Czym jest stres.pdf

Czymjeststres?

PojęciestresujestuŜywanewbardzoróŜnysposób.PotoczniestresutoŜsamiasięz:

- nieprzyjemnymireakcjamiemocjonalnymi(zdenerwowaniem,napięciem,

niepokojem),

- trudnąsytuacją,którawywołujeteuczucia,np.„tenegzamintobyłstres”,

- skutkamitychsytuacji,polegającyminapogorszeniufunkcjonowaniaw

warunkachstresujących,np.„zjadłmniestres–niemogłemsięskupić,miałem

dziuręwpamięci”.

StresmoŜnaopisaćz3perspektyw:

1–sytuacyjnej,

2 biologicznej,

3 –psychologicznej.

STRESSYTUACYJNY:

Stres,jakiegouczniowiedoświadczająwszkole,moŜnaopisaćzperspektywy

sytuacyjnej.NoŜnazrozumiećgojakozespółwarunkówwywołującychzagroŜenie,

zakłóceniedziałańlubzablokowanierealizacjiwaŜnychpotrzebucznia.Teczynniki

blokującelubzakłócająceosiąganiecelówirealizacjępotrzebnazywamy

stresorami, np:

krzywdalubstrata•zmianaklasylubszkoły,

•obniŜeniesemestralnejnotyzesprawowanialubzprzedmiotu,

•izolacjalubodrzucenieprzezrówieśników

zagroŜenie,np.•utrataszacunkurówieśnikówzpowoduzbytdobrychlubzbyt

słabychwynikówwnauce,

•oczekiwanienawynikisprawdzianu,

•zagroŜeniebrakiempromocjidonastępnejklasy,

•oczekiwanienaegzamin

wyzwanie,np.•sprawdzianwiadomościiumiejętności,

•konfliktwklasie,

•zwiększaniewymagańprzeznauczycielaitp.

TypowąwŜyciuszkolnym,atrudnądlauczniówjestsytuacjaoceniania.

Istniejekilkaprzyczyn,zpowoduktórychocenianiejeststresujące:

- sytuacjatakawystawianapróbęsamoocenęucznia,

- uczniowitrudnouwolnićsięodrozumieniaoceny(zwłaszczatejnegatywnej),

jakowartościowaniacałejjegoosoby,anietylkojejosiągnięćiwybranych

kompetencji

- ocenawpływabezpośrednionaszansęuczniadotyczącepromocji,atymsamym

jegodalsząkarieręedukacyjną,

- ocenanieuchronnienaraŜaucznianaporównaniazinnymiuczniami.MoŜeto

budzićsporonapięciaiobawprzedutratąpozycjiiuznaniawklasie.

- OcenamoŜebyćodbieranaprzezpryzmatrelacjinauczyciel–uczeń,awięcjako

informacjaosympatiilubantypatiinauczycielajegoobiektywnejlubsubiektywnej

ocenie.Stądczęstewątpliwościuczniówcodosprawiedliwościocen.

- Ocenajestjawna,atowiąŜesięzwystawieniemnapublicznekomentarze

rówieśnikówinauczyciela.

STRESBIOLOGICZNY:

StresmoŜnatraktowaćtakŜejakoniespecyficznąreakcjęorganizmunawszelkie

stawianemuwymagania.Stresjest,zbiologicznegopunktuwidzenia,poprostu

pobudzeniempsychofizycznym,czyli mobilizacją dodziałaniawsytuacji trudnej

(dowalki zprzeszkodami,ucieczkiodzagroŜeń,przetrwaniawniełatwych

warunkachitp.)

Pewienpoziomstresu(mobilizacji)jestpotrzebnydodziałania,efektywnejpracy

iwykonywaniazadań.MoŜnawięcwyróŜnićdobry,korzystnystresizły,niekorzystny

stres.

Funkcjonowanieuczniapolepszasiępodwpływemzwiększeniaintensywnościstresu.

MoŜnapowiedzieć,Ŝestresmobilizuje,motywujedodziałania.Jednakdziejesiętak

dopewnegomomentu,apotemnastępująniekorzystnezmiany,aŜdozałamaniasię

ichoroby.

Wynikiemstresuwfunkcjonowaniuuczniasązjednejstronydziałaniapodejmowane

jakopróbyradzeniasobiezsytuacjąstresową,azdrugiejstronyjakoreakcje

świadcząceorozstrojeniu,dezorganizacji,kryzysie.

- Doocenuczniaodnosząsięrodzice.Ichoczekiwaniadotyczącepostępów

wnauceiewentualnośćkarazaniedostatecznewynikiwnaucezwiększastres

ucznia.

OBJAWYSTRESU

Wystąpieniepojedynczegoobjawunieoznaczastresu(musiichwystąpićconajmniejkilka).

Sferafunkcjonowania

Objawy

Ciało

▪Przyspieszonebicieserc

▪wzrostaktywnościgruczołówpotowych

▪zimnaskóra

▪zimnekończyny–dłonieistopy

▪mdłości

▪przyspieszonyoddech

▪napięciemięśni

▪suchośćust

▪potrzebaoddaniamoczu

▪biegunka

▪trudnościzespaniemlubospałość

Emocje

▫lęk,niepokój

▫złesamopoczucie

▫przygnębienie

▫zmiennośćnastroju

▫nastrójdepresyjny

▫poczuciefrustracji

▫wrogość

▫bezradność

▫rozdraŜnienie,poirytowanie

▫niepokój,nerwowość

Intelekt

▪chaosmyślowy

▪kłopotyzkoncentracja

▪trudnościwpodjęciudecyzji

▪utratasatysfakcjiznauki,pracy

▪postrzeganiesytuacjitrudnejjako

zagroŜenia,aniewyzwania

▪spadekmobilizacjiimotywacji

▪negatywnemyśli

▪utrata/załamaniepewnościsiebie

▪kłopotyzpamięcią

▪wzrostliczbybłędów

▪gorszeradzeniesobieztrudnościami

Zachowania

▫głośne,szybkiemówienielubgłos

„uwięziony”wgardle

▫napięcie(częsteziewanie,obgryzanie

paznokciitp.)

▫nerwowośćruchówlubgestykulacji

▫sięganiepoleki,alkoholipapierosy

▫zwiększonaagresywność,krytykanctwo,

przesadawsposobiereagowania

▫braklubnasilenieapetytu

▫negatywnenastawieniedoludziizadań

- 4–

DługotrwałepozostawaniepodwpływemstresumoŜeprowadzićdowystąpienia

powaŜnychobjawówfizycznych,takichjak:

- zmianaapetytuinawykówŜywieniowych,np.objadaniesięlubbrakapetytu,

- dolegliwościpsychosomatyczne:

●astma

●bóleplecówikarku,np.chronicznenapięciamięśniowe,

●problemytrawiennenp.biegunki,zatwardzenia,wymioty,wrzodyŜołądka,

bólebrzucha,

●bóległowy

●wysypkaskórna

- uczuciechronicznegoprzemęczenia.

STRESPSYCHOLOGICZNY

StresmoŜnatraktowaćtakŜejakopsychicznywysiłekradzeniasobiezsytuacją,

którączłowiekoceniajakowymagającąuruchomienianowychśrodkówzaradczych.

Znaczyto,ŜedotychczasuŜywanesposobyradzeniasobieokazująsię

niewystarczające.

DlajednegouczniasprawdzianbędziesytuacjąjedyniepodwyŜszonejmobilizacji,

adlainnego–sytuacjąsilniewyczerpującegostresu.Wtympsychologicznymujęciu

stresniezaleŜyodwystąpieniasamejsytuacjitrudnej,aleodtego,jakdanyuczeń

oceniaswojeindywidualnemoŜliwościporadzeniasobieznim.

Natęocenęwpływmająmiędzyinnymi:

a) odpornośćpsychofizycznaitemperamentucznia,

b) znaczenieewentualnejporaŜkidlasamooceny(obrazuwłasnegoja,

c) niektóreinnecechyosobowości(np.perfekcjonalizmu).

IstniejeteŜuniektórychosóbpewnabardziejstałatendencjadolękowego

reagowanianatrudnesytuacje(nasilenielękujakocecha).TakŜezewzględunatę

cechęróŜniuczniowiemogąprzeŜywaćtrudnesytuacjezróŜnąsiłą.

SPOSOBYRADZENIASOBIEZESTRESEM

Streswpływanaintelektualne,emocjonalneiinterpersonalnefunkcjonowanie

ucznia,dlategoistotnegoznaczeniawpracywychowawczejnabierapomaganie

uczniom wzwalczaniuizapobieganiu stresowi.

Zapobieganienegatywnymskutkomstresuiradzeniesobieznimjestwarunkiem

utrzymaniawysokiejefektywnościuczeniasięipodtrzymywania

motywacjidouczeniasię.

PodejmowaniedziałańantystresowychprzezuczniówmatakŜewymiarbardziej

osobisty–jestsposobemdbaniaozdrowieorazorelacjezludźmi.

Procesradzeniasobiezestresempełnidwiegłównefunkcje:

- instrumentalną(uporaniesięzproblemem,którybyłźródłemstresu),

- regulującąemocje(redukcjanadmiernegonapięcia).

Funkcjetewspomagająsięwzajemnie.

KaŜdązmetodradzeniasobiezestresemmoŜnaumieścićnaktórymśzponiŜszych

wymiarów:

Doraźne

Długofalowe

SłuŜącezłagodzeniubieŜącego

stresu(np.ćwiczeniafizyczne).

SłuŜąceuodpornieniunasytuacje

Stresujące(np.praktyki

medytacyjne

Skupionenaotoczeniu

Skupionenaosobie

Nastawionenazmianę

wśrodowisku:eliminacjęlub

ograniczeniestresorów(np.zmiana

warunkówuczeniasię).

Nastawionenazwiększenie

własnych,osobistychmoŜliwości

radzeniasobiezestresem(np.

treningautogenny).

Ogólne

Specyficzne

OgólniepodwyŜszająceodporność

nastres.Metodamitakimisąnp.

treningirelaksacyjneiautogenne.

Dobranedokonkretnejsytuacji

stresowej.Metodątakąjestnp.

treningmentalny(ćwiczeniew

wyobraźnikonkretnejumiejętności

przydatnejwdanejsytuacji).

Redukującenapięcie

SłuŜącezdobywaniu

kontroli

Nastawionenarozwiązanie

problemu(zrozumienieidziałanie).

Nastawionenazmniejszenie

napięciaemocjonalnegoi

cielesnego(np.techniki

relaksacyjne).

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: