MO
YAN
Obfite
piersi,
pełne
biodra
Przełożyła
Katarzyna Kulpa
Tytuł oryginału: Feng rufei tun
Copyright © 1996 by Mo Yan
First published in China as Feng rufei tun by Tso-chia ch'u-pan she.
English-language translation copyright © 2004 Howard Goldblatt.
Abridged version edited by Howard Goldblatt.
First published in English in the United States by Arcade Publishing, Inc., New York.
Copyright © for the Polish edition by Wydawnictwo W.A.B., 2007
Copyright © for the Polish translation by Wydawnictwo W.A.B., 2007
Wydanie I
Warszawa 2007
Duchowi mojej matki poświęcam
Część pierwsza 6
1 6
2 8
3 12
4 17
5 21
6 29
7 34
8 42
9 46
Część druga 52
10 52
11 64
12 82
13 95
14 119
15 136
16 147
17 163
18 178
Część trzecia 193
19 193
20 201
21 211
22 221
23 230
24 248
25 266
26 281
27 299
Część czwarta 307
28 307
29 317
30 327
31 332
32 337
33 348
34 358
35 363
36 368
Część piąta 376
37 376
38 384
39 392
40 401
41 417
42 423
43 428
44 435
Część szósta 449
45 449
46 460
47 469
48 479
49 491
50 502
51 509
52 512
53 517
54 524
Część siódma 531
55 531
56 532
57 538
58 540
59 543
60 546
61 547
62 553
63 555
Spis najważniejszych postaci 560
Pastor Malloy leżał spokojnie na kangu[1]. Patrzył na piersi Maryi i pulchną twarzyczkę Dzieciątka, różowiejące w promieniach wschodzącego słońca. Zeszłej wiosny krople deszczu z przeciekającego dachu pozostawiły na olejnym obrazie żółtawe zacieki, nadając twarzom obojga obojętny wyraz. Na jasnym tle okna pająk snuł srebrną nić, kołysząc się w słabych podmuchach wiatru. Rankiem przynoszą szczęście, wieczorem fortunę, powiedziała kiedyś ta piękna kobieta o bladej twarzy na widok pająka. Ciekawe, cóż to za szczęście jest mi dziś przeznaczone? - zapytał w myślach pastor. Przez głowę przemknęły mu jakieś groteskowe wizje, których doświadczył wcześniej we śnie. Usłyszał stukot wozów, krzyk żurawi z dalekich mokradeł, niecierpliwe meczenie kozy. Wróble hałaśliwie obijały się o papierowe pokrycie okna, skrzeczały sroki na białych topolach wokół podwórza. Zapowiadał się całkiem szczęśliwy dzień[2]. Nagle jego umysł wypełniła jasność: ujrzał piękną kobietę w otoczeniu słonecznego blasku, dźwigającą ogromny brzuch... Jej wargi drżały nerwowo, jakby chciała coś powiedzieć. Była już w jedenastym miesiącu - lada moment nastąpi rozwiązanie. Pastor Malloy w mgnieniu oka pojął, co oznaczał ten pająk i skrzeczenie srok. Podniósł się żwawo i wstał z łóżka.
Z czarnym glinianym dzbanem w dłoni wyszedł na ulicę za kościołem i zobaczył ją, Shangguan Lü, żonę kowala Shangguana Fulu - nisko pochylona, z miotełką w ręku, zamiatała drogę. Serce podskoczyło mu z emocji, wargi zadrżały. O Boże, Boże wszechmogący... - wymamrotał. Zesztywniałym palcem uczynił znak krzyża na piersi i powoli cofnął się za róg, skąd w milczeniu obserwował wysoką, pulchną kobietę. W ciszy i skupieniu zmiatała wilgotny od porannej rosy pył, uważnie wybierając śmieci i odrzucając je na bok. Korpulentna kobieta poruszała się niezdarnie, lecz z wielkim wigorem; upleciona ze źdźbeł prosa miotełka w jej ręku wydawała się dziecinną zabawką. Wmiótłszy cały kurz na szufelkę, uklepała jej zawartość dużą dłonią i wyprostowała się.
Gdy weszła w zaułek prowadzący do jej domu, dobiegły ją jakieś hałasy. Odwróciła się i zobaczyła tłum kobiet wybiegających przez otwartą czarną bramę Szczęśliwej Rezydencji, siedziby najznaczniejszej szlacheckiej rodziny w okolicy. Kobiety były w łachmanach, ich twarze pokrywała sadza. Co się stało, że te damy o uróżowanych policzkach, na co dzień całe w jedwabiach, dziś przedstawiały tak nędzny widok? Z naprzeciwka nadjechał swoim nowiutkim pojazdem stary woźnica, zwany Sikorą. Kobiety pośpiesznie wtłoczyły się na powóz z ciemno-szmaragdowym baldachimem i gumowymi oponami, nie czekając, aż całkiem znieruchomieje. Woźnica przykucnął obok mokrego od rosy kamiennego lwa i zapalił w milczeniu fajkę. Nagle Sima Ting, starosta Szczęśliwej Rezydencji, wypadł przed bramę ze strzelbą - poruszał się zwinnie i szybko jak młodzieniec. Woźnica poderwał się i odwrócił w jego stronę. Sima Ting zabrał mu fajkę, pyknął głośno parę razy, po czym wzniósł oczy ku porannemu niebu o różanej barwie. Ziewnął szeroko.
- Jedź - rzucił. - Stań przy moście na Rzece Czarnej Wody i czekaj na mnie, niedługo się tam zjawię.
Woźnica chwycił lejce w jedną dłoń, drugą ujął bat i zawrócił wóz. Stłoczone w środku kobiety zatrajkotały nerwowo. Sikora strzelił z bata, konie ruszyły kłusem. Ostro zadźwięczały dzwonki u końskich szyj, żwawo obracające się koła wzbijały tumany kurzu.
Sima Ting wysikał się obficie pośrodku drogi, krzyknął coś za niknącym w oddali wozem i przyciskając strzelbę do piersi, wspiął się na wieżę strażniczą na poboczu. Konstrukcja miała trzy zhangi[3] wysokości, niewielką platformę, wspierającą się na dziewięćdziesięciu dziewięciu grubych drewnianych balach, wieńczyła wisząca smętnie i nieruchomo w wilgotnym porannym powietrzu czerwona flaga. Shangguan Lü patrzyła na Simę Tinga, który spoglądał w skupieniu na północny zachód; z wyciągniętą szyją i podciągniętymi w górę stulonymi wargami wyglądał jak gęś u wodopoju. Pierzasty obłok białej mgły, który przetoczył się przez szczyt wieży, połknął, a następnie wypluł Simę Tinga; krwistoczerwone światło wschodzącego słońca zabarwiło jego twarz na karminowo. Shangguan Lü wydawało się, że oblicze starosty pokrywa lepka warstwa słodkiego syropu, lśniąca oślepiającym blaskiem. Oburącz wzniósł strzelbę nad głową; jego twarz czerwieniła się niczym koguci grzebień. Shangguan Lü usłyszała cichy odgłos uderzenia kurka w iglicę. Ze strzelbą w dłoni, Sima Ting stał uroczyście i czekał... Shangguan Lü także czekała, z rękami zdrętwiałymi od trzymania ciężkiej szufelki i szyją obolałą od ciągłego zadzierania głowy. Sima Ting opuścił strzelbę i wydął wargi niczym obrażony chłopczyk. Usłyszała, jak przeklina swoją broń: Cholero jedna! Jak śmiałaś nie wypalić?! Ponownie uniósł strzelbę i nacisnął spust. Rozległ się huk; buchający z lufy płomień przysłonił słońce i rozświetlił twarz strzelca. Głośny wybuch ostatecznie zniweczył panujący w wiosce spokój: niebo wypełnił tęczowy blask, jakby boginie sypały ze szczytów chmur miliardami różnokolorowych kwietnych płatków. Serce Shangguan Lü biło mocno. Była tylko żoną kowala, ale przewyższała go w sztuce kowalskiej - sam widok żelaza i ognia sprawiał, że krew gotowała się w jej żyłach i pędziła jak szalona. Jej mięśnie napinały się falami, naprężone niczym poskręcane baty. Czarna stal bije w czerwoną stal, iskry pryskają na wszystkie strony świata, mokra koszula, strużka potu w rowku między piersiami, woń krwi i żelaza, wypełniająca przestrzeń między niebem a ziemią... Sima Ting podskoczył na swoim podwyższeniu, chmura prochu o drażniącej woni rozeszła się w wilgotnym porannym powietrzu. Starosta obrócił się i głośno, uroczyście wygłosił ostrzeżenie dla powiatu Północno-Wschodniego Gaomi:
- Szanowni mieszkańcy, panowie i panie, japońskie diabły nadciągają!
Shangguan Lü wysypała całą szufelkę pyłu na kang, z którego wcześniej odgarnięto słomiane maty i pościel i rzuciła troskliwym okiem na swoją synową, Shangguan Lu. Młoda kobieta jęczała, kurczowo przytrzymując się krawędzi łóżka. Shangguan Lü wyrównała pył dłońmi.
- Teraz możesz wejść - zwróciła się łagodnie do synowej.
Pod jej czułym spojrzeniem ciało Shangguan Lu o obfitych piersiach i pełnych biodrach przeszedł dreszcz. Synowa patrzyła smutno na poczciwą twarz teściowej, jej pobladłe wargi drżały, jakby chciała coś powiedzieć.
- Licho wstąpiło w starego Simę - rzekła Shangguan Lü. - Kto to widział, tak strzelać z samego rana!
- Mamo... - jęknęła Shangguan Lu.
Teściowa otrzepała dłonie z kurzu.
- Moja dobra synowo - przemówiła miękko - wysil się troszeczkę tym razem! Jeśli znów będzie córka, ja cię już nie obronię...
Dwie strużki łez popłynęły jednocześnie z oczu Shangguan Lu. Przygryzła dolną wargę, natężyła wszystkie mięśnie, by unieść wielki brzuch, i wczołgała się na odsłonięty, pokryty kurzem kang.
- Co to dla ciebie, moja droga, po prostu urodź to dziecko - powiedziała Shangguan Lü, kładąc na posłaniu zwój białego płótna i nożyce. - Twój teść jest w stajni razem z ojcem Laidi, odbierają poród czarnej oślicy. Rodzi pierwszy raz, muszę im pomóc - rzekła zniecierpliwiona, marszcząc brwi.
Shangguan Lu skinęła głową. Jej uszu dobiegł niesiony wiatrem huk wystrzału, a za nim szczekanie wystraszonych psów i urywane krzyki Simy Tinga:
- Rodacy! Uciekajcie prędko, ratuj się, kto może!
Jakby w odpowiedzi na te wołania poczuła silne kopnięcie w brzuchu. Przeraźliwie bolesny skurcz przeszył jej ciało, pot o rybiej woni popłynął wszystkimi porami skóry. Zaciskała zęby, nie pozwalając krzykowi wydostać się z ust. Zamglonymi od łez oczyma dojrzała bujne, czarne włosy teściowej, która klęczała przed ołtarzykiem. Shangguan Lü włożyła trzy purpurowe kadzidełka z drewna sandałowego do kadzielnicy przed posążkiem miłosiernej Guanyin; smużki dymu powędrowały spiralami w górę, wypełniając izbę aromatem.
- O wielka, miłosierna bodhisattwo Guanyin, która wspierasz cierpiących i pomagasz strapionym, zmiłuj się nade mną i miej mnie w swojej opiece, ześlij mi wnuka...
Shangguan Lu, przyciskając dłonie do ogromnego, chłodnego w dotyku brzucha, spojrzała w tajemnicze, gładkie, porcelanowe oblicze Guanyin zasiadającej pośrodku ołtarza i wyszeptała modlitwę, a łzy znów trysnęły jej z oczu. Ściągnęła przemoczone spodnie i podwinęła koszulę wysoko do góry, obnażając brzuch i piersi. Przytrzymując się brzegów kangu, usadowiła się wprost na przyniesionym przez teściową kurzu. W przerwach między skurczami rozczesywała palcami włosy, opierając się o zwój pościeli i mat. We wprawionym w okienną ramkę poodpryskiwanym rtęciowym lusterku odbijała się jej twarz - nasiąknięte potem włosy, wąskie szparki ciemnych, pozbawionych blasku oczu, wydatny blady nos i pełne wargi, spierzchnięte i drżące. Wilgotne światło porannego słońca wpadało przez okno i oświetlało jej brzuch. Widoczne na nim kręte, niebieskawe żyłki i nierówności bladej skóry sprawiały odrażające wrażenie. Wpatrując się w niego, czuła w sercu to mrok, to jasność - niczym kłęby czarnych chmur, galopujących przez rozświetlony błękit letniego nieba w Północno-Wschodnim Gaomi. Z trudem znosiła widok tego dziwacznego, ogromnego i twardego balonu. Pewnego razu przyśniło jej się, że nosi w nim kawał zimnej stali, kiedy indziej - że jest to wielka, pryszczata ropucha. Wizja bryły stali była do wytrzymania, ale wspomnienie ropuchy za każdym razem przyprawiało ją o gęsią skórkę.
- Przodkowie, miejcie mnie w swojej opiece... Bogowie i demony, miejcie mnie w swojej opiece... Przebaczcie mi moje winy, ześlijcie mi zdrowego syna... Kochany synku, chodź już do mnie... Ojcze w Niebiosach, Matko na Ziemi, Nieśmiertelni i lisie demony, dopomóżcie mi, błagam...
Gdy tak się modliła i zanosiła błagania, nadeszła fala potężnych skurczów, przeszywających bólem całe jej ciało. Chwyciła się rękoma zrolowanych mat za głową, wszystkimi jej mięśniami targnął gwałtowny dygot. Wytrzeszczonym...
ssonja