąpienia np.

długiej przerwy w praktyce zawodowej (jak to ma

miejsce w środowisku lekarzy i pielęgniarek) lub

też w sytuacji pojawienia się zachowań mało pro-

fesjonalnych i nieetycznych − to wyzwanie, przed

którym dopiero stoimy. Zbudowanie prawnego i or-

ganizacyjnego szkieletu takiego systemu wymaga

podstaw legislacyjnych, które trzeba będzie stworzyć.

Potrzeba podjęcia takiego wyzwania w najbliższej

przyszłości wydaje się oczywista i z pewnością warto

taki system budować razem ze środowiskiem tera-

peutów zajmujących się uzależnieniem od alkoholu,

przy wsparciu Państwowej Agencji Rozwiązywania

Problemów Alkoholowych. Tym niemniej jednak

już teraz koniecznym wydaje się wdrożenie systemu

respektowania etyczności działań, jakie podejmujemy

Serwis Informacyjny NARKOMANIA nr 3 (38) 2007

Leczenie, rehabiLitacja, ograniczanie szkód

wobec naszych pacjentów i podopiecznych. Reali-

zacji takiego zadania podjął się Zespół Ekspertów,

który powstał w wyniku inicjatywy środowiska

terapeutów uzależnień od substancji psychoaktyw-

nych przy technicznym i organizacyjnym wsparciu

Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii.

Zespół postawił sobie za cel nakreślenie zasad za-

równo samego kanonu etycznego pracy terapeuty

uzależnień, jak i jego części operacyjnej w postaci

zasad funkcjonowania pracy Komisji ds. Etyki.

Przede wszystkim został więc opracowany Kodeks

Etyczny, który stanowi zbiór zasad określających

standardy postępowania terapeuty. Kodeks, podobnie

jak większość kanonów etycznych i moralnych, jako

wartość naczelną stawia dobro drugiego człowie-

ka, ale jednocześnie wskazuje i przybliża zakresy

tematyczne, które są specyficzne dla terapeutów

niosących pomoc osobom używającym substancji

uzależniających. Priorytetem Zespołu stało się wpro-

wadzenie Kodeksu w praktykę zawodową naszego

środowiska. Należy jednak podkreślić, że Kodeks nie

jest przepisem prawa powszechnie obowiązującego.

Jego siła oddziaływania i wartość opierają się na

zasadzie dobrowolności i indywidualnej potrzebie

każdej z zainteresowanych osób do podpisania się

pod przyjętym kanonem i wpisania się na publiczną

listę terapeutów deklarujących gotowość przestrze-

gania Kodeksu, która jest dostępna m.in. na stronie

internetowej Krajowego Biura. Należy przy tym mieć

świadomość, że osoby, które wpiszą się na taką listę,

nie tylko zobowiązują się do przestrzegania zasad

i utrzymywania standardów zawartych w Kodeksie,

ale również decydują się na działania oceniające

Komisji ds. Etyki. Mimo że Komisja jest ciałem

nieformalnym w znaczeniu prawnym, to wpisując

się na listę trzeba także pamiętać, że dajemy jej

prawo do oceny naszych zachowań w przypadku

wystąpienia zdarzeń wymagających wyjaśnienia,

a odnoszących się do zakresu spraw objętych Ko-

deksem. Jednak zadaniem Komisji będzie nie tylko

ochrona praw pacjentów, ale w równym stopniu

obrona terapeutów przed nieuzasadnionymi zarzu-

tami i pomówieniami.

Czy taki system ma szansę istnienia i skutecznego wy-

wierania wpływu na jakość szeroko rozumianej oferty

terapeutycznej dla osób używających narkotyków?

Odpowiedź na to pytanie przyniosą najbliższe mie-

siące. Za racjami funkcjonowania takiego systemu

stoi, poza kryteriami obiektywnymi, dorobek zawo-

dowy osób, które zaangażowały swój autorytet oraz

poświęciły czas i włożyły niemały wysiłek w jego

stworzenie. Chciałbym serdecznie podziękować tym

osobom za ich pracę i odpowiedzialność, jaką na siebie

przyjęły. O rzeczywistej wartości Kodeksu zadecydują

jednak przede wszystkim terapeuci, jeśli uznają go

za odpowiadający potrzebom ich środowiska oraz

potrzebom pacjentów i podopiecznych.

Na łamach niniejszego Serwisu publikujemy do-

kumenty opracowane przez Zespół Ekspertów, do

przeczytania których gorąco Państwa zachęcam.

Mam nadzieję, że po zapoznaniu się z Kodeksem

i Regulaminem Pracy Komisji doceniona zostanie

waga i rola zaproponowanego systemu oraz to, co

może on wnieść do praktyki terapeutycznej. W myśl

Regulaminu Pracy Komisji ds. Etyki, Komisję taką

powołuje dyrektor Krajowego Biura ds. Przeciwdzia-

łania Narkomanii po konsultacji ze środowiskiem

terapeutów uzależnień. Zapewne wszystkim nam

zależy, aby w Komisji zasiadały osoby cieszące się

najwyższym szacunkiem i zaufaniem, dlatego zachę-

cam Państwa, aby do końca grudnia br. zgłaszać do

Krajowego Biura pisemne propozycje kandydatur na

członków Komisji.

Na koniec chciałbym imiennie podziękować wszystkim

koleżankom i kolegom, specjalistom terapii uzależnień

oraz pracownikom Krajowego Biura, za pracę, którą

włożyli w tworzenie prezentowanych dziś dokumen-

tów. Jestem przekonany, że ten wysiłek się opłacił

i zaowocuje funkcjonowaniem Kodeksu w środowisku

terapeutów. Mam również nadzieję, że uznacie Państwo

Kodeks za kolejny krok na drodze podnoszenia jako-

ści świadczeń leczniczych i rehabilitacyjnych, a tym

samym zwiększenia prestiżu tak odpowiedzialnego

zawodu, jakim jest zawód terapeuty uzależnień.

Należne słowa uznania i serdeczne podziękowania

składam: Karinie Chmielewskiej, Dawidowi Chojeckie-

mu, Krzysztofowi Czekajowi, Jolancie Koczurowskiej,

Agnieszce Kolbowskiej, Małgorzacie Kowalcze, Mał-

gorzacie Maresz, Małgorzacie Polecińskiej, Katarzynie

Puławskiej oraz Jackowi Sękiewiczowi.

Piotr Jabłoński

Serwis Informacyjny NARKOMANIA nr 3 (38) 2007

Leczenie, rehabiLitacja, ograniczanie szkód

ZARZĄDZENIE NR 8/2007

Dyrektora Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii z dnia 4 września 2007 roku

w sprawie Kodeksu Etycznego Terapeuty Uzależnień oraz Regulaminu Pracy Komisji ds. Etyki

§ 1

Mając na uwadze konieczność ustalenia jednolitych zasad obowiązujących terapeutów uzależnień oraz inne osoby uczestni-

czące w procesie terapii, wprowadzam w życie:

1. Kodeks Etyczny Terapeuty Uzależnień, stanowiący Załącznik nr 1 do niniejszego Zarządzenia;

2. Regulaminu Pracy Komisji ds. Etyki, stanowiący Załącznik nr 2 do niniejszego Zarządzenia;

3. Wzór oświadczenia w sprawie zgody na umieszczenie danych osobowych na liście terapeutów przestrzegających zasad

Kodeksu Etycznego Terapeuty Uzależnień, stanowiący Załącznik nr 3 do niniejszego Zarządzenia.

§ 2

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 17 września 2007 roku.

Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 8/2007

KODEKS ETYCZNY TERAPEUTY UZALEŻNIEŃ

WSTĘP

3. Terapeuta uzależnień udziela świadczeń zgodnie z kompe-

tencjami i umiejętnościami zawodowymi i nie podejmuje

zadań przekraczających jego możliwości.

4. Jakość pracy terapeuty uzależnień nie jest zależna od wy-

sokości wynagrodzenia.

5. Terapeuta uzależnień nie przenosi relacji z osobą leczoną

poza obszar terapii.

6. Terapeuta uzależnień rozwija swoje umiejętności zawodowe

oraz dba o swoją higienę psychiczną.

Kodeks Etyczny Terapeuty Uzależnień przyjęty i zatwierdzony

przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii stanowi

zbiór zasad określających standardy postępowania terapeuty.

Kodeks nie stanowi przepisów prawa powszechnie obowią-

zującego.

Dobro drugiego człowieka jest naczelną wartością terapeuty uza-

leżnień – specjalisty i instruktora terapii uzależnień oraz innych

osób uczestniczących w procesie terapii. Terapeuta uzależnień

szanuje godność, podmiotowość i autonomię pacjenta. Celem jego

zawodowej działalności jest udzielanie profesjonalnej pomocy

osobom uzależnionym oraz ich bliskim.

Kodeks opracowany jest w oparciu o Kodeks Etyczny Psychote-

rapeuty Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz Kodeks

Etyczno-Zawodowy Psychologa.

ZASADY SZCZEGÓŁOWE

1. Terapeuta uzależnień nie wydaje ocen moralnych o osobach

pozostających w procesie terapii.

2. Terapeuta uzależnień przestrzega przepisów powszechnie

obowiązującego w Polsce prawa.

3. Terapeuta uzależnień przestrzega w szczególności ustawy

o ochronie danych osobowych we wszystkich działaniach

terapeutycznych, naukowych i dydaktycznych.

4. Terapeuta uzależnień określa w porozumieniu z pacjentem

metody pracy, czas i miejsce terapii oraz informuje o zasadach

finansowania.

5. Terapeuta uzależnień informuje osoby pozostające w terapii,

a za zgodą pacjenta także osoby trzecie, o celu i przebiegu

terapii, stosowanych technikach terapeutycznych oraz

o wszystkich możliwych skutkach terapii.

6. Terapeuta uzależnień zapewnia stosowne, bezpieczne miej-

sce, warunki oraz wyposażenie odpowiednie do rodzaju

prowadzonej terapii.

ZASADY OGÓLNE

1. Terapeuta uzależnień wypełnia swoje obowiązki z po-

szanowaniem praw człowieka bez względu na rasę, płeć,

wiek, stan zdrowia, wykształcenie, orientację seksualną,

narodowość, status materialny i społeczny oraz poglądy

religijne i polityczne, etc

2. Terapeuta uzależnień uczciwie i rzetelnie, zgodnie z obo-

wiązującymi standardami zawodowymi, wykonuje swoją

pracę z szacunkiem wobec osób pozostających w terapii

oraz wobec osób trzecich.

Serwis Informacyjny NARKOMANIA nr 3 (38) 2007

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: