Zaburzenia rytmu serca -  podział:

Nadkomorowe zaburzenia rytmu

Komorowe zaburzenia rytmu

Zaburzenia przewodnictwa

Nadkomorowe zaburzenia rytmu

Niemiarowość zatokowa

              występuje u młodych, zdrowych osób i polega na cyklicznych zmianach częstości pracy serca zależnie od fazy oddechowej (przyspieszenie podczas wdechu, zwolnienie w czasie wydechu)

Tachykardia zatokowa

              często towarzyszy gorączce, hipowolemii, krwotokowi, bólowi, hipoksji, odpowiedzi na wysiłek fizyczny lub emocje

Badanie ekg: częstość skurczów przedsionków powyżej 100/min w stosunku 1:1

Leczenie: leczenie przyczyny wywołującej

Nadkomorowe zaburzenia rytmu

Wieloogniskowy częstoskurcz przedsionkowy (występuje w przebiegu przewlekłych chorób płuc) 

              wędrowanie rozrusznika (występuje u młodych ludzi, u sportowców)

Badanie ekg: wieloogniskowy częstoskurcz przedsionkowy – częstość > niż 100/min, wędrowanie rozrusznika – czynność przedsionków < niż100/min

Leczenie: poprawa wydolności płuc lub siarczan magnezu, diltiazem

Trzepotanie przedsionków

              (występuje w chorobie niedokrwiennej serca lub w zawale)

Badanie ekg: skurcze przedsionków z częstością 250 – 350/min; typowo stwierdza się częstość komór 150/min z obecnym blokiem AV 2:1 (rys. 1)

Leczenie:

leczenie farmakologiczne: diltiazem, verapamil, digoksyna, leki ß-adrenolityczne, prokainamid

kardiowersja – z użyciem prądu 25 - 50 dżuli

Migotanie przedsionków:

              niedokrwienie m. sercowego, zatorowość płucna, nadciśnienie, wady zastawki dwudzielnej, zapalenie osierdzia

Objawy kliniczne: niemiarowe tętno, objawy zastoinowej niewydolności serca

Badanie ekg: niemiarowość komór z falą migotania (czynność komór ok. 160/min)

Leczenie:

kardiowersja (100, a następnie 200 dżuli)

leki: diltiazem, leki ß-adrenolityczne, kardiowersja farmakologiczna – prokainamid

Częstoskurcz nadkomorowy:

Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS

              w praktyce nie do odróżnienia od częstoskurczu komorowego – postępowanie jak w częstoskurczu komorowym

Częstoskurcz z wąskimi zespołami QRS

Nadkomorowy częstoskurcz nawrotny (rys. 2)

              często towarzyszy zawałowi serca, zapaleniu osierdzia

Ektopowy częstoskurcz nadkomorowy

              niedokrwienie serca, choroby płuc, zatrucie digoksyną, alkoholem

Bradykardia zatokowa

Przyczyny: występuje w sytuacjach:

jako stan prawidłowy u sportowców

jako następstwo stosowania leków (ß-adrenolityków, digoksyny, blokerów kanału wapniowego, opioidów)

jako następstwo procesów patologicznych (niedokrwienie mięśnia serca, wzmożone ciśnienie śródczaszkowe)

Badanie ekg: prawidłowe zespoły QRS poprzedzone załamkami P z częstością poniżej 60/min

Leczenie:

              atropina (gdy niestabilny układ krążenia), stymulator serca, epinefryna, dopamina (gdy hipotonia jako leki wspomagające)

Przedwczesne pobudzenia komorowe (zdarzają się u zdrowych, w stanach niedokrwienia m. sercowego, w zaburzeniach elektrolitowych lub równowagi kwasowo-zasadowej)

Badanie ekg: szerokie, o odmiennym kształcie zespoły QRS nie poprzedzone załamkiem P

Leczenie: pojawienie się pobudzeń komorowych w zawale serca budzi podejrzenie nawracającego niedokrwienia lub zaburzeń metabolicznych, nie stanowią wskazań do zastosowania leków przeciwarytmicznych

Częstoskurcz komorowy (z szerokimi zespołami QRS) występuje w poważnych schorzeniach serca, zaburzeniach elektrolitowych, równowagi kwasowo-zasadowej, zatruciu lekami

Badanie ekg: trudny do odróżnienia od częstoskurczu nadkomorowego

Leczenie:

w stanie stabilnym – kardiowersja

farmakoterapia – lidokaina, prokainamid lub bretylium

Zaburzenia przewodnictwa

Blok AV pierwszego stopnia (rozpoznaje się na podstawie wydłużonego odstępu PR)

Blok AV drugiego stopnia

Blok Möbitza typ I (odstępy PR stopniowo wydłużają się aż do całkowitego zablokowania załamka P)

Blok Möbitza typ II (nieprzewiedzione załamki P bez uprzedniego stopniowego wydłużania odstępu PR)

Blok AV trzeciego stopnia (charakteryzuje się rozkojarzeniem AV bez występowania jakichkolwiek zależności pomiędzy załamkiem P i zespołami QRS)

3