Budowle rolnicze.pdf

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ROLNICTWA I GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ

z dnia 7 października 1997 r.

w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie.

(Dz. U. Nr 132, poz. 877, zm.: z 2009 r. Nr 108, poz. 907)

Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, z 1996

r. Nr 100, poz. 465 i Nr 106, poz. 496 oraz Nr 146, poz. 680, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 111, poz. 726)

zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Rozporządzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i związane z

nimi urządzenia budowlane oraz ich usytuowanie.

2. Rozporządzenie określa warunki, które przy zachowaniu przepisów prawa budowlanego oraz odrębnych

przepisów, a także ustaleń Polskich Norm zapewniają:

1) bezpieczeństwo konstrukcji,

2) bezpieczeństwo pożarowe,

3) bezpieczeństwo użytkowania,

4) odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne oraz ochronę środowiska,

5) ochronę przed hałasem i drganiami,

6) oszczędność energii i odpowiednią izolacyjność cieplną przegród,

7) odpowiednie warunki użytkowe,

8) ochronę uzasadnionych interesów osób trzecich,

9) trwałość budowli,

10) ochronę dóbr kultury.

§ 2. Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie, odbudowie, rozbudowie, nadbudowie,

przebudowie, modernizacji i zmianie sposobu użytkowania budowli rolniczych lub ich części, a także

związanych z nimi urządzeń budowlanych.

§ 3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o budowlach rolniczych - rozumie się przez to budowle dla potrzeb

rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zbiorniki na płynne odchody

zwierzęce, płyty do składowania obornika, silosy na kiszonkę, silosy na zboże i pasze, komory fermentacyjne i

zbiorniki biogazu.

Rozdział 2

Zabudowa i zagospodarowanie terenu

§ 4. Usytuowanie budowli rolniczych i projekt zagospodarowania działki lub terenu powinny być zgodne z

decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

§ 5. 1. Do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych należy zapewnić dojścia i dojazdy

przystosowane do sposobu ich użytkowania, w tym drogi pożarowe, określone w przepisach o ochronie

przeciwpożarowej.

2. Szerokość zorganizowanych ciągów dojazdowych do budowli rolniczych powinna wynosić co najmniej 3 m.

3. Ukształtowanie niwelety podłużnej i przekrojów poprzecznych dojazdów oraz dojść do budowli rolniczych

powinny zapewniać spływ wód opadowych.

4. Stanowiska postojowe i dojazdy do budowli rolniczych powinny posiadać nawierzchnię utwardzoną,

zapewniającą odpływ wód opadowych.

§ 6. 1. Do usuwania i magazynowania odchodów pochodzenia zwierzęcego powinny być przewidziane

urządzenia i zbiorniki dostosowane do systemów technologicznych utrzymywania zwierząt, zwane dalej

"zbiornikami na płynne odchody zwierzęce".

2. Zbiorniki na płynne odchody zwierzęce powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne; zbiorniki

zamknięte powinny być szczelnie przykryte oraz zaopatrzone w otwór wentylacyjny i zamykany otwór

wejściowy. 1)

3. Odległości zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce, mierzone od pokryw i wylotów

wentylacyjnych powinny wynosić co najmniej:

1) od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach

sąsiednich - 15 m,

2) od magazynów środków spożywczych, a także obiektów budowlanych przetwórstwa rolno-spożywczego -

15 m,

3) od granicy działki sąsiedniej - 4 m,

4) od budynków magazynowych ogólnych - 5 m,

5) od silosów na zboże i pasze - 5 m,

6) od silosów na kiszonki - 5 m.

4. Odległość otwartych zbiorników na płynne odchody zwierzęce o pojemności do 200 m 3 oraz płyt gnojowych

powinna wynosić co najmniej:

1) od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach

sąsiednich - 30 m,

2) od budynków przetwórstwa rolno-spożywczego i magazynów środków spożywczych - 50 m,

3) od budynków magazynowych pasz i ziarna - 10 m,

4) od granicy działki sąsiedniej - 4 m,

5) od silosów na zboże i pasze - 5 m,

6) od silosów na kiszonki - 10 m.

5. Dopuszcza się sytuowanie zbiorników na płynne odchody zwierzęce w odległościach mniejszych niż

określone w ust. 3 pkt 3 i ust. 4 pkt 4 lub na granicy działek, w wypadku gdy będą przylegać do tego samego

rodzaju zbiorników na działce sąsiedniej.

6. Odległość otwartych zbiorników na płynne odchody zwierzęce o pojemności większej niż 200 m 3 od

obiektów budowlanych wymienionych w ust. 4 i od granicy działki sąsiedniej określa się indywidualnie w

decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w uzgodnieniu z właściwym państwowym

wojewódzkim inspektorem sanitarnym.

§ 7. 1. Odległości komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu o pojemności do 100 m 3 powinny wynosić co

najmniej:

1) od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków

inwentarskich - 15 m,

2) od innych budynków - 8 m,

3) od granicy działki sąsiedniej - 5 m,

4) od składu węgla i koksu - 15 m,

5) od innych komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu - 15 m,

6) od silosów na zboże i pasze o pojemności większej niż 100 ton - 15 m,

7) od innych obiektów budowlanych nie będących budynkami - 5 m.

2. Zbiorniki biogazu i komory fermentacyjne o pojemności większej niż 100 m 3 powinny być lokalizowane na

działkach przeznaczonych wyłącznie dla biogazowni, a odległości, o których mowa w ust. 1, powinny być co

najmniej dwukrotnie większe.

§ 8. Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności większej niż 100 ton powinna wynosić co najmniej:

1) od otworów okiennych i drzwiowych pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków

inwentarskich - 15 m,

2) od innych budynków - 8 m,

3) od biogazowni - 15 m,

4) od składu węgla i koksu - 15 m,

5) od granicy działki sąsiedniej - 5 m.

§ 9. Odległości myjni urządzeń ochrony roślin powinny wynosić co najmniej:

1) od budynków przeznaczonych na pobyt ludzi, silosów na kiszonki, magazynów pasz i ziarna, magazynów

ogólnych i obiektów budowlanych przetwórstwa rolno-spożywczego - 30 m,

2) od granicy działki sąsiedniej - 5 m.

§ 10. Odległości pomiędzy budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie

nie ogranicza się, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

§ 11. Usytuowanie budowli rolniczych uciążliwych dla otoczenia, w szczególności z uwagi na zapylenie,

zapachy, wydzielanie się substancji toksycznych, powinno uwzględniać przeważające kierunki wiatrów, tak

żeby przez jak najdłuższą część roku znajdowały się one po stronie zawietrznej względem obiektów

budowlanych przeznaczonych na pobyt ludzi oraz względem obszarów chronionych.

§ 12. Budowle rolnicze uciążliwe dla otoczenia powinny być odizolowane od przyległych terenów pasami

zieleni średnio- i wysokopiennej.

Rozdział 3

Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane

§ 13. 1. Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane powinny być zaprojektowane i wykonane w

sposób zapewniający w fazie budowy i eksploatacji zachowanie stanów granicznych nośności i użytkowania

konstrukcji.

2. W stalowych elementach konstrukcyjnych budowli rolniczych narażonych na korozję należy, niezależnie od

zabezpieczenia antykorozyjnego, stosować naddatki.

§ 14. Posadowienie budowli rolniczych powinno:

1) być dostosowane do warunków hydrogeologicznych i innych cech podłoża gruntowego,

2) być dostosowane do rodzaju konstrukcji oraz sposobu użytkowania budowli rolniczych i urządzeń

budowlanych z nimi związanych,

3) zapewniać zachowanie stanów granicznych nośności i użytkowania.

§ 15. 1. Występujące w budowlach rolniczych urządzenia techniczne powodujące wstrząsy i wibracje powinny

być wykonane na oddzielnych fundamentach, z zachowaniem odstępów dylatacyjnych, w sposób

uniemożliwiający przenoszenie wstrząsów i wibracji na fundamenty obiektu.

2. Fundamenty budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinny być zabezpieczone

przed:

1) negatywnymi skutkami oddziaływania wód gruntowych,

2) skutkami przemarzania podłoża gruntowego, jeżeli podłoże stanowią grunty wysadzinowe,

3) uszkodzeniami umożliwiającymi przeniknięcie do gruntu szkodliwych substancji znajdujących się w

budowli.

§ 16. Przegrody budowlane budowli rolniczych powinny być projektowane i wykonywane z zapewnieniem

bezpieczeństwa i odporności ogniowej konstrukcji, przy doborze materiałów zapewniających walory użytkowe i

trwałość budowli.

§ 17. W budowlach rolniczych przeznaczonych do magazynowania produktów spożywczych i pasz oraz

komponentów przeznaczonych do ich produkcji zabronione jest stosowanie materiałów toksycznych i

charakteryzujących się stężeniem naturalnych izotopów promieniotwórczych większym od przewidzianego w

przepisach w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez

materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.

§ 18. Przegrody budowlane podziemnych budowli rolniczych oraz zagłębione w gruncie części przegród

pozostałych budowli rolniczych powinny być zabezpieczone przed negatywnymi skutkami oddziaływania

środowiska gruntowo-wodnego oraz przed zawilgoceniem i przenikaniem wilgoci do wnętrza budowli.

§ 19. 1. Przegrody budowlane budowli rolniczych narażone na negatywne oddziaływanie środowiska

wewnętrznego, niezależnie od szczelności ich wykonania, powinny być osłonięte od wewnątrz powłokami

zabezpieczającymi.

2. Przegrody budowlane, o których mowa w ust. 1, powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób

umożliwiający wymianę elementów zniszczonych lub uszkodzonych.

§ 20. Przykrycia podziemnych budowli rolniczych przenoszące obciążenie zewnętrzne stałe lub zmienne

powinny być oznakowane tablicami ostrzegawczymi zawierającymi informacje o wielkości dopuszczalnych

obciążeń i ich rozmieszczeniu.

§ 21. 1. W biogazowniach powinny być stosowane niskociśnieniowe zbiorniki biogazu metalowe, żelbetowe lub

z tworzyw elastycznych.

2. Zbiorniki powłokowe z tworzyw elastycznych powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co

najmniej 1,8 m.

3. Odległość ogrodzenia od płaszcza zbiornika biogazu powinna wynosić co najmniej 0,85 m.

4. Dopuszcza się odległość mniejszą od określonej w ust. 3, pod warunkiem wykonania ogrodzenia w sposób

uniemożliwiający sięgnięcie do płaszcza zbiornika.

5. Zbiorniki biogazu metalowe i żelbetowe mogą być nie obudowane.

6. Podziemne zbiorniki biogazu mogą być obciążone jedynie znajdującym się nad nimi gruntem.

§ 22. Komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób

zabezpieczający przed:

1) pożarem lub wybuchem,

2) zamarznięciem przewodów doprowadzających i odprowadzających gaz,

3) kondensacją gazu,

4) korozją powodowaną przez substancje zawarte w gazie, a w szczególności przez amoniak i siarkowodór.

§ 23. 1. Komory fermentacyjne powinny być wykonywane z materiałów niepalnych.

2. Izolacja cieplna komór fermentacyjnych i przewodów biogazu powinna być wykonana w sposób

zapewniający nierozprzestrzenianie ognia.

§ 24. 1. Komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu powinny być wyposażone w instalacje odgromowe i

chronione od elektryczności statycznej.

2. Instalacje elektryczne powinny być prowadzone w rurach o stopniu ochrony nie niższym niż IP-54; w

wypadku stosowania mieszadeł nurkowych stopień ochrony powinien wynosić IP-68.

§ 25. Tworzywa elastyczne przeznaczone do budowy zbiorników biogazu powinny charakteryzować się:

1) wytrzymałością na rozrywanie co najmniej 15 N/cmb,

2) przepuszczalnością metanu nie większą niż 10 cm 3 /m 2 h bar,

3) odpornością na działanie temperatur w granicach od -30°C do +50°C,

4) możliwością odprowadzania ładunków elektrostatycznych.

§ 26. 1. W pomieszczeniach, w których znajdują się zbiorniki biogazu, należy zapewnić wentylację

grawitacyjną.

2. Otwory nawiewne w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, powinny znajdować się bezpośrednio nad

posadzką, a kanały wywiewne powinny być wyprowadzone ponad dach.

3. W pomieszczeniach ze zbiornikami biogazu otwory nawiewne i wywiewne powinny mieć powierzchnię

przekroju dla zbiorników o pojemności:

1) do 50 m 3 - 400 cm 2 ,

2) powyżej 50 m 3 do 100 m 3 - 700 cm 2 ,

3) powyżej 100 m 3 do 200 m 3 - 1.000 cm 2 ,

4) powyżej 200 m 3 - 1.500 cm 2 .

§ 27. Pomieszczenia sterowni znajdujące się obok komór fermentacyjnych powinny być wentylowane.

§ 28. 1. Konstrukcja otwartych zbiorników na płynne odchody zwierzęce powinna zapewniać warunki ich

użytkowania poprzez:

1) umożliwienie dojazdu oraz opróżnienia gromadzących się osadów,

2) wykonanie spadków w dnie w kierunku komory czerpalnej gnojowicy,

3) wykonanie spadków na zewnątrz dla odpływu wód opadowych.

2. Zamknięte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce zaopatrzone w przykrycie inne niż sztywne i odporne

na uszkodzenia mechaniczne oraz otwarte zbiorniki na płynne odchody zwierzęce, o wysokości mniejszej

niż 1,8 m, powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.

3. Pomosty obsługowe i dojścia dla obsługi zamkniętych zbiorników na płynne odchody zwierzęce

zaopatrzonych w przykrycie inne niż sztywne i odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz otwartych

zbiorników na płynne odchody zwierzęce powinny być zabezpieczone barierkami ochronnymi o wysokości

co najmniej 1,1 m z poprzeczką umieszczoną w połowie ich wysokości i na wysokości 0,15 m nad

pomostem. 1)

4. Izolacja wodoszczelna dna i skarp zbiorników ziemnych na płynne odchody zwierzęce powinna być

wykonana z trwałych materiałów izolacyjnych.

§ 29. Płyty do składowania obornika powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.

§ 30. 1. Składy otwarte węgla, koksu i żużla powinny być położone w terenie, w którym nie gromadzą się wody

opadowe.

2. Skład powinien mieć dojazd dla pojazdów mechanicznych.

3. Podłoże składu powinno być utwardzone ze spadkiem nie mniejszym niż 3%.

4. Skład węgla brunatnego powinien być przykryty.

§ 31. 1. Myjnie płytowe dla pojazdów i urządzeń rolniczych powinny posiadać utwardzoną nawierzchnię z

betonu szczelnego ze spadkami dla odpływu wód opadowych oraz szczelne osadniki błota i tłuszczu, a także

studzienki zbiorcze.

2. Myjnie urządzeń do ochrony roślin powinny być wyposażone w szczelne zbiorniki ścieków.

Rozdział 4

Trwałość budowli rolniczych

§ 32. 1. Budowle rolnicze narażone na działanie korozji powinny mieć konstrukcję ukształtowaną w sposób

zmniejszający negatywne skutki oddziaływania środowiska; w budowlach tych należy stosować wyroby odporne

na oddziaływanie środowiska.

2. Przyjęty sposób ochrony przed korozją powinien uwzględniać przewidywany okres eksploatacji budowli

rolniczej.

§ 33. 1. Sposób ochrony powierzchniowej budowli rolniczych narażonych na działanie korozji powinien:

1) być dostosowany do rozwiązań materiałowych,

2) spełniać wymagania higieniczne,

3) umożliwiać konserwację i naprawy.

2. Rozwiązania technologiczne, architektoniczne, instalacyjne i konstrukcyjne powinny uniemożliwiać

zniszczenie budowli rolniczej w razie uszkodzenia korozyjnego niektórych elementów.

3. Do elementów wymagających okresowej kontroli i konserwacji należy zapewnić dostęp.

§ 34. Konstrukcje budowli rolniczych narażonych na działanie korozji powinny być zabezpieczone przed

powstawaniem odkształceń i rys powodujących naruszenie szczelności powłoki ochronnej.

§ 35. Konstrukcja silosów na kiszonkę powinna zapewniać należytą ochronę przed oddziaływaniem soków oraz

ich przenikaniem do otaczającego środowiska poprzez wykonanie odpowiednich spadków i kanalików do

odprowadzania soków do szczelnych studzienek.

§ 36. W dnie i ścianach zbiorników przy ciśnieniu hydrostatycznym do 0,05 MPa może być stosowany beton

zwykły; przy ciśnieniu wyższym powinien być stosowany beton hydrotechniczny.

§ 37. 1. Żelbetowe elementy budowli rolniczych narażone na działanie korozji powinny być wykonane z betonu

szczelnego klasy co najmniej B20, zbrojonego stalą węglową o nie podwyższonej wytrzymałości.

2. W elementach, o których mowa w ust. 1, należy stosować zbrojenie z naddatkiem na korozję.

3. Złącza elementów budowlanych, dla których beton nie stanowi dostatecznej ochrony, należy zabezpieczać

powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.

4. Minimalna otulina zbrojenia w elementach budowlanych, o których mowa w ust. 1, powinna wynosić:

1) 50 mm od strony środowiska powodującego korozję w silosach na kiszonki,

2) 30 mm w ścianach i dnach leja silosów na zboża i pasze, w których beton powinien spełniać dodatkowo

warunek podwyższonej ścieralności.

5. Składniki betonu nie powinny powodować korozji zbrojenia.

§ 38. Elementy stalowe w konstrukcjach i przegrodach budowlanych narażonych na działanie korozji należy

zabezpieczać powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.

Rozdział 5

Bezpieczeństwo pożarowe i zabezpieczenie przed wybuchem

§ 39. Budowle rolnicze powinny być zabezpieczone przed pożarem lub wybuchem, w szczególności przez

zapewnienie:

1) nośności konstrukcji przez założony czas,

2) warunków ewakuacji,

3) bezpiecznych odległości między obiektami budowlanymi,

4) dróg pożarowych,

5) rozwiązań technicznych i materiałowych dostosowanych do występującego zagrożenia pożarowego lub

zagrożenia wybuchem,

6) instalacji i urządzeń elektrycznych o stopniu bezpieczeństwa odpowiadającym występującemu zagrożeniu

pożarowemu lub zagrożeniu wybuchem,

7) wody do celów przeciwpożarowych,

8) podręcznego sprzętu gaśniczego i urządzeń ratowniczych,

9) oznakowania znakami bezpieczeństwa.

§ 40. Budowle rolnicze powinny być wykonane z elementów budowlanych nie rozprzestrzeniających ognia.

§ 41. Odległości stanowisk postojowych dla pojazdów samochodowych i samojezdnych maszyn rolniczych od

biogazowni rolniczych powinny wynosić co najmniej 10 m.

§ 42. 1. Dla budowli rolniczych, w których lub wokół których mogą tworzyć się mieszaniny niebezpieczne

palnych gazów lub palnych pyłów z powietrzem, należy wyznaczyć strefy zagrożenia wybuchem.

2. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych

określa załącznik do rozporządzenia.

3. Dopuszcza się przyjmowanie innych wymiarów stref zagrożenia wybuchem niż określone w załączniku, o

którym mowa w ust. 2, w wypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających ich przyjęcie zgodnie

z zasadami określonymi w przepisach o ochronie przeciwpożarowej.

§ 43. 1. W biogazowniach wokół zewnętrznych ścian komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu ustala się

strefy bezpieczeństwa w zależności od ich pojemności:

1) do 50 m 3 - 3 m,

2) ponad 50 m 3 do 100 m 3 - 5 m,

3) ponad 100 m 3 - 8 m.

2. Strefa bezpieczeństwa powinna być oddzielona ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,5 m oraz oznakowana

tablicami ostrzegawczymi: "Biogazownia. Zagrożenie wybuchem. Używanie ognia otwartego i palenie tytoniu

zabronione".

§ 44. Budowle rolnicze powinny być chronione przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Rozdział 6

Higiena i zdrowie

§ 45. 1. Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane powinny być projektowane i wykonane w

sposób zabezpieczający przed wydzielaniem szkodliwych substancji.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: