Technika kryminalistyczna w obszarze europejskim.pdf

PRZEK£ADY

Gottfried Vordermaier, Ulrich Simmross

Technika kryminalistyczna w obszarze europejskim

Kriminalistik 2005, nr 6, s. 355–362

Wœród placówek techniki krymina-

listycznej w Niemczech niew¹tpliwie

g³ówn¹ rolê odgrywa Instytut Techni-

ki Kryminalistycznej (KTI) w Federal-

nym Urzêdzie Kryminalnym (BKA).

Nie jest jednak powszechnie wiado-

me, w jakim stopniu placówki te ró¿-

ni¹ siê miêdzy sob¹ w skali we-

wn¹trzniemieckiej oraz w porównaniu

z odpowiednimi instytutami zagra-

nicznymi, a tak¿e – jak dalece prze-

miany spo³eczne w skali krajowej

i miêdzynarodowej wywieraj¹ wp³yw

na profil dzia³alnoœci placówki cen-

tralnej.

Klasyczne badanie kryminalistycz-

ne, czyli praca nad przypadkiem do-

wodowym, jest tylko jednym z wielu

zadañ kryminalistyki, chocia¿ niew¹t-

pliwie najwa¿niejszym. Instytut Tech-

niki Kryminalistycznej przy BKA

przejmuje równie¿ odpowiedzialnoœæ

jako miêdzynarodowy portal nauk

kryminalistycznych w zakresie koor-

dynacji, wynalazczoœci, procedur do-

chodzeniowych, kszta³cenia kadr, or-

ganizacji wystaw, doradztwa i wpro-

wadzania nowych wzorców, np.

w dziedzinie zabezpieczania jakoœci.

Kraje Europy zbli¿aj¹ siê do siebie,

a europejskie standardy techniki kry-

minalistycznej nabieraj¹ coraz wiêk-

szego znaczenia w ekspertyzie.

Równolegle do tego zasada ekono-

mizacji instytucji pañstwowych obo-

wi¹zuje ju¿ tak¿e w placówkach tech-

niki kryminalistycznej. Z tego powodu

utrzymywanie wysokich standardów

naukowo-technicznych nabiera sen-

su egzystencjalnego. Sta³e wysi³ki

w tym kierunku bêd¹ uzupe³niane

przez profesjonaln¹ akredytacjê, któ-

ra w Instytucie Techniki Kryminali-

stycznej BKA powinna zostaæ zakoñ-

czona do 2006 r.

ukow¹, która obejmuje tak¿e dziedzi-

ny medycyny i psychologii. Nie doty-

czy to niemieckiego obszaru jêzyko-

wego, w którym tradycyjnie medycy-

na s¹dowa i psychologia kryminali-

styczna traktowane s¹ odrêbnie, nie

jako czêœæ techniki kryminalistycznej,

lecz dyscypliny z umocowaniem uni-

wersyteckim.

Dziedziny tematyczne, mieszcz¹-

ce siê w ogólnym pojêciu Forensic

Science Community, które obecnie

zalicza siê do techniki kryminalistycz-

nej, wymienione s¹ w spisie 16 euro-

pejskich grup roboczych ekspertów

(tab. 1). W ramach utworzonej

w 1993 r. sieci europejskich laborato-

riów kryminalistycznych (ENFSI) wy-

konuj¹ one pracê polegaj¹c¹ na

standaryzacji metod i wspólnych

przedsiêwziêciach rozwojowych. Do-

k³adniejsze informacje na temat po-

szczególnych dyscyplin techniki kry-

minalistycznej mo¿na znaleŸæ w pu-

blikacjach profesjonalnych.

Technika kryminalistyczna

w s³u¿bie

wymiaru sprawiedliwoœci

Wyjaœnienie pojêcia

techniki kryminalistycznej

Mówi¹c w sposób uproszczony,

technika kryminalistyczna jest pojê-

ciem zbiorczym dla licznych krymina-

listycznych dyscyplin naukowych

wraz z prac¹ policyjn¹ na miejscu

zdarzenia i identyfikacj¹ osób np.

metodami daktyloskopii. Sta³e miej-

sce w obszarze zastosowania techni-

ki kryminalistycznej zajmuj¹ te¿ takie

dziedziny jak prewencja czy praca

dochodzeniowo-œledcza. Nowe wy-

mogi w zakresie bezpieczeñstwa po

wydarzeniach 11 wrzeœnia 2001 r.

nadaj¹ jej dodatkowe znaczenie

w dziedzinie obrony przed zagro¿e-

niem.

W literaturze przedmiotu nie brak

prób zdefiniowania, czym w³aœciwie

jest technika kryminalistyczna. Jedna

z najbardziej œcis³ych definicji brzmi

nastêpuj¹co: technika kryminalistycz-

na jest interdyscyplinarn¹ nauk¹ sto-

sowan¹, za pomoc¹ której mo¿na

uzyskaæ obiektywne poszlaki, s³u¿¹-

ce wyjaœnieniu stanu rzeczy, istotne-

go z punktu widzenia prawa karnego.

W anglosaskiej strefie jêzykowej

technika kryminalistyczna czêsto

uto¿samiana jest z kryminalistyk¹ na-

Laboratoria kryminalistyczne

w Niemczech

Oprócz analizy wypadków drogo-

wych, któr¹ w Niemczech zajmuj¹ siê

przede wszystkim biegli prywatni,

technika kryminalistyczna jest dome-

n¹ ekspertów policyjnych, najczêœciej

zatrudnionych w laboratoriach krymi-

nalistycznych w urzêdach kryminal-

nych landów lub BKA. System orga-

nizacyjny placówek techniki krymina-

listycznej (KT) jest bardzo zró¿nico-

wany i np. w Federalnym Urzêdzie

Kryminalnym wydzia³y identyfikacji

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 251/06

PRZEK£ADY

Tabela 1

nalistyki (tab. 1), odpowiadaj¹ce eu-

ropejskim grupom roboczym eksper-

tów ENFSI. Z tego powodu mog¹ po-

zostaæ poza ni¹ ca³e obszary, które

albo stanowi¹ przedmiot zaintereso-

wania innych pañstwowych placówek

badawczych (czasem konkurencyj-

nych), albo s¹ domen¹ bieg³ych pry-

watnych. Ró¿nego rodzaju cechy

specyfiki narodowej mog¹ wywieraæ

wp³yw na obraz dzia³alnoœci po-

szczególnych laboratoriów. Mo¿na tu

wymieniæ organizacyjne powi¹zania

placówek techniki kryminalistycznej

ze strukturami pañstwa.

W przeciwieñstwie do Niemiec

w pañstwach o organizacji scentrali-

zowanej nie istnieje opisany powy¿ej

federacyjny podzia³ pracy, przez co

unika siê te¿ znacznej czêœci dodat-

kowych nak³adów na komunikacjê.

Z drugiej strony brakuje tam we-

wnêtrznej konkurencji miêdzy pla-

cówkami. W niektórych krajach, jak

np. we Francji, Hiszpanii i W³oszech,

dwa centralne laboratoria kryminali-

styczne – jedno w ministerstwie

obrony, a drugie w ministerstwie

spraw wewnêtrznych – musz¹ dzia-

³aæ zgodnie ze wspólnie ustalonym

podzia³em kompetencji. Inne kraje

zdecydowa³y siê na jedno centralne

laboratorium techniki kryminalistycz-

nej podlegaj¹ce ministerstwu spra-

wiedliwoœci, jak np. Holandia czy £o-

twa. W innych z kolei lansuje siê ko-

mercjalizacjê badañ kryminalistycz-

nych, jak w Anglii i Walii, gdzie kon-

sekwentnie przeprowadza siê prywa-

tyzacjê placówek dawniej pañstwo-

wych (np. Forensic Science Service).

Oprócz tego mo¿na podaæ trzy przy-

k³ady uzupe³niaj¹cego udzia³u struk-

tur uniwersyteckich w dyscyplinach

naukowo-kryminalistycznych, a mia-

nowicie Szkocjê (Glasgow-Strath-

clyde), Szwajcariê (Lozanna) i Pol-

skê (Kraków). Ponadto wszystkie

kraje w ramach swojej suwerennoœci

przestrzegaj¹ w³asnych, odrêbnych

systemów prawnych, które – szcze-

gólnie w zakresie prawa karnego –

tylko z du¿ym wahaniem mo¿na

Europejskie grupy robocze ekspertów

Przewodnictwo

Digital imaging (cyfrowe przetwarzanie obrazu)

DNA (badanie DNA)

Documents (dokumenty)

Drugs (analityka œrodków odurzaj¹cych)

Fibres (œlady w³ókien tekstylnych)

Fingerprints (daktyloskopia)

Firearms (broñ palna)

Explosive analysis (analiza materia³ów wybuchowych)

Fire & Explosion Investigation (po¿ary, eksplozje

w pomieszczeniach)

Forensic Information Technology (kryminalistyczne badania

komputerów)

Speech and Audio Analysis (m.in. rozpoznawanie mówców)

Handwriting (kryminalistyczne badania porównawcze

pisma rêcznego)

Marks (œlady wg³êbione)

Paint (œlady pow³ok lakierniczych, szk³a i tworzyw sztucznych)

Road Accident Analysis (analiza wypadków drogowych)

Scene of Crime (praca na miejscu zdarzenia)

Holandia

Angia i Walia

Holandia

Finlandia

Anglia i Walia

Francja

Niemcy

Anglia i Walia

Finlandia

Francja

Niemcy

Anglia i Walia

Niemcy

Irlandia

Polska

Anglia i Walia

osób i pracy na miejscu nie s¹ w³¹-

czone do Instytutu Techniki Krymina-

listycznej.

W Republice Federalnej Niemiec

struktura federacji znajduje odzwier-

ciedlenie w podziale pracy pomiêdzy

laboratoriami techniki kryminalistycz-

nej w landach i w BKA. Zgodnie z tym

Instytut Techniki Kryminalistycznej

w BKA ma wiêkszy udzia³ w tworze-

niu zbiorów, systemów eksperckich,

badaniach naukowych i rozwoju, na-

uczaniu i koordynacji dzia³añ w kraju

i za granic¹. Natomiast do policji

w landach nale¿y wiêkszoœæ pracy

nad przypadkami dowodowymi.

W zale¿noœci od wagi przestêpstwa

i posiadanych œrodków laboratoria

urzêdów kryminalnych w landach sa-

me lub za pomoc¹ miejscowych wy-

dzia³ów inspekcji prowadz¹ pracê na

miejscu zdarzenia i wykonuj¹ proste

badania kryminalistyczne.

W dziedzinie analizy œrodków odu-

rzaj¹cych badania techniczno-krymi-

nalistyczne podejmuj¹ tak¿e labora-

toria podlegaj¹ce Urzêdowi Celne-

mu, a wiêc piêæ placówek badañ

technicznych i kszta³cenia oraz Celny

Urz¹d Kryminalny. Tak¿e Federalna

Stra¿ Graniczna ma w³asne laborato-

rium kryminalistycznych badañ doku-

mentów w Koblencji.

Toksykologia kryminalistyczna naj-

czêœciej zajmuje siê jakoœciowym

i iloœciowym oznaczaniem substancji

truj¹cych (tak¿e narkotyków) w mate-

ria³ach biologicznych i niebiologicz-

nych (najczêœciej w organach cia³a

ludzkiego i cieczach ustrojowych).

Obecnie badania w tym zakresie pro-

wadzone s¹ w instytutach medycyny

s¹dowej na uniwersytetach oraz

w niektórych laboratoriach kryminali-

stycznych w landach.

Placówki

techniki kryminalistycznej

w Europie

Wszystkie pañstwa europejskie

dysponuj¹ co najmniej jednym labo-

ratorium techniki kryminalistycznej.

Ich struktura profesjonalna ukierun-

kowana jest w znacznej mierze na

wymienione wy¿ej dyscypliny krymi-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 251/06

PRZEK£ADY

uznaæ za kompatybilne. Sposób po-

zyskiwania œrodków dowodowych

i ich ocena oraz zró¿nicowanie po-

gl¹dów na dopuszczalnoœæ niektó-

rych metod, np. pobierania próbek

DNA; na stosowalnoœæ wariografu,

ró¿ne stadia tworzenia banków da-

nych DNA lub praktyka uznawania

dowodów (np. wed³ug teorematu

Bayesa) – oddzia³uj¹ na codzienn¹

pracê i d³ugoterminowe plany dzia-

³alnoœci laboratorium. Mówi¹c ogól-

nie, ró¿nice, które utrudniaj¹ porów-

nywanie funkcjonowania europej-

skich laboratoriów techniki kryminali-

stycznej, mo¿na sprowadziæ do nie-

wielu, ale za to podstawowych, cech

strukturalnych.

S¹ to:

– system prawny,

– umiejscowienie instytucjonalne,

– struktura pañstwa,

– niezale¿noœæ,

– stopieñ komercjalizacji,

– charakter instytutu naukowo-

-badawczego/zwi¹zki z uniwer-

sytetem,

– struktura osobowa (np. liczba

pracowników naukowych),

– akredytacja,

– bud¿et,

– forma organizacyjna/warunki or-

ganizacyjne.

z wszystkich urzêdów kryminalnych

w landach, a przewodnicz¹cym jest

aktualny dyrektor Instytutu Techniki

Kryminalistycznej BKA. Komisja or-

ganizuje spotkania ekspertów, sym-

pozja naukowe z ró¿nych dziedzin

techniki kryminalistycznej w niemiec-

kim obszarze jêzykowym i zajmuje

siê wszystkimi kwestiami, w których

ujednolicone lub przynajmniej

uzgodnione postêpowanie wydaje

siê celowe lub konieczne. W celu

rozwi¹zywania konkretnych zadañ

w miarê potrzeb powo³uje siê grupy

projektowe. Obok prowadzonych

ustawicznie dyskusji na temat no-

wych koncepcji centralnego trybu

szkolenia bieg³ych w BKA jednym

z najbardziej znacz¹cych tematów

pracy komisji w ostatnim okresie jest

niew¹tpliwie ubieganie siê o akredy-

tacjê. W uzgodnieniu z federalnym

MSW i kierownictwem BKA Instytut

Techniki Kryminalistycznej wyst¹pi³

o akredytacjê, która powinna zostaæ

przyznana do 2006 r. Cel ten próbu-

j¹ osi¹gn¹æ tak¿e niektóre laborato-

ria kryminalistyczne w landach.

(Akredytacja jest to formalne uzna-

nie, ¿e dane laboratorium badawcze

jest kompetentne w zakresie wyko-

nywania okreœlonych badañ).

Od czasu swego powstania EN-

FSI ustabilizowa³o siê jako europej-

skie gremium KT, a w krajach Unii

Europejskiej postrzegane jest jako

reprezentacja techniki kryminali-

stycznej w Europie. Przy tym liczba

krajów nale¿¹cych do niej przekra-

cza liczbê krajów cz³onkowskich UE.

Obecnie do ENFSI nale¿y 50 labora-

toriów z 33 krajów, co oznacza, ¿e

jego cz³onkami s¹ prawie wszystkie

europejskie laboratoria kryminali-

styczne. ENFSI funkcjonuje na

trzech p³aszczyznach dzia³ania, mia-

nowicie: QCC (komisje jakoœci i kom-

petencji), EWGC (komisje grup eks-

perckich) oraz EAFS (komisje aktyw-

noœci zewnêtrznej ENFSI), których

praca koordynowana jest przez sta³¹

Komisjê ds. Zarz¹dzania. Funkcjê

kierownicz¹ sprawuje Rada (ENFSI-

-Board), z³o¿ona z piêciu dyrektorów

instytutów. O sk³adzie Rady i wybo-

rze przewodnicz¹cego decyduje co-

roczne walne zebranie cz³onków.

Glokalizacja, standaryzacja

i ekonomizacja

Lokalne i miêdzynarodowe wymaga-

nia wobec laboratoriów techniki kry-

minalistycznej

Maj¹c na uwadze widoczne skutki

globalizacji, a z drugiej strony równo-

legle przebiegaj¹cy powrót do patrio-

tyzmów lokalnych w regionie (= glo-

kalizacja), trzeba siê liczyæ z tym, ¿e

pojawi¹ siê nowe wyzwania w zakre-

sie wykonywania badañ kryminali-

stycznych, odpowiednio do zmian

w postêpowaniu karnym, zgodnie

z obowi¹zuj¹cymi aktualnie przepisa-

mi prawa. Oznacza to, ¿e w przysz³o-

œci faworyzowanymi partnerami dla

lokalnego wymiaru sprawiedliwoœci

bêd¹ nie tylko biegli dzia³aj¹cy w naj-

bli¿szej okolicy, lecz tak¿e laboratoria

po³o¿one nieco dalej, ale w osi¹gal-

nej odleg³oœci, a eksperci z zewn¹trz

lub z zagranicy powo³ywani bêd¹ je-

dynie w szczególnych wypadkach.

O atrakcyjnoœci bêdzie przes¹dzaæ

przedstawienie korzystniejszej oferty,

jak np. krótszy czas wykonywania

ekspertyz, ni¿szy koszt, lepsze dla

konkretnego przypadku wyposa¿e-

nie, doskonalsze metody pracy lub

dodatkowe kompetencje potwierdzo-

ne przez akredytacjê.

W razie potrzeby powo³ania

dwóch bieg³ych, w Niemczech od

dawna stosuje siê praktykê zwraca-

nia siê do bieg³ych z dwóch ró¿nych

landów lub z BKA. Znacznie rzadziej,

niew¹tpliwie tak¿e ze wzglêdu na

koszt, powo³uje siê ekspertów zagra-

nicznych. W praktyce ogranicza siê

to do sytuacji, gdy w kraju nie ma bie-

g³ego odpowiedniej specjalnoœci.

Ten stan rzeczy móg³by siê zmie-

niæ, gdyby kraje europejskie bardziej

zbli¿y³y siê do siebie, a europejskie

standardy techniki kryminalistycznej

Gremia narodowe i ENFSI

Jak ju¿ powiedziano, usytuowanie

niemieckich placówek kryminali-

stycznych w policji umo¿liwia dosto-

sowanie do struktury federalnej po-

przez zinstytucjonalizowane gre-

mium federacji/landów AG Kripo

(wspólne cia³o opiniodawcze szefów

urzêdów kryminalnych landów i fede-

racji). AG Kripo powo³uje komisje,

które w okreœlonych dziedzinach

spe³niaj¹ funkcje sterowania, koor-

dynacji, inicjowania i kontroli. Techni-

ka kryminalistyczna znajduje siê

w kompetencji Komisji Kryminologii

i Kryminalistyki/S³u¿b Rozpoznaw-

czych. Cz³onkami tej komisji s¹ sze-

fowie instytutów kryminalistycznych

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 251/06

PRZEK£ADY

sta³y siê uznanym wzorcem w postê-

powaniu karnym we wszystkich kra-

jach UE. Wówczas gdyby uczestni-

cz¹cy w postêpowaniu dowiedzieli

siê, ¿e miejscowa lub krajowa eks-

pertyza wykonana jest poni¿ej ustalo-

nych standardów europejskich, mo-

g³oby dojœæ do jej odrzucenia i wyko-

nania od nowa w jednym z s¹sied-

nich krajów UE.

w laboratoriach kryminalistycznych

innych krajów i przesy³aniu ich wyni-

ków do BKA. Badania te przeprowa-

dza siê na sztucznie otrzymanych

cz¹steczkach osmalin, a ich wyniki

sprawdza siê zgodnie z zasadami za-

rz¹dzania jakoœci¹. Tego rodzaju

próbki zosta³y po raz pierwszy uzy-

skane przez Niewöhnera i in. w foto-

litograficznym procesie lift-off. Meto-

da ta pozwala na otrzymywanie pró-

bek, zawieraj¹cych zdefiniowan¹

liczbê cz¹stek okreœlonej wielkoœci

o znanym sk³adzie chemicznym, od-

znaczaj¹cych siê dobr¹ jakoœci¹ i od-

twarzalnoœci¹ (ryc. 1 i 2).

Forensic Science Service (FSS)

i prywatne Forensic Alliance. Do te-

go dochodzi wprowadzona ju¿ refor-

ma angielskiej policji, która dyspo-

nuje sta³ym bud¿etem rocznym na

wykonywanie badañ kryminalistycz-

nych. Wystêpuje tu pewne podo-

bieñstwo do sytuacji w Niemczech –

w odniesieniu do badañ wykonywa-

nych w instytutach medycyny s¹do-

wej, które s¹ umieszczone w struk-

turach uniwersyteckich i wykonuj¹

ekspertyzy medyczne oraz toksyko-

logiczne odp³atnie. Natomiast eks-

pertyzy kryminalistyczne dla policji

s¹ bezp³atne.

Standaryzacja i zarz¹dzanie jakoœci¹

Opisanemu powy¿ej scenariuszo-

wi maj¹ zapobiegaæ wszystkie dzia³a-

nia niemieckiej techniki kryminali-

stycznej, która utrzymuje w³asne

wysokie standardy w poszczegól-

nych dyscyplinach, ulepszaj¹c je

w rozs¹dnych granicach. Instytut

Techniki Kryminalistycznej BKA od-

grywa tu kluczow¹ rolê jako koordy-

nator grup roboczych ekspertów,

w których ma w³asnych przedstawi-

cieli, czêsto na stanowiskach prze-

wodnicz¹cych (tab. 1). W ramach

polityki podwy¿szania jakoœci nie-

mieckiej techniki kryminalistycznej

mieœci siê opracowywanie standar-

dów metod. Od niedawna dzia³ania

te uzupe³niane s¹ o pozyskiwanie

formalnej akredytacji (wg DIN EN

ISO/IEC 17025).

Najwiêcej uwagi przyci¹ga oczy-

wiœcie standaryzacja obecnie najsku-

teczniejszego narzêdzia techniki kry-

minalistycznej, jakim jest analiza

identyfikacyjna DNA. Poza tym trze-

ba wspomnieæ, ¿e uzgadnianie tech-

nicznych standardów KT praktykowa-

ne jest od dawna i od d³u¿szego ju¿

czasu istnieje wspólny europejski ze-

staw standardów (ESS), dziêki które-

mu banki danych DNA w krajach

cz³onkowskich UE s¹ ze sob¹ kom-

patybilne.

Aktualny i prawdopodobnie mniej

znany przyk³ad wyprzedzenia stan-

dardów KT pochodzi z dziedziny ana-

lizy œladów osmalin. Od kilku lat Fe-

deralny Urz¹d Kryminalny prowadzi

projekt „Ring”, który polega na wyko-

nywaniu standaryzowanych badañ

Ryc. 1. Przekrój cz¹stki osmalin (z amunicji

DN AG, GECO, kal. 9 mm)

Ryc. 2. Przekrój testowej sztucznej cz¹stki osmalin

otrzymany w procesie lift-off

Ekonomizacja

Na temat aktualnej sytuacji w po-

zosta³ych krajach europejskich nie

ma pewnych informacji; w przypadku

Francji i Holandii wiadomo tylko to,

co zosta³o ujawnione w ramach fi-

nansowanego przez UE studium,

przeprowadzonego w latach

1999–2000. Wiadomo st¹d, ¿e w Ho-

landii biegli, zatrudnieni w jednym tyl-

ko instytucie techniki kryminalistycz-

nej lub w laboratorium podporz¹dko-

wanym jednostkom policji, wykonuj¹

ekspertyzy dla policji i wymiaru spra-

wiedliwoœci bezp³atnie. We Francji

w 2000 r. praktykowane by³y ró¿ne

rozwi¹zania, zapowiadano te¿ wpro-

wadzenie jednolitego, transparentne-

go systemu op³at za us³ugi w dziedzi-

nie badañ kryminalistycznych.

Motywy ekonomiczne odgrywa³y

z pewnoœci¹ tak¿e pewn¹ rolê pod-

W klimacie wa¿nych politycznych

i spo³ecznych przemian zasada

ekonomizacji funkcjonowania pañ-

stwa dotar³a tak¿e do dziedziny

bezpieczeñstwa wewnêtrznego, co

sta³o siê ju¿ widoczne zarówno

w skali federacji, jak i landów, g³ów-

nie w postaci ograniczania œrodków

i miejsc pracy. Wœród dotkniêtych

ni¹ placówek s¹ tak¿e laboratoria

kryminalistyczne, powi¹zane orga-

nizacyjnie z urzêdami kryminalnymi.

Inn¹ drogê wybra³y Anglia i Walia,

a mianowicie komercjalizacji us³ug

kryminalistycznych, która konse-

kwentnie wprowadzana jest ju¿ od

ponad 10 lat. Na rynku dzia³aj¹ tam

liczni rzeczoznawcy prywatni oraz

dwa du¿e laboratoria pañstwowe

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 251/06

PRZEK£ADY

czas niedawno przeprowadzonego,

finansowanego przez UE studium

„Quadrupol – Development of

a benchmarking model for forensic

laboratories”, którego celem by³o po-

równanie wydajnoœci pracy instytu-

tów techniki kryminalistycznej w czte-

rech krajach. Wprawdzie wnioski

koñcowe zawieraj¹ interesuj¹ce

szczegó³y i porz¹dkuj¹ce wskazówki,

z których mog¹ skorzystaæ manage-

rowie instytutów, jednak w wielu

punktach ujawniaj¹ siê granice po-

równywalnoœci czterech instytutów

z ró¿nych krajów: ze Szwecji, Finlan-

dii, Holandii i Polski.

kreœlaj¹ w spektakularny sposób

sprawnoœæ techniki kryminalistycz-

nej, która ³¹czy ze sob¹ wieloœæ infor-

macji analizy materia³owej z wiedz¹,

wynikaj¹c¹ z d³ugoletniego doœwiad-

czenia, pozwalaj¹c¹ coraz szybciej

i pewniej udzielaæ odpowiedzi na ró¿-

ne pytania z dziedziny kryminalistyki.

W przypadku ISU chodzi o po³¹-

czenie zbiorów danych, wa¿nych dla

badania dokumentów, kompletowa-

nych przez organy œcigania w odpo-

wiednich zbiorach dokumentów. ISU

jest opart¹ na banku danych aplika-

cj¹ elektronicznego przetwarzania

danych w celu zarejestrowania i oce-

ny prawdziwych i fa³szywych doku-

mentów (dowodów osobistych, praw

jazdy, stempli itd.) oraz przedstawie-

nie ich w postaci obrazów wysokiej

jakoœci, zaopatrzonych w dane alfa-

numeryczne.

Jeœli dojdzie do ucieczki sprawcy

wypadku drogowego, bank danych

marki, modelu i roku produkcji samo-

chodu oraz pomaga w ustaleniu

sprawcy na podstawie badañ porów-

nawczych.

Tego rodzaju produkty KT s¹ czê-

sto obiektem zainteresowania labora-

toriów kryminalistycznych w innych

krajach, które zg³aszaj¹ propozycje

partnerskiej wspó³pracy. Jest to ko-

rzystne tak¿e dla kryminalistyki nie-

mieckiej, która w ten sposób mo¿e

uzyskaæ dostêp do zagranicznych

danych.

Rosn¹ce zasoby danych sprzyjaj¹

ocenie materia³u dowodowego

w sensie stwierdzenia niepowtarzal-

noœci lub lokalizacji geograficznej. In-

nowacyjne rozwi¹zania w dziedzinie

zbiorów i systemów eksperckich wy-

magaj¹ przy tym tradycyjnie wysokie-

go udzia³u bud¿etu w wydatkach na

badania naukowe w kryminalistyce.

Innowacje i us³ugi doradcze

Zbiory i systemy eksperckie

Zbiory i bazuj¹ce na nich systemy

eksperckie, jak np. system informa-

cyjny dokumentów (ISU) (ryc. 3) lub

Nowe zagadnienia

w technice kryminalistycznej

Ryc. 3. Wycinek z systemu informacyjnego dokumentów (ISU)

Innowacje w technice kryminali-

stycznej s¹ czêœciowo spowodowa-

ne koniecznoœci¹ rozwi¹zywania

konkretnych problemów i ¿¹dañ,

a po czêœci wynikaj¹ samorzutnie

z doœwiadczeñ w pracy ekspertów

kryminalistyki. Mo¿na tu wymieniæ

projekty, których celem jest podwy¿-

szenie sprawnoœci i efektywnoœci

pracy laboratoryjnej (np. automaty-

zacja, nowe metody) lub nowe po-

dejœcie w zakresie interpretacji i war-

toœci dowodowej wyników badañ la-

boratoryjnych (np. okreœlanie wieku,

przenoszenie i przyczepnoœæ mate-

ria³u œladów lub rozrzut czêstotliwo-

œci wystêpowania okreœlonych œla-

dów/produktów/surowców). Typo-

wym przyk³adem z tej ostatniej dzie-

dziny by³a praca opublikowana

w Wielkiej Brytanii w 2001 r., w której

badano wartoœæ dowodow¹ czarnych

w³ókien bawe³ny. Wiêksz¹ uwagê

przyci¹ga z pewnoœci¹ ulepszenie

metod, ju¿ z za³o¿enia dostarcza-

j¹cych informacji indywidualizuj¹-

cych, jak analiza DNA.

europejski bank danych lakierów sa-

mochodowych European Collection

of Automotive Paints (EUCAP) pod-

EUCAP s³u¿y do przyporz¹dkowania

znalezionych na miejscu zdarzenia

odprysków lakieru do odpowiedniej

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 251/06

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: