Brookner Anita - Opatrzność.pdf - Brookner Anita - ssonja

Brookner Anita

Opatrzność

Kitty Maule, romanistka specjalizująca się w tradycji

romantycznej, pracuje naukowo na niewielkiej

angielskiej uczelni. Pomaga przygotować wykłady

profesorowi historii, Maurice'owi Bishopowi. Z

sukcesem prowadzi także własne seminaria i

otrzymuje stałą posadę na uniwersytecie, ale życie

zawodowe nie daje jej poczucia spełnienia. Kitty

marzy o miłości, wiążąc swoje życiowe nadzieje z

profesorem Bishopem. On wierzy w opatrzność, ona

czeka na decydujący przełom w ich życiu.

Imaginacja zderzona z rzeczywistością budzi

wahania, rozterki i niepokoje.

Kitty Maule była osobą trudną do umiejscowienia. Miała rodzinę —

każdy to wiedział — i znikała co piątek na cały weekend, przypuszczano

więc, że mieszka na wsi, chociaż jej elegancja wskazywała, iż jest

mieszkanką miasta. Kiedy się ją pytało o pochodzenie, zwykle udzielała

informacji uproszczonych, gdyż historia jej rodziny była dość osobliwa.

Kitty uważała, że opowiadanie tej historii jest zbyt męczące, bo wymaga

tylu dodatkowych wyjaśnień, tylu przypisów dotyczących dziwnych

cudzoziemskich zawodów, zwyczajów i obyczajów, przypisów, których

większość ludzi by nie zrozumiała, a które jej wydawały się tak oczywiste

jak kolor własnych włosów. Zwykle więc mówiła:

— Mój ojciec służył w wojsku. Umarł, zanim się urodziłam.

Była to prawda, ale nie cała, gdyż prawdą było też to, że ojciec, któremu

przypisywała doniosłą rolę w historii rodziny, nigdy nie został

zarejestrowany przez jej świadomość jako ktoś, kto istnieje, ale jest

nieobecny. Po prostu nigdy dla niej nie istniał. Istnieli natomiast matka, i

babka, i dziadek. Oni istnieli — i mieli istnieć nawet po własnej śmierci

jako ci, którzy pełnili w jej życiu rolę rodziców, jako świadkowie, że

pochodzi z tego a nie innego plemienia, jako ci, którzy w sposób

doskonały wykonywali swoją pracę, jako pewne środowisko. Mieli

przetrwać w jej świadomości jako osoby, na które nie miał wpływu fakt,

że kiedyś niemal przypadkowo wkroczyły na krotki czas w nurt

konwencjonalnego życia angielskiego wojennego małżeństwa. Kitty

jednak czuła się Angielką; stąd jej wyjaśnienie: „Mój ojciec służył w

wojsku". Zresztą nikt nigdy nie twierdził, ze je, angielskość jest w jakiś

sposób niedoskonała. Mimo to Kitty zdawała sobie sprawę, że pewna . »

częsc ,e, osobowości jest przebiegła i czujna, i że ta częsc nie ufa ludziom,

zwracając mniejszą uwagę na to, co mówią niż na słowa, których nie

wypowiadają Uważała owe cechy za oznakę jakiegoś defektu moralnego,

toteż zawsze kiedy je sobie uświadamiała, wracała w pospiechu do tego,

co uznawała za swoje życiowe zadanie i co polegało na odkrywaniu

prawdy, dobra i byc może piękna, na dostrzeganiu w każdym człowieku

jego najlepszych stron, na radowaniu się tym, co przynosiło życie i

powstrzymywaniu się od opłakiwania tego, czego poskąpiło. Prawdę

powiedziawszy, taki właśnie stosunek do życia miał jei ojciec. ' '

Jej matka natomiast, Marie-Thérèse, pozostała małą francuską

dziewczynką, którą rodzice przeznaczyli do roli żony; pozostała nią

wbrew temu, że wyszła za mąż i owdowiała już dość dawno. Marie-1

herese była wieczną pensionnaire, kochającą dom, przypominającą

mentalnością zakonną nowicjuszke, spokojną i posłuszną tym swoim

dziwnym rodzicom, dziadkom Kitty, konsekwentnie obalającym mit o

angle skosci wnuczki, mit, w który ta wnuczka z taką żarliwością

wierzyła i co do prawdziwości którego nie miał wątpliwości nikt, kto ją

znał. Kitty miała dwa domy. Pierwszym było małe mieszkanko w Chel-

sea, gdzie trzymała fotografię ojca zrobioną podczas ostatniego jego

urlopu z wojska, a drugim — dom dziadków na przedmieściu. Po

przekroczeniu progu owego domu człowieka ogarniały natychmiast

zapachy charakterystyczne dla mieszkań w jakiejś kamienicy znajdującej

się w Paryżu, albo może gdzieś we francuskim mieście położonym dalej

na wschód. Stały tu też typowe dla takich mieszkań meble i toczyły się

powszednie, nie kończące się rozmowy. W pokojach panował półmrok i

lekki zaduch, a wchodzącemu przychodziły na myśl posiłki celebrowane

z należytym ceremoniałem. Uświadamiał też sobie od razu, że w tym

domu całe godziny spędza się na rutynowych czynnościach — na

wstawaniu, spożywaniu posiłków i piciu kawy, że na jedzenie kładzie się

tu szczególny nacisk w przekonaniu, iż jest ono sprawą o ogromnej

doniosłości, i że panuje tu wielki smutek, pośród którego upływają puste

dni prostego życia. Tak, panuje tu smutek, który jednak nigdy nie

przemienia się w rozpacz, czyli w stan znany angielskim lekarzom pod

nazwą depresji. Ale smutek tak, wielki smutek. Kiedy Kitty wracała do

swojego drugiego domu, do tego racjonalnego mieszkanka w Chelsea,

wydawało jej się ono zupełnie pozbawione tego, co było

charakterystyczne dla domu dziadków — zapachów, atmosfery,

dźwięków, jedzenia. Wróciwszy tam, wyglądała nieraz przez okno, chcąc

dostrzec jakieś oznaki życia i nie zdając sobie sprawy, że nigdy tego nie

czyni w tamtym domu, na przedmieściu. Od czasu do czasu z narożnego

pubu dobiegał krzyk, ale jej wydawało się, że nawet wtedy dzieje się

bardzo mało. W niedzielne wieczory patrzyła na pustą ulicę z jakimś

nieuchwytnym niepokojem i marzyła o tym, żeby być wreszcie kimś

zdecydowanie określonym, gdyż czuła, że nie jest tą osobą, na którą

wygląda. Spoglądała wtedy pytająco na fotografię Johna Maule'a, którego

w myślach

Brookner Anita - Opatrzność.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: