Mały i duży obieg krwi
W organizmie ludzkim Krew krąży dwoma obiegami krwi: dużym oraz małym (płucnym). Obiegi te tworzą jak gdyby zamknięte koła.
Duży obieg krwi (krążenie obwodowe)
Rozpoczyna się w lewej komorze serca, skąd Krew z tlenem wypływa aortą (najgrubsza Tętnica, około25 mm średnicy). Od aorty odchodzą odgałęzienia, które też się rozgałęziają na tętnice o coraz mniejszych średnicach. Najmniejsze z nich to naczynia włosowate oplatające wszystkie Tkanki organizmu. W nich dokonuje się wymiana substancji. Po przejściu przez dany Narząd naczynia włosowate łączą się w naczynia o coraz większej średnicy, noszące nazwę żył. Żyły tworzą coraz większe naczynia. Do prawego przedsionka serca uchodzą: żyła główna górna(odprowadzająca Krew z kończyn górnych i głowy) oraz żyła główna Dolna, odprowadzająca Krew z pozostałych części ciała. Zamyka się duży obieg krwi (droga krwi z lewej Komory serca, przez Tkanki ciała do prawego przedsionka serca).
Mały obieg krwi (płucny)
Rozpoczyna się w prawej komorze serca, skąd Krew przepompowywana jest do
pnia płucnego, który rozgałęzia się na tętnice płucna lewą i prawą. Jest to Krew pozbawiona tlenu (która spływa do prawej Komory z prawego przedsionka serca). Tętnice płucne rozgałęziają się na coraz to drobniejsze tętniczki, które tworzą się naczyń włosowatych oplatających pęcherzyki płucne. W pęcherzykach płucnych następuje wymiana gazowa (pobieranie tlenu, oddawanie dwutlenku węgla). Z kolei naczynia włosowate łączą się w coraz większe gałązki z których powstają 4 żyły płucne. Prowadzą one Krew natlenioną do lewego przedsionka serca. Mały obieg krwi zamyka się (droga krwi z prawej Komory przez Płuca do lewego przedsionka serca).
Zadaniem małego obiegu krwi jest dostarczenie do płuc krwi ubogiej w Tlen w celu jej natlenienia.
W krążeniu obwodowym na uwagę zasługuje tzw. Krążenie wrotne, w którym Krew pochodząca z jelit zbierana jest przez Pień żylni żyła wrotną. Żyła ta dochodzi do wątroby, gdzie rozgałęzia się na siatkę naczyń włosowatych. Odprowadza ona do wątroby Składniki pokarmowe, które Wątroba przetwarza i magazynuje. Po przepłynięciu przez wątrobę Krew żyłami wątrobowymi odprowadzana jest do żyły głównej dolnej.
Białe ciałka krwi (5-8 G/l krwi)
Są większe oraz w odróżnieniu do krwinek czerwonych, zawierają Jądra komórkowe;
Niektóre powstają w szpiku kostnym, większość- w węzłach chłonnych układu limfatycznego i śledzionie;
Zależnie od ich większości oraz kształtu Jądra komórkowego dzielą się na kilka rodzajów
Zwalczają Bakteria, produkują Przeciwciała, uwalniają Czynniki hamujące namnażanie
wirusów
Płytki krwi (150-300 G/l krwi)
Najmniejsze z krwinek, komórki o nieokreślonym kształcie
Powstają w szpiku kostnym czerwonym
Odgrywają zasadnicza role w procesie krzepnięcia krwi
Czerwone ciałka krwi (4,5-5,0 T/l krwi)
(zazwyczaj u kobiet jest ich mniej Niż u mężczyzn)
Komórki mikroskopijnej wielkości, nie mające jąder komórkowych
Produkowane są w szpiku kostnym czerwonym
Żyją około 120 dni, zużyte- niszczone są głownie w śledzionie
Głównym ich składnikiem nadającym barwę jest Hemoglobina Hb, ( Substancja białkowa z atomem żelaza).Dzięki hemoglobinie Krwinki czerwone mają zdolność do nietrwałego łączenia się z tlenem lub dwutlenkiem węgla w zależności od stężenia tych gazów. Odgrywa ona podstawowa role przy oddychaniu jako Przenośnik gazów, głownie tlenu. W transporcie dwutlenku węgla bierze niewielki udział, bowiem jest on przenoszony przede wszystkim przez osocze.
Funkcje krwi:
Dostarcza wszystkim komórkom Tlen pobrany z pęcherzyków płucnych, substancje odżywcze pobrane z jelit oraz wodę
Odprowadza do narządów wydalniczych dwutlenek węgla oraz szkodliwe produkty przemiany materii
Rozprowadza substancje wytwarzane w organizmie
Bierze udział w zjawiskach obronnych i odpornościowych ustroju
Wyrównuje ciepłotę ciała ( ma duża Pojemność cieplną)
Utrzymuje stały skład środowiska wewnętrznego ustroju
Ma zdolność krzepnięcia (zabezpieczenie przed Utrata krwi w razie uszkodzenia naczyń krwionośnych)
Osocze- Płyn o żółtawym zabarwieniu, w którego skład wchodzi:
Woda (90-92%)
Związki organiczne (9%)
Jony sodu, potasu wapnia, magnezu, żelaza ,chloru , fosforu
Składniki gazowe : Tlen, dwutlenek węgla i Azot
W skład układu oddechowego wchodzą:
Górne drogi oddechowe: Jama nosowa, Gardło, krtań
Dolne oddechowe: Tchawica, Oskrzela, płuca
Oddychanie płucne(zewnętrzne) jako wymiana gazowa odbywające się w pęcherzykach płucnych.
Oddychanie tkankowe (wewnętrzne) jako wymiana gazowa odbywająca się w komórkach ciała
Oddychanie komórkowe jako Proces uwalniający energię.
Przy udziale tlenu zachodzi w komórkach Utlenianie (spalanie) substancji odżywczych, w wyniku czego uwalniana jest energia. Produktami ubocznymi powstającymi w tym procesie z rozkładu węglowodanów i tłuszczów są dwutlenek węgla i woda. Uzyskanie energii niezbędnej do przebiegu wszelkich procesów życiowych jest istotą oddychania komórkowego.
kizimizi78