Energia pożywienia.pdf

Wasze odżywianie powinno być

waszym lecznictwem, a wasze

lecznictwo waszym odżywianiem.

Paracelsus

Energia

pożywienia

Właściwe odżywianie się to klucz

do zdrowia i długowieczności. To

pierwsza linia obrony przed choro-

bami oraz niezawodna recepta na

dobre samopoczucie, wynikająca

z równowagi organizmu. Zdrowe

pożywienie to dopływ energii wy-

zwalającej chęć życia i energię do

działania. Współcześnie żywność

można podzielić na:

• biotwórczą – tworzy życie

(kiełki, orzechy, nasiona słonecz-

nika, zboża, rośliny strączkowe,

zioła itp.);

• bioaktywną – podtrzymuje

życie (płatki zbożowe, mąki pełno-

ziarniste, oleje tłoczone na zimno,

drób hodowany w sposób natural-

ny, jaja, ryby);

• biostatyczną – zwalnia procesy

życiowe (rainowane oleje, marga-

ryna, biała mąka i jej przetwory,

warzywa głęboko zamrażane,

mięso z hodowli intensywnej itp.);

• biobójczą – niszczy życie (prze-

tworzone przemysłowo produkty

i wyroby z dodatkiem sztucznych

witamin, aromatów, barwników,

np. twaróg lub jogurt z dodatkami

i cukrem, słodycze, przetwory

mięsne).

Produkty dające energię życia,

tak zwane pełnowartościowe,

można zaklasyikować do

pierwszych dwóch grup. Cha-

rakteryzują się głównie tym, że

w maksymalnym stopniu zacho-

wują swe życiodajne składniki.

Nie zalecam nikomu, aby od

razu stał się fanatykiem jednego

określonego sposobu odżywiania

i wyrzekł się wszystkiego, co lubi.

ZASADA DRUgA

Średnio 30-40 proc. tego, co

spożywasz, powinny stanowić

pokarmy w stanie surowym. Zimą

mniej, lecz latem jeszcze więcej.

Zimą dobrze jest zastosować

technikę gotowania na parze oraz

blanszowanie, co pozwala maksy-

malnie zachować wartości odżyw-

cze produktów. Natomiast latem

warto w pełni wykorzystać walory

świeżych, sezonowych warzyw

i owoców w naturalnej postaci. Jest

to jednak uzależnione nie tylko

od prawidłowo funkcjonującego

przewodu pokarmowego, ale kon-

dycji całego organizmu człowieka.

Niektórzy ludzie znacznie lepiej

wykorzystują lekko gotowany

pokarm niż surowy.

W naturalnej postaci, bez goto-

wania, najlepiej spożywać:

– warzywa (surówki prasowanki,

łatwe do strawienia),

– kiszonki z warzyw (zwłaszcza

tak zwane krótkie kiszonki, wspie-

rające wątrobę, do stosowania

przez okrągły rok),

– soki warzywne i barszcze

kiszone,

– kiełki i młode pędy roślin (naj-

więcej wiosną i latem),

– zieleniny i zioła dziko rosnące

(jako dodatki do potraw),

– orzechy świeże i suszone (najle-

piej moczyć i dodawać do potraw

Lepiej stopniowo poznawać zalety

naturalnych pokarmów i odczuć

na własnej skórze, jak poprawiają

zdrowie i samopoczucie. Jeżeli

mamy zanieczyszczony organizm

i od czasu do czasu zjemy coś

zdrowego, to nie odczujemy szyb-

ko poprawy. Najpierw należałoby

oczyścić się (odsyłam do mojej

książki Jedz i żyj zgodnie z porami

roku , rozdział Wiosna ).

Aby odżywiać się prawidłowo,

należy przestrzegać pewnych waż-

nych zasad:

przechowywaniu. Aby zapewnić

sobie dobre samopoczucie, wy-

nikające z dużego zasobu energii,

należy tych produktów jeść co

najmniej 80 proc. całości pożywie-

nia. Są to:

– pełne ziarna zbóż,

– rośliny strączkowe,

– warzywa (okrągłe, korzeniowe,

liściaste),

– kiełki i młode pędy roślin,

– orzechy, nasiona, pestki,

– owoce świeże, sezonowe oraz

suszone,

• Spożywaj przede wszystkim potrawy biotwórcze i bioak-

tywne;

• Średnio 30-40 proc. tego, co spożywasz, powinny stano-

wić pokarmy w stanie surowym;

• Zachowaj równowagę kwasowo-zasadową w organizmie;

• W codziennym żywieniu kieruj się właściwościami

rozgrzewającymi (jang) i chłodzącymi (jin) produktów,

zestawiając je odpowiednio do potrzeb organizmu;

• Odżywiaj się zgodnie z porami roku;

• Urozmaicaj maksymalnie swój jadłospis i spożywaj to, co

jest dla Ciebie najzdrowsze;

• Wybieraj lekkostrawne połączenia pokarmowe. Da Ci to

więcej energii .

ZASADA PiERWSZA

Spożywaj przede wszystkim

potrawy biotwórcze i bioaktywne,

które są naturalne, czyste, pełno-

wartościowe i świeże. W procesie

trawienia i wchłaniania pożywie-

nia, wydobywane są z nich nie

tylko składniki odżywcze (białka,

tłuszcze, węglowodany, witaminy

i minerały), ale też energia życiowa

zasilająca cały organizm. Istotne

jest to, że zawierają one bogactwo

naturalnych enzymów, ułatwia-

jących proces przemiany materii.

Naturalność oznacza, że są wyho-

dowane bez użycia chemii. Przez

„czystość” należy rozumieć brak

dodatków chemicznych. Świeżość

oznacza, że ich wartość odżywcza

jest wysoka dzięki właściwemu

– wodorosty morskie,

– zioła i rośliny dziko rosnące.

Bardzo istotna dla organizmu

jest dobrej jakości woda.

-zasadotwórcze, są w dużym stop-

niu uzależnione od indywidual-

nych procesów przemiany materii,

aktywności izycznej, sposobu

oddychania (głębokie żucie alka-

lizuje, np. kwasotwórcze zboża).

Trzeba zwracać uwagę na drobne

sygnały płynące z organizmu. Przy

nadkwaśności pojawia się rano

w ustach kwaśny smak wskazują-

cy, że w organizmie jest nadmiar

kwasu. Jeśli nie postaramy się go

usunąć przez odpowiednią dietę

lub głębokie oddechy (połączone

z ćwiczeniami izycznymi), to

kwasy zaczną rozkładać minera-

ły zawarte w tkankach. Może to

doprowadzić do demineralizacji.

Niedobór minerałów objawia się

najpierw zaburzeniami emocjo-

nalnymi i nerwowymi, następnie

kłopotami z zębami i paznok-

ciami, a potem zaburzeniami

całego ustroju. Obecnie dużo ludzi

jest zakwaszonych, co wynika

lub sporządzać mleko orzechowe,

bez gotowania),

– nasiona i pestki (dynia, sło-

necznik, siemię lniane, wiesiołek,

sezam, mak) mielone tuż przed

spożyciem i dodawane do potraw,

gdyż są źródłem niezbędnych

kwasów omega-3 i omega-6, ko-

niecznych dla organizmu (mo-

czone i miksowane, można podać

w formie mleczka, np. mleko

z sezamu lub słonecznika),

– świeże owoce spożywane

w danym sezonie, tak jak daje je

nam natura,

– suszone owoce (śliwki, daktyle,

morele, rodzynki, igi), dobrze jest

je namoczyć i w tej postaci jak naj-

częściej spożywać, gdyż zachowują

najwięcej swoich wartości.

Biologicznie aktywne enzymy

zawarte w surowych pokarmach,

chronią i konserwują znajdujące

się w nich witaminy i minerały.

Ogrzewanie, dostęp powietrza

i kontakt z wodą (gotowanie)

znacznie obniża ich wartość

odżywczą. Gotowanie we wrzątku

niszczy niemal 100 proc. witaminy

C, 48 proc. żelaza, 31 proc. wapnia,

46 proc. fosforu, 45 proc. magnezu

oraz witaminy z grupy B.

Witarianizm – system żywienio-

wy oparty wyłącznie na surowych

produktach moim zdaniem nie

sprawdza się w naszym umiarko-

wanym klimacie z dużą tendencją

do chłodu. Organizm potrzebuje

ciepła, które należy mu dostarczać

poprzez gotowane posiłki.

Ale i od tej reguły, jak zresztą

od każdej, bywają wyjątki. Tak

samo jak mamy rozmaite talenty

i zdolności, tak nasze organizmy

są bardzo różne. Najważniejsze

jest to, aby znać potrzeby swojego

ciała.

Pokarmy

zasadowe

Pokarmy

neutralne

Pokarmy

kwasotwórcze

warzywa

mleko

zboża

zioła

sery

fasole

wodorosty

morskie

masło

groch

owoce

śmietana

soczewica

migdały

toni

mięso

kawa naturalna

tempeh

jaja

kiszonki

mięso

orzechy

ZASADA TRZECiA

Zachowaj równowagę kwasowo-

-zasadową w organizmie. Krew

ma odczyn lekko zasadowy (pH

7,4) i takie też pokarmy powinny

dominować w codziennym żywie-

niu. Proporcje, w jakich należy

spożywać produkty kwasowo-

sól

sos sojowy

ryby

herbata kukicha

miód

herbaty ziołowe

cukier

herbaty owocowe

herbata czarna

z jedzenia nadmiaru produktów

z mąki, tłuszczu, mięsa i słodyczy,

a braku przyzwyczajenia organi-

zmu do większej ilości różnorod-

nych warzyw. Zjadanie dużej ilości

owoców i warzyw nierównowa-

żonych białkiem i zbożami może

powodować okresową nadalkalicz-

ność. Odczyn lekko zasadowy or-

ganizmu podnosi jego odporność.

Uwaga: Pokarm jest klasyikowa-

ny jako kwasotwórczy lub zasado-

twórczy w zależności od sposobu

jego działania na organizm, a nie

ze względu na jego właściwości

i smak. Tak więc wiele produktów

mających kwaśny smak (np. owoce

cytrusowe, winogrona, kiszonki)

uważa się za alkalizujące, ponie-

waż w wyniku przemiany materii

pozostaje po nich osad zasadowy.

ny organizm, a kiedy ciało będzie

nadmiernie rozgrzane (np. gorąco

w wątrobie) we właściwy sposób

ochłodzić. Nigdy jednak nie wy-

bieramy pokarmów ekstremalnie

skrajnych o niezrównoważonej

energii (skrajnie jin lub skrajnie

jang), ponieważ proces równo-

ważenia przebiega gwałtownie

i wymaga większego wysiłku od

organizmu. To tak, jakby ktoś ude-

rzył nas najpierw w prawą stronę

ciała, a potem dla równowagi, aby-

śmy nie przewrócili się – w lewą.

Nasze ciało zostało wyprostowane,

bo zarówno z lewej, jak i prawej

strony zadziałała ta sama siła.

Jin i jang zostały zrównoważone,

lecz mało kto jest zadowolony, że

został tak skrajnie potraktowany.

Wewnątrz organizmu dzieje się

podobnie, jeżeli ciągle balan-

sujemy między skrajnościami.

Obecnie jest to bardzo rozpo-

wszechnione zjawisko, objawiające

się zmęczeniem i niewydolnością

głównie wątroby, trzustki, śledzio-

ny i nerek. Ludzie spożywający

dużo mięsa (skrajnie jang) mogą

odczuwać pociąg do alkoholu

(skrajnie jin) lub słodyczy (skrajnie

jin). W medycynie chińskiej ciep-

lne właściwości produktów dzielą

się na gorące (jang) i ciepłe (jang),

neutralne oraz ochładzające (jin)

i zimne (jin). Więcej wiadomości

na ten temat i szczegółowe tablice

produktów można znaleźć w mojej

książce Jedz i żyj zgodnie z porami

roku .

ZASADA PiąTA

Odżywiaj się zgodnie z porami

roku. Będąc częścią przyrody

jesteśmy ściśle związani z cyklem

jej przemian. Ogromne znaczenie

ma dla nas zmienność pór roku.

Chińska teoria Pięciu Przemian

dotyczy przepływu energii

zgodnie z rytmem przyrody i jej

oddziaływania na organizm czło-

wieka. Stanowi podstawowy klucz

do zrozumienia obiegu energii

w powiązaniu z narządami nasze-

go ciała, interreakcji między po-

szczególnymi narządami i wpły-

wu pożywienia. Nasz sposób życia

i żywienia najlepiej służy zdrowiu,

kiedy jest podporządkowany

cyklom pór roku. Rośliny i ludzie

przechodzą podobne etapy dzięki

tym samym wpływom czynników

zewnętrznych, jak temperatura,

opady czy nasłonecznienie. W ten

ZASADA CZWARTA

W codziennym żywieniu kieruj się

właściwościami rozgrzewającymi

(jang) i chłodzącymi (jin) produk-

tów, zestawiając je odpowiednio

do potrzeb organizmu. Zgodnie

z ilozoią Wschodu wszystko, co

istnieje, jest jednością i podlega

działaniu dwu przeciwieństw

– biegunowości jin i jang. Rów-

nowaga tych antagonistycznych

i komplementtarnych sił zapewnia

harmonię w świecie i w naszym

organizmie. Istnieją też inne okre-

ślenia tych sił, głównie w naszej

kulturze: jin jako zjawisko minu-

sowe lub siła obkurczająca, jang

jako zjawisko plusowe lub siła

rozszerzająca.

Całą naszą żywność można

podzielić w zależności od czynni-

ków jin i jang. Jedne produkty są

bardziej minusowe, a inne bardziej

plusowe. Zdrowie jest uwarunko-

wane równowagą tych czynników.

Każdy z nas ma też określoną kon-

dycję jin lub jang, a pożywienie ma

ogromny wpływ na zachowanie

równowagi. Odpowiednim jedze-

niem można rozgrzać wychłodzo-

sposób ciągle dopasowują się

do siebie, dążąc do równowagi.

Kilka razy w roku, wraz z róż-

nymi porami, ewoluują potrzeby

organizmu ludzkiego, który jest

tak wyczulony na zmiany w śro-

dowisku, że sam je sygnalizuje, co

objawia się apetytem na produkty

sezonowe.

Każdy pokarm, który spoży-

wamy, możemy określić według

smaku należącego do jednej

z Pięciu Przemian. Zrównoważone

odżywianie zawiera wszystkie

rodzaje smaków: słodki, ostry,

słony, kwaśny i gorzki. Jednak

w każdej porze roku dobrze jest

podkreślić smak, charakterystycz-

ny dla niej. Przemiana energii,

której doświadczamy podczas

zmieniających się pór roku, jest

też ściśle powiązana z barwami,

smakami, zapachami, emocja-

mi i innymi zjawiskami. Mogą

one stanowić ważną wskazówkę

diagnostyczną wobec tego, że stan

energii człowieka zmienia się wraz

z porą roku. Lekarze chińscy są

prawdziwymi mistrzami w diag-

nozie. Każdy człowiek z poważnie

zakłóconą równowagą energetycz-

ną będzie miał ulubione smaki

i kolory oraz takie, do których

będzie czuł awersję. Wszystkie

zjawiska uporządkowane według

Pięciu Przemian wywierają okre-

ślony wpływ na ciało i umysł.

różnorodności w odżywianiu.

Popadają w żywieniową monoto-

nię, nie rozumiejąc, dlaczego mają

zmieniać i urozmaicać to, do czego

się przyzwyczaili.

Właściwie nie ma jednej, dobrej

diety dla wszystkich. Każdy

człowiek jest inny i czego innego

potrzebuje. Rygorystyczne teorie,

zalecające wszystkim, co należy

jeść, są nieporozumieniem. Jednak

prócz własnej intuicji dobrze jest

kierować się pewnymi zasadami,

które oparte są na naukowych

podstawach. Każdy z nas powi-

nien określić swoje preferencje

w dziedzinie odżywiania, biorąc

pod uwagę własną konstrukcję

psychoizyczną oraz rodzaj aktyw-

ności. Potem należy obserwować

swój organizm, zadając sobie py-

tania: czy to sprawdza się w moim

wypadku?, jak się czuję?, a może

byłoby dobrze jeszcze coś zmienić

i wprowadzić większą różnorod-

ność? Właściwe jedzenie pozwala

nam utrzymać się w dobrej formie.

Wzmacnia ogólny stan zdrowia,

efektywność pracy i aspiracje

życiowe. Pomaga utrzymać wagę

ciała i jego energię na odpowied-

nim poziomie. Niezwykle ważne

jest nasze zrozumienie kwestii od-

żywiania. Nadmiernie teoretyczne

podejście do diety, bez znajomości

ZASADA SZóSTA

Urozmaicaj maksymalnie swój

jadłospis i spożywaj to, co jest

dla Ciebie najzdrowsze. Ważne

jest zapewnienie organizmo-

wi różnorodności pożywienia,

z wykorzystaniem sezonowości

produktów i różnych metod przy-

gotowania. Pożywienie zdrowe

i niezdrowe może spowodować

złe samopoczucie także wówczas,

kiedy spożywa się ciągle to samo.

Według teorii Pięciu Przemian

monotonny jadłospis powoduje

nadmierne pobudzenie jednej

przemiany energii kosztem innej.

Na przykład nadmiar soli w diecie

spowalnia pracę nerek (Przemiana

Wody). Jest to zgodne z poglądami

nowoczesnej dietetyki. Chorym na

serce i cierpiącym na nadciśnienie

(co wiąże się z pracą nerek) zaleca

się ograniczenie soli. Nadmiar

słodkiego smaku w pożywieniu

(Ziemia) zbytnio pobudza żołądek,

śledzionę i trzustkę, a osłabia nerki

i nadnercza (Woda). Być może tłu-

maczy to, dlaczego cukier sprawia,

że czujemy się zmęczeni.

Większość ludzi nie zdaje sobie

w pełni sprawy z tego, w jakim

stopniu ich zdrowie zależy od

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: